جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انسان به جهت اجتماعی بودن، ناگزیر به برقراری ارتباط با سایر انسان‌هاست. از اولویت‌های ادیان آسمانی, بعد از اطاعت و پرستش خداوند, راه چگونه زیستن است که یکی از زیرشاخههای آن آموختن مهارت‌های ارتباطی ست.دین اسلام به عنوان کامل‌ترین دین الهی در جهت آموزش این اصول به مخاطبان خود اهتمام داشته است. این نوشتار در صدد بازیابی آموزه‌های ارتباط موثر در گفتار و رفتار هشتمین امام معصوم (ع) است.بایدها و نبایدها در علوم انسانی بر اساس مبانی مختلف خدا شناختی, وجود شناختی و انسان شناختی استوار است که مبانی مذکور بر اساس مکاتب مختلف نگرش به انسان و جهان متفاوت است. همچنین این نگرش‌ها, اهداف این بایدها و نبایدها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد که بایدها و نبایدها در مباحث ارتباطی نیز تأثیرگذار است.مباحث ارتباطی از دیدگاه امام رضا(ع) دارای مقدماتی چون اعتماد به فرستنده, ارائه در مکان و زمان مناسب و مهیا شدن گیرنده پیام است. همچنین امام رضا(ع) از حیث ارتباطی از روش‌هایی چون بهره گیری از زبان دعا, تکیه بر اصول عقلی, استفاده از عناصر ارتباطی چون شعر, ارائه تدریجی اطلاعات و بهره گیری از شیوه پرسش و پاسخ استفاده می‌نماید. در احادیث امام رضا(ع) عواملی چون ایمان و توکل بر خدا, ایجاد آمادگی قبلی در مخاطب, نیت, دانش, مثبت نگری, ارزش‌های اخلاقی, خصوصیات فردی, گوش دادن پویا به عنوان عوامل درونی و عواملی چون بهره‌گیری از موقعیت زمانی و مکانی مناسب, ادب و احترام متقابل, همگامی و همدلی, مجاورت, معاشرت از عوامل بیرونی مهارت‌های ارتباط موثر هستند.همچنین از جمله موانع برقراری ارتباط موثر در احادیث حضرت رضا(ع) به مواردی چون مشاجره, حسد, دروغ, بخل, نسبت ناروا اشاره شده است که ما در این نوشتار آن‌ها را برشمرده‌ایم. از دیدگاه معصومان(ع) و امام هشتم(ع), ارتباط با خدا و کسب ایمان و تقوای الهی, علاوه بر برکات دیگر در زندگی انسان, بر مولفه‌های ارتباطی تأثیر گذاشته و به روابط او با سایرین, معنا و مفهوم می‌بخشد.

در این پایان نامه با توجه به اهمیت موضوع آسیب شناسی یک جامعه تحت حاکمیت نظاماسلامی ؛ از کلام مولای متقیان امام علی (ع) بهره گیری شده و هشدارها و منهیات آن حضرت در حوزه های مختلف جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفته است .اهمیت این پژوهش از آنجا آشکار می گردد که اکثریت قاطع بیانات امام علی (ع) که در نهج البلاغه گردآوری شده ، در دوران حکومتداری حضرت بوده و از این باب ، هشدارهای اعتقادی ، فردی ، اجتماعی ، اخلاقی و مدیریتی آن حضرت را می توان در راستای تلاش برای تحقق حکومت مطلوب اسلامی ارزیابی نمود . بیان انگیزه های شخصی در انتخاب موضوع پایان نامه ، طرح موضوع ، سوالات اصلی حول محور موضوع پایان نامه و پاسخهای ارائه شده ، فرضیه ها و اهداف مورد عنایت در این مقوله ، به همراه بررسیشیوه های پژوهشی مورد استفاده در این کار را می توان در بخش کلیات جستجو نمود .بررسی اهداف حکومت مطلوب علوی از دو منظر عام و خاص با عنایت به بیانات خود حضرت از دیگر مباحث این پایان نامه می باشد .در ادامه ؛ بررسی مجمل و محققانه دوران حکومت امام علی (ع) به عنوان مقدمه ای جهت درک صحیح تر بیانات صریح حضرت ، در باب معضلات و موانع پیش رو در دوران کوتاه حاکمیتشان طرح گردیده است .دسته بندی هدفمند رنجنامه علوی در باب تبیین ظلمهای رفته بر ایشان و برگرفتن نقاب ازچهره بازیگران نقش شیطان در آن دوره تاریخی با استناد به نص صریح بیانات حضرت ؛ گام دیگری در جهت بیان موانع تحقق اهداف کوتاه مدت مولا در آن دوران می باشد .هشدارهای مولا در باب اصول دین و عقائد ؛ نمادی از بازسازی زیرساختهای بر باد رفته امت اسلامی در ذیل حاکمیت علوی بود که در هفت بخش مجزا ، مورد توجه قرار گرفت .توجهات خاص مولا به انسان سازی دردو محور روان شناسی فردی و اخلاق را می توان در فرازهای زیادی ازمنهیات علوی یافت و دسته بندی دقیق این مباحث با توجه به تفاوتهای ظریف حوزه های روان شناسی فردی و اخلاق در دو فصل جدا مورد عنایت قرار گرفت .توجه ویژه حضرت امیر (ع) به خطرات مختلفی که بافت اجتماعی یک ملت را تهدید نموده و جامعه مطلوب اسلامی را از رسیدن به کمال باز می دارد ؛ مبحث دیگری بود که مورد توجه قرار گرفته و فرازهای مرتبت با دقت جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفته اند .شاید یکی از مهمترین فصول این پایان نامه مربوط به آسیب شناسی علوی در حوزه کار مدیران ، کارگزاران و حاکمان جامعه اسلامی باشد .انحرفات مدیران جامعه ؛ در حوزه های هدفگزاری ناصحیح ، به کارگیری نیروی انسانی ناشایسته ، ضعفهای خطرناک شخصیتی ، مشکلات رفتاری ، معضلات مالی و اقتصادی ، اشتباهات غیرقابل پذیرش قضایی و در نهایت ضعفهای موجود در مدیریت نظامی مباحث قابل تفکیک در فرازهای مختلف سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه بود که استخراج شده و پس از دسته بندی مورد تحلیل قرار گرفته اند .تلاش زیادی صورت پذیرفت تا اصل کار بر مبنای نص صریح بیانات امام علی (ع) باشد و نقش محقق ، ایجاد ساختار منطقی و قابل پذیرش در ایجاد حلقه ارتباطی میان موضوعات مختلف باشد و در نتیجه شاهد موانع تحقق اهداف حکومت علوی از منظر نهج البلاغه باشیم ، کما هو حقّه . در این مجال لازم است تا در باب حلقه اتصال عنوان پایان نامه یعنی « موانع تحقق اهداف حکومت علوی از منظر نهج البلاغه » با فرازهای هشداردهنده علوی که در این تحقیق جمع آوری گردیده کمی شرح دهم . تشکیل حکومت صالحان بر روی کره زمین ، یکی از مهمترین اهداف خلقت است که برای تحقق آن شرطی از جانب حضرت حق لحاظ گردیده است . این شرط بزرگ ، تعالی فکر و روح بشریت است تا بتواند با تقوای آگاهانه نسبت به امور جاری زندگی ، هدایت رسولان و امامان هدایتگر را پذیرفته و اوامرشان را به مرحله عمل درآورند درحالیکه از منهیات و هشدارهایشان حذر می کنند . رسیدن به این هدف متعالی همان چیزی بوده که تمامی پیامبران و ائمه معصوم علیهم السلام برایش سختی بسیار کشیده اند و این نهضت با بیرق داری امام زمان (عج) همچنان ادامه دارد. بر این مبنا ، اوامر علوی و منهیات حضرت ، همگی در راستای تحقق حکومت صالحان در پهنه گیتی بوده و دراین راه اوامر و نواهی عقیدتی ، فردی ، اجتماعی ، اخلاقی و مدیریتی مولا ، جنبه های مختلف یک هدف بوده اند وعدم اهتمام بشریت در باب رعایت این اوامر وپرهیز از نواهی ، ریشه اصلی عدم تحقق حکومت الهی صالحان بوده ومی باشد که مصادیقی از آن را در بررسی رنجنامه دوران حکومت امام علی (ع) می توان یافت .

این رساله، با عنوان «اصول کلّی حاکم بر اقتصاد از منظر قرآن کریم» در پنج فصل سامان یافته است و به تبیین و تحلیل دیدگاه قرآن کریم در باره خطوط کلی اقتصادی دین اسلام در فرآیند تولید و توزیع و مصرف می‌پردازد.قرآن کریم، معجزه جاویدان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و بیان‌گر همه اموری است که به هدایت بشر در ساحت‌های گوناگون مربوط می‌شود. عرصه‌های اقتصادی نیز از این قاعده مستثنا نیست و این کتاب الهی به تبیین اصول و کلیاتی در حوزه اقتصاد هم پرداخته است.بر این اساس، نگارنده با تأمل و اندیشه دقیق در آیات قرآن کریم و تفاسیر ارائه شده، به بیان پرسش‌هایی مانند «چیستی اصول اعتقادی حاکم بر اقتصاد» و «چیستی اصول حاکم بر تولید» و «چیستی اصول حاکم بر توزیع» و «چیستی اصول حاکم بر مصرف» پرداخته و در قالب تحقیقی علمی و بنیادی و با روش نقلی و وحیانی، در پی استنباط و استخراج این آموزه‌های قرآنی برآمده و پرسش‌های یاد شده را به روشنی پاسخ داده است.بر اساس یافته‌های این پژوهش، قرآن کریم دربردارنده اندیشه‌های نظام‌مندی (مانند خداباوری، اعتقاد به عدالت، باورداشت معاد، ایمان به سنت‌های الهی و اعتقاد به رزّاقیت خدای رحمان) در قلمرو مسائل اقتصادی است که بر کنش‌ها و رفتارهای اقتصادی، در سطح خرد و کلان، حاکم است،. همچنین، از منظر قرآن، اصول ارزشمندی تولید و توجه به کیفیت و اولویت‌ها و منابع طبیعی، نیز اصول تعاون و تأمین معاش مردم و استقلال اقتصادی، بر عرصه تولید حاکمیت دارد.قرآن مجید در عرصه توزیع نیز، اصول ارزشی و اجرائی مختلفی را بیان می‌کند، نظیر اصل توجه به تأمین اجتماعی و انفاق‌های مستحب، اصل رسیدگی به محرومان و فقر زدایی و ایجاد فرصت‌های برابر در توزیع.در حوزه مصرف نیز قرآن حکیم به بیان اصول ارزشی و اجرایی دقیقی می‌پردازد، مانند شکر گزاری و قناعت در مصرف، پرهیز از تجمل‌گرایی و اسراف و تبذیر و ربا.

اندیشه مرگ و زندگی یکی از مهم‌ترین اصول عقاید و باورهای آدمیان است. انسان از گذشته‌های دور تا کنون، بعد از آفرینش و مشاهده مرگ، همواره به دنبال جاودانگی و در آرزوی بی‌مرگی بوده‌است. از نظر مردمان گذشته و در اغلب آیین‌ها و دین‌ها، مرگ پایان زندگی و نابودی مطلق انسان نیست، بلکه می‌تواند عاملی برای زندگی بهتر و والاتر باشد. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی نحوه ورود نمادهای اسطوره‌ای آفرینش در شاهنامه و مثنوی، و همچنین یافتن پیوند میان این عناصر اسطوره‌ای، شامل انسان، حیوان (گاو) و گیاه، و دریافتِ رابطه میان مرگ و زندگی مجدد آنها در این دو اثر صورت گرفته است، تا پاسخگوی این سوالات باشد که عناصر اسطوره‌ای، انسان، حیوان و گیاه، در شاهنامه و مثنوی چگونه نمود یافته‌اند؟ مرگ و زندگی این عناصر چه رابطه‌ای با هم دارند؟ تمایزات میان این آثار (شاهنامه و مثنوی)، در استفاده از این عناصر چگونه است؟این پژوهش با بررسی دو اثر مذکور با رویکرد نمادگرایانه و کهن‌الگویی و به شیوه بررسی توصیفی- تحلیلی به این نتیجه رسیده‌است که: عناصر اسطوره‌ای، انسان، حیوان (گاو) و گیاه در شاهنامه به صورت شاهان و پهلوانان و در مثنوی در ارتباط با انسان‌های جاودانه و همچنین به صورت نمادهای درون‌گرایانه نمود یافته‌است؛ ارتباط میان مرگ و زندگی این عناصر در هر دو اثر به صورت مستقیم است، به گونه‌ای که مرگ یکی موجب زندگی و زندگی (رشد) یکی دیگر از عناصر موجب مرگ دیگری می‌گردد. تمایزات میان این دو اثر ادبی، شاهنامه و مثنوی، به دلیل دو حوزه متفاوت حماسه و عرفان است که هر کدام به فراخور موضوع خود، به شیوه عینی یا ذهنی از اساطیر بهره برده‌اند؛ هر چند نمی‌توان به تمایز مطلق میان دو اثر نیز قائل شد، چرا که استفاده از «نمادها و اسطوره‌ها»، می-تواند عاملی برای اشتراک و همسانی شاهنامه و مثنوی باشد.

اخلاقی بودن فرد و اجتماع از مهم‌ترین ضرورت‌های تکامل و تعالی بشری است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ادیان آسمانی از جمله دین اسلام سمت و سو دادن افراد و به تبع آن جوامع اسلامی به سوی زیست اخلاقی و کنش نیک و ستوده است. در این راستا پیامبر گرامی اسلام(ص) که بنا به آیه: (إنَّکَ لَعلَی خُلُقٍ عَظیمٍ) در ستیغ قله انجام رفتارها و کردارها اخلاقی بود از طرف خالق مهربان به عنوان اُسوه و اُلگوی مسلمانان معرفی شده است. در همین راستا و برای ارائه و عرضه آموزه‌های تعالی بخش و درس آموز به مخاطبان و مسلمانان در این پژوهش بر آن بوده‌ایم تا به بررسی جزئیات رفتارها و سیرت اخلاقی و مهربانانه و خردمندانه این پیامبر رحمت(ص) بپردازیم. مبنای این پژوهش بررسی تطبیقی دو کتاب روایی شیعی و سنی یعنی الکافی از کلینی و الجامع الصحیح از بخاری بوده که هر یک در منظر طرفداران هردو مذهب از جایگاه رفیعی برخوردارند.نتیجه آنکه، احادیث منقول در صحیح بخاری و کافی کلینی بیانگر سیرت اخلاقی و محبت آمیز پیامبر اکرم در همه عرصه‌های زندگی شخصی و اجتماعی آن حضرت است. در بسیاری از موارد روایات وارده در این دو منبع روایی در اثبات روش و سیرت اخلاقی پیامبر اسلام موید یکدیگر است. البته در برخی از موارد، روایاتی در صحیح بخاری وجود دارد که رفتارها و کنش‌های قابل تأملی را به پیامبر نسبت می‌دهد که با آنچه در کتاب الکافی و دیگر منابع روایی آمده، نیز با آیات قرآن که پیامبر را الگوی کامل و تمام عیار معرفی نموده است و با شأن و عصمت آن حضرت منافات دارد لذا در این پژوهش مورد نقد قرار گرفته است.

طرح نظریه "پلورالیزم دینی"واعتقادبه اشتراک همه ادیان درحقیقت مطلق ازسوی متفکران ومتکلمان غربی ،روشنفکران ایرانی رابرآن داشت تاباتمسک به آیات قرآنی به ایجادشبهاتی درحقانیت دین اسلام بپردازنداما با توجه به اینکه دین اسلام به عنوان دین اکمل قابل جمع باپلورالیزم نیست،دراین پژوهش تلاش شده است بااستفاده ازکتب،مقالات وتفاسیرگوناگون به طرح مبحث پلورالیزم ونقدوبررسی مستندات قرآنی تکثرگرایان،با این فرضیه که "استنادات قرآنی مدافعان پلورالیزم ازاتقان کافی برخوردارنیست "درسه فصل پرداخته شود.فصل اول شامل کلیات ومفاهیم است که با بیان مفاهیم پلورالیزم ونقدآن به این نتیجه رسیدیم که پلورالیزم به عنوان یک مکتب خودسوز،پاسخی درمقابل این سؤال نخواهد داشت که اگرهمه مکاتب حق اند،پس راه درست،مکتب حق وراه نجات کدام است؟ومکتب باطل کدام؟درفصل دوم نیزبابررسی افکاروآثار روشنفکران معاصر ایران وبحث گسترده حقانیت ادیان وآموزه نجات به این نتیجه رسیدیم که پلورالیزم وکثرت گرایی دینی ازنظراسلام قابل قبول نیستاگرچه ادیان الهی رسمیت داشته ودرحوزه قوانین اسلام ازنظراجتماعی،حق حیات وفعالیت دارنداماحقانیت همه آنها موردقبول اسلام نیست ودین حق فقط اسلام است.ودرفصل سوم که اساسی ترین قسمت این پژوهش استبابررسی نظریه دکترسروش ودیگرروشنفکرانوردمستندات قرآنی آنان بوسیله آیات مبارکه قرآن وتفسیراین آیات،بااستفاده ازتفاسیرمعتبرالمیزان،نمونه،مجمع البیان،کبیر... به این نتیجه رسیدیم که یک راه راست ویک صراط مستقیم بیشتروجودنداردکه انسان رابه سعادت می رساند،آن هم راه اسلام ناب محمدی(ص) است.

ورود به دین اسلام مبتنی بر دواصل اساسی «توحیدونبوت »است که برخی ازفقهااصل سومی به نام «معاد»رابه آن افزوده اند.اعتقاد به وحدانیت خداوند واینکه تنها خالق هستی اوست وشریکی ندارد.وسپس اعتقاد به اینکه پیامبر اسلام ازسوی خداوند برای هدایت بشر فرستاده شده وآنچه آورده است ازقرآن واحکام دیگر همگی حق محض است واطاعت از آنها وعمل به احکام نازل شده بعنوان ضروریات دین اسلام واجب است.وباید اعتقاد به اینکه جهان سرانجامی دارد را بپذیردوهرکس که به این اصول اعتقاد نداشته باشد کافراست.پس ملاک ایمان وکفر همان بیان شهادتین وجحدوانکار لفظی آنهاست.کافر کسی است که منکر یکی ازاصول ذکر شده باشد، ولی مرتد کسی است که بعدازورود به دین از دین خارج می شود البته با تفصیلی که درمتن پژوهش بدان اشاره گردیده. درپژوهش به موضوع بحث برانگیز انکار ضروری دین باتوجه به اختلاف نظرها ی موجود پرداخته شده ،که انکار ضروری دین با چه شرایطی موجب ارتداد فرد خواهد شدیعنی اینکه آیا انکار سبب تامه کفر است ؟ با بررسی این نظر وسایر نظرات به این نتیجه می رسیم که هرانکاری که به انکار توحید ونبوت منجرشود وشبهه درآن دخیل نباشد محکوم به ارتداداست.وسپسوجایگاه این بحث یعنی انکاررا درحقوق موضوعه جمهوری اسلامی ایران بررسی نموده ایم.بطور کلی این مجموعه در سه فصل تهیه گردیده که درفصل اول کلیات وواژه شناسی بحث شده ودر فصل دوم ماهیت ومصادیق ضروری دین مورد بحث قرار گرفته وبه نظریات موجود حول محور انکار ضروری دین پرداخته شده است ودر فصل سوم جایگاه بحث درحقوق موضوعه بررسی گردیده است .

تربیت اخلاقی، به عنوان ساحتی مهم از تربیت ، امروزه مورد عنایت و توجه ویژه ای قرار گرفته است؛ و اگر بشر امروز بخواهد تعادل روحیو روانی داشته و در روابط فردی و اجتماعی موفق باشد. باید به اخلاقو تربیت اخلاقی روی آورد. این پژوهش به بررسی تطبیقی موضوع تربیت اخلاقی در آثار ملا محمد مهدی نراقی و استاد مرتضی مطهری می پردازد. ناگفته پیداست که این مقال را ، مجال نیست که به تمامی آنچه محقق نراقی و استاد مطهری در باره اخلاق و تربیت اخلاقی آورده اند، بپردازد؛ با این حال، هر کدام از این آثار ترجمان فکری مولفان خود می باشند. ساحت تربیت اخلاقی ، ساحتی گسترده و زوایای آن متنوع و متکثر است. محقق نراقی در کمال اختصار ضمن بیان مبانی واصول ، اهداف و روش هایتربیت اخلاقی، با رویکرد تلفیقی وبا استدلال برهانی ضمن بهره بردن از شریعت وعرفان و اندرز اقدام به شرح نظریات خود نموده است.مباحث مربوط به اخلاق بندگی و دینیبا سبک درمان برخی بیماریهای روحی ، و با تقسیم بندی نوین قوای نفس ودیگر مباحث خرد وکلان که از تلفیقی بودن جامع السعادات و عقلی بودن تهذیب وتربیت سرچشمهمی گیرد. و استاد مطهری اخلاق را با دین و وجدان درونی انسان ها عجین شده می داند. طبق دیدگاه وی انسانها از هویتی برخوردارند که خداوند در درون آنها از روح خود دمیده است و در مفهوم اخلاق نوعی قداست وجود دارد. چنین نظریه ای در باره اخلاق ، بعضی دلالت ها را برای اخلاق به دنبال دارد که بیشتر تبیین کننده رویکرد اخلاقوتربیت اسلامی بامبانی ،اهداف ، اصول و تنظیم محتوای آموزشی تربیتی است.

زبان خامه ندارد سر بیان فراق وگرنه شرح دهم با تو داستان فراقشرک این خطای هجران آفرین، انسان را از اعلی علیین به ادنی مراتب هبوط می‌دهد. آشفتگی و اسارت، پراکندگی و افتراقِ آدمیان، همه از سر شرکی است که (پنهان و آشکار) بدان دچارند.آتش این هجران و خسران چنان سوزان است که پیش گیری از ابتلای بدان بسی نیکو، و چاره جویی برای مبتلایان بسی لازم و ضروری است. پس با تأسی به آیات قرآن کریم که بهترین راهنمای شرک زدایی و اقامۀ توحید است زمینه ‌ها و بسترهای شرک را بررسی نموده، آن را بر چهار قسم یافته‌ایم؛ برخی از آیات، طبع کفران پیشۀ انسان را زمینه ساز شرک معرفی نموده است. برخی دیگر، معرِّف زمینه‌های اعتقادی و مبانی نظری شرک است که آسیب های عقل نظری راتبیین می‌کند. گروه دیگری از آيات معرِّف زمینه‌های رفتاری شرک است و آسیب های عقل عملی را متذکر می‌شود. و سرانجام آیاتی که بر زمینه‌های ارتباطی و اجتماعی شرک تأکید دارند که ناظر بر ارتباطات جنی و انسی است.از سوی دیگر تعمق در برخی از آیات، رابطه و تعامل این چهار زمینه را می‌نمایاند. به طوریکه تأثیر زمینه‌های انسان شناختی را بر زمینه‌های اعتقادی، زمینه‌های رفتاری و زمینه‌های ارتباطی شرک به رخ می‌کشد. و به همین گونه تأثیرگذاری سایر زمینه‌ها بر یکدیگر را بیان می‌دارد. بر اساس این شواهد قرآنی و تحلیل های عقلی و ضمنی آن می‌توان گفت این زمینه‌ها با هم تعامل دارند و بر یکدیگر دامن می‌زنند. این در واقع همان تعامل میان ولایت، طبع، عقیده و عمل است.تعقل و توجه به تأثیر متقابل عقیده و عمل، و مناسبات خارجی ناشی از آن، نگرشی نو را در جهت شرک زدایی فراهممی‌کند. این شرک زدایی مبنی بر آسیب شناسی دو نوع تعامل است: یکی تعاملات عقل نظری و عقل عملی، و دیگری تعاملات ولایت، عقل نظری و عقل عملی است. روایات متعددی مؤید است که با اصلاح اساسی آسیب های ارتباطی سایر زمینه‌ها در ره توحید سامان می‌یابد. اصلاح اساسی آسیب های ارتباطی چیزی نیست مگر تحقق و تداوم یافتن حکومت بر حق حضرت بقیة الله الاعظم (روحی و ارواح العالمین له الفداء) که در آن مردم و والی حق یکدیگر را ادا نموده تا حق پروردگار که همان اقامۀ عدل است ادا شود.

در این پژوهش محتوای احادیثی که درباره ی سیره ی اجتماعی حضرت مهدی(عج) در زمان ظهور وارد شده است با آیات قرآن مجید، تحلیل شده است.سعی شده است تا حد امکان، با حذف احادیث مشابه و هم مضمون، از تمامی احادیثی که در زمینه ی سیره ی اجتماعی وارد شده است، استفاده شود. این پژوهش در دو فصل تنظیم شده است. فصل اول با پرداختن به ویژگیهای جامعه ی مقارن با ظهور حضرت- قبل و بعد از قیام ایشان- در واقع مقدمه ای برای فصل دوم محسوب می شود.در فصل دوم سیره ی اجتماعی حضرت در دو بخش فرهنگی و اقتصادی، با ذکر احادیث مختلف با موضوع دو بخش مذکور، و ذکر آیات قرآن مجید مرتبط با احادیث و همچنین با استفاده از تفاسیر مختلف مورد تحلیل و بررسی قرآنی قرار گرفته است. روش اصلی تحقیق در پایان نامه ی پیش رو، روش کتابخانه ای است.تحلیل های قرآنی این پژوهش به شیوه ی استنباط و روش قرآن به قرآن صورت گرفته است.منابع اصلی این پژوهش کتب معتبر حدیثی شیعی و اهل سنت و تفاسیر معتبر مانند المیزان و نمونه بوده است.پژوهش پیش رو دلیل محکمی برای اثبات عدم جدایی اهل بیت از قرآن می باشد.همان طور که پیامبر مکرم(ص) هم در حدیث مشهور ثقلین با عبارت «لن یفترقا» بر این امر تاکید فرموده اند.