جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 88
درآمدی بر ظرفیت‌ سنجی تمدنی آیات فقهی قرآن
نویسنده:
محسن الویری ، یونس غفاری‌پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
آیات فقهی قرآن به عنوان بخشی از آموزه‌های دینی و نیز سرچشمه اولیه دانش فقه افزون بر تعیین تکلیف مکلفان دارای پیامدها و کارکردهای اجتماعی هم است. این پیامدها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نظام‌های مختلف تشکیل دهنده یک جامعه را از خود متأثر می‌سازد و اثرپذیری نظام‌ها از این مؤلفه‌ها به نوبه خود به اثرپذیری یک تمدن از آنها می‌انجامد. این نوشتار با مبنا قرار دادن تقسیم‌بندی مرحوم شهید صدر از مباحث فقهی؛ یعنی تقسیم فقه به چهار باب اصلی عبادات، اموال، آداب شخصی و آداب عمومی با چند زیرشاخه فرعی، کوشیده است دلالت‌های اجتماعی و بالمآل تمدنی آیات فقهی قرآن را بر سه نظام منتخب؛ یعنی نظام فرهنگی و نظام سیاسی و نظام اقتصادی مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های این تحقیق حکایتگر آن است که این آیات دربردارنده انبوهی از کارکردهای اجتماعی و تمدنی است که می‌توان آن را ظرفیت تمدنی نامید.
صفحات :
از صفحه 7 تا 33
مشخصات اثر
نگرش‌های شیعه‌پژوهی ویلفرد مادلونگ و تأثیر آن بر شیعه‌پژوهی سایر مستشرقان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
جهان هر روز مرحله‌ای تازه و فضایی جدید را تجربه می‌کند. این حال و هوای نو تنها خاص محیط‌های اجتماعی و علوم تجربی نیست، بلکه فضای دین و مذهب را نیز احاطه کرده است.در جریان این نو شدن، شیعه‌پژوهی نیز جایگاه ویژه‌ای یافته و توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کرده‌است. در این میان،آگاهی از دیدگاه پژوهشگران دنیای غرب در خصوص تشیع از آن‌جا که از بیرون به آن می‌نگرند جالب و در عین حال می‌تواند یاری‌گر شیعه‌پژوهان حقیقت-طلب باشد، چراکه به‌یقین بررسی عادلانه و منطقی آراء و نظرات گوناگون می‌تواند در نهایت حقیقت راستین را به مرحله ظهور و بروز برساند. باید گفت در قافله مستشرقان شیعه‌پژوه،ویلفرد مادلونگ به سبب سابقه کاری و آثارش، برجسته و موردتوجه است. لذا نگرش‌های شیعه‌پژوهی وی و تأثیر آن بر شیعه‌پژوهی سایر مستشرقان، محل توجه رساله حاضر واقع شده و این پژوهش در پی فهم چیستی دیدگاه وی درباره تشیع (با تکیه بر شیعه اثنی عشری) و چگونگی روش کار او در این حوزه است.از آن‌جا که پژوهش حاضر به روش اکتشافی عمل می‌کند؛ لذا فرضیه‌ای برای آن تعریف نشده است.گفتنی است برای دست‌یابی به خواسته‌ها و اهداف این رساله، مدخل‌های نوشته شده به‌وسیله مادلونگ در دائره-المعارف اسلام، و برخی دیگر ازآثار وی ترجمه و مورد بررسی و نقد واقع شد.آن‌چه در نهایت می‌توان گفت این است که وی درباره موضوعات مختلف مرتبط با تشیع اثنی‌عشری به شیوه‌ای علمی و غیرمتعصبانهبه بررسی و بحث پرداخته و اطلاعات ارزشمندی ارائه نموده؛ البته در برخی موارد با نادیده گرفتن مسائل مهم، دچار اشتباه شده و مطالبی نادرست را به رشته تحریر درآورده است.به هر حال ،علی‌رغم تحقیقات به نسبت گسترده مادلونگ درباره شیعه اثنی‌عشری، در نهایت نمی‌توان به چهارچوب مشخصی درباره دیدگاه وی در رابطه با تشیع دست یافت. ولی باید گفت که این دانشمند آلمانی تبار با تلاش‌ها و تحقیقات ارزنده خود درباره اسلام و تشیع نقش مهمی در شناساندن تاریخ اسلام و مذاهب اسلامی ایفا کرده‌ است
مشخصات اثر
کارکرد تمدنی قرآن؛ یک بررسی مقدماتی در قلمرو تمدن پیشین اسلامی
نویسنده:
محسن الویری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
اگر تمدن را مجموعه‌ای از مؤلفه‌هایی بدانیم که مبتنی بر یک اندیشه بنیادی و در قالب نظام‌های گوناگون سامان می‌یابد، خاستگاه این اندیشه بنیادی در تمدن پیشین مسلمانان، آموزه‌های وحیانی اسلام بود که هسته مرکزی این آموزه‌ها در قرآن آمده است. به این ترتیب، قرآن بنیان معرفتی، منطق ترکیب و تعیین‌کننده چگونگی رابطه میان اجزا و ترسیم‌کننده جهت اصلی تمدن مسلمانان بوده است. این یافته را می‌توان با نگاهی درونی به قرآن و بررسی آموزه‌های تمدنی آن از یک سو و نگاهی بیرونی به واقعیت تمدن اسلامی، کارکردها و نقش‌آفرینی‌های قرآن در آن مستند ساخت. این نوشتار به موضوع دوم، یعنی کارکرد تمدنی قرآن پرداخته و آن را در دو محور اصلی بررسی کرده است: اثرگذاری قرآن بر روح کلی و جهت‌گیری‌های تمدن اسلامی و اثرگذاری قرآن بر اجزا و مظاهر تمدن اسلامی. در محور دوم دانش‌ها، هنرها، فضاهای کالبدی زیست‌بوم‌های مسلمانان و زندگی اجتماعی مسلمانان بررسی شده است. نتیجه اینکه کنار رفتن آموزه‌های قرآنی از صحنه اجتماع مسلمانان و محدود ماندن آن در ساحت مسائل اندیشه‌ای غیرمرتبط با نیازهای اجتماعی، نقطه آغاز ایستایی تمدن اسلامی خواهد بود، ولی وضعیت کنونی تمدنی بشر و پیچ تاریخی جا‌به‌جایی تمدن‌ها، زمینه‌ساز ورود دوباره قرآن به صحنه تمدن و محور قرار گرفتن آن در تمدن جدید اسلامی است.
صفحات :
از صفحه 55 تا 76
مشخصات اثر
اعتدال‌گرایی در گسترۀ تاریخ تمدن اسلامی؛ یک بررسی مقدماتی
نویسنده:
محسن الویری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
«اعتدال» واژه‌ای نوپدید در فرهنگ سیاسی ما نیست، ولی از جمله واژگانی است که به‌تازگی کاربرد فراوان یافته و وارد نظام سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کشور شده است. این‌گونه واژگان اگر به‌درستی تبیین نشود و وفاق نسبی دربارۀ مفهوم آنها پدید نیاید، دشواری‌هایی را پدید خواهد آورد. «اعتدال» به‌عنوان یک ارزش دینی و مبتنی بر یک بنیاد معرفتی متفاوت با مبنای مشهور ارسطویی آن، در متون دینی ما بسیار مورد توجه بوده و همسان و همپای دیگر باورها و ارزش‌های دینی به شکل‌های گوناگون در لایه‌ها و ابعاد مختلف تمدن اسلامی تجلی یافته است. برای سنجش فرضیۀ «اعتدال؛ به‌مثابۀ یکی از ویژگی‌های تمدن اسلامی» باید مطالعات گسترده‌ای سامان پذیرد. این نوشتار به‌عنوان گام نخست در این زمینه و با هدف ارائه الگویی برای پژوهش‌های مشابه، کاربردهای واژۀ «الاقتصاد» به معنای «اعتدال» را در متون روایی، فقهی، اخلاقی، ادبی، حکومتی و تاریخی و نیز دانش بلاغت بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که «اعتدال» افزون بر خاستگاه دینی در عینیت جامعۀ اسلامی نیز رواج داشته و تمدن اسلامی در جنبه‌های مختلف از آن تأثیر پذیرفته است. اگر این یافته با یافته‌های دیگر بررسی‌های تکمیلی سازگار باشد، می‌توان با اطمینان بیشتری از اعتدال‌ورزی به‌عنوان یکی از ویژگی‌های تمدن اسلامی یاد کرد.
مشخصات اثر
اندیشه تاریخی علامه محمد حسین طباطبایی
نویسنده:
حسن احمدیان دلاویز
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
عنوان رساله حاضر اندیشه تاریخی علامه محمد حسین طباطبایی است، ایشان در تفسیر شریف المیزان از منابع متعدد و تاریخی در بخشهای مختلف، استفاده کرده است. مرحوم علامه تاریخ را دارای اهمیت و ضرروت دانسته است گرچه در ضمن توضیحاتی برای تاریخ عوامل فساد نیز قائل شده‌اند.مباحث مربوط به اهمیت و ضرورت تاریخ در تفسیر شریف المیزان به چهار قسم تقسیم می‌شود:-
مشخصات اثر
نقش زنان شیعه در دفاع از باورهای شیعی از دوران امام صادق «علیه السلام» تا پایان غیبت صغری
نویسنده:
سعیده رحیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
زنان در فرازهای متعددی از تاریخ در پیشبرد آیین روح بخش اسلام نقشهای موثری ایفا نموده اند. پایایی مکتب تشیع نیز مرهون فداکاریها و اقدامات به موقع زنان و مردان شیعه است که واکاوی جنبه‌های گوناگون عملکرد آنان ما را در طراحی الگوی تمدن اصیل اسلامی و ارائه سبک زندگی دینی رهنمون خواهد بود. در این رساله، با استمداد از روش متن پژوهی و مقایسه داده‌های تاریخی با یکدیگر، نقش بانوان شیعه در دفاع از باورهای شیعی، در سه محور نقش تربیتی، تبلیغی و سیاسی بررسی شده است.
مشخصات اثر
تاریخ نگری از منظر ائمه معصومین (ع) (با تکیه بر نهج البلاغه)
نویسنده:
قدسیه خدامی دستجردی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نهج البلاغه به عنوان یکی از منابع اسلامی در بردارنده‌ی گزاره‌هایی سودمند درباره‌ی تاریخ می‌باشد که با بررسی آن می‌توان به تدوین مبانی نظری و انتقادی تاریخ از منظر امام علی(ع) نائل آمد. این رساله بر همین مبنا به اندیشه‌ی تاریخی امیر مومنان(ع) توجه نموده و طی چهار فصل در پی تبیین دیدگاه فلسفی ایشان درحوزه‌ی تاریخ و فلسفه انتقادی آن برآمده است. بررسی یافته‌های تاریخی نهج البلاغه نشان می‌دهد که ایشان امکان دست‌یابی به حقایق را مسلمدانسته و بر همین مبنا یکی از ارکان یقین و معرفت را شناخت تاریخی می‌دانند که با روش انس با تاریخ و درون فهمی حاصل می‌شود. با اینحال ایشان نیز موانعی را برای دست‌یابی به حقیقت بر شمرده‌اند که وابستگی‌های عاطفی و فتنه‌های اجتماعی از موانع بیرونی و پیروی ازهوای نفس و شیطان به عنوان مانع درونی به حساب می‌آید. ایشان سمت‌گیری‌های عاطفی که سبب تحریف تاریخ شده‌است را از اصول مسلم عقیدتی، که به عنوان پیش داده‌های ذهنی مطرح است، تفکیک نموده‌اند. امکان دست‌یابی به حقیقت تاریخی، بستر مناسبی برای شناخت حقیقی سنن و کشف روابط علی و معلولی به وجود می‌آورد که امیرمومنان وجود قوانین تاریخی را با الفاظ گوناگون بیان نموده‌اند و بر همین اساس با تعمیم کلی و پیش‌بینی‌های آینده نگرانه گذشته را معیار سنجش امروز و آینده دانسته‌اند. ایشان درتبیین گزاره‌های تاریخی، تاریخ را به ابعاد مادی و ظاهری آن تقلیل نداده‌ بلکه با تحلیل‌های فرامادی و غیر محصور در چارچوب‌های صوری تاریخ را دو لایه و واجد مفاهیم کلی‌تر دانسته‌اند. و در نهایت ایشان در مقام اثبات درستی گزاره‌های تاریخی، از ساز و کار ادبیات نگارشی با استفاده از وحی، عقلانیت و بلاغت بهره برده و با بهره‌گیری از منبع وحیانی و سخنان پیامبر و به کارگیری اسناد مکتوب و غیر مکتوب در صدد اعتبار بخشی به داده‌های تاریخی خویش برآمده‌اند.
مشخصات اثر
نقد و بررسی داده های تاریخ طبری در مورد ائمه علیه السلام
نویسنده:
منصوره رضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهپژوهش حاضر به نقد و بررسی بیرونی داده‌های تاریخ طبری در خصوص ائمه معصومین(امیرالمومنین علی علیه السلام و امام حسن مجتبی علیه السلام) می‌پردازد که در این رساله سعی بر این است تا به این سوال پاسخ داده شود؛ که داده‌های تاریخ طبری درباره امیرالمومنین و امام حسن مجتبی علیه السلام از منظر فلسفه علم تاریخ از چه اعتباری برخوردار است؟ برای پاسخ به این سوال در فصل اول به بررسی چیستی و کیستی راوی (یعنی طبری) به عنوان روایتگر تاریخ پرداخته شده و ضمن بررسی زیستنامه وی و آثار علمی که در زمینه‌های مختلف از خود به یادگار گذاشته بررسی گرایشهای اعتقادی، فکری، جایگاه و پایگاه اجتماعی و سیاسی وی مورد توجه قرار گرفته است.در فصول بعدی رساله به جمع آوری تمام داده‌های طبری از راویان مختلف با رویکردها و در جایگاههای سیاسی و اجتماعی و در منزلت روایی متفاوت و بررسی و سند شناسیراویان آنها اختصاص یافته است. این بررسی نشان می‌دهد که ایشان تا حد امکان سعیدر جمع نگاری داشته بدین معنا که تمام روایتهای موجود و مطرح را بیاورد و نقد داده‌ها را به مخاطب یا خواننده واگذار کند هر چند به قول معروفوجود مولف را نمی‌توان در اثر او نادیده گرفت که او داده‌های خام را در ذهن خویش رنگ می‌کند و بعد آن را به خواننده تحویل می‌دهد که طبری هم به عنوان یک مورخ یا مولف حتی در جمع آوری داده‌های خود بی تاثیر نبوده و رد پای ایشان را در این کار می-توان دید به عبارت دیگر ایشان به عنوان یک مورخ خلیفه نگار با رویکرد یا دیدگاهی مثبت به سراغ روایاتی در خصوص امیرالمومنین علی علیه السلام به عنوان خلیفه‌ای پایبند به حکومت رفته و روایات متعادل‌تر یا موافق با دیدگاه شیعه را جمع آوری نموده است اما در خصوص امام حسن علیه السلام به عنوان خلیفه‌ایی غیر متعهد به امر حکومت و خلافت نگاه کرده و روایات ضعیف را از راویانی که از دیدگاه شیعه مطرودند یا مورد وثوق شیعه و حتی سنت نیستند آورده است
مشخصات اثر
تاثیر فرهنگ ایرانی و آموزه‌های شیعی در مراسم و مواسم آل‌بویه
نویسنده:
احمد فلاح‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آل‌‌بویه سلسله ای شیعی بود که ما بین سالهای 321 تا 447 قمریبخش عمده‌ای از قلمروی عباسیان را به زیر فرمان خود در آورد. این سلسله با توجه به خاستگاه و نیز شوقی که به برپایی شکوه ساسانی از خود نشان می‌دادند، می‌رفتند تا آیین‌های ایرانی را در سراسر حیطه حکمرانی خود، احیاء کرده و حتی المقدور حکومت خود را به فرمانروایی ایران باستان شبیه سازند. علاوه بر آیین‌های ایرانی، بنی‌بویه از آنجا که خود شیعه مذهب بوده و در سایه حکومتی شیعی (علویان طبرستان) رشد یافته بودند، با تسلط بر پایتخت عباسیان و برای نشر تشیع و نیز مبارزه فرهنگی با دستگاه خلافت سنی عباسی، اقدام به برپایی آیین‌های شیعی نیز نمودند. بدین سان این رساله بر آن است، تا تأثیر فرهنگ ایرانی و آموزه‌های شیعی را در آیین‌های آل بویه بررسی کند. گفتنی است روش این مطالعه، تحقیقی، تاریخی - تطبیقی و مبتنی بر تحلیل محتوی است. و از کلید واژگان، مراسم، مواسم، شیعه، فرهنگ، و آل‌بویه سود می‌جوید. در این پایان نامه از قاعده‌ای به نام هژمونی استفاده شده است تا پیوندی بین فرهنگ و دین و آیین‌ها برقرار نماید. . در این رساله، عواملی چون نمادهای تمدنی، جامعه اثر گذار ایرانی و سلطه آل‌بویه عوامل تأثیر گذار فرهنگ ایرانی و سلطه این خاندان شیعه مذهب و قدرت اقناع تشیع نیز عوامل شیعی موثر در آیین‌های آل‌بویه دانسته شده‌اند. در این نوشتار کوشیده شده مناسبت فرهنگ ایرانی و آموزه‌های شیعی، در مراسم و مواسم آل‌بویه را به دست دهد.
مشخصات اثر
پوشش و تغذيه در سيره نبوی( صل الله علیه وآله)
نویسنده:
امیرعلی حسنلو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر در راستاي بیان زوایایی از زندگي فردی واجتماعي پیامبر با سؤال اصلي: تغذیه و پوششدردیدگاه و سيره‌ي پیامبرچگونه بود؟ مورد بررسي قرار گرفته؛ نويسنده با طرح سؤال‌هاي فرعي که مشرف بر بخشها و فصول پژوهش است سعي نموده به صورت جزئي و با عناوين خاص موضوع را پي بگيرد.از اينروي دراین تحقیق،به مباحث ذیل به شیوه ی توصیف وتحلیل گزاره های روائی وتاریخی عطف توجه شده است :الف) بخش کلیات به بحثتحولات فرهنگی واقتصادی مربوط به دوره ی پیامبر در زمينه تغذیهو پوشش اختصاص یافتهاست؛ ب)دربخش دوم که به بحث دیدگاه نبوی درتغذيه مربوط است بهاهمیت، انواع ،احکام ،آداب و بهداشتو وعده های تغذیه و خواص تغذیه ومسائل پیرامون پرداخته شده است.؛ج)در بخش سوم به دیدگاه وسیره ی پیامبر در زمینه ی پوشش به مباحثی مانند: اهمیت ،ضرورت ،انواع ، رنگ ومسائل بهداشتی لباس عطف توجه شده است؛د) هدف این پژوهش با تبیین سیره ودیدگاه دست یابی بهاصول وضوابط تغییر ناپذیر بوده است ، اگرچه گاهی به صورت مستقیم این مباحث ارائه نشده ؛بلکه جهت دهی وهدف ارائه ی این ضوابط ثابت کاربردی بوده است؛ دربرخی موارد به جمع بندی وتبیین اصول اشاره شده ؛ مانند : بحث پوشش که درپایان به صورت دسته بندی شده بیان گردیده است؛جزئی نگری درسیره پیامبر(صل الله علیه وآله) توجه به جامعیت وجاذبه های زیبای سیره ی آن حضرت است که این پژوهش سعی داشته به گوشه ای از این محورها بپردازد؛ امید است که راهی نوین فرا روی پژوهشگران ورویکردهای پژوهشی جدید درزمینه ی ابعاد زندگی پیامبر عظیم الشان اسلام (صل الله علیه وآله) ایجاد کرده باشد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 88