جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 13
الهیات و نقد ایدئولوژی [پایان‌نامه انگلیسی]
نویسنده:
سیلاس ام. مورگان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ترجمه ماشینی: در فلسفه جدید، مفهوم ایدئولوژی مشکلی برای رابطه الهیات با سیاست بوده است. بویژه در کاربرد مارکسیستی، «ایدئولوژی» به تأثیر خاصی اشاره دارد که الهیات در جامعه مدرن می گذارد تا واقعیت مادی را که زندگی و فعالیت عملی انسان را شکل می دهد، پنهان یا پنهان کند. این یکی از دلایل متعددی است که الهیات، حتی در شکل سیاسی خود، «ایدئولوژی» را به عنوان موضوعی ذاتی در شکل انتقادی آن در نظر نگرفته است. عدم توجه نظری به ایدئولوژی در خود الهیات به کمبود نقد درونی به ویژه در الهیات سیاسی منجر شده است. با این حال، الاهیات و ایدئولوژی با هم در حوزه ای ظاهر می شوند که کمترین انتظار آن را داریم: نظریه انتقادی رادیکال. نظریه انتقادی مکرراً به نقد الهیات و ایدئولوژی پرداخته است تا از پتانسیل رهایی بخش الهیات برای پرداختن به مسائل سیاسی عمده در میان آگاهی حاد ما از بحران اجتماعی و بن بست سیاسی استفاده کند. پایان نامه من گفتگوکنندگان کلیدی الهیاتی و فلسفی (مانند اسلاوی ژیژک، یوهان باپتیست متز، پل تیلیش، مارسلا آلتهاوس-رید، تئودور آدورنو، و غیره) را تجزیه و تحلیل می کند که نشان دهنده مسیرهای اصلی در این دو گفتمان - الهیات سیاسی مدرن و فلسفه سیاسی معاصر - هستند. ترویج نقش نقد درونی در الهیات سیاسی. این مهم است زیرا کارکرد نقد ایدئولوژی (و نقد به طور کلی) در الهیات سیاسی مسیحی را روشن می کند. همچنین نشان می‌دهد که چگونه نظریه‌های ایدئولوژی معاصر رابطه الهیات با سیاست را واسطه می‌کنند، موضوعی که با توجه به «روی‌کردن به دین» اخیر در سیاست و فرهنگ معاصر اهمیت فزاینده‌ای دارد؟ آیا الهیات سیاسی پس از نظریه انتقادی همچنان می تواند هنجارهایی را برای برقراری نظم اجتماعی عادلانه، برابری طلبانه و همبسته ارائه کند؟ این پایان نامه یک الهیات انتقادی را ترسیم می کند که نقد را به عنوان یک مفهوم الهیات درونی در الهیات سیاسی بازیابی می کند. این امر الهیات را به دور از ارائه هنجارها و به سمت اجرای نقد بازتعریف می کند، اما این کار را بدون کاهش ماهیت کاملاً سیاسی آن انجام می دهد.
مقایسۀ الهیات سیاسی یوهانس باپتیست متز و کارل اشمیت
نویسنده:
قربان علمی ، مجتبی زروانی ، امین افخم
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
الهیات سیاسی نوین یوهانس باپتیست متز، کشیش و الهی‌دان کاتولیک آلمانی، یکی از مهم‌ترین روایت‌های الهیات سیاسی مسیحی در مخالفت با فردگرایی، خصوصی‌سازیِ دین و نگاهِ استبدادی به حکومت است. متز به دلیل انتقادهایش از الهیات سیاسیِ کارل اشمیت و در تضاد با وی، الهیات سیاسی خود را «الهیات سیاسی نوین» می‌نامد. به باور متز، اشمیت با ذاتی دانستنِ خشونت در سیاست، الهیات سیاسی ضد دموکراتیک و یهودستیزانه‌ای را ارائه داده که زمینۀ فاشیسم و توجیه حذف دیگران را فراهم کرده است. ازاین‌رو، در این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی مقایسه‌ای الهیات سیاسی متز و اشمیت می‌پردازیم؛ و هم‌چنین نوآوری‌های متز در الهیات سیاسی مسیحی و نقد وی بر اشمیت را بررسی خواهیم کرد. نوآوری اصلی متز این است که وی بر پایۀ زندگی و آموزه‌های عیسی مسیح و نیز آرای مکتب فرانکفورت، از «عقلِ یادآورانه» سخن می‌گوید. این عقلانیت که بر اساس یادآوریِ انتقادیِ گذشته است، می‌تواند به‌عنوان نقطۀ آغاز تازه‌ای برای کار در قلمروی الهیات مسیحی باشد و در تصمیم‌گیری و کنش‌های اجتماعی- سیاسی، نقش مؤثری ایفا کند.
صفحات :
از صفحه 155 تا 178
شذرات المعارف
نویسنده:
محمد علي شاه آبادي؛ محقق: نور الله شاه آبادي
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامي,
چکیده :
عارف حکیم، آیت الله العظمی محمد علی شاه آبادی (قدس سره) به اذعان دیگر علما و عرفای معاصر از کمل عرفای قرن حاضر است و تا جایی که می دانیم، ایشان را موثرترین فرد در شکل دهی افکار حضرت امام خمینی(ره) دانسته اند که اگر همین یک سخن را بپذیریم، کفایت است از آنکه برای شناخت ایشان و افکارشان تلاش نمائیم هر چند تنها دو کتاب و سه رساله مکتوب از معظم له در دست باشد. ایشان نظریات خود را حول محور فطرت الهی انسان سامان داده اند تا جایی که به "فیلسوف فطرت" ملقب شده اند که در جای خود محل تامل و تأنی است. معروف است که حضرت امام(ره) درباره ایشان فرمودند: « من در عمر خود، روحی لطیف تر از روح مرحوم شاه آبادی ندیدم.» امام(ره) هفت سالی که مرحوم شاه آبادی در قم حضور داشتند در درس ایشان شرکت کردند و تاکید داشتند که « اگر آیت الله شاه آبادی هفتاد سال تدریس می کرد، من در محضرش حاضر می شدم، چون هر روز حرف تازه ای داشت.» عارف کامل آیت الله شاه آبادی از مبارزان دوران رضاخانی به حساب می آید، تحصن یازده ماهه معظم له در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در اعتراض به جنایات رضاخان معروف است. در همان دوران و در ایام محرم، ایشان یک دهه منبر می روند و سخنی را سه بار، اول، وسط و انتهای منبر هر شب تکرار می کنند:« خدایا! تو شاهد و گواه باش که این مرتبه که این جمله را بگویم، در این ده شب سی مرتبه تکرار کرده ام و اتمام حجت نموده ام و برای علمای نجف، علمای قم، اصفهان و مشهد تمام نقاطی که می دانستم و توانستم هم نامه نوشته ام، و امشب هم برای آخرین مرتبه در این مجلس می گویم و آن این است که رضا خان، دست نشانده ی انگلیس است و هدفش، اعدام قرآن و اسلام است و اگر با من روحانی مبارزه می کند، نه به خاطر خود من است، بلکه به این دلیل است که من مبلغ قرآنم، به دنیا اعلام می کنم که اگر حرکت نکنید، این خبیث اسلام را از بین می برد.» اندر احوالات ایشان و درباره شخصیت جامع و کامل معظم له سخن بسیار است و مجال اندک! شذرات المعارف که گزیده های ناب اندیشه های ایشان است، به گفته شارح این کتاب یعنی فرزند ایشان، آیت الله نورالله شاه آبادی، خلاصه ای از اندیشه معظم له نیز به حساب می آید لذاست که مطالعه آن مفید فایده فراوان خواهد بود. این کتاب کوچک، که در حدود سالهای حکومت رضاخان نوشته شده است، دارای نثری مخلوط از فارسی آمیخته به عربی رایج در مجامع علمی حوزوی آن دوران است که مشابه آن را در متونی چون "اربعین حدیث" امام یا "تنبیه الامة و تنزیه الملة" مرحوم نائینی و کتب بسیار دیگر دیده ایم. بخش اول کتاب که عنوان "الشذره الأولی: توضیح مرام الإسلام فی شفاء صدور الأنام" را بر خود دارد، با طرح مساله ضعف و ذلت مسلمانان در شرایط کنونی آغاز می گردد :"مدتی است مملکت اسلام به انتشار عقاید باطله و اخلاق رذیله و افعال قبیحه مبتلاست..." و سپس اظهار تعجب می نماید که در همین حال می بینیم بسیاری از مسلمانان به طور مداوم از این وضعیت فقط اظهار تاسف می کنند، "غافل از آنکه درد را باید معالجه نمود و مذاکره مرض و تعدد آن، راه علاج نیست!" پس باید برای علاج مرض ها ابتدا آنها را شناخت. از همین رو موضوع کتاب را می توان "آسیب شناسی جامعه اسلامی و ارائه راهکارهای اصلاحی درباره آن" دانست که بخش اول یعنی آسیب شناسی به طور خلاصه بیان شده است اما در باب راهکار پیشنهادی توضیح بیشتری آمده است. بخش دوم کتاب با عنوان "الشذرة الثانیة" شامل 23 معرفت است که با توضیح ابعاد سیاسی دین آغاز می گردد و با شرح و بسط مفهوم اخوت اسلامی و ارکان و ابعاد آن ادامه می یابد.
بررسی مشروعیت «نصب الهی» امام در کلام سیاسی اشاعره
نویسنده:
صفدر الهی راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مشروعیت سیاسی یکی از مهم ترین مسائل کلام سیاسی به شمار می آید. در کلام سیاسی اشاعره چند دیدگاه مهم در باب مشروعیت مطرح اند که دیدگاه «نصب الهی» مهم ترین آنها به شمار می رود. همۀ متکلمان اشعری به این دیدگاه معتقد ند و آن را بر دیگر شیوه های اثبات مشروعیت سیاسی مقدم می دارند. البته در کلام سیاسی اشاعره، دیدگاه «نصب الهی» به معنای ضرورت نصب امام از جانب خدای سبحان نیست؛ بلکه بدین معناست که در صورت وجود چنین نصبی فرد منصوب، از مشروعیت سیاسی برخوردار است. دقیقاً همین رویکرد نقطۀ اختلاف میان اشاعره و امامیه به شمار می آید. مقالۀ حاضر، با شیوه ای توصیفی و تحلیلی، کوشیده است پس از تبیین دیدگاه «نصب الهی» و ادلۀ اثبات آن، ادلۀ اشاعره بر نفی ضرورت نصب الهی را بررسی کند و با نگاهی ایجابی، ادلۀ عقلی و نقلی را (بر اساس مبانی و متون اهل سنت) در اثبات ضرورت نصب الهی بیان دارد.
مشروعیت، پیامد کلامی‌انگاری امامت
نویسنده:
ابوالفضل خراسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
اصل امامت که از اصول بی‌بدیل شیعه است و در ادامه نبوت و از مسائل علم کلام شمرده می‌شود، نشان از خاستگاه کلامی سیاست دارد. فلسفه امامت که روشنگر نظام اجتماعی اسلام و توجه آن به ابعاد وجودی انسان و سعادت حقیقی بشر در دنیا و آخرت و بیانگر حکمت جهانی بودن اسلام است، به طور مستقیم با سرنوشت حکومت‌ها، مشروعیت و جایگاه مذهبی ـ سیاسی آنها گره خورده است و این امر حاکی از ظهور سیاست در علم کلام است که می‌توان از آن به کلام سیاسی تعبیر کرد. امامت، تداوم پیوند دین و سیاست و تحقق حاکمیت خدا در زمین و مشروعیت خلافت انسان است. حکومت دینی، قائم به امام است و اطاعت از امام نیز حتمیت و ضرورت می‌یابد تا زعامت سیاسی امام در جامعه تحقق یابد؛ هرچند پذیرش این زعامت از طرف مردم تأثیری در ماهیت امامت و مرجعیت دینی امام که منصوص از طرف خداوند است ندارد؛ زیرا مشروعیت امام به نصب از سوی خداوند است و شرط این مشروعیت، عصمت است تا غرض از نصب امام که اطاعت و انقیاد کامل است، حاصل شود. از این‌رو امامت، از زنده‌ترین بحث‌های کلامی است که در هر عصر و زمانی با رویکردها و پیامدهای مختلف مواجه بوده است. تبیین جایگاه امامت در علم کلام، در شناسایی این پیامدها سهم بسزایی دارد.
صفحات :
از صفحه 113 تا 137
مبادی فهم حکمت سیاسی ملاصدرا
نویسنده:
مهدی راسخی، مهدی امیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
همان گونه که ملاصدرا یک فیلسوف متبحر است، یک اندیشمند سیاسی نیز هست؛ گرچه پذیرفتن حکمت سیاسی وی، مبتنی بر اصول موضوعه ای است که نگارنده از آن به «مبادی» تعبیر میکند. این مقاله با روش تحلیلی، و با هدف تبیین مبادی روشی و محتوایی که ملاصدرا برای بیان حکمت سیاسی خود بدان تمسک جسته است، درصدد است تا با بررسی این مبادی، منشأ خطای بسیاری از منکران حکمت سیاسی وی را به صورت روشن بیان کند. حاصل اینکه، در زمان ملاصدرا، به خاطر شرایط خاص حاکم بر آن زمان، شاهد رکود اندیشه سیاسی هستیم نه زوال آن، و ملاصدرا یک اندیشمند سیاسی با ویژگیهای متفاوتی است که در مبانی و نوع اندیشه سیاسی خود و روش بیان نظریات سیاسی، به اندیشمندان سیاسی دیگر مشابهتی ندارد. همین تفاوت باعث شده است که برای دست یافتن به اندیشه سیاسی وی راهی بجز فهم، و پذیرش مبادی روشی و محتوایی ملاصدرا نداشته باشیم.
صفحات :
از صفحه 29 تا 45
نظام سياسى مطلوب در فلسفه سياسى مقام معظم رهبرى
نویسنده:
على اكبر سيلانى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مردم سالارى اسلامى، نظام سياسى مطلوب در فلسفه سياسى مقام معظم رهبرى است. ايشان با رويكردهاى مختلفى از جمله فقه سياسى، كلام سياسى و فلسفه سياسى، اين نظريه را مطرح كرده است. در اين مقاله، با روشى تحليلى، به تبيين اين نظريه با رويكرد فلسفه سياسى مى پردازيم. هدف اين نوشتار تبيين يكى از مهم ترين موضوعات فلسفه سياسى توسط مؤثرترين متفكر اسلامى در دوره و زمانى است كه جامعه اسلامى به شدت نيازمند به آن است. نظريه مردم سالارى اسلامى، با توجه به مبانى برگرفته از شرع مقدس اسلام، همچون توحيد در خالقيت و مالكيت و علم بى پايان الهى، اداره امور جامعه و حكومت را در عصر غيبت، امرى الهى مى داند كه مردم يكى از پايه هاى اعمال مشروعيت آن هستند و شاخصه هايى همچون توجه به تربيت دينى و اخلاقى، خدمت رسانى، پاسخ گويى و توجه به رضايت مردم، دارد. امتياز مردم سالارى اسلامى كه طى سه دهه كارايى خودش را نشان داده است، اين است كه ضمن برخوردارى از رأى مردم، وجود ضوابطى همچون علم، عدالت و تدبير را براى مشروعيت حكومت و تأمين سعادت بشرى، شرط مى داند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
نظریه حکومت در اندیشه سیاسی علمای شیعه ایران بین سالهای 1320 - 1375
نویسنده:
جلال درخشه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اندیشۀ سیاسی شیعه در دوران معاصر، با دگرگونی های مهمی روبرو گردید. علمای شیعه در دوران سعی نمودند با بازشناسی و طرح مجدد دین در جامعه در مقابل رشد اندیشه های ضد دینی، و نیز فعال تر کردن نیروهای مذهبی و تعمیم معارف دینی در جامعه، و با ارائه درکی نوین از مفاهیمی همچون: جهاد، شهادت، تقیه، انتظار فرج و قیام امام حسین(ع)، چهرۀ درگرگون ساز و نقش تحول زای اسلام را نشان دهند. اما بنیانی ترین شاخص تحول اندیشه سیاسی شیعه را در این دوران باید در کوشش های نظری متفکرانی جستجو نمود که با دریافت نیازهای موجود سیاسی-اجتماعی و نیز با عنایت به تجربۀ گذشته و در عین حال با حفظ آموزه های فکری-عقیدتی شیعه، در باب حکومت اسلامی بحث کردند. در این میان، بدون تردید ارائه نظریۀ حکومت اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه از سوی امام خمینی(ره) گفتمان سیاسی-دینی معاصر شیعه را معنادار و متفاوت از دوران قبل از آن ساخت، که در واقع مرحلۀ نوینی را در سیر تطور اندیشۀ سیاسی شیعه شکل داد. مقالۀ حاضر درصدد است تا با مروری بر ادبیات سیاسی-دینی معاصر، کوشش های نظری علمای شیعۀ ایران را بین سال های 1357-1320 دربارۀ نظریه حکومت اسلامی به دقت بررسی کند و رویکردهای موجود در آن را بیان نماید.
صفحات :
از صفحه 65 تا 85
مهدویت در کلام سیاسی امام خمینی
نویسنده:
رضا شجاعی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
صفحات :
از صفحه 101 تا 116
اندیشه سیاسی علامه میر حامد حسین
نویسنده:
سیدحسن ابوصالح
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علّامه میر حامد حسین هندی (1306 ـ 1246 هـ . ق) از متکلّمین و مجتهدین ‏بزرگ شیعه در قرن سیزدهم هجری است. اگر چه وی به لحاظ کلامی در میان اندیشمندان ‏دینی شناخته شده است، امّا به لحاظ اندیشه سیاسی اسلامی تاکنون ناشناخته مانده است. ‏اوّلین قدم پژوهشی در شناخت اندیشه سیاسی وی، رساله حاضر است. در این رساله به ‏توصیف سوانح احوال، عصر زندگانی و مبانی اندیشه سیاسی وی توجّه شده است. ‏شکل‏گیری جریانات بعد از رحلت پیامبر گرامی اسلام، هستی شیعه را مورد تهاجم و انکار ‏قرار داده و عملاً به مانعی در برابر تشکیل نظام سیاسی امامت شیعی شد. این موانع از همان ‏آغاز خصلتی کلامی ـ سیاسی به خود گرفت. جریان دیگری که پیش روی مکتب تشیّع ‏شکل گرفت، تهاجمی بود که خارج از جهان اسلام و در راستای از بین بردن دین اسلام ‏توسّط غرب و در قالب استعمار در جوامع اسلامی بروز کرد. اقدامات عملی کشورهای ‏استعمارگر با هدف تسلّط بر پادشاهی شیعی در منطقه اوده، با تهاجم علمی و حمله به ‏ارکان اعتقادات شیعی همراه شد. تحریک برخی از اندیشمندان اهل سنّت برای مبارزه با ‏شیعه در قالب نگارش ردّیه‏هایی بر اندیشه شیعی ظهور یافت و در این بین کسانی مانند ‏نصرالله کابلی، شاه ولی‏الله دهلوی و شاه عبدالعزیز دهلوی به نگارش آثاری در ایجاد شبهه و ‏ردّ مکتب تشّیع همت گماردند. در مقابل عالمانی مانند علّامه میر حامد حسین به دفاع از ‏کیان اعتقادی شیعه در میدان علم و مناظرات علمی همّت گماردند. تلاش‏های علمی علّامه ‏میر حامد حسین در موضوع امامت و جانشینی پیامبر گرامی اسلام | متمرکز است. ‏استدلال به منابع اهل سنّت در مباحث اثبات امامت حضرت امیرالمومنین ویژگی بسیار مهم ‏روش بحث میر حامد حسین می‏باشد.‏تبیین مبانی ساختار معرفتی امامت شیعه در دو بعد نص و سنّت و استدلال‏های گسترده به ‏آیات و روایات نشان از چیرگی بی‏نظیر میر حامد حسین هم به مبانی شیعه و هم به مبانی ‏اهل سنّت دارد.‏در این پژوهش با استناد به آثار میر حامد حسین به بررسی مبانی کلامی اندیشه وی و ‏چگونگی تبیین آن با توجّه به آیات و روایات موجود پرداخته شده است. از سویی دیگر با ‏ارائه گزارشی از تفکّرات سیاسی و اقدامات عملی وی تلاش شده تا برخی از نظریات کلامی ‏ـ سیاسی وی مشخّص شود.‏
  • تعداد رکورد ها : 13