جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
جوهریت نفس
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 11
عنوان :
کلام و فلسفه، بحث درباره معاد جسمانی
نوع منبع :
صوت , پرسش و پاسخ
منابع دیجیتالی :
صوت
کلیدواژههای اصلی :
جوهریت نفس
,
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی)
,
معاد جسمانی
,
ادله جوهریت و تجرد نفس
,
بقاء نفس
,
خلود نفس
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه ی نفس (ذهن) و بدن و رهیافت های موفق و ناموفق آن
نویسنده:
محسن ایزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بدن
,
رابطه نفس و بدن
,
ذهن
,
علم النفس ملاصدرا
,
نظریات ذهن
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
حرکت اشتدادی نفس ,
نظریه رفتارگرایی ,
فلسفه ذهن (فلسفه) ,
هوش مصنوعی (AI) ,
نظام فیزیولوژیک بدن ,
علیت حالات ذهنی ,
جوهریت نفس ,
این همانی ذهن و عین ,
کارکرد گرایی ماشینی ,
استدلال اتاق چینی ,
فیزیکالیسم (فلسفه ذهن) ,
کارکردگرایی ,
حیث التفاتی (پدیدار شناسی) ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
شخصی بودن حالات ذهنی ,
حضور قوای نفس در بدن ,
علوم شناختی ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
خودآگاهی (معرفت نفس) ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مساله رابطه نفس (ذهن) و بدن یکی از مسایلی است که فلاسفه و دانشمندان همواره به آن اهتمام داشته اند. هر چند برای پیشینیان نیز مسلم بود که در انسان، دو نوع متفاوت از حالات و رویدادها هستند که تاثیر علی- معلولی بر یک دیگر دارند، امروزه علومی مانند فیزیولوژی اعصاب به نتایج مهمی در این مساله دست یافته اند. بعضی از فلاسفه در تبیین حالات و رویدادهای جسمانی و ذهنی، معتقد به فیزیکالیسم هستند. فلاسفه دیگر ضمن ابطال فیزیکالیسم، اثبات کرده اند که انسان مرکب است از جوهری جسمانی و جوهری غیرجسمانی. لکن اکثر این فلاسفه (دوگانه گرایان) در ارایه توجیهی عقلی برای چگونگی ارتباط این دو جوهر، ناموفق بوده اند. به نظر می رسد ملاصدرا با استفاده از اصولی نظیر «حدوث جسمانی نفس»، در حل مساله رابطه نفس و بدن موفق بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تجرد نفس از نگاه عقل و دین در حکمت صدرایی
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
استقلال نفس
,
تجرد نفس ناطقه
,
عقل
,
1. ادیان religions
کلیدواژههای فرعی :
جوهریت نفس ,
عقل و دین ,
حکمت متعالیه ,
بقاء نفس ,
قرآن مجید ,
متخیله ,
براهین اثبات تجرد نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
عقل و وحی، بر پایه نگرش توحیدی، دو امر سازگار تلقی شده اند؛ زیرا هر دو از منبع واحد نشأت یافته اند که جامع تمام صفات کمال است. فلاسفه مسلمان با این باور عمیق در انطباق دست آوردهای عقلی با محتوای ناب شریعت حقیقی کوشش پایدار داشته اند. تجرد نفس از جمله مباحثی است که صدرالمتألهین در ایجاد سازگاری آن با دین به خصوص شریعت اسلام تلاش شایسته و موثری انجام داده است. ایشان دلایل پیشینیان را یقین آور می خواند؛ چراکه هم با مبنای فلسفی وی نظیر «جسمانیة الحدوث و روحانیة البقاء بودن نفس» انطباق دارد و هم با آموزه های دینی سازگار است. تجرد و استقلال نفس با مهم ترین مسائل جهان بینی در ارتباط است. مباحث خداشناسی، نبوت، و به ویژه معاد ارتباط مستقیم با خودشناسی دارد. باور به جهان آخرت فقط با اثبات تجرد نفس و استقلال آن از بدن توجیه عقلانی خواهد داشت. البته در وجود استقلالی نفس قبل از بدن اختلافاتی وجود دارد که در این نوشتار مورد کنکاش قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 162
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اینهمانی شخصی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، وحیده فخار نوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ثبات هویت نفس
,
اینهمانی شخصی
,
ملاک بدنی هویت
,
معاد(کلام)
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
معاد ,
جاودانگی نفس ,
هویت شخصی ,
جوهریت نفس ,
نظریه جزو اصلی بدن ,
شهود وجود ,
وجود جامع انسان ,
حافظه واقعی ,
حافظه ظاهری ,
اینهمانی در مقام ثبوت ,
اینهمانی در مقام اثبات ,
وحدت هویت نفس ,
تجربهگرایی = آمپریزم (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
جاودانگی و زندگی فردی پس از مرگ،مبتنی بر برخی از مسایل فلسفی مانند مسألهی اثبات اینهمانی و حفظ هویت شخصی در همهی مراتب وجودی است.اهمیت مسألهی اینهمانی شخصی تا بدان جا است که عدم اثبات آن به نوعی زندگی فردی پس از مرگ را دچار ابهاماتی خواهد ساخت.در این نوشتار سعی شده است،با طرح ارکان اصلی مسألهی اینهمانی،به شبهات منکران اینهمانی پاسخ داده شود.علاوهبر این،معیارهای متفاوتی که به تبیین مسألهی اینهمانی پرداختهاند،مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.دیدگاه ملاک بدنی، ملاک محفوظات،ملاک نفس و ملاک تشخص وجودی از جملهی دیدگاههایی هستند که در این نوشتار بدانها پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 40
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد نظریه کانت درمورد جوهریت نفس
نویسنده:
حسین معصوم
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مطلق گرایی
,
ایده
,
کانت
,
فلسفه کانت
,
جوهر
,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی)
,
پارالوژیسم
کلیدواژههای فرعی :
جوهر و عرض ,
جوهریت نفس ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
شهود حسی(قسیم شهود عقلی و محض) ,
مقولات((کانت)، اصطلاح وابسته) ,
چکیده :
چرا فلسفه کانت این مقدار دارای اهمیت است؟ برای تکامل فلسفه اعم از اسلامی و غربی باز بودن درهای آن به روی افکار بشر. یک عمل ضروری است. نفی مطلق فلسفه غرب به همان اندازه دور از صواب است که قبول مطلق آن در این جا آنچه مهم است برخورد حقیقت جویانه و نقادانه است. در این مقاله پارالوژیسم از نظر لغت و اصطلاح توضیح داده شده است. بنابر نظر کانت جوهر فقط در ایده وجود دارد نه در واقعیت کانت اشاره می کند که جوهر را نمی توان بر نفس انسان اطلاق کرد. چندین نکته درباره انتقاد از نظریه کانت در مورد اطلاق جوهر بر نفس انسان یاد شده که برخی از آن ها این است که مثلا مفهوم جوهر و عرض از معقولات ثانیه فلسفی است نه از قبیل معقولات اولی یا مثلا نهایت کاری که کانت - بر فرض صحت استدلال هایش - انجام میدهد رد دلیل اثبات جوهریت نفس است و رد دلیل نشانه رد مدلول نیست یا مثلا بنا به اعتقاد کانت عقل علاقه به مطلق گرایی دارد : ولی بر خلاف نظریه کانت باید گفت که عقل مطلق گرا نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 151
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابن سینا و اتهام انکار معاد جسمانی
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد جسمانی
,
معاد روحانی
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
سعادت اخروی
,
اشقیاء
,
سعداء
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
جوهریت نفس ,
ادراک انسان ,
تجرد نفس ناطقه ,
فلسفه مشاء ,
لذت ,
لذت عقلی ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
حضور ماده حین ادراک ,
تشکیک در لذات ,
لذت مجردات ,
حقیقت لذت نفس ,
نفوس غیر ناطقه ,
سعادت و شقاوت وهمی ,
علاقه ذاتی نفس به مجردات ,
ملکه تعلق به بدن ,
تبیین فلسفی عذاب اخروی ,
تکفیر ابن سینا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
همه مطالب مقاله حاضر با قصد بررسی صحت و يا سقم نسبت انكار معاد جسمانی به ابن سينا با استناد به اقوال وی در كتاب «شفا» و «نجات» و آثار ديگر او تدوين شده است. حاصل كلام وی در مجموعه آثارش اين است كه معاد در دو صورت «جسمانی» و «روحانی» قابل تصور است، كه نوع جسمانی آن قابل اثبات به برهان نيست. اما نوع روحانی آن را می توان به برهان اثبات كرد. او بعد از تقسيم معاد به جسمانی و روحانی، تصديق معاد جسمانی را به طريق شرعی و به حكم تصديق خبر نبوت بر مسلمان فرض می داند. ولی با اين حال معتقد است كه سعادت نفسانی را اصلاً قابليت قياس با سعادت بدنی نيست. بنابراين رغبت حكمای الهی به برخورداری از آن بسيار بيشتر از سعادت جسمانی است. به گونه ای كه اگر حتی سعادت بدنی را به ايشان اعطا كنند، به آن التفات و توجهی نخواهند داشت. وی بعد از تأكيد بر اين مسأله در صدد است تا توضيح دهد كه چرا با وجود كمال بيشتری كه در سعادت نفسانی است، مع ذلك انسانها از آن غافلند. بعد از ذكر علل بي توجهی انسانها به كمالات برتر، سرانجام و در بخش پايانی با استناد به قول كسانی كه وی آنها را «اهل علم» می نامد، می پذيرد كه بعضی از نفوس انسانی كه از آنها به عنوان «بدنيون» يا نفوس ساده ياد می شود، می توانند معاد جسمانی داشته باشند، اما آن جسم، از جنس اجرام سماوی خواهد بود، كه به عنوان آلت نفس در خدمت ايشان قرار مي گيرد. نگارنده در سخن پايانی به فقراتی از ديدگاه شيخ اشاره كرده است كه احتمال مي رود به آن دليل اين بزرگوار در مظان اتهام قرار گرفته باشد و اما داوری را به خواننده واگذار نموده تا با مطالعه دقيق خود حق مطلب را به جا آورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 14 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل تطبیقی رابطه نفس و بدن در فلسفه دکارتیان و ملاصدرا
نویسنده:
ابوالحسن غفاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
ثنویت دکارتی
,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم)
,
فلسفه دکارت
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
جوهریت نفس ,
تجرد نفس ناطقه ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
وضوح و تمایز ,
موناد ,
هماهنگی پیشین بنیاد ,
همه -خداانگاری اسپینوزا ,
روح بخاری ,
حرکت جوهری ,
عرض ,
جوهر ,
اضافه ,
احکام جوهر عقلی ,
علیت ,
غده صنوبری ,
واحد و کثیر ,
نظریه توازی ,
اتحاد جوهری نفس و بدن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
ثنویت افراطی بین نفس و بدن در فلسفه دکارت معضل رابطه آن دو را پیش آورد. هیچ کدام از راه حل های دکارت در نحوه ارتباط نفس و بدن قانع کننده نبوده و او در نهایت با اعتراف به ناتوانی خود، فکر نکردن در این باره را بهتر از فکر کردن دانست. مالبرانش از طریق مبانی کلامی و انحصار علیت در خدا سعی در حل این مشکل داشته و ارتباط آنها را فعل خدا می داند. اسپینوزا از طریق تحویل کثرات به امر واحد و این که نفس و بدن، حالات جوهر واحدند، سعی در حل مساله رابطه نفس و بدن دارد. لایب نیتس به کثرت منادهای نفس و بدن قائل شده و از طریق هماهنگی ازلی که بین منادهای نفس و بدن برقرار است سعی در حل مساله می کند. هیچ کدام از این متفکرین نتوانسته اند در این مساله کامیاب باشند. بهترین و کامیاب ترین پاسخ از نحوه ارتباط نفس و بدن را می توان در فلسفه ملاصدرا یافت، از نظر وی نفس در ابتدای حدوث دارای صورت جسمانی است و بدن مرتبه نازل اوست و سپس در اثر حرکت جوهری به مراتب دیگر نایل می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه عینیت نفس و مزاج
نویسنده:
امید آهنچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
مزاج
,
نظریه عینیت نفس و مزاج
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
جوهریت نفس ,
علم حضوری ,
معاد(کلام) ,
ادراک انسان ,
بقای جوهر نفس ,
حکمت متعالیه ,
بقاء نفس ,
عرض ,
جوهر ,
عناصر اربعه ,
خلود ,
خلود نفس ,
مرگ (فقه) ,
عناصر ولیه ,
تقوم بدن بر نفس ,
آثار نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
پرداختن به مباحث نفسشناسی و بهخصوص تحلیل نظریه عینیت نفس و مزاج، برای دستیابی انسان به جایگاه معقول معاد از اهمیت بسزایی برخوردار است. موافقان این نظریه، نفس را مبدأ فاعلی برای ظهور آثار و افعال حیاتی میدانند؛ ولی در عین حال، این مبدأ فاعلی را نوعی عرض بهنام مزاج دانسته و معتقد به عینیت نفس و مزاج میباشند. در مقابل، مخالفان این نظریه قائل به جوهریت نفس بوده و عینیت نفس با هر عرضی ازجمله مزاج را نمیپذیرند. در این مقاله پس از شرح مبادی تصوری نظریه عینیت نفس و مزاج، به نقد و بررسی آن خواهیم پرداخت. بدین منظور ادله رد این نظریه در دو دسته مستقیم و غیر مستقیم ارائه شده است. ادله مستقیم اشاره به دلایلی دارند که مستقیماً بر تغایر نفس و مزاج حکم میکنند؛ ولی ادله غیر مستقیم در مرحله اول عهدهدار اثبات جوهریت نفس میباشند و در مرحله دوم میتوان از آنها نفی نظریه عینیت نفس و مزاج را نتیجه گرفت. پس از تأمل در این دو دسته دلیل، بهروشنی میتوان به عدم عینیت نفس و مزاج حکم نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 189 تا 205
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نوآوریهای ابن سینا در علم النفس
نویسنده:
محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه نفس و بدن
,
تجرد نفس ناطقه
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
خلود نفس
,
عقل(منطق)
,
فراروان شناسى
,
نبوات
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
برهان انسان معلق درفضا ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
روش دکارتی ,
جوهریت نفس ,
کوژیتو ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
معاد(فلسفه) ,
اثبات نفس از راه عمل ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس باطنی اخروی ,
خیال(معرفت شناسی) ,
اثبات وجود نفس ,
کمال اول جسم طبیعی ,
تقلیل نفس به ذهن ,
شناخت ذات نفس ,
صورت بدن ,
استقلال علم النفس از طبیعیات ,
کارکرد گرایی (روانشناسی) ,
اثبات زبان شناختی نفس ,
معادشناسی ابن سینا ,
نفوس فانی ,
دروننگری (معرفتشناسی/روانشناسی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نگرش ارسطو به نفس و بدن بر دیدگاه او درباره اجسام، یعنی ماده و صورت مبتنی است، اما حرکت، تغذیه، تخیل و تعقل را که انواع حیات هستند از اعمال نفس بر می شمرد تا تفاوت آن را با دیگر صورتها بیان کند. نگاه متفاوت ابن سینا به مسأله مادی یا مادی نبودن نفس و نسبت آن با جسم، بقا یا فنای نفس پس از بدن، به ضمیمه نوآوریهای او در مباحثی چون اثبات وجود نفس، ماهیت ذهن، ادراکات حسی، حس باطن، قوای عقلی، تعامل نفس و بدن، نسبت عقل فعال با عقل انسانی، مسائل فراوان علمِ نبوّات و رابطه آنها با ماهیت و کارکرد نفس و ده ها مسئله دیگر، باعث شد تا او نفس شناسی را جدا از مجموعه علوم طبیعیات به طور مستقل مطالعه کند و در حقیقت، علم النفس را از نو، برپایههای متفاوت با دیدگاه ارسطو، بنیان نهد و تدوین نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 89
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه فوق تجرد عقلانی نفس در حکمت سینوی : سال 4، شماره 1 : حکمت اسراء
نویسنده:
عینالله خادمی، سیدعلی رضیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خودشناسی
,
علم نفس
,
تجرد نفس ناطقه
,
ابن سینا
,
فوق تجرد نفس
,
نفس شناسی ارسطو
,
نفس شناسی ابن سینا
,
تجرد نفس (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
عالم عقول ,
واجب الوجود ,
خلافت الهی ,
اشارات و تنبیهات ,
عقل هیولانی ,
تجرد اتم ,
قرب الهی ,
عقل بالفعل ,
مراتب نفس ,
مرتبه ذات حق ,
جوهریت نفس ,
خلافت الهی ,
قرآن ,
ماهیت نداشتن خداوند ,
قوس صعود ,
مراتب عقل ,
اوسیا (جوهر) ,
قرب الهی ,
عقول مجرده ,
ماهیت ,
عقل ( جوهر ) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
جوهر ,
عقل(منطق) ,
عقل بالملکه ,
عقل بالملکه ,
عقل هیولانی ,
عقل بالفعل ,
عقل مستفاد ,
مراتب عقل(اصطلاح وابسته) ,
تجرد از ماهیت ,
ظرفیت وجودی نفس ,
گرفتاری نفس ,
شوب ماهیت ,
تقید نفس تحت مقوله ,
بی حدی حق تعالی ,
نامترکب بودن حق تعالی ,
تجرد مرتبه خیال ,
تجرد غیر تام نفس ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
فوق تجرد عقلانی نفس، در واقع تجرد از ماهیت است، و نیز گسترش ظرفیت وجودی نفس و نداشتن حدّ یقف در مراحل قوس صعود و قرب الی الله. نفس انسان علاوه بر مرتبه تجرد، حائز مقام لایقفی و فوق تجرد است؛ مرتبهای که انسان عاری از ماهیت بوده و هویت و انانیت از وی، چنان باز ستانده میشود که بی اسم و رسم شده و مقام معلومی ندارد که بتوان بدان اشاره کرد. نخستین بار فلوطین و بعد سهروردی و همچنین صدرالمتالهین، از آن سخن گفتهاند. اما بررسی نقش ارسطو در فوق تجرد شیخ الرئیس، موهم آن است که وی ظاهرا نه از فوق تجرد نفس و نه تجرد آن از ماهیت، سخنی به میان نیاورده است. شیخ الرییس در رساله نفس به محدود بودن قوای نفس در غایتی مشخص (در مرتبه عقل) و نیز محدودیت عقل نظری (در مرتبه عقل مستفاد) باور دارد. نیز در اعتقاد شیخ، جوهریت نفس ـ بر مبنای تأثیرپذیری وی از ارسطو ـ سبب گرفتار شدن نفس انسانی در شوب ماهیت (جنس و فصل، حد و ترکّب داشتن) و نهایتا موجب تقید آن تحت مقوله است؛ در حالی که این عقیده با فوق مقوله بودن نفس در این مرتبه ناسازگار است. این نوشتار مدعی است که گرچه نمیتوان ادله قطعی و یقینی برای اعتقاد شیخ به نظریه فوق تجرد عقلانی ارائه داد، اما شاید بتوان شواهد و قرائن محدودی به نفی نظریه فوق تجرد نفس، در آثار شیخ یافت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 163 تا 187
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 11
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید