جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اصطلاح «ضد واقع‌گرایی» نخستین بار توسط مایکل دامت، فیلسوف معاصر تحلیلی، معرفی شد. اما بحث وی نه در باب وجود یا عدم وجود طبقه‌ای خاص از اشیاء، بلکه پیرامون احکام و تصدیقات زبانی است. در نگاه او، برای حل منازعات متافیزیکی، به ویژه مناقشة میان واقع‌گرایی و ضد واقع‌گرایی، ابتدا باید نظریة معنایی باکفایت در باب معانی احکام، و نیز مفهوم مناسبی از صدق را انتخاب کرد. در این صورت، می‌توان نزاع میان این دو رهیافت را به منازعه‌ای در باب معنای احکام مذکور تبدیل کرد. دامت با انتقاد از موضع واقع‌گرایان معتقد است که نمی‌توان در باب معنا و نیز صدق و کذب احکام زبانی قضاوتی داشت مگر آنکه پیشاپیش، شواهد مناسبی برای این کار در دست داشته باشیم. فهم یک جمله، در نظر دامت، عبارت است از ظرفیت و توانایی تشخیص اینکه چه چیزی شاهدی له یا علیه آن جمله محسوب می‌شود. به همین دلیل، در رهیافت ضد واقع‌گرایانه، هیچ تضمینی وجود ندارد که هر جمله‌ای، به طور متعین، صادق یا کاذب باشد. به عبارتی، نمی‌توان تأیید کرد که هر حکمی، مستقل از معرفت و توانایی‌های انسانی در وارسی شواهد، لزوماً یا صادق است یا کاذب، ادعایی که مدافعان واقع‌گرایی بر آن تأکید می‌کنند. در نگاه واقع‌گرایان، جهان یا به گونه‌ای است که حکمی مفروض بر آن اساس صادق است و یا نه، که در این صورت حکم مذکور کاذب خواهد بود، و این صادق یا کاذب بودن مستقل از معارف ما در این باره است. در این نوشته، پس از معرفی دو رهیافت واقع‌گرایی و نا-واقع‌گرایی، و نیز طرح موضع ضد واقع‌گرایانة دامت، رابطة آن را با نظریة معنای مورد نظر وی بررسی و تبیین خواهیم کرد.