جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1983
اسماء و صفات الهی از دیدگاه عرفاء اسلامی
نویسنده:
عبدالمحمود منصوریانفر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
عرفای بزرگ اسماء و صفات الهی را به اسماء عام الحکم و غیر عام الحکم و همچنین به اسماء ذات، اسماء صفات و اسماء افعال تقسیم کرده اند، اسماء ذات خود به هویت مطلقه و اسماء حسنی تقسیم می گردند. اسماء مستاثره اسمائی هستند که مظهر و تجلی در خارج از ذات ندارند و منطوی در ذاتند. صفات الهی نیز به ایجابی و سلبی تقسیم می شوند که به ترتیب عبارتند از: 1- حیات، 2 وجوب و 3 قیومیت و 4- مثل غنی، 5 قدوسیت و 6 سبوحیت. و صفات سلبیه صفاتی هستند که نقص در آن می باشد که از شأن حق تعالی به دور است مانند: ظلم، جهل.و امهات اسماء عبارتند از: 1- حیات 2- قدرت 3- علم 4- اراده 5- سمع 6- کلام و عرفا صفات جمال را به ذات و صفات جلال را بالعرض خوانده اند. مقاله حاضر با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و استفاده از مطارحات عرفای بزرگ اسلامی به تنقیح مباحث اسماء و صفات الهی پرداخته و مجهولاتی در این خصوص را پاسخ داده است.
صفحات :
از صفحه 155 تا 181
بررسی الگوی زهد اسلامی در عصر حاضر
نویسنده:
محسن قمی، مرضیه سجادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تأثیر فرهنگ مدرنیسم بر زندگی انسان معاصر موجب شده است که گروهی از عدم امکان اجرای بسیاری از مفاهیم اخلاقی در عصر جدید سخن به میان آورند. از سوی دیگر تفسیر نامناسب زهد، سبب شده که برخی خود را از تمامی نعمات الهی محروم ساخته و زندگی را بر خود و اطرافیان خویش سخت نمایند. این مقاله درپی آن است که درعین نشان دادن ناسازگاری مبانی مدرنیسم با مبانی اسلامی، به اثبات امکان اجرای زهد در این عصر پرداخته و با تفسیر صحیح زهد با استفاده از قرآن و سنت، عرصه های مختلف اجرای زهد همچون عرصه تولید، مصرف، تخصیص درآمد و ... را بررسی و به ارائه الگوی صحیح زهد در آنها بپردازد.
صفحات :
از صفحه 6 تا 28
تأثیر اندیشه‌ی ابن عربی در باب «ولایت» بر شیخ محمود شبستری با تکیه بر گلشن راز
نویسنده:
زهرا ریاحی زمین، حسین طاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آ نچه مسلم است این که ابن عربی با عرفانی پیش رو و بسیار متعالی، عصاره ماترک تعالیم اولیای پیشین متصوفه را با برخوردی نظری و فلسفی و نبوغی عدیم المثل، چنان خلاقانه به بازتولیدی نو تبدیل کرد که هنوز، تا عصر حاضر، خود میراث گذار و پدر فکری اکثر عرفای متاله و متفکر به شمار می آید. سلطه اندیشه او از زمان حیاتش تا ظهور عرفای شیعی و نظریه پردازان و نقادان صفوی و قاجار و متاخرین معاصر، خود، گواه عظمت روح و فکر وی است. یکی از مهم ترین آموزه های فکری ابن عربی در عرفان نظری، در باب ولایت است. مبحث ولایت را می توان به دو دوره قبل و بعد از ابن عربی تقسیم کرد. آن چه از این مفهوم و مصادیق ظهوری آن در اندیشه شیخ محمود شبستری در گلشن راز برمی آید، ادامه تعالیم سنت اکبری و شارحین معاصر وی، چون قیصری و کاشانی است. در این مقاله سعی شده است آن چه از تعالیم محیی الدین ابن عربی در اندیشه شیخ شبستری درباره ولایت و انسان کامل رسوخ کرده است با تکیه بر منظومه گلشن راز، بررسی و تحلیل شود. این مقاله ماحصل تحلیل مقایسه گونه ای بین آرای ابن عربی و شبستری، برای نشان دادن نقطه های تاثر عارف شبستر از آثار شیخ اکبر است. بنابراین در خلال مطالب، به فراخور موضوع، از قیاسات و اشارات سایر شراح آثار ابن عربی و عرفای مقدم بر وی نیز استفاده گردیده است.
صفحات :
از صفحه 157 تا 186
کاوشی در رابطه با ایمان و معرفت فلسفی
نویسنده:
نعمت الله بدخشان، محمد مزیدی، سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
رابطه ایمان و معرفت، که گاه تحت عنوان هایی چون ایمان و عقل، علم و دین و حکمت و شریعت مورد بحث قرار می گیرد، در میان متفکران مسیحی و مسلمان، از بحث های مناقشه انگیز و دامنه دار بوده است. در این باره، میان متکلمان مسیحی، سه رویکرد مختلف به ایمان به وجود آمده است که عبارت اند از: عقل گرایی حداکثری، ایمان گرایی و عقل گرایی انتقادی. در میان متفکران مسلمان نیز نظریاتی کم و بیش مشابه با این رویکرد ها مطرح بوده است. هر چند رویکرد غالب در میان این متفکران، رویکرد عقلی بوده، ولی رویکرد عاطفی و ایمان گرایی نیز در میان آنان طرفدارانی داشته است. این نوشتار می کوشد تا چگونگی رابطه میان ایمان و معرفت فلسفی را از منظر متفکران مسلمان مورد نقد و بررسی قرار دهد و در تبیین ماهیت و نوع معرفت مرتبط با ایمان دینی، معرفت فطری را توصیه می کند تا رهیافتی به پژوهش های مفصل تر بعدی قرار گیرد. بر این پایه، ابتدا معرفت به دو قسم معرفت فلسفی (حصولی) و معرفت فطری (شهودی) تقسیم و برخی لوازم آن ها بیان شده و بر اساس آن، نظریات مطرح درباره ماهیت معرفت مرتبط با ایمان نیز به دو نظریه، یعنی نظریه فلسفی و نظریه فطری تقسیم گردیده است. در ادامه، نظریه فلسفی ایمان با رویکردی تحلیلی - انتقادی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و اشکالاتی بر آن وارد شده است و در ضمن بحث و نیز در قسمت پایانی، نظریه فطری ایمان بر پایه آموزه های کتاب و سنت مطرح گردیده است.
صفحات :
از صفحه 89 تا 114
قضیه ذهنیه
عنوان :
نویسنده:
اسداله فلاحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
«قضیه ذهنیه» یکی از اصطلاحاتی است که در منطق اسلامی معرفی شده و در فلسفه اسلامی به کار رفته است. در این مقاله، با پی گیری تحولات تاریخی این اصطلاح، نشان داده ایم که قضیه ذهنیه معانی بسیاری را در دوران های مختلف به خود گرفته و با قضیه های گوناگونی در منطق و فلسفه گره خورده است. این تنوع و دگرگونی در معانی سبب شده است که قضیه ذهنیه با ابهامات بسیاری چه در منطق قدیم و چه در فلسفه اسلامی رو به رو گردد. در این مقاله، سعی شده است افزون بر تفکیک این معانی، صورت بندی دقیقی از معانی قضیه ذهنیه در منطق جدید ارایه شود تا به کمک آن، امکان ارزیابی این اصطلاح فراهم گردد. در این صورت، بهتر می توان صحت و سقم دعاوی نسبت به این قضیه و درستی یا نادرستی کاربرد آن در مسایل منطقی، فلسفی را آزمود.
صفحات :
از صفحه 21 تا 52
حقیقت ایمان و لوازم آن از منظر علم کلام، قرآن و علی (ع)
نویسنده:
نعمت اله بدخشان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
بررسی حقیقت ایمان و لوازم آن یکی از مباحث مهم مورد اختلاف میان متکلمان اسلامی است. موضوع نوشتار "حقیقت ایمان و لوازم آن از منظر علم کلام، قرآن و علی(ع) است". مطالب مورد بحث در سه عنوان کلی، زیر عنوانهای ایمان و علم (معرفت)، ایمان و اقرار زبانی و ایمان و عمل ارایه شده است. در بخش نخست ارتباط و پیوستگی ایمان و علم به اثبات می رسد و سپس چگونگی علم معتبر در ایمان مورد مداقه و بررسی قرار می گیرد و در ادامه، نظریات گوناگون برخی متفکران غربی و اسلامی بر پایه سه رویکرد متفاوت به ایمان؛ رویکرد عقلی، رویکرد عاطفی و رویکرد عقلی- عاطفی؛ نقد و بررسی می شود و سرانجام رویکرد عقلی- عاطفی به عنوان رویکردی جامعتر و منطبق تر با آیات قرآنی و سخنان علی(ع) مورد تایید قرار می گیرد. در بخش دوم پس از نقد و بررسی نظریات متکلمان اسلامی جنبه طریقی اقرار زبانی و رکن نبودن آن برای ایمان از نظر قرآن و علی (ع) اثبات می شود. در بخش سوم نیز ابتدا آرای متکلمان درباره چگونگی ارتباط ایمان و عمل نقد و بررسی می شود و سپس با استناد به آیات قرآن و سخنان علی(ع): خارج بودن عمل از حوزه مفهومی ایمان اثبات می گردد ولی نقش عمل صالح به عنوان یکی از لوازم مهم ایمان دینی و تامین کننده سعادت بشر مورد تاکید قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 58
دیالکتیک تنافع (مبتنی براندیشه سیاسی امام خمینی(ره))
نویسنده:
محمود پروانه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
انقلاب اسلامی ایران برای خود رسالتی جهانی قائل است. این رویداد، خود را جزء و زمینه‌ساز جریانی می‌بیند که آرمان آن از جهان‌گیری تا جهان‌داری اسلام به رهبری امام موعود (عجل الله فرجه الشریف) می‌باشد. لذا در جهت گسترش حوزه نفوذ اسلام در جهان تلاش می‌کند. در مواجهه با چنین رویکردی، و با وجود گذشت سه دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، هنوز برای عده‌ای این سوال مطرح است که، با توجه به مسایل و مصالح داخلی، چرا باید در بیرون از مرزهای ملّی و جهت انجام به اصطلاح رسالت‌های جهانی هزینه کنیم. در تبیین این موضوع دو سوال اساسی پیش می‌آید: نخست اینکه آیا اساساً چنین رسالت و مسؤولیتی در عصر غیبت امام معصوم(ع) متصور است؟ و دوم اینکه در صورت ایجاد تزاحم بین منافع ملی با مسؤولیت‌های فراملی، اولویت با کدام است؟ در پاسخ به پرسش‌های اندیشناک فوق، رویکردهای متفاوتی ارایه شده است. این مقاله با تعبیر این رویکردها به جهان‌گرایی اسلامی، در مقام آن برآمده است تا ضمن معرفی موارد مقارن با نهضت اسلامی در ایران، براساس اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) به نقد آنها پرداخته و از این رهگذر رویکرد امام را تبیین نماید.
صفحات :
از صفحه 215 تا 245
چیستی وجود ذهنی در نظام حکمت صداریی
نویسنده:
محمد جواد پاشایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
وجود ذهنی که یکی مسائل مهم فلسفی به حساب می­آید، از دیرباز ذهن انبوهی از متفکران را به خود مشغول داشته است. به ویژه آن‌که مسئله ذهن و شیوه واقع نمایی مفاهیم ذهنی که در آثار فیلسوفان اسلامی از آن به وجود ذهنی یاد می­شود، ریشه­ای دیرینه در تاریخ معرفت انسانی دارد. در میان حکمای اسلامی، صدرالمتالهین به مانند سایر مباحث فلسفی خود ارائه­ای نو و تازه از مبحث وجود ذهنی بیان داشته‌ است. وی اگرچه در این ارائه، بر بلندای فکر پیشینیان ایستاده و از نظریات آنان متنعم شده است، لکن در نظری متفاوت، وجود ذهنی را وجود ظلی و سایه واقعیت علم می­داند که هر دوی آن‌ها، دو اعتبار از یک واقعیت و دو روی سکه آن تلقی می­شوند. چه آنکه در این نظرگاه، وجود ذهنی، وجودی عالی و واجد کمالات اشد و اتم نسبت به وجود خارجی دانسته می­شود. که از رهگذر آن، مساله مطابقت، به آسانی مصداق می­یابد. این پژوهش در نظر دارد تا این ادعا را در کلمات صدرا مورد بررسی قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 71 تا 98
بررسی مفهوم نامتناهی در کلام و فلسفه اسلامی و اطلاق آن بر خداوند
نویسنده:
جواد جعفریان، محمدمهدی گرجیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
در ظاهر، نامتناهی بودن خداوند، مسأله‌ای بدیهی به نظر می‌رسد؛ اما برخی بر این اعتقادند که نامتناهی بودن خداوند در همه عرصه‌ها و اسماء و صفات الاهی، امری مغایر با موازین برهانی و وحیانی است. مقاله حاضر با بررسی سه تفسیر مختلف از نامتناهی و نقد و بررسی هر یک از آن‌ها، دیدگاه صحیح درباره نامتناهی بودن خداوند را «تفسیر وجودی نامتناهی» دانسته است؛ از این رو، اشتباه منکران نامتناهی بودن خداوند را در تفسیر غلط ایشان از معنای نامتناهی می‌داند. در ضمن به شبهات موجود پاسخ داده خواهد شد و مستندات فلسفی در تأیید این دیدگاه برتر بیان می‌شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
بررسی رئالیسم ماهوی بر پایه‌ی قضایای حقیقیّه از منظر شهید مطهری
نویسنده:
نعمت اله بدخشان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله‌ی توجیه صدق ادراکات بشر و اثبات واقع‌نمایی شناخت، که از آن به ارزش شناخت تعبیر می‌شود، از اساسی‌ترین و در عین‌حال پیچیده‌ترین مسائل مربوط به ادراکات است. شهید مطهری با آن‌که همه‌ی ادلّه‌ی وجود ذهنی را اثبات کننده‌ی ادّعای حکمای مسلمان مبنی بر حصول صورت و عین ماهیّت معلوم در ذهن نمی‌داند، معتقد است که «حکم ایجابی بر معدومات» به‌منزله‌ی یکی از دلایل اثبات این ادّعا، اگر بر مبنای قضایای حقیقیّه به صورتی که خواجه نصیرالدّین در کتاب تجرید الاعتقاد مطرح کرده است، مطرح شود، نه تنها برای ردّ نظریه‌ی اضافه، بلکه برای اثبات ادّعای حکما نیز کافی خواهد بود. در این نوشتار، این ادّعا بر پایه‌ی تفسیری از قضایای حقیقیّه، که درست‌تر و مقبول‌تر به نظر می‌رسد، نقد و بررسی شده و همچنین کفایت این دلیل به دلیل صعوبت و یا غیر‌ممکن بودنِ دستیابی به ذاتیّات و عین ماهیّات اشیا، مداقّه و نقد شده است. نتیجه‌ی چنین کوششی از سوی شهید مطهری و حکمای مسلمان درباره‌ی توجیه صدق، تنها رسیدن به رئالیسمی است که از آن به رئالیسم مفهومی- حکایی یاد می‌شود، نه رئالیسم ماهوی، که شهید مطهری آن را تنها راهِ واقع‌بینیِ شناخت و کشف واقع می‌داند.
صفحات :
از صفحه 77 تا 96
  • تعداد رکورد ها : 1983