جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش درباره "بررسی تطبیقی دو دین اسلام و حنیف از منظر آیات و روایات" است. نخست، به این سئوال پرداخته شده است که آیا میان این دو دین با هم ارتباطی دارد؟ برای یافتن پاسخ این سئوال، نخست، دین قوم پیامبر(ص) اعم از قریش و عرب مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین دین خود پیامبر قبل از بعثت و نبوت ایشان بررسی شد. اهمیت پرداختن به این مباحث از آن رو است که در میان قبایل عرب قبل از اسلامنشانه ها و بقایایی از دین حنیف حضرت ابراهیم دیده می شد و آن ها قبل از ظهور پیامبر اسلام به برخی از احکام و سنن دین حنیف عمل می نمودند. هم چنین عقاید و سنن این دو دین، مورد مقایسه قرار گرفت. از رهگذر این تحقیق روشن شد که دین اسلام احیاگر عقاید و سنن دین حنیف و پاک کننده آن از هر گونه شرک و بت پرستی و مکمل آن بوده است. در این تحقیق روشن شد که دین اسلام، عبارت از صورت منقح و کامل شده عقاید و سننی را که حضرت ابراهیم آورده بود.

یکی از مباحث مهم درباره ی پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) مسأله «أُمی» بودن و عدم توانایی ایشان بر خواندن و نوشتن می باشد. واژه «أُمی » به عنوان یکی از صفات پیامبر(ص) به معنای شخصی ناخوانا و نانویسا می باشد. در این تحقیق سعی بر این شده تا معنای واژه «أُمی» با استناد به کتب لغت عرب و نیز با ستفاده از کتب تفسیر دو فرقه شیعه و اهل سنت تعیین گردد و به آراء و نظریات مطرح شده از سوی متفکران و نیز دیدگاه مستشرقان، در خصوص معنای «أُمی» و مسأله ناتوانی پیامبر(ص) بر خواندن و نوشتن پرداخته و به شبهات مستشرقان نظیر «أُمی» به معنای پیامبر بت پرست، فرد توانا بر خواندن و نوشتن، منتسب به یهود پاسخ لازم داده شود.آن چه در فرجام این تحقیق خواهید دید آن است که «أُمی» به معنای شخص ناخوانا و نانویسا می باشد.درباره ی مسأله خواندن و نوشتن پیامبر(ص) باید گفت که ایشان، پیش از بعثت، بر خواندن و نوشتن توانا نبوده و هیچ چیزی نخوانده و ننوشته است. این مسأله، وحیانی بودن و اعجاز قرآن و نیز راستین بودن دعوت ایشان را ثابت می کند و نشان می دهد که پیامبر(ص) هیچ حرفی از خود در این کتاب الهی وارد ننموده، بلکه تمام آیات و کلمات قرآن، از سوی خداوند تعالی فرو فرستاده شده است؛ ولی در دوران پس از بعثت نیز پیامبر(ص) بر خواندن و نوشتن توانا نشده، بلکه دستور به امر خواندن ونوشتن می داده ا ست و این می تواند معجزه ای دیگر را برای ایشان ثابت کند که این نیز نشان از حقانیت دعوت و نبوت ایشان دارد.

چكيده پايان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش هاي اجرا و نتايج به دست آمده) :اساس رسالت پیامبر اسلام(ص)، دعوت جهانیان به دینی است که خداوند متعال بعنوان دین خاتم معرفی فرموده و ستون های آن را در قرآن کریم استوار نموده است. از این رو هسته مرکزی مأموریت پیامبر اکرم(ص)، آگاهی بخشی به ملل نسبت به حقانیت این دین و جذب آنها به باورها و رفتارهائی است که خداوند مقرر نموده است. قدرت نرم و معنوی پیامبر اکرم، از یک سو منبعث از جذابیت پیام الهی و از سوی دیگر برگفته از شخصیت پیامبر(ص) به عنوان انسان کامل و رفتار حسنه، جذاب و تأثیر گذار ایشان در دوره رسالت بوده است. در واقع هدف پیامبر آزاد کردن قلوب مردان و زنان بود. مسلمانان نیز به پیروی از سنت ایشان هر زمان وارد سرزمینیمی‌شدند، صلح و عدالت را برقرار می کردند. این امر عامه مردم را که دچار سرخوردگی شده بودند به اسلام جذب نمود. همین قدرت نرم بوده که بر پایه آن پیامبر(ص) در مدت زمان کوتاه دوران رسالت خود(23 سال) قدرتی بلامنازع(بر محوریت صلح و عدالت) کسب کرد. پس از آنکه آن حضرت در مکه پیروان معدودی برای خود فراهم کرد، توانایی تشکیل دولت اسلامی در مدینه را بدست آورد و ظرف مدتی کمتر از 10 سال تمامی شبه جزیره عربستان را عملاً تحت نفوذ خود درآورد. این تغییر و تحول شگرف نتیجه برنامه ریزی دقیق، پیمان های اتحاد، روابط راهبردی و استفاده اندیشمندانه از قدرت سخت برای خنثی کردن توان دشمنان، بدون توسل به تخریب یا قتل عام کامل(بلکه با تکیه بر صلح عادلانه، رحمت و مهرورزی نهفته در اسلام)، حاصل شد. پیامبراکرم(ص) با استفاده از قدرت نرم و معنوی خود که شامل حسن خلق، اخلاق و رفتار نیکو، تدبیر، عطوفت و مهربانی، صلابت و قاطعیت و.... بوده و بوسیله تأسیس نظام های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، توانست اسلام را در سرتاسر دنیا گسترش دهد و قلوب انسان‌ها را در مدت زمان اندکی جذب کند و همچنین امتی ساخت که توانستند در قله‌های تاریخ حرکت کنند و این امت به شکلی درآمد که امت شاهد و الگو برای کل بشریت شد.

تاریخ اسلام چند دهه بعد از عصر پیامبر اسلام(ص) توسط مسلمانان به رشته تحریر درآمد، نیازجامعه اسلامی به دانستن روش و سیره پیامبراسلام(ص)برای استفاده درمسائل مستحدثه و علاقه مردم به آگاهی شرح زندگی وجنگهای رسول اکرم(ص) سبب توسعه این دانش گردید. مانند هر متن تاریخی دیگر گذشت زمان، تأثیر حکومتها، تأثیر اطلاعات، اعتقادات، سلایق و علاقه نگارندگان و تأثیرپذیری از فرهنگ ملل جدیدی که به حوزه جامعه اسلامی وارد شده بودند و ... سبب تفاوت‌هایی در بین این متون گردیده است.لذا مقایسه متون تاریخی صدر اسلام با تنها متن بدون تحریف و قابل قبول همه مسلمین که اطلاعات دست اول را در مورد عصر پیامبر (ص) دارد یعنی قرآن، می‌تواند برای نقد و بررسی مطالب کتب تاریخی بسیار مفید باشد.در این پایان نامه با مقایسه تعدادی از کتب اولیه تاریخی مربوط به صدر اسلام با قرآن کریم و بعضی از تفاسیر موجود این مطلب آشکار می‌شود که بعضی از کتب تاریخی متقدم نگاشته شده درباره صدر اسلام قابل تأمل و بررسی دقیق‌تر است.عده‌ای از مورخین اسلامی خاصه در نقل مطالب معطوف به تقدس که دارای تمثیلات بسیار نیز می‌باشد، از واقعیات قابل تطبیق با قرآن بسیار فاصله گرفته‌اند. این امر خاصه در کتاب شرف النبی (ص) که نویسنده آن تحت تأثیر فرهنگ و ادبیات ایران است به گونه‌ای بسیار روشن‌قابل ملاحظه است.

سیره رسول اکرم (ص)، سیره عملی انسان کامل است. پرداختن به زندگی، منش، روش و اصول عملی در سیره پیامبر اکرم (ص) که الگویی کامل است پرداختن به گنجینه ای بس گرانبهاست. ماین تحقیق یک تحقیق کاربردی است که با روش توصیفی تحلیلی و با هدف آشناسازی خواننده با نقش الگویی، تربیتی پیامبر اکرم (ص) در پرورش انسان به نگارش درآمده است.بدین منظور اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه‌ای و فیش‌برداری از اسناد و مدارک موجود: کتاب، مقالات و جزوات گردآوری شده است و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که:1-

پژوهش حاضر در راستاي بیان زوایایی از زندگي فردی واجتماعي پیامبر با سؤال اصلي: تغذیه و پوششدردیدگاه و سيره‌ي پیامبرچگونه بود؟ مورد بررسي قرار گرفته؛ نويسنده با طرح سؤال‌هاي فرعي که مشرف بر بخشها و فصول پژوهش است سعي نموده به صورت جزئي و با عناوين خاص موضوع را پي بگيرد.از اينروي دراین تحقیق،به مباحث ذیل به شیوه ی توصیف وتحلیل گزاره های روائی وتاریخی عطف توجه شده است :الف) بخش کلیات به بحثتحولات فرهنگی واقتصادی مربوط به دوره ی پیامبر در زمينه تغذیهو پوشش اختصاص یافتهاست؛ ب)دربخش دوم که به بحث دیدگاه نبوی درتغذيه مربوط است بهاهمیت، انواع ،احکام ،آداب و بهداشتو وعده های تغذیه و خواص تغذیه ومسائل پیرامون پرداخته شده است.؛ج)در بخش سوم به دیدگاه وسیره ی پیامبر در زمینه ی پوشش به مباحثی مانند: اهمیت ،ضرورت ،انواع ، رنگ ومسائل بهداشتی لباس عطف توجه شده است؛د) هدف این پژوهش با تبیین سیره ودیدگاه دست یابی بهاصول وضوابط تغییر ناپذیر بوده است ، اگرچه گاهی به صورت مستقیم این مباحث ارائه نشده ؛بلکه جهت دهی وهدف ارائه ی این ضوابط ثابت کاربردی بوده است؛ دربرخی موارد به جمع بندی وتبیین اصول اشاره شده ؛ مانند : بحث پوشش که درپایان به صورت دسته بندی شده بیان گردیده است؛جزئی نگری درسیره پیامبر(صل الله علیه وآله) توجه به جامعیت وجاذبه های زیبای سیره ی آن حضرت است که این پژوهش سعی داشته به گوشه ای از این محورها بپردازد؛ امید است که راهی نوین فرا روی پژوهشگران ورویکردهای پژوهشی جدید درزمینه ی ابعاد زندگی پیامبر عظیم الشان اسلام (صل الله علیه وآله) ایجاد کرده باشد.

این پژوهش به تبیین انگیزه مخالفت‌هایی که نسبت به پیامبر اسلام(ص) صورت می‌گرفت و بررسی سیره آن حضرت در برخورد با این مخالفت‌ها پرداخته است. انگیزه مخالفان پیامبر اسلام(ص)را می‌توان در جهل و تعصب، ترس از فقدان آرامش، ترس از سقوط موقعیت اجتماعی، هراس از فروپاشی نظام قبیله‌ای، جبرگرایی، رقابت‌های قبیله‌ای، عدم شناخت از پیامبر(ص) و تعارض اندیشه توحید با شرک دانست. روش پیامبر(ص) در برخورد با مخالفان، مبتنی بر مدارا، محبت، حکمت، اندرز نیکو و استدلال و مناظره به نیکوترین روش بود. این روش در اوایل بعثت، باعث تحریک عواطف و احساسات مردم مکه شده و آنان را به اسلام ترغیب می‌کرد. اما هنگامی که مشرکان، به اصل دین حمله می‌کردند، برخورد پیامبر همراه با صلابت و قاطعیت بود. به همین دلیل، برخورد پیامبر(ص)، نسبت به مخالفت‌های یهودیان مدینه، در ابتدا بر اساس استدلال و مدارا، و اتعقاد پیمان‌های صلح بود، اما هنگامی که یهودیان پیمان‌شکنی کردند، و با مشرکان مکه شروع به همکاری نمودند، حضرت دستور جنگ با آن‌ها، و محاصره و اخراج آنان را از مدینه صادر کرده و بعضی از سران فتنه را نیز اعدام نمود. آن حضرت در برخورد با منافقان فتنه‌انگیز هم تا جایی که ممکن بود مدارا می‌کرد، اما اگر فتنه‌ها در مورد مسایل اصولی بود، به‌شدت با آن برخورد می‌کرد. دعوت دولتهای بزرک از طرف پیامبر به خاطر فراهم نمودن زمینه دعوت و دفع تجاوز آن‌ها بوده است. ایشان با مخالفان فکری و عقیدتی نیز، بر اساس دعوت به اقامه برهان، پند و اندرز و مناظره به شیوه نیکو برخورد می‌کردند.

اقتصاد به عنوان یکی از مهمترین متغیر های اجتماعی همیشه محور تحولات بوده است. این عامل در هر جامعه ای نقش تعیین کننده در رفتارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... را ایفا می کند. رسول خدا(ص) در آغازین روزهای تشکیل حکومت به این مقوله مهم توجه ویژه داشته است. اندیشه ها و رفتارهای حضرت با عنوان سیره پس از رحلت مورد توجه مسلمین قرار گرفت. اما آثار بجای مانده سده های نخستین در تدوین سیره حضرت بیشتر بعد نظامی آن را به تصویر کشیده و از سایر ابعاد زندگی حضرت باز مانده است. بنابراین در این تحقیق با هدف شناخت و الگو پذیری و معرفی ابعاد اقتصادی زندگی آن حضرت و زمینه سازی برای توسعه مطالعات بیشتر در حوزه های مختلف سیره رسول خدا(ص)، به بررسی فعالیت های اقتصادی آن حضرت پرداخته شده است. در قسمتهای اصلی این تحقیق به چگونگی انعکاس محورهای اقتصاد یعنی تولید، درآمد، توزیع و مصرف در اندیشه و رفتار حضرت پرداخته شده است. بررسی‌ها انجام شده نشان می دهد که حضرت در هر کدام از محور های اقتصادی با شناخت صحیح از اوضاع جغرافیایی و شرایط اجتماعی، راهکارهای متناسب با آن را مطرح و اجرا می کردند. علاوه بر ابعاد معیشتی، اندیشه ها و رفتارهای اقتصادی حضرت ابعاد دیگری هم داشت؛ تثبیت حاکمیت سیاسی و تحکیم آموزه‌ها و ارزش‌های اخلاقی به همراه برپایی عدالت اجتماعی و ایجاد رفاه عمومی از دیگر اهداف اصلی فعالیت ها اقتصادی حضرت بوده است.

موضوع پژوهش حاضر سيره امنيتي و اطلاعاتي رسول خدا(ص) مي‌باشد. بدون شك مهم‌ترين وظيفه هر حكومتي تأمين امنيت است به گونه‌اي كه مي‌توان گفت كه تشكيل حكومت براي ايجاد امنيت است. زيرا در سايه امنيت است كه فعاليت‌هاي جامعه اعم از سياسي، فرهنگي، اجتماعي و غيره انجام مي‌پذيرد. از سوي ديگر، كسب اخبار و اطلاعات از فعاليت دشمنان و گروه‌هاي رقيب و مراقبت از كارگزاران حكومتي شرط اساسي تأمين امنيت مي‌باشد. لذا با نگاهي به حكومت رسول خدا(ص) به عنوان يك حكومت ديني اين سؤال مطرح مي‌شود؛ كه تأمين امنيت چه جايگاهي در سيره حكومتي رسول خدا(ص) داشت، آن حضرت(ص) چه رويكردهايي جهت اين هدف اتخاذ مي‌كردند؟ در پاسخ، فرضيه‌اي مطرح شد مبني بر اين كه تأمين امنيت از مهم‌ترين دغدغه‌هاي حكومت رسول خدا(ص) بود كه با دو شیوه نرم افزاری و سخت افزاری تأمین می‌گشت. اين پژوهش در سه فصل اين فرضيه را مورد بررسی قرار می‌دهد فصل اول در باره چارچوب نظري پژوهش مي‌باشد كه پس از مقدمه و تعريف امنيت به مباحثي همچون ابعاد گفتماني امنيت، ابزارهاي تأمين امنيت، ابعاد موضوعي امنيت، مرجع امنيت و در آخر نگاهی به رويكردهاي مختلف امنیتی دارد. فصل دوم در سه گفتار به بررسي سيره امنيتي رسول خدا(ص) مي‌پردازد. گفتار اول، امنیت از منظر قرآن و رسول خدا(ص)، که شامل: آیات و روایات نبوی(ص) در این زمینه، گفتار دوم، رسول خدا(ص) و شيوه سخت‌افزاري تأمين امنيت، كه شامل: به کارگیری نيروي نظامي، اقدامات انتظامي و مباحث مربوط به هر كدام و گفتار سوم: رسول خدا(ص) و شيوه نرم‌افزاري تأمين امنيت، كه شامل: ديپلماسي، انعقاد پيمان‌هاي سياسي، حقوق اقليتها، هويت‌سازي، اخلاق نيك و انديشه‌ و مشی سياسي رسول خدا(ص) مي‌باشد.فصل سوم به سيره اطلاعاتي رسول خدا(ص) مي‌پردازد. هرچند اين بحث در ضمن گفتار دوم قرار دارد. اما به دليل موضوع پژوهش، جداگانه در اين فصل آورده شده است كه در ضمن دو گفتار آمده است؛ گفتار اول: اطلاعات و جایگاه آن در قرآن و کلام رسول خدا(ص)، که شامل: تعریف اطلاعات و آیات و روایات نبوی(ص) در این زمینه، گفتار دوم: اقدامات اطلاعاتی رسول خدا(ص) که شامل: قلمرو فعالیت‌های اطلاعاتی، گردآوری اطلاعات با شیوه‌های گوناگون، سیستم حفاظت، عملیات مخفی و مباحث مربوط به هر کدام می‌پردازد.در پايان، اين پژوهش نتيجه مي‌گيرد كه رسول خدا(ص) هرچند براي شيوه تأمين امنيت سخت‌افزاري اهميت بسياري قائل بودند و از پيشرفته‌ترين وسائل و بهترين و دقيق‌ترين شيوه‌ها در امور نظامي، انتظامي و اطلاعاتي بهره بردند اما آن حضرت(ص) توجه بيشتري به شيوه تأمين امنيت نرم‌افزاري داشتند؛ زيرا كارآمدي ابعاد سخت‌افزاري امنيت در گرو تحقق امنيت نرم‌افزاري مي‌باشد.

اسلام از آغازین روزهای ظهورش در جزیره العرب همانند تمامی ادیان ابراهیمی، منادی وحدت جامعه بشری بوده است. تأکید قرآن کریمو سیره عملی پیشوایان دینی در راستای موضوع «همگرایی اسلامی»، آن را بعنوان بایسته ای عقیدتی و عقلانی، مورد توجه امت اسلامی و متفکران مسلمان قرار داده است. متأسفانه، علی رغم پشتوانه اعتقادی قوی، تمدن بزرگ اسلامی و اقتدار مسلمانان در طول تاریخ اسلام، طی دو قرن اخیر، عواملی همچون: فراز و فرودِمشروعیتِدولت های مسلمان؛ وقوع منازعات میان آنان؛ ورود دو نظریه «سکولاریسم» و «ناسیونالیسم احساسی-نژادی» از مغرب زمین؛ سیاست های تفرقه آمیز کشورهای غربی، در کنارآسیب پذیری های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جهان اسلام؛ موجبِ تجزیه امپراطوری عثمانی و الغاء نهاد خلافتوهمچنین سلطه سیاسی، اقتصادی و نظامی قدرت های غربی بر سرنوشت امت اسلامی و در نتیجه واگرایی بیشتردر جهان اسلامگردید. ارائه الگوی عملی از «همگرایی اسلامی»؛ با استفاده از پشتوانه عقیدتی و تجارب نظری و عملی همگرایی در جهان اسلام و سایر مناطق جهان و نیز در نظر داشتن فرصت ها و آسیب پذیری های امت اسلامی در جهان معاصر، برای برون رفت از وضعیت واگرایی موجود، دغدغه اصلی این پژوهش است.انحطاط سیاسی و جایگاه ضعیف ملل و دول اسلامی در معادلات منطقه ای و بین المللی، اهتمام به تحقق «وحدت اسلامی» را که امروزه از آن بنابر واژگان تخصصی علمروابط بین الملل تحت عنوان «همگرایی اسلامی» یاد می شود، ضروری می نماید.چارچوب نظری موردتوجه در این پژوهش برای حصول به مدل همگرایی اسلامی، چهار رویکرد مطرح در روابط بین الملل شامل« تجربی – ارتباطی»، « فرهنگی – کارکردی»، « اقتصادی – کارکردی» و « سیاسی – نهادی» است. البته از چهار رویکرد فوق الذکر «رویکرد تجربی – ارتباطی» به دلیل ظرفیت ها و ملاحظات مندرج در آن شامل: 1) استفاده از فرصت های عقیدتی، هنجاری و تاریخی مشترک در جهان اسلام 2) استفاده از تجارب نظری و عملی موفق جها اسلام و غیر اسلام 3) تأکید بر ارتقاء سطح مبادلات و ارتباطات در جهان اسلام 4) تأکید بر مبادلات دولتی و غیر دولتی بطور همزمانبیشترین تطابق و بهره وری را برای تحقق همگرایی اسلامی را دارا می باشد. برای توصیف و تبیین و تحلیل محیطی از از فرصت ها و تهدیدهای فراروی همگراییدر جهان اسلام از چهارچوب نظری ارزیابی و سنجش محیطی ساختارها و سازمانها (قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدات) موجود علم مدیریت استراتژیک بهره برداری شده است.روش تحقیق دراینپزوهشیکتابخانه ای و اسنادی و با استفاده روش توصیفی، تبیینی، تحلیلی و تجویزی استبه نظر نگارنده، علیرغم فرصت های محدودِ پیش روی همگرایی اسلامی، با اولویت بندی و هم افزاییمتغیر های مستقلی مانند: افزایش سطح ارتباطات و مبادلات؛ همکاری های فرهنگیدر بستر هویت و اعتقادات مشترک اسلامی؛ همکاری های سودآور اقتصادی و همچنین همکاری ها و مناسبات سیاسی و امنیتی میان دولت های اسلامی، در درازمدتمی توان به تحقق و تعمیق وجوه و سطوح گوناگون وبالاتر همگرایی اسلامی، بعنوان متغیر وابست? این تحقیق نایل آمد. بر این اساس، تحقق «جامعه سیاسی» بعنوان بالاترین سطح همگرایی و وحدت کامل اسلامی، اولاًواجدِ مبنایی عقیدتی و مذهبی است و ثانیاًدارایِ رویکردی اجتماعی، اقتصادی،سیاسی و امنیتی است. دراین راستا، بهره برداری از حوزه های گوناگونِ مبادله میان کشورهای اسلامی برای حصول به جامع? سیاسی، موثر ارزیابی می گردد. بهره برداری و توجه همزمان به چهار رویکرد 1) «تجربی -ارتباطی»بر پایه افزایش سطح ارتباطات میان امت اسلامی، 2) فرهنگی –کارکردی بر پایه افزایش تبادلات و همکاری های فرهنگی 3) «اقتصادی ـ کارکردی» بر پایه شکل گیری ساختارهای اقتصادی و همچنین 4) «سیاسی – نهادی» بر پایه ارتباطات و شکل گیری نهاد های سیاسی مشترک؛ سرعت و توفیق «فرآیند همگرایی» و در نتیجه حصول به یکی از اشکال «همگرایی» در جهان اسلامرا در طیف فقدان جنگتا وحدت ِ کامل میان کشورهای اسلامیرا هموار می سازد . به نظر نگارنده اگر چههمگراییِ اقتصادی و سیاسی، در مقایسه باهمگرایی عقیدتی - هنجاری از رجحان بالاتری در نظریه های همگرایی برخودار است، اما تأکید صرف بر همگرایی ناشی ازموسساتِ اقتصادی و سیاسی منطقه ای جهان اسلام، بیشتر همگرایی اقتصاد دانان، حقوق دانان و سیاست مداران است تا همگرایی امت اسلامی، و به همین دلیلدچار بی ثباتیخواهد بود. بنابر این برای حصول بهوحدت اسلامیِ تکامل یابنده و با ثبات،دستیابی به «همگرایی عقیدتی و مذهبی» در مقایسه باوجوه اقتصادی، سیاسی وامنیتی همگرایی از اهمیت بالاتری برخوردار است. به همین دلیل است که استعمارگران همواره اختلافات و شکاف هایمذهبی را در جهان اسلامدامن می زنند. پیشنهاد این پژوهش «الگویی تلفیقی و چند وجهی»شامل وجوه: فرهنگی- ارتباطی، اقتصادی – مبادلاتی و سیاسی- امنیتیاست که مراتب سه گانه همگرایی شامل: پیوستگی، همبستگی و همگرایی را در تمامی سطوح اجتماعی و سیاسیکشورهای مسلماناز طریق تعاملات منطقه ای ایجاد نماید،و در درازمدت به سوی مرکز سیاسی واحدی در چارچوب اتحادیه، کنفدراسیون و یا فدراسیون، رهنمون سازد.