مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: زمانی که ژن لانگ، ویراستار مجموعه کتابچه راهنمای فلسفه دین معاصر کلوور، برای اولین بار از من دعوت کرد تا جلد کتاب فلسفه تحلیلی دین را بنویسم، با اشتیاق فراوان پذیرفتم. اکنون تنها توضیح من برای آن اشتیاق این است که در آن زمان جوان تر و ساده لوح تر بودم. به زودی پس از شروع کار بر روی حجم، اشتیاق من به دلیل بزرگی دلهره آور کار کم شد. من به عنوان یک دونده سرعت شروع کردم و به سرعت به سرعت یک دونده مسافت طولانی رسیدم. اگرچه فکر می‌کردم که در این موضوع به خوبی مطالعه شده‌ام، اما به زودی دریافتم که باید تحقیقات زیادی انجام دهم تا مطمئن شوم که همه مشارکت‌های اصلی را در بحث‌ها، مسائل و مذهب مختلف در نظر گرفته‌ام. همانطور که بیشتر و بیشتر مشکلات موجود در کتاب ها و مقالات فلسفه تحلیلی را مطالعه می کردم، متوجه شدم که به سرزمینی هجوم آورده ام که قبلاً فرشتگان آن را زیر پا گذاشته بودند. پیچیدگی و ظرافت استدلال فلسفی که مشخصه بحث های مختلف در فلسفه تحلیلی دین معاصر است، بسیار متاثر شدم. این حجم حجم وسیعی از مواد را پوشش می دهد. من سعی کرده ام منصفانه ترین خوانش ممکن را از نویسندگان مختلف ارائه کنم، و در مواردی که ارزیابی های انتقادی خود را لحاظ می کنم و مواضع خود را توسعه می دهم، سعی کرده ام قوی ترین تفسیرهای ممکن را از مواضعی که نقد می کنم ارائه دهم.

هاسپرس " در این کتاب به "بحث درباره بسیاری از مسائل مهم فلسفه، از نقش زبان و شناخت‌شناسی، شناخت علمی، فلسفه دین، و فلسفه اخلاق با توجه به روش‌ها و رویکردهای فلسفی رایج در دانشگاه‌های انگلستان و آمریکا پرداخته است ." نگارنده در باب پیشینه تحلیل فلسفی چنین می‌گوید" :تحلیل فلسفی را فیلسوفان یونان با تحلیل مفاهیم و مسائل پیچیده فلسفی آغاز کردند .روش تحلیل فلسفی را سقراط در روش دیالکتیکی ویژه خویش، سپس افلاطون و ارسطو به کار بردند . پس از چیرگی چند صد ساله جزم‌گرای بر روش و نگرش فلسفی، دکارت، در بنیادگذاری فلسفه جدید، از تحلیل فلسفی ویژه‌ای در برخورد با مسائل فلسفی سود جست و پس از دکارت روش تحلیل فلسفی نزد تجربه‌گرایان انگلیسی (خصوصا هیوم و لاک) اهمیتی خاص پیدا کرد و پس از آن از سوی ایده‌گراهای هگلی، زبان‌شناسان اثبات‌گرایی : مور، راسل، هایدگر، ویتگنشتاین، کارناپ و دیگران ادامه یافت ."کتاب با موضوعاتی از این دست سامان یافته است" :پرسش‌های فلسفی، واژه‌ها و جهان، زبان و واقعیت"، "چه چیزی را می‌توانیم بشناسیم (شناخت)"، "جهان چگونه چیزی است (ادراک جهان)"، "طرز کار جهان (شناخت علمی) "و "آنچه هست و آنچه باید باشد (آزادی و ضرورت) ."

این کتاب ترجمه چهارمین و واپسین ویرایش "درآمدی بر تحلیل فلسفی "است که درباره مبادی فلسفه و آشنایی با تحلیل فلسفی تحریر شده است" .هاسپرس " در این کتاب به "بحث درباره بسیاری از مسائل مهم فلسفه، از نقش زبان و شناخت‌شناسی، شناخت علمی، فلسفه دین، و فلسفه اخلاق با توجه به روش‌ها و رویکردهای فلسفی رایج در دانشگاه‌های انگلستان و آمریکا پرداخته است ." نگارنده در باب پیشینه تحلیل فلسفی چنین می‌گوید" :تحلیل فلسفی را فیلسوفان یونان با تحلیل مفاهیم و مسائل پیچیده فلسفی آغاز کردند .روش تحلیل فلسفی را سقراط در روش دیالکتیکی ویژه خویش، سپس افلاطون و ارسطو به کار بردند . پس از چیرگی چند صد ساله جزم‌گرای بر روش و نگرش فلسفی، دکارت، در بنیادگذاری فلسفه جدید، از تحلیل فلسفی ویژه‌ای در برخورد با مسائل فلسفی سود جست و پس از دکارت روش تحلیل فلسفی نزد تجربه‌گرایان انگلیسی (خصوصا هیوم و لاک) اهمیتی خاص پیدا کرد و پس از آن از سوی ایده‌گراهای هگلی، زبان‌شناسان اثبات‌گرایی : مور، راسل، هایدگر، ویتگنشتاین، کارناپ و دیگران ادامه یافت ."کتاب با موضوعاتی از این دست سامان یافته است" :پرسش‌های فلسفی، واژه‌ها و جهان، زبان و واقعیت"، "چه چیزی را می‌توانیم بشناسیم (شناخت)"، "جهان چگونه چیزی است (ادراک جهان)"، "طرز کار جهان (شناخت علمی) "و "آنچه هست و آنچه باید باشد (آزادی و ضرورت) ."

گفتار حاضر به بررسی کاستی‌ها و آسیب‌های علم کلام شیعی و راهبردهای پویاسازی آن از دیدگاه استاد علی‌اکبر رشاد می‌پردازد. ایشان نخست علم کلام را تعریف می‌کند و ضمن بررسی اقسام گزاره‌ها، موضوع علم کلام را گزاره‌های متعلَّقِ ایمان و هدف آن را اثبات و انتظام بخشی این گزاره‌ها می‌داند. در مرحلۀ بعد ایشان با تأکید بر کلام شیعی به بررسی و تبیین کاستی‌ها و آسیب‌های علم کلام می‌پردازد. از دیدگاه وی، ازجمله مهم‌ترین کاستی‌های علم کلام شیعی؛ عبارت است از: خلط فلسفه با کلام، عدم وجود روش‌شناسی مستقل و متناسب و همچنین نادیده‌گرفتنِ نقش فطرت در استنباط و اثبات گزاره‌های دینی. در پایان نیز راهکارهای پویاسازی علم کلام شیعی بیان می‌گردد که عمدۀ آنها عبارتنداز: جدایی حوزۀ فلسفه از کلام، چینش جدید مباحث و موضوعات، پرداختن به مباحث و موضوعات جدید، و سرانجام، مقابلۀ با آرای کلامیِ غیراسلامی.

در همایش آموزش و پژوهش فلسفه دین در ایران که یازدهم خرداد 1400 برگزار شد در دو بخش، یکی درباره ترجمه و دیگری درباره تألیف سخنرانی کردم. چهار مسئله را در ترجمه عرض می‌کنم که شامل بیان دو آسیب و دو پیشنهاد برای غنای ترجمه‌های متون فلسفه دین است.