جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هنگامی که تصمیم گیری های مهم بر اساس نمرات آزمون اتخاذ می شود می بایست به شدت از هر گونه جهت گیری اجتناب کرد، چرا که ممکن است نمرات آزمون دهندگان به طرز ناعادلانه ای تحت تاثیر قرار گیرد. جهت گیری عبارت است از حضور ویژگی ای در سوال که به عملکرد متفاوت افراد می انجامد؛ افرادی که متعلق به گروه های توانش یکسان بوده ولی به گروه های متفاوت سنی، قومی، جنسیتی، تحصیلی، فرهنگی و یا مذهبی تعلق دارند. مطالعه و بررسی عملکرد متفاوت سوال (DIF) از اهمیت به سزایی در آزمون های توانش زبانی برخوردار است که در آن ها آزمون دهندگان با زمینه های متفاوت حضور دارند، چرا که سوالاتی که عملکردی متفاوت دارند روایی آزمون را مورد تهدید قرار می دهند. مطالعه حاضر عمدتا به جستجو و بررسی دلایل چندگانه محتمل عملکرد متفاوت در قسمت های مهارت خواندن (Reading) و شنیدن (Listening) آزمون IELTS می پردازد. هدف اصلی این پروژه آن است که اطلاعاتی تا حد امکان جزیی پیرامون دلایل عملکرد متفاوت در اختیار طراحان سوال قرار دهد، تا به آن ها در اجتناب از جهت گیری در گونه های بعدی آزمون یاری رساند. این مطالعه در سه مرحله صورت پذیرفته است. نخست، سوالات عملکرد متفاوت با استفاده از نظریه های رویکرد نسبت احتمالاتی پاسخ (IRT) و رویکرد آماری منتل ـ هنزل مشخص گردیدند. مرحله دوم به بررسی دلایل چندگانه عملکرد متفاوت سوالات در گروه های مختلف آزمون دهندگان پرداخته است و نیز این که آیا عملکرد متفاوت سوالات به نفع یا ضرر آن ها می انجامد. و مرحله سوم به تصمیم گیری پیرامون این مساله پرداخته است که آیا دلایل احتمالی عملکرد متفاوت سوالات با ساخت زیربنایی آزمون مرتبط اند یا خیر.

این پژوهش به بررسی مفهوم سببی سازی در انگاره زبان شناسی شناختی (به طور خاص دستور شناختی) می پردازد. مفهوم سببی سازی نقش مهمی در شکل دهی تجربیات انسان ایفا می نماید، به گونه ای که می توان آن را عضو جدایی ناپذیر شناخت بشر قلمداد نمود و یا بنابر اظهار لیکاف مفهومی دانست که در اندیشه هر انسانی وجود دارد. این مقاله از سویی مفهوم سببیت در زبان فارسی را در قالب دستورشناختی بررسی می کند و از دیگر سوی به بررسی میزان تعامل و ارتباط تحلیل شناختی سببیت با تبیین صورتگرایان می پردازد. یافته های این پژوهش نشان می دهد سببی سازی جز جهانی های ذهن انسان بوده و غالبا در دستور تمامی زبان ها متجلی می شود. قائل شدن به مفهوم سببی سازی به عنوان نظامی جهانی ـ شناختی ویژگی های مشترک فراوانی در میان زبان ها نشان  می دهد. آن چه که در رویکرد شناختی بیش از هرچیز خودنمایی می کند طریقه تفکر، تجربیات، نگرش ها، هنجارهای فرهنگی و اجتماعی و در حقیقت شناخت بشر از محیط پیرامونش است که برداشت های متفاوتی را از رویدادی واحد سبب می شود. همین مهم سببی سازی را همان طور که دیوید لی ادعا می کند وابسته به فرایند انطباق در زبان می داند. دیگر این که اصولا تحلیل شناختیون در بررسی سببی ها مکمل تبیین صورتگرایان است و نیز درک و تحلیل سببی ها حاصل عوامل معنایی و عملکردهای کلی ذهن بشر است. به واقع رویکرد شناختی از آنجا که موقعیت های جهان خارج را بدون توسل به ویژگی های عینی و تعریف شده آن ها تعبیر و تفسیر می کند راه حلی نسبتا ساده به مشکلاتی همچون ناکارآمدی های دستور حالت ارایه می دهد.

هدف از مقاله حاضر بررسی ریشه های تاریخی و چگونگی خویشاوندی زبان های پشتو (از شاخه زبان های ایرانی شرقی) و اردو (از شاخه زبان های هندی) در تبارشناسی خانواده های زبانی در جهان می باشد. توصیف فوق که با نگرشی عام ارایه شده، همراه با نمایی کلی از نکات اشتراک و افتراق میان نظام های آوایی و نوشتاری در دو زبان مورد بررسی ارایه گردیده است.

نحو، در رویکرد زایشی چامسکی، همواره به عنوان هسته زبان در نظر گرفته شده و دستوری بودن نیز به نوبه خود، هسته نحو تلقی گردیده است. تا پیش از ظهور برنامه کمینه گرا و به طور خاص، در چارچوب نظریه «حاکمیت و وابستگی» که سرآغاز رویکرد «اصول و پارامترها» محسوب می گردد، شرایط تعیین کننده و حاکم بر دستوری بودن ساخت های زبانی، خواه اشتقاقی و خواه بازنمودی، شروط خوش ساختی بودند که بر سطوح گوناگون و سازوکارهای نحوی زبان، از درون اعمال می گردیدند، بدون آن که تحت تاثیر نظامی بیرون از حوزه نحو قرار داشته باشند. در نظریه «حاکمیت و وابستگی» توصیف ساختاری یک عبارت زبانی، چهار سطح بازنمایی را در بر می گرفت که حضور این سطوح یا توسط اصول و پارامترها، که به عنوان شروط خوش ساختی عمل می کردند، تعیین می شد، و یا توسط صافی های ناظر بر سطوح گوناگون. با ظهور برنامه کمینه گرا و ارایه تفسیری نوین از دستوری بودن در قالب شرایط خوانش پذیری، دستوری بودن جمله ها، تحت تاثیر عوامل بیرونی کنشی تعیین می شوند. به دیگر بیان، عملکرد نظام های کنشی خارج از حوزه زبان اما درون ذهن، تعیین کننده دستوری بودن عبارت های زبانی می گردند. این مقاله کوششی است برای نشان دادن این که چگونه بازتعریف دستوری بودن در قالب شروط خوانش پذیری، کمینه گرایی را که برنامه ای صورت گراست به نظریه ای نقش گرا مبدل ساخته است.

نظم، برخلاف شعر، وزن و قافیه و بسیاری چیزهای دیگر دارد اما از آن حال و روح شعر در آن خبری نیست. از این دیدگاه، در مثنوی مولوی به ندرت ابیاتی یافت می شود که از ویژگی های شعری تهی باشد. در حالی که این کتاب اساساً به منظور القای مفاهیم عالی عرفانی فراهم آمده است و در این گونه آثار بهره گرفتن از عنصر خیال و پرداختن به استعاره و مجاز که لازمه شعر ناب باشد ضرورتی ندارد. این مقاله، در مقایسه ای با دیگر آثار گرانسنگ عرفانی از قبیل حدیقه سنایی و مصیبت نامه عطار، تفاوت مثنوی با این آثار از لحاظ برخورداری از شعریت و خیال انگیزی در بیان مطلب را باز می نماید و نقاط اوج و فرود مثنوی و عوامل مؤثر در این اوج و فرود را نشان می دهد.

خاندان آق قویونلوها در قدرت گیری و تثبیت خاندان صفوی در دوره شیخ جنید و شیخ حیدر نقش موثری ایفا کردند، این دو رهبر، موفقیت های سیاسی و نظامی خود را مدیون آق قویونلوها خصوصا اوزون حسن بودند. پس از انقراض قره قویونلوها صفویان درصدد برآمدند نفوذ خود را افزایش دهند، سیاست اوزون حسن آق قویونلو نسبت به صفویان سیاست حفاظت و حمایت بود اما پس از فوت وی فرزندش یعقوب حضور یک نیروی مجهز و تربیت شده را برای خود خطری بالقوه می دید. بنابراین درصدد کمک به دشمن صفویان یعنی شروان شاه برآمد. این تغییر خط مشی آق قویونلوها در برابر صفویه نشان از آن دارد که یعقوب دیگر اتحاد با صفویان را لازم نداشت و دوران اختلاف بین آن ها آغاز گردید که در نهایت به شکست و انقراض آق قویونلوها انجامید. اما پس از شکست، آن ها به خدمت صفویان درآمدند و در تمامی دوران صفویه از شاه اسماعیل اول تا ظهور شاه عباس اول آق قویونلوها در حالی که به صفویان پیوسته بودند، از هر فرصتی برای تضعیف صفویان استفاده می کردند. آنان بارها قیام نمودند و به عثمانیان کمک رساندند و پس از مرگ شاه طهماسب اول با تکلوها هم پیمان شدند و در بسیاری از حوادثی که منجر به ضعف صفویان تا ظهور شاه عباس گردید، نقش ایفا نمودند.