جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مشروعیت خلافت امام علی (ع) و جایگاه ایشان در میان خلفای راشدین از حیث افضلیّت به موضوعی کاملا مسئله برانگیز در قرن سوم میان علمای سنی تبدیل شده بود و دیدگاه‌های متعارضی نسبت به آن ابراز می‌شد. یکی از کسانی که موضعی کاملا مثبت و موافق عقیده شیعه اتخاذ کرد، ابوجعفر اسکافی (د 240ق)، عالم معتزلی بغدادی، بود. وی به مانند اکثر معتزله بغداد امام علی (ع) را در جایگاهی برتر از سه خلیفه پیشین نشاند و جنگ‌های داخلی امام را ناقض مشروعیت خلافت ایشان ندانست. در کنار آن در مقابل ناصبیان اعم از مرجئه، عثمانیه، محدّثان بغدادی و حتی شماری از معتزله استوارترین دفاع‌ها را از ساحت امیرالمومنین علی (ع) نمود. در این پژوهش دیدگاه‌های اسکافی بر اساس دو کتاب باقیمانده وی، المعیار و الموازنه و نقض العثمانیه جاحظ مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش بیانگر آنست که آثار اسکافی نقش موثری در زدودن تبلیغات منفی علیه امام داشت و به معیار و راهنمایی برای اهل سنت جهت شناخت درست امیرالمومنین علی (ع) تبدیل شد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 253 تا 273

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

توضیحی در مورد کتاب العثمانیه جاحظ و انگیزه تألیف آن

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

متن

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه عثمانیه , معتزله (اهل سنت) , معتزله بصره , عثمانیه , فرقه عثمانیه

چکیده :

در دین اسلام احکام خاصی برای کودک وضع شده است که برخی جنبه سلبی و برخی دیگر جنبه ایجابی دارند. در جنبه سلبی بنا بر نظر مشهور می‌توان به عدم صحت معامله کودک و در جنبه ایجابی می‌توان به لزوم وجود قیم در امور مالیه و غیر آن اشاره کرد. اسلام به علت جهان شمول بودن و عدم محدودیت، برای تمامی افعال مکلفین احکامی را ارائه کرده است که این احکام در...

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فرقه عثمانیه

نویسنده:

محمد محسن مردانی

نوع منبع :

مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

منابع دیجیتالی :

متن

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه عثمانیه , عثمانیه , فرقه عثمانیه

چکیده :

عثمانیه از منظر اهل سنت: کسانی هستند که در محبت عثمان غلو کرده و برای امیرالمومنین(ع ) نقص قائلند و از منظر امامیه: کسانی هستند که با خلافت امیرالمومنین(ع ) مخالف بوده و عثمان و قتل عثمان را بهانه قرار داده و موجبات جنگهای جمل و صفین را فراهم آوردند ولی بعدها این مساله به حب عثمان و برائت و سب امیرالمومنین(ع ) منجر شد. عثمانیه در بین اهل سنت مرادف با همان ناصبی[5] در شیعه می باشد. تاریخ تشکیل عثمانیه به بعد از زمان کشته شدن عثمان و بیعت با امام علی(ع) می رسد که عده ای از بیعت سر باز زده و جانب عثمان را گرفتندو با تحریک عایشه جنگ جمل و صفین را به راه انداختند. هر چند عثمانیه تا قرن چهار بیشتر دوام نیاورد و از بین رفت اما تاثیر تفکرات عثمانیه را ما تا چنیدین قرن بعد به وضوح مشاهده می کنیم تا جایی که ابن تیمیه ای که در قرن هشتم می زیسته آنها را بر علویون ترجیح داده می نویسد: «پس شیعه عثمان و نواصب افضل از شیعیان علی هستند. در ادامه تاریخچه عثمانیه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عثمانیه

نوع منبع :

مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

پایگاه اطلاع رسانی حوزه,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه عثمانیه , عثمانیه , فرقه عثمانیه , فرقه عمریه

چکیده :

یکی از فرقه های سیاسی اسلام که در نیمه نخست قرن اول هجری به وجود آمد، عثمانیه بود. بعد از قتل عثمان، عده ای از اصحاب پیامبر با خلافت حضرت امیر(ع) مخالفت کردند و باعث جنگها و خونریزیهای فراوان شدند. بدین ترتیب تحولات صدر اسلام به گونه ای پیش رفت که رفته رفته حقیقت امامت از عامه مردم پوشیده ماند. بی شک جریان فرقه عثمانیه نقش حساسی را در تحولات فکری و سیاسی موجب شده است که این مقاله در صدد تبیین آن برآمده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معرفی جاحظ

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

پاسخ تفصیلی:

ابو عثمان عمرو بن بحر بن محبوب کنانى لیثى معروف به جاحظ (163 ـ 255 ق) یکى از بزرگان ادبیات عرب و سران معتزله بود. وى به عنوان رئیس فرقه جاحظیه تلقى شده است. او در بصره به دنیا آمد و در همان شهر از دنیا رفت. نقل است که در پایان عمرش فلج شد و بر اثر فر بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه عثمانیه , معتزله (اهل سنت) , جاحظیه (معتزله) , عثمانیه , 16- جاحظیه (پیروان عمرو بن بحر جاحظ، از سر آمدان شاگردان نظّام) , فرقه عثمانیه

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خلاصه‌ای از زندگی جاحظ

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقض العثمانیة

نویسنده:

ابوجعفر محمد بن عبدالله اسكافى

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب)

وضعیت نشر :

قم - ایران: کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره),

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه عثمانیه , معتزله (اهل سنت) , عثمانیه , فرقه عثمانیه , فرقه عمریه

چکیده :

نقض العثمانیة، رديه‌اى است كه ابوجعفر محمد بن عبدالله اسكافى بر كتاب "عثمانيه" جاحظ نوشته است. از متن اين رساله ظاهرا جزئى از آنچه ابن ابى‌الحديد در جاهاى مختلف شرح نهج‌البلاغه از آن نقل كرده، در دست نيست و تنها نسخه شناسايى شده آن نيز بر گرفته از همين كتاب است. دو گردآورى از نقض العثمانيه بر مبناى منقولات ابن ابى‌الحديد صورت گرفته و به چاپ رسيده است: ضميمة العثمانيه جاحظ كه در سال 1374ق در قاهره به كوشش عبدالسلام هارون منتشر شده است. در مجموعه رسائل جاحظ كه به كوشش حسن سندوبى به سال 1352ق در قاهره چاپ شده است. رديه‌هاى ديگرى نيز بر كتاب عثمانيه جاحظ نوشته‌اند و جالب اين جاست كه خود جاحظ نيز رديه‌اى بر اين رساله دارد. موضوع كتاب كلامى (معتزلى) مى‌باشد كه مؤلف محترم با انگيزه پاسخ به ادعاهاى دروغين جاحظ درباره اعتقادات عثمانيه نگاشته است. در اين كتاب به هيچ باب و فصلى اشاره نشده است و مؤلف، موردى به موضوعى اشاره كرده و سپس به پاسخ آن پرداخته است. جاحظ، همانگونه كه خود تصريح كرده، مقصودش از تأليف و نوشتن، بيشتر سرگرمى و اسطوره سازى بود و نه تعليم و تربيت، چنانچه شاگردش ابن قتيبه دينورى در كتاب مختلف الحديث درباره وى مى‌نويسد: تجده فى كتبه للمضاحيك و العبث... نوشته‌هايش شبيه طنز و بيهوده‌گوئى بود. در عصر جاحظ، عباسيان با طرفدارى صورى از علويان، پيروان آنها را سركوب كردند و با سرگرم كردن علما و دانشمندان به بحث‌هاى حاشيه‌اى عقايد و كلام و مجادله و گاه منازعه، آنها را از پرداختن به مسائل اساسى و سرنوشت ساز زعامت و خلافت بازداشته بودند. بدين سبب براى امثال جاحظ فضاى باز مناسبى ايجاد شد تا آنچه عباسيان مى‌خواهند، به نگارش درآورند كه يكى از آن نوشته‌ها كتاب "عثمانيه" بود كه در آن به تبيين و تدوين اعتقادات پوچ عثمانيه پرداخت. هر خواننده‌اى در نگاه اول مى‌فهمد كه كتاب پر از سفسطه‌گرى، اخبار دروغ و اراجيف عجيبه‌اى است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

كتاب العثمانية

نویسنده:

ابو عثمان عمرو بن بحر الجاحظ؛ تحقیق وشرح: عبدالسلام هارون

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بیروت - لبنان: دار الجیل,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه عثمانیه , معتزله (اهل سنت) , عثمانیه , فرقه عثمانیه , فرقه عمریه

چکیده :

كتاب العثمانية، هو كتاب من تأليف أبو عثمان عمرو بن بحر الجاحظ (159 هـ-255 هـ) نشر الكتاب بتحقيق عبد السلام محمّد هارون الذي يقول في مقدمته: «ولو لم يكن من قدر هذا الكتاب إلا أنك تقرأ من قلم الجاحظ ثمانين صفحة ومائتين لكفى ذلك فضلاً»، وهو كتاب مهم يعد حلقة هامة لدارسي تاريخ الأديان خصوصا منه القضايا التاريخية والسياسية والاجتماعية المتعلقة بالفرق الإسلامية، لا سيما يداياتها وما نجم عن ذلك من تفرقة وجدال وحجاج فكري في الفترة التي عرفت بالعصر الذهبي في تاريخ الإسلام. وتمتاز طبعة عبد السلام محمّد هارون أيضاً بالفصول التي جمعها من كتاب شرح نهج البلاغة لإبن أبي الحديد، والتي حشر فيها ما عثر عليه من كتاب مناقضات أبي جعفر الإسكافي، لبعض ما ورد في العثمانية. ولقد أثار هذا الكتاب جدلاً واسعا في الأوساط الشيعية وغيرها لأن مداره حول تفضيل عثمان بن عفان على عليّ بن أبي طالب ومن الذين تصدوا له بالنقد المسعودي (283 هـ-346 هـ) في كتابه مروج الذهب. موضوعات الكتاب: ثم إنا مخبرون عن مقالة العثمانية فصل: وقالوا: فإن قال قائل: فما بالكم لم تذكروا عليا في هذه الطبقة فصل: فأما علماء العثمانية ومتكلموهم، وأهل القدم والرياسة منهم فصل: ولو لم تعرف الروافض ومن ذهب مذهبها فصل: وقد ذكر فضائله وفخر بقرابته وسابقته فصل: وأعجب من ذلك أنه لم يدع هذا له أحد في دهره كما لم يدعه لنفسه فصل: ومعلوم عند ذوي التجربة والعارفين بطبائع الأتباع فصل: وقد علمتم ما صنعت المصاحف في طبائع أصحاب علي فصل: فأما إسلامه وهو حدث غرير وغلام صغير فصل: ولو كان الأمر في علي على ما يقولون فصل: وقد نجد الصبي الذكي يعرف من العروض وجها، ومن النحو صدرا فصل: ولو كان علي أيضا بالغا وكان مقتضبا كزيد وخباب لم يكن إسلامه ليبلغ قدر إسلامهما فصل: والدليل على أن إسلام أبي بكر كان أفضل من إسلام زيد وخباب فصل: ولذلك كان جبير بن مطعم أعلم قريش بالعرب بعد أبي بكر فصل: ثم الذي كان من دعائه إلى الإسلام وحسن احتجاجه حتى أسلم على يديه طلحة والزبير وسعد وعبد الرحمن وعثمان فصل: وممن أسلم على يده بلال

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

گرایش مذهبی طبری مورخ

نویسنده:

رسول جعفریان

نوع منبع :

مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

خبر آنلاین,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اهل سنت (مذاهب کلامی) , شیعه عثمانیه , شیعه علی(ع، اعم) , عثمانیه , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , فرقه عثمانیه

کلیدواژه‌های فرعی :

اصحاب حدیث (فرق کلامی) , اهل سنت (مذاهب کلامی) , حنابله (فرق کلامی) , خوارج (مذاهب کلامی) , مرجئه (فرق کلامی) , شیعه علی(ع، اعم) , معتزله (اهل سنت) , حشویه (مرجئه شکاک) , جنگ نهروان , خوارج (مذاهب اسلامی) , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , خوارج , حشویه (مرجئه) , خوارج (فرق کلامی) ,

چکیده :

نزدیک دو دهه قبل (بلکه یک مورد آن از 24 سال پیش) مقالاتی در موضوع نگرش مذهبی طبری نوشته بودم که یکجا عرضه نشده بود. اکنون به یمن همراهی یکی از شاگردانم توانستم آنها را یکجا متمرکز کرده و در اختیار عزیزان قرار دهم؛ شاید به کار کسانی بیاید که به این مبحث علاقه مندند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2

تعداد رکورد ها : 15

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.