جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4384
چيستي معنا در منظر ابن‌عربي و علامه طباطبايي
نویسنده:
مسعود حاجی ربيع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن‌عربي(638-560 ق) که به وجودشناسي معنا اهتمام دارد، معنا را حقيقتي خارجي و کلي مي‌داند که در مراتب معنايي يک واژة مشترک است. هر واژه مراتبي از معنا دارد که به صورت حقيقي بر همة آنها صدق مي‌کند. در اين نوشتار نظر عارف در مباحثي همچون فرايند شکل‌گيري معنا، تعيين واضع اصلي لفظ و معنا، ذاتي بودن دلالت لفظ بر معنا، نسبت معنا و علم خدا، عيني بودن لفظ و معنا بررسي مي‌شود. علامه طباطبايي (1360-1281) در پيروي از ابن‌عربي به نظرية روح معنا نظر مي‌دهد و افزون بر آن نظرية فايده‌انگاري معنا را مطرح مي‌کند. در اين مقاله نظر علامه در مباحثي همچون فرايند شکل‌گيري معنا، زبان قرآن و نسبت آن با زبان بشري، تأثير غايات در حقيقي بودن معنا در مصاديق فرامادي و برخی مسائل ديگر مطرح مي‌شود. در مباحث مطرح شده، کوشيده‌ايم آراء ابن‌عربي و علامه در باب معنا را مقايسه کنيم. هدف اصلي اين پژوهش بررسي آراء ابن‌عربي و علامه طباطبايي و مقايسة آنهاست و هدف فرعي آن، طرح مسائل و نکات جديد در اين باب و نظرورزي فلسفي و تحليلي در آنهاست. روش ما در اين مقاله، روش عقلي است.
کاربرد روش معناشناسی در مطالعة عقلانیت شیعی بر مبنای اندیشة تفسیری علامه طباطبایی
نویسنده:
داوود فیرحی؛ کریم خانمحمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نگارنده در پاسخ به این پرسش که کدامین روش برای تفسیر متن، به‌ویژه قرآن کریم، ارجحیت دارد، با ترکیب «معناشناسی» ایزوتسو، و روش تفسیری «قرآن به قرآن» علامه طباطبایی، به بازسازی جدیدی دست یافته و معتقد است این روش در مقایسه با رویکردهای جدید تفسیری، همانند علم‌گرایی، عقل‌گرایی، به‌ویژه هرمنوتیک، به دلیل داشتن مختصاتی همچون اصالت‌گرایی، موضوع‌نگری، کل‌نگری، و پرهیز از پیش‌داوری و نسبی‌اندیشی، با مبانی شیعی سازگاری بیشتری دارد. در این مقاله، به منظور معرفی برخی از فنون معناشناسی، نمونه موردی «عقلانیت» بررسی شده است که برون داد آن، عقلانیت شیعی است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 72
نگاهی به مقوله رنگ در قرآن (1)
نویسنده:
محمد جواد صداقت کشفی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار به اهمیت رنگ از نگاه قرآن می پردازد. نویسنده پس از مقدمه ای راجع به اهمیت رنگ در زندگی، چگونگی نگاه قرآن به انواع رنگ را بررسی کرده و در این راستا نخست از یاد کرد کلی رنگ در تعبیرهای «لون» و «صبغه» سخن می گوند و به راز و رمز مفهومی این دو اشاره می کند، آنگاه به انواع رنگها پرداخته از رنگ سیاه، سفید، زرد، سرخ، سبز به تفصیل بحث می کند.
صفحات :
از صفحه 338 تا 353
معناشناسی ایمان در تفسیر المیزان و مفاتیح الغیب
نویسنده:
محمد بهرامی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار نگاهى مقایسه اى به معناشناسى، «ایمان»، در نظرگاه فخر رازى و علامه طباطبایى دارد. در نگاه فخر رازى، «ایمان» تصدیق قلبى است و عمل و اقرار تمام یا جزء ایمان نیست، زیرا مراد از این «الکبیر» تعریف ایمان به معرفت شایسته نیست، زیرا مراد از این معرفت همان تصدیق منطقى است نه قلبى. در برابر فخر رازى، علامه «ایمان» را تصدیق مى شناسد و مراد ایشان از تصدیق همان اعتقاد و علم است که در اصطلاح تصدیق منطقى خوانده مى شود. افزون بر این، در نظر گاه علامه طباطبایى لحاظ قید «التزام عملى» در تعریف «ایمان» ضرورى است و آیاتى از قرآن نیز حکایت از این ضرورت دارد. اما عمل، خود ایمان یا حقیقت آنها نیست، بلکه اثر ایمان شناخته مى شود.
صفحات :
از صفحه 320 تا 333
شبکه معنایی موضوعات قرآن
نویسنده:
محمد خامه گر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
روش تفسیر موضوعی یکی از روش‌های کارآمد و نوین در عرصه قرآن پژوهی است. با کمک تفسیر موضوعی می‌توان معارف قرآن را به شیوه‌ای سامانمند و سازگار با نیازها و موضوعات بی‌شمار هر عصری ارائه نمود و پاسخ‌ها و راهکارهای عملی از قرآن دریافت نمود. توانمندی‌های ذاتی تفسیر موضوعی موجب شده تا محققان به رویکردهای جدیدی از تفسیر موضوعی بیندیشند. در این نوشتار افزون بر رویکرد رایج تفسیر موضوعی، به رویکردهای دیگر تفسیر موضوعی مانند تفسیر موضوعی به حسب نزول، تفسیر موضوعی به ترتیب مصحف، تفسیر موضوعی بر مبنای ساختار سوره، تفسیر موضوعی به سبک مصحفی ـ ساختاری و تفسیر موضوعی به سبک نزولی‌ـ‌ساختاری نیز پرداخته شده است و مبانی، قواعد و اصول هر یک با ارائه یک نمونه گزارش شده است. با توجه به اینکه سبک‌های مختلف تفسیر موضوعی هر یک از زوایه‌ای به مطالعه دیدگاه قرآن درباره یک موضوع می‌پردازند، اما هیچ‌ یک نگاهی جامع و کامل از مدل قرآن در تحلیل و بررسی موضوع ارائه نمی‌دهد. در انتهای نوشتار پیشنهاد شده برای دستیابی به روشی جامع، با استفاده از قابلیت‌ها و توانمندی‌های سبک‌های مختلف، شبکه معنایی موضوعات قرآنی ترسیم گردد.
صفحات :
از صفحه 236 تا 271
ثواب و عقاب های شگفت انگیز
نویسنده:
محمد عالم زاده نوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
برخی از آثار و ثواب‌هایی که در قرآن کریم و روایات اهل بیت آمده، غیرقابل باور، مبالغه‌آمیز و غیرمنتظره دیده می‌شود؛ یعنی برای یک عملِ به‌ظاهر کوچک، ثواب و عقاب یا اثری بسیار بزرگ بیان شده که در تلقی اولیه، بسیار عجیب و نامتناسب به‌نظر می‌رسد. مشکل آشکار این متون، مخالفت آنها با نظام عدالت الهی است. هم ازاین‌رو بسیاری از مبلغان دینی احساس می‌کنند مفاد این متون، نظام ذهنیِ مردم را در باب معارف دینی برهم می‌زند و منشأ بدفهمی و کژتابی است. مشکل دیگر، اختلافی است که در پاداش برخی از اعمال وجود دارد. در این مقاله پس از ذکر نمونه‌های متعددی از این موارد در آیات و روایات و دسته‌بندی آنها،‌ به نقل و بررسی آرای مفسران و شارحان حدیث پرداخته شده است. تعدد و تنوع تلاش مفسران و شارحان حدیث نشان می‌دهد که اصل این اشکال برای آنان بسیار جدی بوده و ظواهر آیات و روایات برای آنان قابل پذیرش نیست. ازاین‌رو تلاش کرده‌اند متن آیه یا حدیث را با مَحمل موجّه و احتمالات متعددی توجیه کنند. از جمله: ضعف سندی، اختصاص به مورد خاص، مجازگویی به اهداف تربیتی، عدم توفیق نااهلان، ناتوانی ادراکات انسان از تصور پاداش‌های اخروی و... .
صفحات :
از صفحه 22 تا 55
جایگاه روایات جری و تطبیق در فرایند تفسیر قرآن
نویسنده:
مصطفی سلیمی زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
روایات جری که بخش زیادی از روایات موجود در تفاسیر روایی ما را شامل می‌شود، همیشه مورد توجه مفسران ما بوده و هست و در ضمن مباحث تفسیری، به این روایات نیز اشاره می‌کنند. اما این سؤال در ذهن ایجاد می‌شود که اصولاً آیا این دسته از روایات، تفسیری به‌شمار می‌روند یا خیر؟ به نظر می‌رسد این روایات صرفاً در صدد انطباق مفهوم عام آیه بر مصداقی عرفی و بدون در نظر گرفتن سیاق آیات قبل و بعد هستند و ازاین‌رو با روایات بطون که در صدد بیان معانی باطنی آیات هستند و نیز روایات بیان مصداق که صرفاً در صدد بیان مصداقی بیرونی برای آیه هستند، کاملاً متمایز می‌باشند. در این مقاله پس از بیان مفهوم جری و تطبیق، به بیان شاخصه‌های روایات جری و تطبیق، اقسام روایات جری و بیان ارتباط آنها با بطن و تأویل و تفسیر آیات پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 124 تا 141
بازتاب شيعه پژوهی در فضای مجازی
نویسنده:
حمید رضا کاهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بنياد فرهنگى امامت,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اینترنت شبکه ی بین المللی قابل دسترس برای عموم است که شامل رایانه هایی است که بوسیله ی پروتکل واحدی جهت رد و بدل کردن بسته‌های اطلاعاتی با یکدیگر متصل هستند. هر چند پیدایش اینترنت به امور نظامی و امنیتی اطلاعاتی باز می‌گردد اما با مشخص شدن فوائد و کاربردهای بسیار آن و منافعی که در جهت امور اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در جوامع دارد ،این فناوری وارد زندگی مردم شده و حوزه‌های مختلف زندگی و از جمله حوزه ی فرهنگ را تحت تأثیر قرار داد. رشد پایگاه‌های اطلاعاتی در محیط وب و فراگیر شدن نسبی شبکه ی اینترنت در بین مردم کشورهای مختلف و امکانات فراوان آن که هر روز نیز رو به گسترش بود ، زمینه ی اقبال گسترده مردم را به این فناوری فراهم آورد ، علی الخصوص که فراتر از قوانین متداول کشورها به کاربران اجازه می داد در سطحی گسترده و حجمی وسیع به تبادل نظرات و ایده‌ها و اطلاعات بپردازند . بخشی از این محیط درهم تنیده ی وب به حوزه ی علوم انسانی و ادیان اختصاص ‌دارد که مراجعه ی زیاد کاربران نشان از اقبال عمومی به این امر بوده و ضرورت حضور جریان‌های فکری شیعی را در این محیط چند برابر می‌نماید . از این منظر ، تحقیق حاضر در صدد بررسى آن است که در محیط مجازی وب و در حوزه ی انگلیسی زبان آن ، جهت معرفی شیعه و تشیع با چه سایت‌ها و با چه محتوایی در آنها مواجه می‌شویم و اگر  یک شخص کاملاً بیگانه از مکتب تشیع بخواهد از طریق جستجو در اینترنت با عقائد تشیع آشنا گردد با چه فضایی روبرو خواهد شد و اساسا آیا می‌توان انتظار داشت که محتوای موجود در پایگاه‌های اینترنتی در جهت تبیین شیعه ، ذهنیت درست و منطبق با آنچه که در تشیع است را در نظر مخاطب غیر شیعه ایجاد نماید؟
صفحات :
از صفحه 236 تا 262
بررسی ساختار تفضیل در استنباط نظام اخلاقی از گزاره های دینی
نویسنده:
محمد عالم زاده نوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اگر در میان منابع دینی به دنبال کشف نظام ارزش‌های اخلاقی بوده و بخواهیم مراتب خوب و بد را به دست آوریم؛ یعنی خوب را از خوب‌تر و بد را از بدتر تمیز دهیم، لاجرم به سراغ مفاهیمی از قبیل افعل تفضیل خواهیم رفت. در نگاه نخست انتظار داریم که این مفهوم تنها دارای یک مصداق باشد، اما برخلاف انتظار اولیه، در آیات و روایات، مصادیق مختلف و متنوعی برای آن بیان شده است! مفسران در تفسیر این آیات و جمع میان ادله چند پیشنهاد ارائه کرده‌اند: نسخ دلیل متقدم، نفی تکثر بدوی موضوع، اثبات تکثر موضوع بدون ادعای تساوی، اثبات تکثر موضوع و ادعای تساوی آنها، محدود گرفتن دایره تفاضل (نفی تفضیل مطلق و نسبیت تفضیل)، نفی مطلق تفضیل و حمل بر مبالغه. در این نوشتار به بررسی این احتمالات پرداخته و با استقرای موارد استعمال این صیغه، به این نتیجه می‌رسیم که اصالة‌العموم یا اصالة‌الاطلاق در صیغۀ تفضیل جاری نمی‌شود، بلکه درباره این صیغه، اصالة‌التقیید حاکم است؛ مگر دلیلی بر نفی آن داشته باشیم.
صفحات :
از صفحه 60 تا 91
نگاهی کوتاه به فرهنگ موضوعی تفاسیر
نویسنده:
محسن سادات فخر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر و تعلیم کتاب حکیم، بنابر مفاد آیه های قرآن، از شئون رسالت و در مرتبه مسئولیت های اصولی پیامبر(ص) قرار دارد «كَما اَرْسَلْنا فيكُمْ رَسُولَاً مِنْكُمْ يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا وَ يُزَكّيكُمْ وَ يُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ وَالْحِكْمَةَ وَ يُعَلِّمُكُمْ مالَمْ تَكُونُواتَعْلَمُونَ» بقره/ 151 «وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ» نحل/ 45
صفحات :
از صفحه 70 تا 85
  • تعداد رکورد ها : 4384