جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
حکمت متعالیه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
تعداد رکورد ها : 1782
عنوان :
نظریه تشکیکی بودن وجود و کثرات عرضی
نویسنده:
علی علم الهدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کثرت عرضی
,
نسبت تفاضلی
,
نسبت علی - معلولی
,
مابه الامتیاز - مابه الاشتراک
,
حکمت متعالیه
,
وحدت
,
وحدت تشکیکی وجود
,
کثرت طولی
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
مرتضی مطهری ,
محمد تقی مصباح یزدی ,
نوع ,
اصالت وجود ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
تشکیک عرضی ,
تشکیک طولی ,
آیت اله جوادی آملی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
این مقاله در مقام پاسخ به این پرسش مهم وجودشناختی است که آیا نظریه تشکیکی بودن وجود قابلیت تبیین کثرت های عرضی میان موجودات را دارد یا خیر؟ از همین رو ابتدا نشان می دهد تشکیکی بودن در فلسفه ملاصدرا لزوماً به معنای رابطه تفاضلی داشتن در امور مشکک می باشد و ثانیاً مستلزم تحقّق رابطه علّی ـ معلولی میان آن دو است. از همین رو رابطه تشکیکی در این فلسفه همیشه طولی است و لذا تشکیک عرضی مفهومی پارادوکسیکال و خود متناقض مانند دایره مثلث یا مربع مستطیل است. پس تحقّق نسبت تشکیکی میان موجودات هم عرض منطقاً محال است. لذا نظریه تشکیکی بودن وجود منطقاً نمی تواند کثرت میان موجودات هم عرض مانند افراد یک نوع و یا مصادیق انواع تحت یک جنس راه توجیه نماید. همچنین در گام دوم این مقاله ادلّه مختلف اندیشمندانی مانند علامه طباطبایی و استاد مطهری و آیت الله جوادی آملی در اثبات این که نظریه تشکیکی بودن وجود هماهنگ و سازگار با کثرت عرضی برخی موجودات است، مورد نقد واقع شده و ردّ می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عالَممندی معرفت و برخی فروع مبتنی بر آن در حکمت صدرایی
نویسنده:
میثم واثقی، محمدتقی چاوشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
حکمت
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
آیت اله جوادی آملی
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
عالم مندی معرفت
کلیدواژههای فرعی :
تشکیک در وجود ,
حرکت جوهری ,
انسان شناسی ملاصدرا ,
مراتب هستی ,
شناخت عقلی ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
علم دینی ,
هستی شناسی(فلسفه) ,
صور عقلیه ,
03. انسان شناسی Human nature ,
جهان شناسی فلسفی ,
نظام هستی ,
عوالم وجود ,
اتحاد عالم و معلوم ,
امکان علم دینی ,
هستی شناسی صدرایی ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
حرکت جوهری ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
وحدت تشکیکی وجود ,
عالم ( امکانی ) ,
جهان شناسی ملاصدرا ,
عالَم اجتماعی ,
رابطه عالم و معلوم ,
علم دینی از نظر جوادی آملی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
استعداد پذیرش معارف ,
اتحاد وجودی علم ,
درک معانی کلیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
منطق حاکم بر معرفت را میتوان یکی از مباحث بنیادی در فلسفه دانست. رویکرد نحلههای مختلف فلسفی به این موضوع، دلالتهای متفاوتی را در مسائل دیگر که در طول آن قرار دارند، به همراه میآورد. مطابق با مدعای مقاله حاضر، عالممندی معرفت، نتیجهای است که از مبانی حکمت صدرایی درباره معرفت، نشأت گرفته است. نگارنده بر آن است که با تأکید بر مفهوم عالم در این حکمت و برخی از مبانی خاص آن، همچون حرکت جوهری و اتحاد وجودی علم، عالم و معلوم توضیح دهد که چگونه انسان با ربط وجودی و ذخیره معرفتی خاص خود، استعداد پذیرش معارف بعدی را مییابد. عالم اجتماعی که به مسأله امکان فهم مشترک بر اساس این باور پرداخته و امکان علم دینی که با نگاهی متفاوت به مسأله علم دینی با رویکرد آیتالله جوادی آملی از این منظر پرداخته است، از جمله مسائلی هستند که در طول این امر قرار میگیرند و در انتهای مقاله به چگونگی این ابتنا اشاره خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 177 تا 196
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سعادت متعالیه از منظر آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
رضا لک زایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
سعادت
,
کمال نهایی انسان
,
سعادت در حکمت متعالیه
,
حکمت متعالیه
,
آیت اله جوادی آملی
کلیدواژههای فرعی :
ایمان ,
عقل عملی ,
صبغه ,
احیاگری دینی ,
راه مستقیم ,
الشفاعة ,
اختیار ,
العمل الصالح ,
حب دنیا ,
محدوده عقل ,
فطرت(کلام) ,
اختیار ,
شفاعت ,
احیای دین ,
اختیار انسان ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
لقاء الله ,
قرآن ,
نا آرامی ,
صراط ,
قرآن ,
خود سازی ,
طاعت ,
حب دنیا ,
رؤیت حق تعالی ,
معناشناسی سعادت ,
وجودشناسی سعادت ,
معرفت شناسی سعادت ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
استعانت ,
شفاعت مشروط ,
گردشگری آگاهانه ,
حفظ سعادت ,
تهذیب نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
سعادت از دغدغه ها و آرمانهای اصلی آدمی است و انسانها همواره به دنبال حقیقتِ سعادت و راه رسیدن به آن بودهاند. به نظر میرسد سعادت متعالی را بتوان حداقل از سه جهت تبیین کرد: یکی از جهت معناشناسی؛ دوم از منظر وجودشناسی و بررسی حقیقی بودن سعادت، ارادی و فطری بودن آن و عوامل مؤثر در نیل به آن و سوم از حیث معرفت شناسی و بررسی راه آگاه شدن از سعادتمندی خود و چگونگی مراقبت از آن، کافی نبودن عقل برای رساندن آدمی به سعادت و نقش سعادت در معرفتشناسی. این مقاله با روشی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این سه مسئله از منظر آیتالله جوادی آملی میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عدالت به مثابه تبعیت از حقیقت
نویسنده:
عبدالرئوف افضلی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تفکر سیاسی
,
عدالت اسلامی
,
عدالت
,
فلسفه سیاست
,
آیت اله جوادی آملی
,
تبعیت حقیقت
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
سودگرایی ,
حکومت اسلامی ,
تکلیف اخلاقی ,
قوانین طبیعی ,
حاکمیت امام ,
هدف بعثت انبیاء ,
امر الهی ,
ولی فقیه ,
آزادی ,
عدالت سیاسی ,
امنیت اجتماعی ,
گفتمان عدالت ,
فرهنگ عمومی ,
میثاق اجتماعی (قرارداد اجتماعی) ,
امر الهی ,
روش شناسی نظریه عدالت ,
امنیت ,
آزادی اندیشه ,
حکومت اسلامی ,
حکمت متعالیه ,
ولایت فقیه ,
قانون طبیعت ,
عدالت سیاسی حقیقت ,
حکومت ولی فقیه ,
ضرورت حکومت ,
هستی شناسی عدالت ,
معرفت شناسی عدالت ,
رعایت شایستگی ,
ولی نعمت ,
نظم و تعادل ,
رابطه حق و عدل ,
رابطه عقل و عدل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
مسأله عدالت به ویژه از بعد فلسفی ـ سیاسی بحث مهمی است که نگارنده با تکیه بر مبانی نظری اندیشه آیتالله جوادی آملی و با تحلیل دیدگاههای ایشان در آثار مختلف، ایده ایشان در این باب را اصطیاد کرده است. از نظر آیتالله جوادی، عدالت همان تبعیت از حقیقت است. این نظریه، علاوه بر اینکه با شاکله فلسفه وی که همان حکمت متعالیه است، سازگاری دارد، شواهد و مؤیدهای فراوانی در آثار ایشان دارد. این نظریه دارای لوازم و تبعات خاص خود است که برآیند آن در حوزه فلسفه سیاسی، ارائه و تأیید نظریه حکومت معصوم و نیز حکومت ولی فقیه در امتداد آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 127
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هویت تعلقی نفس و آثار آن در حکمت متعالیه
نویسنده:
عبدالله محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تعلق نفس به بدن
,
اضافه نفس به بدن
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
رابطه نفس و بدن از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
ملاصدرا ,
رابطه نفس و بدن ,
نظریه نفس ابن سینا ,
نظریه افلاطونی نفس ,
علم النفس ملاصدرا ,
نفس در حکمت مشاء ,
آراء و اندیشه های ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسئلهٴ نحوه تعلق نفس به بدن یكی از مهمترین مباحث در علم النفس فلسفی است. طبق دیدگاه ابن سینا و غالب مشائیان، نفس جوهری عقلی است كه ارتباط با بدن بر آن عارض می شود. حقیقت نفس و اضافه آن به بدن دو حقیقت مستقل هستند. رابطه نفس و بدن مانند رابطه ناخدا و كشتی و بنا و ساختمان است كه دو حقیقت مستقل هسند كه با هم مرتبط شده اند و در عین حال میتوان هر یك را بدون دیگری فرض كرد. اما ملاصدرا برخلاف مشائیان معتقد است كه ارتباط و اضافه نفس به بدن ذاتی نفس بوده، قوام نفس متقوم به آن است، از اینرو، نمی توان نفسی فرض كرد كه تعلق به بدن نداشته باشد. ملاصدرا ضمن اقامه برهان بر مدعای خود نتایج این دیدگاه در علم النفس فلسفی خویش را بیان می كند. طبق نظر وی بدن حكم علت مادی برای نفس را داشته و نفس نیز شریك العله برای بدن است. «نظریه جسمانیت الحدوث»، «حركت جوهری اشتدادی نفس»، «تاثیر و تاثر نفس و بدن» و «تباین ذاتی عقل و نفس در تقسیم بندی جواهر» با این تلقی از رابطه نفس و بدن دفاع پذیر است. میتوان گفت این نگاه صدرالمتالهین به نحوه اضافه نفس به بدن همچون اصالت وجود در نظام هستی شناسی وی نقشی محوری دارد. هدف از این مقاله توضیح مبانی، نتایج و مقایسه دیدگاه دو مكتب مشائی و صدرایی در نحوه اضافه نفس به بدن است. در این تحقیق از روش اسنادی و تحلیلی استفاده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قاعده الواحد و قدرت مطلق خداوند
نویسنده:
حسن عاشوری لنگرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سنخیت
,
صدور
,
علیت
,
بساطت
,
بساطت واجب(الهیات بالمعنی الاخص)
,
بساطت (احکام هویت غیبی عرفان نظری)
,
وحدت
کلیدواژههای فرعی :
وحدت و کثرت ,
صادر اول ,
اختیار انسان ,
قدرت الهی ,
فلسفه اسلامی ,
حکمت متعالیه ,
عقل فعال ,
وحدت حقه حقیقی ,
وحدت حقه ظلی ,
برهان بسیط الحقیقه ,
کثرات عرضی ,
پیدایش کثرات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
از سویی حکما، قاعده «الواحد» (از یکی جز یکی صادر نگردد) را بدیهی می دانند و از سوی دیگر معتقداند خداوند یکتا، قادر مطلق است. لازمه قدرت مطلق خداوند، صدور کثیر از خدای یکتاست، آیا این، با قاعده الواحد متعارض است؟ چگونه می توان همزمان، قاعده الواحد و قدرت مطلق خداوند را پذیرفت؟ در این مسئله می گوییم: در پذیرش این قاعده، وفاق حکیمان، عارفان و متکلمان ادعا شده است که اساسی نداشته، پشتوانه قاعده الواحد، سنخیت علّی و معلولی است. به مقتضای قاعده «سنخیت»، عقل نمی پذیرد از علت دارنده یک کمال، بیش از یک معلول پدید آید؛ اما اگر علتی، چند کمال داشته باشد، پیدایش چند معلول از آن محال نیست؛ ازاین رو، قاعده مزبور درباره خدا جاری نمی گردد؛ زیرا خداوند بسیط الوجود است و بسیط الوجود کلّ الاشیا؛ و صدور کثرات از او نافی قانون سنخیت نیست. بنابراین، قاعده مزبور، تضادی با قدرت مطلق خداوند ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت توسطیه و قطعیه از دیدگاه حکیم سبزوارى
نویسنده:
عبدالجواد ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاهادی سبزواری
,
حرکت قطعی
,
حرکت توسطی
,
حکمت متعالیه
,
حرکت
کلیدواژههای فرعی :
حادث و قدیم ,
فلسفه مشاء ,
اجزاء جسم ,
زمان ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حرکت توسطیه و قطعیه، از مباحث عمیق فلسفه است. ژرفای بحث، باعث اختلاف نظر فیلسوفان بزرگی، همچون شیخالرئیس، محقق داماد، صدرالمتألهین، حکیم سبزواری و علامه طباطبایی رحمهالله علیهم شده است. از اینرو، برای اصطیاد نظریهای که به واقعیت، نزدیکتر به نظر میرسد، لازم است در آغاز، سیر و تاریخچه بحث بررسی شود، آنگاه، اقوال حکمای قبل از حاج ملاهادی سبزواری؛ تبیین گردد و سرانجام، نظر ایشان، در مقایسه با آرای دیگران ارزیابی شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثير حکمت متعاليه بر تفسير ملاصدرا
نویسنده:
محمد عدلاني
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
يکي از ويژگيهاي تفسير صدرالمتألهين اين است که وي به طور گسترده، به طرح مباني و قواعد فلسفي خود، به ويژه حکمت متعاليه مبادرت ورزيده است. نگارنده در اين پژوهش تأثيرات حکمت متعاليه بر تفسير قرآن را در دو بخش و فصول متعدد بررسي کرده است. او در آغاز به شرح زندگاني، شخصيت علمي، و آثار و معرفي ويژگيهاي روش فلسفي اين حکيم متأله در حکمت متعاليه پرداخته است و پس از آن، نگاهي اجمالي به مکاتب تفسيري و موضوع تأويل و تفاوت آن با تفسير داشته است. در ادامه به ذکر منابع و شرح ويژگيهاي مکتب تفسيري ملاصدرا پرداخته و استفاده از احاديث، استفاده از مباني عقلي و فلسفي و در نهايت تأويل بسياري از آيات قرآن را از ويژگيهاي مهم تفسير وي ذکر کرده است. نويسنده همچنين نظرات ملاصدرا را در باره وحي کتابي، وحي کلامي، حقيقت قرآن، ظاهر و باطن قرآن، اعجاز قرآن، جامعيت قرآن، تحريفناپذيري قرآن و زبان قرآن بيان نموده است. او سپس تأثير ديدگاههاي فلسفي وي بر تفسير را در سه محورِ هستيشناسي، خداشناسي و معادشناسي عرضه داشته است. عمده مباني و مسائل مهم فلسفي که بر تفسير وي تأثيرگذار بوده است، عبارتاند از: اصالت وجود، حرکت جوهري و وحدت تشکيکي وجود. هدف صدرا از طرح مباحث عقلي، گاهي تفسير و حل غوامض و مشکلاتي است که در برخي از آيات وجود داشته و مفسران از حل آنها عاجز ماندهاند؛ مانند معاد جسماني و علم باري تعالي. نگارنده حضورمباحث فلسفي در تفسير صدرالمتألهين را بسيار گسترده توصيف کرده و معتقد است که به کارگيري مباحث عقلي و فلسفي در تفسير وي، به حدي است که نيمي از آن را در برگرفته است. او با بهرهمندي از قواعد عقلي، تا آنجا که به تفسير به رأي نينجامد، سعي در ايجاد وفاق بين آنها و آيات قرآن دارد. همچنين در ردّ نظريات ساير مفسران، به مباني حکمت متعاليه تمسک ميکند. از سوي ديگر، او براي نشان دادن صحت مباني فلسفي خود، به برخي ازآيات استناد ميجويد. صدرا معتقد است: تأويلات عرفاني و فلسفي، مُبطل معاني و مفاهيمي است که از ظاهر آيه استفاده ميشود؛ به شرط آنکه اين تأويلات، نه تنها مخالف با کتاب وسنت نباشد، بلکه موافق با آنها باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش تهذيب نفس در رسيدن به حکمت از ديدگاه شيخ اشراق و صدرالمتألهين
نویسنده:
محمدصبيحاکبر زيدي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
اين پژوهش در صدد بررسي نقش تهذيب و تزکيه نفس در رسيدن به حکمت از نظر شيخ اشراق و صدرالمتألهين به عنوان بنيانگذاران دو مکتب فلسفي است. نويسنده پس از کليات، به ارتباط تزکيه نفس و حکمت از ديدگاه شيخ اشراق پرداخته و در آن، حقيقت نفس، حقيقت حکمت، ساحتهاي مختلف نفس، و نقش تهذيب نفس در کمال نفس و در تحصيل حکمت را از نظر شيخ اشراق بررسي کرده است. سپس به ارتباط تزکيه نفس و حکمت از ديدگاه صدرالمتألهين پرداخته است و موضوعات ياد شده را از نظر ايشان نيز بررسي نموده و در پايان، نظرات آن دو را جمعبندي نهايي کرده است. از نظر شيخ اشراق، نفس فقط در سايه سير و سلوک و رياضت، سير تکاملي را طي ميکند. شيخ اشراق تهذيب نفس و معرفت نفس را اساس کمال نفس و شرط تحصيل حکمت ميداند و بر اين باور است که نور حکمت تنها بر دل شخصي ميتابد که نخست راه استدلال را پيموده و در حکمت بحثي به آخر رسيده باشد. به عبارت ديگر، در نظر ايشان، تفکر و استدلال، مقدمه تصفيه باطن و اشراق است. البته مرحوم شيخ اشراق در اينجا نظر ديگري هم دارد و آن اينکه اگر انسان مورد لطف خاص خداوند و اولياي الهي قرار گيرد، ميتواند به حکمت حقه و شهودي دست پيدا کند؛ هرچند که گناهکار باشد. با توجه به بيانات ملاصدرا ميتوان گفت که عوامل مؤثر در ترقي نفس انسان در سه عامل علم، طلب و اراده، و تهذيب نفس از معاصي و عقايد فاسد خلاصه ميشود. ملاصدرا قائل به تأثير متقابل تهذيب نفس و حکمت است و معتقد است: همانگونه که تحصيل حکمت به تهذيب نفس نياز دارد، تهذيب نفس نيز از لحاظ کمي و کيفي به حکمت وابسته است؛ به اين صورت که حکمت انسان را به تزکيه نفس و تهذيب واميدارد و تزکيه نفس انسان را به حکمت سوق ميدهد؛ به طوري که درک مفاهيم دشوار را آسان ميگرداند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت جوهري نفس در حکمت متعاليه
نویسنده:
ابوطالب عابدي
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ، ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
چکیده :
---
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
تعداد رکورد ها : 1782
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید