جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
help
  • تعداد رکورد ها : 20 
1 2 3 4 5
نویسنده:
لیلا شهریاری , حسین اسماعیلی , محمد شفیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از بن‌مایه‌های فکری در تاریخ ادبیات فارسی تقابل عقل و عشق بوده که اغلب بین عرفان و فلاسفه این جدال مشهود است .نظر به اینکه مباحث مربوط به عشق و عقل در بین ...  شعرا و نویسندگان ادیب از مباحث بنیادین می‌باشند سعی بر آن شده در این تحقیق به تقابل عقل و عشق با نگاه تطبیقی و بررسی وجوه تضاد و تشابه این قضیه در فکر و اندیشه دو شاعر بزرگ زبان فارسی-مولانا و سعدی- پرداخته شود. نشان دادن اندیشه عرفانی و نگاه عرفانی به مبحث مورد بحث در آثار این دو شاعر هدف اصلی نگارنده این تحقیق است. به هر روی دو ساحت بنیادین عقل و عشق و اختلاف نظر عرفا و فلاسفه بر فکر و اندیشه بسیاری ازشعراء در زبان فارسی تأثیر گذاشته است که نگاه مولانا و سعدی دراین مورد قابل مطالعه و تأمل است. این نتیجه کلی که عقل از نظر هر دو شاعر پسندیده ولی در مفابل عشق محلی از اعراب ندارد پاسخ به این سؤال که کدام یک از بزرگان مورد مطالعه در مباحث محوری موضوع، یعنی عقل و عشق به درجه کمال رسیده‌اند از دیگر مواردی است که نگارنده را بر آن داشته به این تحقیق بپردازد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 361 تا 377
1 2 3 4 5
نویسنده:
الهه غلامی ورنامخواستی , اصغر رضاپوریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اندیشمند معاصر، مهدی محقق، در زمینه‌های متعددی از علوم انسانی و اسلامی پژوهش نموده¬است. در حوزۀ عرفان اسلامی کاوش‌‌هایی دارد که کمتر دیده شده¬است. در این مقاله... ه با روش استقرای منطقی و مراجعه به منابع دست اول، تلاش¬گردیده تا این جنبه از تحقیقات ایشان جداگانه مورد توجه قرارگیرد. به این ترتیب در سه جایگاه، عرفان را در پژوهش‌های این اندیشمند می‌توان ملاحظه¬نمود: دستۀ نخست، تصحیح متون عرفانی است مانند تصحیح کشف الاسرار میبدی و اشترنامه عطار؛ دوم درس‌های حکمت که به عرفان نیز گسترش یافته¬است مانند شرح منظومه حکمت سبزواری و شرح حکمت¬الاشراق و شرح الهیات الشفاء؛ سوم در مقالات و گفتارهایی به موضوعات عرفانی یا شخصیت‌های عارف مربوط¬می‌شود. نتیجه¬گیری¬می‌گردد که یکی از ابعاد پژوهش‌های محقق، عرفانی و موارد آن ارائه را می‌توان ملاحظه¬نمود. از طرفی در ارزیابی سه جریان فکری که یکی شیفتۀ تصوف است و دیگری منکر آن، محقق به دستۀ سوم تعلق دارد که با دیدگاه انتقادی و سنجش¬گرایانه به عرفان و تصوف می‌نگرد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 343 تا 359
1 2 3 4 5
نویسنده:
زهرا آقابابایی , حسین مرادی زنجانی , محمدحسین صائینی , فرهاد ادریسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسأله تعامل با اهلکتاب در قرآن کریم، خصوصا سوره‌های زهراوین که بیشتر از سایر سوره‌های قرآن به این مسأله نظر دارد، با توجه به وحدت ادیان که بیانگر این مهم است ک... که دین برگزیده خداوند از آدم تا خاتم(ص) یکی بوده است مورد توجه مفسران و پژوهشگران، خصوصا مفسران عرفانی بوده است. پژوهش حاضر سعی دارد با گردآوری اطلاعات و داده‌های دست اول نظرات مفسران عرفانی بر پایه روش توصیفی و تحلیلی، در رابطه با تعامل اهل کتاب در سوره‌های زهراوین، با توجه به وحدت ادیان از منظر تفاسیر عرفانی بپردازد. این پژوهش در پایان با پردازش و تحلیل آیات مربوط به تعامل با اهل کتاب در این سوره‌ها و تفاسیر عرفانی، نشان خواهد داد که اولاً، دین نزد خداوند، یکی بوده و همه رسولان الهی برای اجرای همان دین واحد مبعوث شده‌اند. ثانیاً، با توجه به وحدت ادیان، عرفا در تفاسیر خود به تعامل با اهلکتاب و عدم تفرقه اتفاق نظر دارند. ثالثاً، آنچه خداوند از مسلمانان و اهل کتاب می خواهد، تعامل و همزیستی مسالمت‌آمیز، در سایه ایمان به خدای واحد، تمام رسولان الهی و کتب آسمانی، و نفی هرگونه شرک و تفرقه است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 325 تا 342
1 2 3 4 5
نویسنده:
لیلا روزیان , محسن ایزدیار , علی‌سرور یعقوبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مقاله حاضر به تحلیل مقایسه‌ای عقلانیت عملی صدرالمتألهین با عقلانیت ارتباطی هابرماس، با هدف بررسی میزان توانمندی اندیشه فلسفی اجتماعی ملاصدرا در مقایسه با اندیش... شه‌های معاصر و امکان توان پاسخگویی به ابهامات و مسایل آن‌ها، پرداخته است. نتایج حاصل بدین شرح است؛ صدرالمتألهین و هابرماس ارزش‌ها را ثابت تلقی کرده ولی باور به آن‌ها و میزان بهره‌وری از آن‌ها را با تحلیل عقلی و فلسفی ممکن دانسته‌اند؛ هر دو بر لزوم عقلانیت عملی و ارتباطی در جوامع انسانی تأکیدداشته و کارکرد این عقلانیت را تلاش برای رسیدن به حقیقت دانسته‌اند، نه درک مفهوم آن. در دیدگاه دین‌محور ملاصدرا عقل عملی به تنهایی، برطرف‌کننده موانع و اصلاح‌کننده انحرافات نیست، بلکه سعادت جوامع انسانی در گرو بهره‌وری عقل عملی از زعامت قرآن و سنت است. چنین عقلانیتی اگرچه ابزاری به نظر می‌رسد، در جهت تثبیت ولایت فقیه مثبت ارزیابی می‌شود؛ در حالی که مطابق آخرین نظریه‌ هابرماس تا امروز درباره دین و در دیدگاه انسان‌محور و عقلانیت ارتباطی وی، دین غیرابزاری می‌تواند بستر کنش ارتباطی باشد و زیست‌جهان مناسبی را فراهم آورد که تفاهم شکل گرفته در آن، جامعه را به سعادت برساند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 305 تا 324
1 2 3 4 5
نویسنده:
بهاره پورداداش‌میری , علی عین علیلو , سیده ماندانا هاشمی‌اصفهان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
معنای زندگی یکی از مهم‌ترین موضوعات دینی، فلسفی و روانشناختی است. فقدان معنای زندگی به سردرگمی می‌انجامد؛ درک هدف‌مندی و داشتن سیری عقلانی برای معنادارکردن زند... دگی ضروری است و بازتابی از اهداف ارزشمند است. جستار پیش رو، با روش توصیفی- تحلیلی به مطالعة مفهوم زندگی در اندیشة سعدی، در دو کتاب گلستان و بوستان سعدی، پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد سعدی به لحاظ شخصیّت و روان، انسانی است متعادل با گرایش به اخلاقیّات اسلامی و عرفانی؛ او به جهت گرایش به اعتقادات خود، به دایرة تعصّب بیجا و زهد نامعقول وارد نشده است و اعتبار زندگی را صرفاً به جهان آخرت موکول نمی‌کند. بدبینی به خلقت و آفرینش و نظام عالم با فلسفة اسلام- یعنی توحید است - سازگار نیست. سعدی زندگی را بر مبانی مفهوم دنیوی و اخروی بودن آن، دارای کارکردهایی متفاوت و دارای اعتبار و ارزش می‌داند.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 287 تا 304
1 2 3 4 5
نویسنده:
کتایون مرادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فیض کاشانی (متوفی 1091ق) از دانشمندان بزرگ عصر صفوی در اغلب علوم دینی عصر خود سرآمد بوده¬است و در عین حال عارف و شاعری کم‌نظیر است که در مبانی فکری خود پیرو عر... رفان و تصوف بوده و در آثار خود به اثبات و حمایت از آن مبانی پرداخته¬است. یکی از مهم‌ترین این مبانی، نظریة وحدت وجود است که در دیوان اشعار او جلوه‌ای خاص دارد و با بیانی هنرمندانه به آن می‌پردازد. این مقاله با شیوة تحلیل عقلی و روش کتابخانه‌ای و با استناد به منابع دست اول به بررسی دیدگاه فیض دربارة وحدت وجود پرداخته و نشان¬می‌دهد که در نظم و نثر خود به این مهم اهتمام¬داشته و در اشعار فراوانی وحدت وجود، وحدت شهود و بخش مهمی از هستی‌شناسی عرفانی خود را به نمایش گذاشته¬است و نشان¬می‌دهد که اصالت را در وجود به حق می‌دهد و به نظریة تجلی پایبندی دارد و موجودات را تجلی حق به¬شمارمی‌آورد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 269 تا 286
1 2 3 4 5
نویسنده:
امین زاروی دزفولی ، مسعود پاکدل ، سیما منصوری ، شهین قاسمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقالۀ پیش رو به بررسی همسویی‌ها و توازی‌های متنی اخلاق عرفانی در پریشان قاآنی و بهارستان جامی پرداخته‌است. اخلاق عرفانی، اخلاقی است که با رویکردی سلوکی- عرفانی... ی شکل و شاکله یافته و در طول قرون متمادی به وسیله عارفان تحقق پیداکرده و ترویج شده است. اخلاق عرفانی بر سیر و سلوک و کشف و شهود ابتنا یافته که اخلاق قبل از وصول، حین وصول و بعد از وصول را با مراتب وجودی از تخلیه تا فنای شهودی دربرمی‏گیرد. پریشان و بهارستان ضمن تأثر از گلستان سعدی و حفظ همانندی در سطح زبان و بلاغت؛ از حیث تنوع موضوعات منتخب برای ارائه نیز وامدار گلستان سعدی و برخی متون منثور عرفانی دیده شده‌است. شیوه پژوهش مقاله، کتابخانه‌ای و بر پایه برابرسازی و مقایسه کتب بوده‌است. روش پژوهش نیز توصیفی-تحلیلی و بر بنیاد سبک شناختی بوده‌است. هدف مقاله، بررسی تقابل و توازی یافته‌شده در حیطه موضوعات عنوان‌شده در هر سه اثر بوده و درنتیجه، به این رهیافت رسیده‌است که موضوعاتی از قبیل فضایل اخلاقی و رذایل و مکروهات در هر سه اثر یادشده گنجانده¬شده‌است. قاآنی با بهره‌گیری از نبوغ ادبی-موسیقایی کلام خود به جنبه‌های بدیعی و به‌ویژه بدیع لفظی بیشتر از مفاهیم اخلاقی پرداخته‌است و جامی با الگوگیری از عارفانه‌های منثور؛ به طرح مفاهیم و موضوعات عرفانی صرف بیشتر پرداخته‌است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 251 تا 268
1 2 3 4 5
نویسنده:
میترا کاظمی تبریز , محمدتقی فعالی , هادی وکیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دیدگاه‌های عرفانی عارف برجسته معاصر در آثار برجامانده از ایشان همچون تعلیقیه بر شرح فصوص الحکم، مصباح الهدایه، جنود عقل و عشق، اسرار الصلوه...، معرف طریق سلوکی... ی ایشان، در تأسی از نبی اکرم و ائمه اطهار (ع) می‌باشد، وی بر کرّات و با قاطعیت اعلام می‌کنند که ظاهر و باطن شریعت پیوند ناگسستنی باهم دارند به‌طوری‌که ظاهر حقیقت را شریعت می‌دانند که بدون انجام تکالیف شرعی به باطن نمی‌توان دست پیداکرد و عارف محقق باید به‌ظاهر و باطن قیام کند «بدون افراط‌وتفریط» و ترک ظاهر «شریعت» باطل-شدن ظاهر و باطن شرایع است و این از تلبیسات جن و انس می‌باشد. از نگاه امام خمینی (ره) اگر کسی با انجام تکالیف الهی، باطن و هدایتی که در سوره حمد به آن پرداخته برایش حاصل نشده باشد، باید بداند که ظاهر را درست انجام نداده است. از وحدت انسان و جهان درمی‌یابیم که درونی سازی «سفر انفسی» تنها راه شناخت حقیقت هستی است، ایشان وحدت و یگانگی را شرط تحقق شهود و ادراک مستقیم «تجربه دینی» می‌دانند؛ زیرا که مراتب پنج‌گانه عالم در عین تکثر، هویت مستقل از یکدیگر ندارند و جملگی تجلی یک حقیقت هستند، ایشان سفرهای چهارگانه «اسفار اربعه» را شرح می‌دهند، سیر سلوکی سالک و حجاب‌های سلوک الی الله را محبت و دل‌بستگی دنیا بیان می‌کنند که رعایت موازین شریعت را برطرف‌کننده و خرق حجاب‌های بین حق و قلب انسان می‌دانند و به‌واسطه آداب شریعت است که سیر انفسی رخ می‌دهد و تجربه دینی برای سالک حاصل-می‌شود.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 233 تا 250
1 2 3 4 5
نویسنده:
پریسا کشاورز حمید، تورج عقدایی ، نزهت نوحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این هنر شاعر است که می‌تواند با به کارگیری شکل‌های خارج از دسترس و حتی واژگان و اصطلاحات تکراری و پربسامد، روایت‌ها و مضمون‌های نو بیافریند و بدین ترتیب معنا ر... را در جهان پیرامونش گسترش دهد. در غزلیات بیدل دهلوی، عنصر کشف و شهود، به معنای مشاهده‌های گوناگون عالم معنا، توانسته است پدیدآورنده بخش قابل توجهی از چنین گسترش و گستردگی‌ای باشد. اشعار بیدل دهلوی در غزلیات با کارآمدی در خلاقیت‌های فرمی و استفاده از غریبگی‌های آن، توانسته است به مبادله معنا از طریق معرفت شهودی مبادرت ورزد و اینگونه با آفریدن مضمون‌های تازه و جهانشمول، سخن را تازه کند. وی تجارب الهامی خود را، که نتیجه شعور تربیت شده خاص اوست و آن آشنایی با عرفان هندی و ایرانی است، به صورت پیچیده‌تری نسبت به پیشینیان خود بیان می‌کند. همین امر است که دست نا اهلان خام را از معانی بلند شعر بیدل کوتاه می‌کند. پژوهش حاضر بر آن است تا جلوه‌های متفاوت این تأثیر و تأثّر شهودی را در شعر بیدل نشان دهد چراکه درک بسیاری از مضامین شعری وی جز به نحو شهودی و عرفانی امکان‌پذیر نیست.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 215 تا 231
1 2 3 4 5
نویسنده:
صادق فریسات ، فرج الله براتی ، سیدجاسم پژوهنده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان برتر از همه موجودات و ملائکه و خلیفه و جانشین خدا در زمین است. او علت غایی عالم آفرینش است. هرچند به صورت ظاهر در مرحله آخر آفرینش قراردارد ولی به حسب مع... عنی نخستین موجود خلقت است. در بحث از هویت انسان بهترین تعریف ابتدا در سخن خدواند تجلی پیداکرده که می‌فرماید:« إِنِّي جَاعِل فِي ٱلأَرضِ خَلِيفَة » به این معنا که خداوند هویتی جدا از دیگر مخلوقات به انسان بخشیده است. در این مقاله که با روش تحلیلی- توصیفی انجام گرفته است. برآنیم ضمن تعریف انسان و هویت وی به تصویری روشن از کمال انسان از دیدگاه امام خمینی(ره) بپردازیم و به این نتیجه خواهیم رسید که شناخت استعداد و توانایی‌ها، تنها در پرتو شناخت ابعادی وجودی‌اش ممکن است و اگر انسان بتواند هویت و ابعاد وجودیش را بشناسد و به شناخت خود برسد می‌تواند خداوند را نیز بشناسد و به مقصد نهایی کمال خود دست یابد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 201 تا 214
  • تعداد رکورد ها : 20