جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

تأثیرگذاری مباحث طبیعیات ارسطو بر حکمت نظری ابن سینا

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF نسخه htm

مشخصات اثر

عنوان :

ابعاد مختلف زمان و مکان در فلسفه ابن سینا

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF نسخه htm

مشخصات اثر

عنوان :

نظریه زمان در فلسفه ابن سینا

نویسنده:

بهروز پورجبارجاهد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

تبیین حدوث عالم از دیدگاه علامه حلی

نویسنده:

جواد احمدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

زمان , حدوث ذاتی , حدوث زمانی , عدم مجامع , عدم مقابل , عدم مطلق , قدمت , درباره علامه حلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه حلی

چکیده :

دیدگاه حدوث زمانی منسوب به متکلمان با چالش های جدی فلاسفه مواجه شده و نظریة حدوث ذاتی در اندیشه های فلسفی قوام ویژه ای یافته است. با رجوع به کتب متعدد علامه حلی به عنوان یک متکلم محقق شیعی و آگاه به مبانی فلسفی معلوم می شود که وی دیدگاه حدوث ذاتی مصحِّح با ازلیت غیری عالم را مردود دانسته است. از سویی دیگر، وی مدخلیت شاخصة «زمان» در معنای حدوث را نفی کرده و همانند فلاسفه، دیدگاه حدوث زمانی و مسبوقیت عالم به عدم زمانی را باطل و غیرقابل پذیرش شمرده است. بنابراین عقیدة علامه در مسئله حدوث عالم، غیر از حدوث ذاتی و غیر از حدوث زمانی است. وی معتقد است عالم به این معنا حادث است که خداوند ازلاً در حاقّ واقع بدون تقید به زمان موجود بود؛ ولی عالم و زمان تحقق نداشت؛ یعنی عدم محض حاکم بود و اصل عالم طبیعت توأم با زمان، از کتم عدم محض به نحو ابداعی آفریده شد. به عبارت دیگر، هستی جهان ماده، سرآغازی فرازمانی داشته و به لحاظ امتداد زمانی، محدود و متناهی به عدم مطلق در متن واقع است؛ عدمی که بدون تقرر در ظرف متدرّج و ممتد زمان، با وجود عالم به تقابل سلب و ایجاب در تناقض است و قابل جمع با آن نیست؛ بلکه با جعل وجود، مطرود و منتفی می گردد. مقاله حاضر به تبیین ابعاد این نظریه علامه درباره حدوث عالم می پردازد.

مشخصات اثر

عنوان :

نقدی بر نظریه حرکت جوهری ملاصدرا و تأثیر آن در فهم او از آیات قرآن

نویسنده:

علی ارشد ریاحی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه علوم قرآنی , نظریه حرکت جوهری و تفسیر قرآن ملاصدرا

کلیدواژه‌های فرعی :

حرکت جوهری , شواهد الربوبیه , اصالت وجود , قوه و فعل , کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) , زمان , جوهر (منطق) , عرض , قرآن , حکمت متعالیه , عرض , جوهر , زمان ( ماهیت ) , اصالت وجود , قرآن کریم , حرکت , قوه , اصول کافی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , مرتضی مطهری

چکیده :

در این مقاله ابتدا مهم‌ترین دلیل‌های اثبات حرکت جوهری مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. دو دلیل از پنج دلیل حرکت جوهری به کمک نقادی برخی از معاصران و سایر دلیل‌ها با استدلال‌هایی جدید و ابتکاری ابطال شده‌اند. سپس تفسیرهایی که صدرا با توجه به نظریه حرکت جوهری ارائه داده است، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور، کلیه آیاتی را که صدرا تحت تأثیر این نظریه، بر خلاف معنای ظاهری تفسیر کرده است، جمع‌آوری شده و با توجه به سایر آیات، روایات، معنای ظاهری و متبادر از الفاظ و خصوصیاتی که در فلسفه برای حرکت جوهری بیان شده است، صحت و سقم انطباق آیات با حرکت جوهری معین شده و این نتیجه به دست آمده است که هیچ یک از برداشت‌های صدرا (تحت تأثیر نظریه حرکت جوهری) از آیات قرآن، درست نیست.

صفحات :

از صفحه 13 تا 31

مشخصات اثر

عنوان :

زمان از دیدگاه صدرالمتالهین و برگسون

نویسنده:

حسین زاده یزدی مهدی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

ملاصدرا , زمان , الملاصدرا , الزمان , برگسون , الحرکة , برغسون

چکیده :

زمان یکی از موضوعاتی است که از دیرباز ذهن فیلسوفان را به خود مشغول داشته است. آرا و اندیشه های فلاسفه در این باره بسیار پریشان است؛ به گونه ای که فیلسوفی مانند کانت زمان را امری کاملا ذهنی (سوبژکتیو) و از ویژگی های عالم پدیدار (فنومن) و نه عالم نومن می داند. در این میان برخی از آرای فلسفی درباره زمان هرچند در دو حوزه فکری در نگاه نخست، نزدیک به نظر می رسد. تفکرات ملاصدرا و برگسون از شمار این موارد است. این نوشتار بر آن است که با طرح دیدگاه ایشان در این باره و طرح جنبه های مختلف مفاهیم با سیری جدید روزنه ای را به مقایسه میان این دو تفکر بگشاید.

صفحات :

از صفحه 93 تا 116

مشخصات اثر

عنوان :

زمان چیست؟ آیا توسط انسان قابل کنترل است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

یکى از مسائل مهم فلسفى که مورد توجه و اختلاف فلاسفه است، مسئله زمان است که نظریات مختلفی درباره آن مطرح است، بعضی از این نظریات از این قرار است: 1. زمان امرى موهوم یعنى موجود به وجود وهمى است. 2. زمان وجود ندارد. 3. زمان عبارت از فلک الافلاک است. بیشتر ...