جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آنچه در این مختصر آمده بررسی کوتاهی است که پیرامون موضوع دعا و نیایش با استفاده از آیات و روایات انجام گرفته و در پنج فصل تنظیم گردیده است. در فصل اول ابتدا طرح مساله و ضرورت آن و تعاریف موضوع در اصطلاح و لغت بحث گردیده و آنگاه به پیشینه تاریخی موضوع و جایگاه آن در ادیان دیگر و همچنین جایگاه آن در مکتب اهل بیت و ویژگی آن پرداخته شده است. و در فصل دوم مبانی اعتقاداتی دعا مانند مبانی کلامی و فلسفی و اخلاقی و اجتماعی و همچنین تاثیر دعا در زندگی انسانها و روایات چند مرتبط به عمل کرد انسان ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در ضمن به شبهات که پیرامون موضوع دعا مطرح گردیده پاسخ داده شده است. در فصل سوم با استفاده از روایات معصومین بخش مهم دیگر از این موضوع که آداب و شرائط دعا است بحث و بررسی گردیده و مباحثی چون زمان مناسب و مکان مناسب ... را در بردارد. و در فصل چهارم نیز با استفادهاز روایات به موانع دعا و نیایش پرداخته شده که از آن جمله است ظلم و ستم بر دیگران-ناسازگاری دعا با حکمت خداوند و ترک امر به معروف و نهی از منکر ... و در نتیجه در فصل پنجم به آثار و کارکردهای دعا و مباحثی چون معرفت و شناخت حضرت حق، دعا بهترین راه مبارزه با نگرانی و ناامیدی-دعا عامل تهذیب و تذکیه و .... مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

این تحقیق دارای یازده فصل با این عنوان هاست: شرایط دعا; خصوصیات کلی ادعیه اسلامی; دعای پیامبران پیشین; آیاتی از قرآن کریم که به صورت دعا نازل شده; اهمیت دعا در احادیث اسلامی و نمونه هایی از آن با مضامین; اسماء حسنی و تأثیر آن در اجابت دعا; معارف موجود در صحیفه سجادیه; دعای عابدان، زاهدان، عارفان; بعضی از ایرادات مخالفین دعا; اهمیت دعا از دیدگاه دانشمندان; مقایسه دعای پیامبران پیشین و ائمه معصومین.

در این پایان نامه همه آیات مرتبط با دعا و مباحثی که علامه طباطبایی در تفسیر آن آیات مطرح کرده اند،نقل شده اند. در صورت لزوم مطالبی نیز از دیگر منابع درتوضیح مباحث علامه آمده است. مآخذ علامه نیز درخصوص آن مباحث شناسایی و مشخصات کامل آنها درپاورقی ذکر شده است. در بخش پایانی ضمیمه ای حاوی دعاهای پیامبران افزوده شده است.

این تحقیق با موضوع دعا از دیدگاه قرآن وسنّت می باشدودرآن سعی شده با ارائ? مطالبی پیرامون دعا،آداب و شرایط آن از دیدگاه قرآن و سنّت زمینه ای برای راهیابی به اهداف والا که همانا خداشناسی و پیروی از قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) می باشد،فراهم گرددو همچنین ذخیره ای برای جهان آخرت باشد. در جمع آوری اطلاعات ،از متون اسلامی ( قرآن واحادیث)و راهنمایی اساتید اهل فنّ وکتاب هایی که در این مورد نوشته شده است استفاده شده است. این تحقیق شامل هفت فصل میباشد. فصل اوّل: در این فصل به بررسی معنای لغوی واصطلاحی واژ?«دعا » وفضیلت واهمیّت آن،ازدیدگاه قرآن وسنّت پرداخته شده است. فصل دوّم: به بررسی آداب دعاونیایش می پردازد.آدابی مانند: پاکی وطهارت - هم از نظر روحی – وهم از نظر جسمی ( غسل،وضو،تیمّم(،انگشتر عقیق یا فیروزه به دست کردن وتوجّه به آراستگی ظاهری ،شناخت خداوند وایمان به او، توجّه به قبله حسن ظنّ به خداوند ، صدقه دادن واستعمال بوی خوش، شروع دعا با نام پروردگار،مدح وثنای الهی، صلوات بر پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلّم)وآل او(علیهم السلام)،توسل به پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلّم)واهل بیت « علیهم السلام»،بر زبان آوردن حاجات، مداومت بر دعا چه اجابت شود ،چه نشود ، کشیدن هر دو دست به صورت، ختم کردن دعای خود ا به صلوات برپیغمبر ( صلی الله علیه و آله و سلّم)وآل او(علیهم السلام)، برای استجابت ده مرتبه یا الله بگوید. فصل سوّم:در این فصل موانع دعا ونیایش،ذکر شده است.موانعی مانند: کاستی در خدا شناسی،گناه،یأس وناامیدی،ترک امر به معروف ونهی از منکر. فصل چهارم:به معرّفی گروهی که دعایشان مستجاب است و نیز گروهی که دعایشان مستجاب نیست پرداخته شده است.افرادی که دعایشان مستجاب است عبارتند از:دعای شخص روزه دار به هنگام افطار،دعای حجّ وعمره گذارنده وجنگجو درراه خدا،کسی که بیمارومریض است،دعای مؤمن پشت سر برادر مؤمن ودعای شخص سائل.وامّا کسانی که دعایشان مستجاب نیست در ذیل حدیثی از رسول اکرم ( صلی الله علیه وآله وسلّم ) آمده است. فصل پنجم:به بررسی آثاروفوائد دعاونیایش می پردازد. برخی از این آثار عبارتند از:آرامش روحی وتقویت اراده،امیدواطمینان قلب،یادخدا،ولایت خدا بردل، درک حقیقت خودوخدا، ارتباط با خداو انقطاع از ما سوی الله، برگرداندن قضای الهی ،فضیلت وثواب ،وسیل?دفع بلا،دعا وفرهنگ زایی،دعاوشبهه زدایی، شفای امراض. فصل ششم: در این فصل سعی شده است شبهاتی که درمورد دعا،وجود دارد مطرح گرددوحدالامکان ،پاسخ داده شود. فصل هفتم:این فصل با عنوان ضمیمه ها می باشدوبه معرفی برخی ادعی?مشهور ودعا برای امور مختلف می پردازد.