جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ساحت اخلاق چه در حوزه عمل و چه از حیث نظری و معرفتی، یکی از مباحث دیرین تاریخ فلسفه است. و در باب آن از جهات مختلف، سخنان و آرای مختلفی ارائه شده است و مکاتبی چون اخلاق وظیفه، اخلاق مبتنی بر نتیجه و اخلاق فضیلت در این باب شکل گرفته است. سخنان و آرای علامه طباطبائی در این باب پیچیده و قابل توجه است. ایشان از یک طرف خوب و بد اخلاقی و تشخیص فضایل و رذایل را فطری دانسته و فطرت آدمی را بستر و خاستگاه اخلاق و دین معرفی می کنند؛ از طرف دیگر تحقق این اخلاق را به نتیجه آن موکول می نمایند و معتقد است که ملاک کار نیک و بد همان اثر حاصل از آن برای انسان است و بر آن اساس، کارها، خوب یا بد نامیده می شوند و بر آن اساس، آدمی محاسبه و دارای پاداش یا عقاب می شود؛ نه براساس متن عمل خارجی که تنها نوعی از حرکت است. علامه طباطبائی در یک نگاه کلان، ظرف اصلی تحقق نتایج اعمال را نیز همان جهان آخرت دانسته و معاد مشتمل بر پاداش و جزا را ضامن بی بدیل دین و اخلاق قلمداد می کند. برخی تعابیر او در این زمینه چنین است: « المعاد هو الغرض من الخلقه».« لایقوم دین علی ساق الا بمعاد». بنابراین از نظر ایشان، ایمان به آخرت و اذعان به حساب و جزا، تنها اصلی است که انسان را از ارتکاب اعمال بد باز می دارد و او را ملازم طریق سعادت می کند. پس بدون محاسبه و جزا «فیکون الشرع لغوا و الامر و النهی سدی لا اثر لهما». افزون بر رابطه فوق میان اخلاق و معاد، یک رابطه دیگری میان آن دو مطرح است و آن تحقق سنخ معاد برای هر فردی متناسب با اعمال دنیوی اوست. از نظر علامه طباطبائی حقیقت و مسمای اعمال به تدریج هویت آدمی را تشکیل می دهد و با حضور یا تجسم خود سنخ معاد آدمی را تشکیل می دهد. از طرفی معارف توحیدی، نه‌تنها به‌عنوان اصول بنیادی دین، بلکه به‌عنوان راهنمای عمل در زندگی روزمره انسان‌ها، تأثیر زیادی در شکل‌دهی به رفتارها و تصمیمات اخلاقی آن‌ها دارند. در واقع، این اصول همواره به‌عنوان مبنایی برای تحلیل و بررسی رابطه میان اخلاق و معاد در اندیشه‌های دینی و فلسفی مطرح می‌شوند. بنابراین می‌توان گفت که معاد هم علت غایی برای انجام کارهای نیک و اجتناب از کارهای زشت است و هم عینیت و تحقق و نتیجه اعمال اخلاقی است! تحلیل این رابطه دو سویه، موضوعی است که این پایان نامه آن را انجام داد. پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی بهره‌ می‌برد که مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای است. نتایج نشان داد با توجه به اینکه معاد به‌عنوان ضامن بی‌بدیل دین و اخلاق عمل می‌کند و ایمان به آخرت انسان را از ارتکاب اعمال بد باز می‌دارد. این نتیجه به اهمیت اعتقاد به معاد در شکل‌گیری رفتارهای اخلاقی اشاره دارد. لذا تأثیر عمیق معارف توحیدی بر رفتارها و تصمیمات اخلاقی انسان‌ها و نقش آن‌ها به‌عنوان مبنای تحلیل‌های اخلاقی، نشان‌دهنده اهمیت این معارف در زندگی روزمره و شکل‌دهی به اصول اخلاقی است.

رابطه انسان با خدا یک مسئله فطری است و از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول داشته است. انسان ها در طول تاریخ در تلاش بوده اند که خالق خود را بشناسند و با او ارتباط برقرار کنند. گاهی حتی به خدایان دروغین متوسل می شدند و سعی در تقرب جستن به آنان داشتند چرا که نیاز به پرستش و مولا داشتن در انسان یک نیاز فطری است و انسان نمی تواند آن را نادیده بگیرد. ملاصدرا به عنوان یک فیلسوف بزرگ مسلمان، که نظام فلسفی جدیدی را ابداع کرده است در رابطه با موضوع رابطه انسان با خالق اظهار نظر های بدیعی دارد و با اصول فلسفی خاص خود از جمله اصل اصالت وجود و اعتباریت ماهیت، وحدت تشکیکی وجود و مسئله امکان فقری ممکنات، تبیین متفاوتی از ارتباط انسان با خالقش دارد. اصولی که مختص به فلسفه حکمت متعالیه است درک عمیق و جدیدی از نحوه ارتباط انسان با خداوند ارائه می دهد. مارتین بوبر فیلسوف عارف مسلک یهودی نیز طرح بدیعی از رابطه انسان با خدا را مطرح می کند و فلسفه گفتگو و رابطه صمیمانه و محبت آمیز من-تو (I-thou) را ارائه می دهد. در فلسفه مارتین بوبر انسان با خداوند همواره رابطه دارد و این رابطه هرگز قطع نمی شود. بوبر که به عرفان حسیدی گرایش دارد رابطه انسان با خدا را از طریق رابطه با خلق میسر می داند و معتقد است انسان ها بدون ارتباط با یکدیگر نمی توانند با خداوند وارد رابطه حقیقی شوند. از طرف دیگر، رابطه انسان و خدا به عنوان رابطه عبد و مولا در این نوشتار مورد توجه است. اینکه در قرآن کریم هدف از خلقت انسان بندگی عنوان شده به چه معناست؟ و در این میان تکلیف آزادی انسان و میل او به رها بودن از قیدها چه می شود نیز، موضوع دیگری است که نوشتار حاضر سعی در تبیین آن دارد. همچنین این مسئله که رابطه انسان و خدا در فلسفه هر کدام از این دو فیلسوف بزرگ به چه صورت است و آیا می تواند به منزله رابطه عبد و مولا تلقی شود، نیز مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

یکی از اندیشمندانی که هم در حوزه علوم تجربی دارای مدرک پزشکی است و هم دانش آموخته ی فلسفه است ریموند مودی است. او یکی از افرادی است که به قول دیگران پرده ی تاریکی را از چیزی که تا آن زمان نمی شد از آن سخن گفت یعنی تجربه ی نزدیک به مرگ کنار زد. از زمان انتشار اولین کتاب زندگی پس از مرگ او به نام زندگی پس از زندگی، بسیاری افراد از ادیان و فرهنگ های غربی و غیر غربی تجربیات مشابه با روایات و مشاهده های تجربه گرهای آن کتاب را و یا بررسی های خود را در حوزه تخصص خود در آن زمینه مطرح کردند که تایید کننده آن تجربه ها و مشاهدات بود. در حال حاضر نیز نهادی به نام انجمن بین المللی مطالعات نزدیک به مرگ در حال انتشار مطالعات در این زمینه در مجله تخصصی "مطالعات نزدیک به مرگ" است. ریموند مودی معتقد است روایت افرادی که دارای تجربه ی نزدیک به مرگ هستند از عالمی با خصوصیات و ویژگی های متفاوت از این عالم و آنچه در آن عالم از درگذشتگان و غیر آنان نقل کرده اند، از انسجام مشترک و واقعی برخوردار است و بر خلاف رویای محض دارای آشفتگی و هرج و مرج نیست. افرادی که مودی مشاهدات آنان را گزارش کرده است پس از بازگشت از تجربه خود دچار تغییر اساسی در نگرش شده اند.آنان در چند لحظه اول تجربه جدید خود، میل شدیدی برای بازگشت به بدن و پشیمانی شدید از جدایی از بدن داشته اند اما هنگامی که در حال جدایی از بدن به عمق خاصی در تجربه خود می رسند، نمی خواهند برگردند و حتی ممکن است در برابر ایده بازگشت به بدن مقاومت کنند. ریموند مودی به عنوان یک تجربه نگار تجربه های نزدیک به مرگ را به جهات گوناگون بررسی کرده است .یکی از کتاب های ریموند مودی کتاب زندگی پس از زندگی است. بخش مهم و اصلی این کتاب یعنی بخش دوم آن با عنوان تجربه مرگ است که مواردی در آن تحت چند عنوان مرتب و ارائه شده است. این عناوین از بررسی های او بدست آمده است که حکایت از وجود ویژگی های مشترک در اکثر گزارش های او دارد. او با تحلیل صدوپنجاه مورد از پدیده های تجربه نزدیک به مرگ در این کتاب، این اصول مشترک را از دل این تجربه ها به دست آورده است که زمان نگارش کتاب ، این عناوین به پانزده ویژگی رسیده است. این ویژگی ها عبارت بود از: وصف ناپذیری، شنیدن خبرها، احساس آرامش و آسودگی، صدا، تونل تاریک، خروج از جسم، دیدار دیگران، وجود نورانی، مرور، مرز یا محدوده، بازگشتن، به دیگران گفتن، تاثیر بر زندگی، نگرش های تازه به مرگ و تایید و گواه داشتن. از جمله علومی که می تواند مدل و گزارش های تجربه ی زندگی نزدیک به مرگ ریموند مودی را مورد بررسی قرار دهد و پیش فرض ها و لوازم آن را ارزیابی نماید، یافته ها و دیدگاه های حکمای اسلامی در مورد حقیقت نفس انسان ، قوای آن و رابطه ی آن با بدن است. از جمله فیلسوفان اسلامی ملاصدرا است که می توان با توجه به دیدگاه های او در مورد نفس انسان ، قوای نفس و رابطه ی نفس با بدن، تجربه های مورد نظر ریموند مودی مورد بررسی ، ارزیابی و تبیین قرار گیرد. ملاصدرا در دیدگاه خود در مورد نفس انسان و رابطه ی آن با بدن، قائل به رابطه ذاتی و اتحادی نفس و بدن است که البته حدوث نفس را جسمانی می داند که به تدریج به سمت تجرّد پیش میرود و بر این اساس نفس ابتدا ماّدی محض است (نامی) سپس ماّدی مثالی (نامی حساس متحرک بالاراده) میشود و ممکن است به مرتبه مادی مثالی عقلی هم نایل شود؛ سپس با حدوث مرگ، تجرّد یافته، روحانی و مجرد محض خواهد شد. توجیه عقلانی ملاصدرا بر چنین باوری پذیرش اشتداد در وجود و تحقق حرکت جوهری اشتدادی در نفس انسان است. براین اساس فرد ضمن حفظ مراتب پیشین به ساحت تجرد راه مییابد و حتی پس از نیل به ساحت تجردی، ساحت مادی را از دست نمیدهد، از این رو میتواند به حرکت خویش ادامه دهد. بازتاب طبیعی رابطه اتحادی نفس و بدن، و وجود دو ساحت مادی و تجردی در نفس، نظریه وحدت نفس و قوا است، بنابراین همه قوای مادی (نباتی) و مجرد (حیوانی و انسانی،) خود نفس اند و به بیان دقیقتر مراتب و شئون نفس اند. به گونهای نفس در مرتبه قوای نباتی مادی و در مرتبه قوای حیوانی مجرد مثالی و در مرتبه قوای عقلی مجرد عقلی است. ملاصدرا حقیقت نفس را حقیقت تعلقی و عین اضافه به بدن میداند؛ به گونهای که به هیچ وجه نمیتوان برای نفس هویتی غیر از اضافه آن به بدن در نظر گرفت، هویتی که خالی از جنبه نفسانیت و تعلق به جسم باشد. از نظر ملاصدرا نفس ابتدا مادی محض است (نامی) سپس مادی مثالی (نامی حساس متحرک بالاراده) میشود و ممکن است به مرتبه مادی مثالی عقلی هم نایل شود، زیرا نیل به تجرد عقلی در همگان اتفاق نمیافتد بلکه در افراد نادری روی میدهد به این صورت که همان نفس مادی مثالی در ادامه وجود خود، مادی مثالی عقلی میشود و با مرگ تجرّد یافته، روحانی و مجرد محض خواهد شد. در این پژوهش مدل و گزارش های تجربه ی زندگی نزدیک به مرگ که توسط ریموند مودی ارائه گردیده است بر اساس نقطه نظرات و دیدگاه های ملاصدرا مورد بررسی قرار خواهد گرفت و پیش فرض ها و لوازم آن ارزیابی خواهد شد.

مساله حجاب به عنوان یک پوشش شرعی برای بانوان از مسایل مهم مطرح شده در قرآن کریم و دین اسلام است که جنبه تربیتی ، اخلاقی ،فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی سیاسی دارد و با توجه به اهمیت آن در چندین آیه از قرآن در قالب‌های مختلف بدان امر شده است. در ذیل برخی آیات تعلیل‌هایی مثل اطهر و ازکی بودن آمده است (مثل آیه 53 احزاب) که سبب اختلاف نظرهایی شده است که منجر به تغییر دیدگاه نسبت به میزان پوشش زنان شده است لذا برخی با توجه به این تعلیل و حتی برداشت‌ها از آیات دیگر به وجوب پوشش دست ها و صورت رفته اند و برخی بر این نظر نیستند و حتی عده‌ای آنرا صرفا امری پسندیده و نه واجب می‌دانند. از افرادی که به وجوب پوشیدن صورت و دست‌ها نظر دارد ابن عثیمین از مفسرین بزرگ متاخر وهابی است. که نظرش را با توجه به این تعلیل و دیگر آیات تبیین نماید و صحیح داند. البته که غالب علمای شیعه بر این نظر نیستند و پوشیدن صورت و دست‌ها (کف دست، ها تا مچ) را واجب نمی‌دانند. از این بین جناب آلوسی هم که از اهل سنت هست، بخاطر دقت بالا و تتبع زیادش در نقل و بررسی آراء علما و مفسرین نیز مورد اهتمام و توجه است که البته رویکرد حداکثری یا افراطی در نظراتش چه بسا نیست و سعی در جمع‌بندی صحیح در اقوال (در نظر خود) دارد. لذا برای بررسی تطبیقی دیدگاه‌ها، حول آیات حجاب (بویژه آیات 30-31 نور، 53 و 59 احزاب) و بررسی دیگر آیات مثل 60 نور و... از باب روشن شدن بیشتر بحث، از منظر بزرگانی از تفسیر وهابیت، اهل سنت و شیعه مورد بررسی قرار می‌گیرد تا دیدگاه‌های آن، ها با هم لحاظ شود و ادله دیده شود تا برای مخاطب قدرت تبیین و استدلال هریک روشن شود و گامی باشد برای فهم بهتر آیات و نظرات حول حجاب و نیز شناخت آراء متعدد بزرگان این مکاتب فکری در اسلام. لذا مفید بودن این تحقیق هم از جنبه تطبیقی بودن، هم بررسی بیشتر با این رویکرد حول مساله مهمی مثل حجاب که هنوز نیاز به کار دارد، و نگارش انگلیسی آن که شامل آراء سه فرد مهم از سه مکتب مهم فکری اسلامی هست، که هریک از این مکاتب، پیروان زیادی در سراسر جهان دارند و عده زیادی از آن‌ها حتی متولد کشورهایی به همین زبان هستند و تشنه فهم بهتر از مساله حجاب و آشنایی بیشتر در قالب برزسی جذاب تطبیقی هستند که چنین نگارشی در این قالب صورت نگرفته، ارزش کار را بالاتر می‌برد.

عنوان تحقیق بررسی مبانی، قواعد و روش تفسیری تفسیر الکوثر را انتخاب کردیم ودر این پایان‌نامه، ابتدا به بررسی مبانی تفسیری تفسیر الکوثر را پرداخته ایم و ذیل این عنوان وحیانی بودن قرآن، انسجام قرآن، امکان و جواز تفسیر قرآن ، جامعیت و جاودانگی و حکیمانه بودن و۔۔۔، را نوشتیم و سپس قواعد تفسیری مانند جری و تطبیق ، پرهیرز از تفسیربالرای ، ممنوعیت کاربرد اسرائیلیات در تفسیر، توجه به ظاهر و باطن قرآن را بررسی کردیم. همچنین روش تفسیری شیخ محسن علی نجفی که ترکیبی از تفسیر روایی، اجتهادی، عقلی و تحلیلی است، تحلیل وبررسی کردیم. بخاطر اینکه تفسیر قرآن کریم از مهم‌ترین عرصه‌های مطالعات دینی در جهان اسلام به شمار می‌رود. در این میان، تفسیر الکوثر تألیف علامه شیخ محسن علی نجفی، از تفاسیر برجسته شیعه در شبه‌قاره هند محسوب می‌شود که با رویکردی علمی، اجتهادی و روایی به تحلیل و تبیین آیات قرآن پرداخته است. این پژوهش با هدف بررسی مبانی، قواعد و روش تفسیری تفسیر الکوثر انجام شده و تلاش دارد تا ضمن تبیین جایگاه این اثر در میان تفاسیر معاصر، به تحلیل روش‌شناسی مفسر در فهم و تبیین آیات بپردازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تفسیر الکوثر ضمن وفاداری به میراث تفسیری شیعه، نوآوری‌هایی در زمینه استناد به منابع و تحلیل زبانی ارائه می‌دهد و می‌تواند الگویی برای پژوهش‌های تفسیری آینده محسوب شود.

پژوهش در موضوع علم و حکمت در کتاب و روایات اهل بیت علیهم السلام با چالش ها و مشکلات متعددی مواجه است که می توان آنها را در چالش های فکری و فرهنگی خلاصه کرد که با معرفی اندیشه های بیگانه به تحریف مفاهیم اصیل اسلامی از جمله مفاهیم علم و حکمت می پردازد. این تهاجم تلاش می کند مسلمانان را از منابع صحیح دانش خود دور کند و تحقیق در این زمینه را دشوارتر کند. برخی از فرهنگ های مسلط ممکن است سعی کنند مفاهیم خود را بر تحقیقات علمی تحمیل کنند که ممکن است منجر به تحریف یا ارائه نادرست مفاهیم اسلامی مرتبط با علم و حکمت شود. نکته دیگر چالش های روش شناختی مباحث علم و حکمت در کتاب و روایات اهل بیت علیهم السلام است که ممکن است برخی از روایات و احادیث از نظر سند ضعیف باشند و یا به اندازه کافی مستند نباشند که تکیه بر آنها را در تحقیقات علمی مشکل می کند. این امر مستلزم تلاش فراوان در راستی آزمایی صحت منابع است و همچنین در روش شناسی پرداختن به روایات اهل بیت بین مذاهب اسلامی تفاوت هایی وجود دارد که ممکن است به نتایج متضادی و عدم شفافیت بینش منجر شود.

در این رساله با عنوان ",تقدیس صحابی دراسه نقدی در پرتو قرآن و سنت",، موضوع تقدیس صحابی مورد بررسی قرار گرفته است. این موضوع از مهم‌ترین مباحث اعتقادی میان مذاهب اسلامی است و در صورت عدم دقت و تحقیق در آن، می‌تواند خطر جدی بر مفاهیم دینی داشته باشد. در این رساله، از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. ابتدا موقف قرآن کریم در قبال قداست صحابه بر اساس تفاسیر عامه و شیعه مورد بررسی قرار گرفته است. از دیدگاه عامه، آیات قرآنی مادحه برای صحابه وجود دارد که آنها را دلیل بر قداست و عدالت تمامی صحابه می‌دانند. اما این رساله با نقد و تحلیل این آیات، نشان داده است که این آیات، همه صحابه را شامل نمی‌شود، بلکه مربوط به گروه‌های خاصی از آنان است که دارای ویژگی‌های معینی بوده‌اند. همچنین، رساله به بررسی آیات ذامه (مذمت‌آمیز) قرآن که به برخی از صحابه اشاره دارد، پرداخته و نشان داده است که این آیات، حاکی از نکوهش و انتقاد از برخی صحابه هستند و صرفاً عتاب و سرزنش خالی از انتقاص نیست. از سوی دیگر، موقف قرآن کریم در قبال قداست صحابه بر اساس تفاسیر شیعه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که قرآن، همه صحابه را به طور مطلق مقدس نمی‌داند، بلکه ثنا و ستایش آن محدود به شرایط و قیود خاصی است. همچنین، موضع سنت نبوی در قبال قداست صحابه از طریق روایات مادحه و ذامه در کتب عامه و شیعه مورد مطالعه قرار گرفته است. نتیجه آن است که سنت نیز همه صحابه را مقدس نمی‌داند و برخی روایات ذامه، حاکی از نکوهش و انتقاد از برخی صحابه هستند. این رساله در یک مقدمه، سه فصل و یک خاتمه تنظیم شده است.

با توجه به تحولات فرهنگی و اجتماعی امروز، صیانت عاطفی فرزندان اهمیت ویژه‌ای یافته است. والدین نقش اساسی در حفظ سلامت روانی و عاطفی کودکان دارند و بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند آسیب‌های جدی به دنبال داشته باشد. عواملی مانند طلاق، کم‌توجهی والدین، ضعف آموزش دینی و کاهش روابط چهره‌به‌چهره باعث افزایش آسیب‌پذیری عاطفی نسل جدید شده‌اند. این پژوهش با تکیه بر آموزه‌های قرآن کریم و با استفاده از روش تحلیل مضمون، به دنبال طراحی الگویی جامع برای صیانت عاطفی فرزندان است. تمرکز آن بر استخراج راهبردهای عملی از قرآن، به‌ویژه با تأکید بر تفسیر تسنیم، برای تقویت بنیان خانواده، مقابله با آسیب‌های اجتماعی و تربیت نسلی سالم و متعهد است.

کتاب چرا دین؟ چرا اسلام؟ چرا تشیع؟ اثری است که به بررسی بنیادین پرسش‌های اساسی درباره‌ی دین، اسلام و مذهب تشیع می‌پردازد. نویسنده تلاش کرده است تا با زبانی ساده و مستدل، پاسخ‌هایی منطقی و مبتنی بر مبانی عقلی و نقلی برای این پرسش‌ها ارائه دهد. کتاب در سه بخش اصلی تنظیم شده است، در بخش اول، نویسنده به ضرورت دین در زندگی انسان پرداخته و با تحلیل فلسفی و روان‌شناختی، نشان می‌دهد که انسان همواره به دنبال معنا، هدف و نظم در زندگی خود است. وی بیان می‌کند که دین، پاسخی جامع به نیازهای فکری، اخلاقی و اجتماعی بشر ارائه می‌دهد و به انسان کمک می‌کند تا زندگی معنادار و هدفمندی داشته باشد. همچنین، نویسنده نقدهایی بر دیدگاه‌های ماتریالیستی و سکولاریستی وارد می‌کند و نشان می‌دهد که رویکردهای غیر دینی نمی‌توانند جایگزین مناسبی برای دین باشند. در قسمت دوم، نویسنده ضمن مقایسه‌ی اسلام با سایر ادیان، دلایل برتری این دین را مورد بررسی قرار می‌دهد. او به جامعیت و پویایی تعالیم اسلام اشاره کرده و نشان می‌دهد که این دین توانسته است نیازهای متغیر بشر را در طول تاریخ پاسخ دهد. همچنین، نویسنده با تکیه بر مستندات تاریخی و منطقی، اسلام را به‌عنوان دینی که دارای آموزه‌های توحیدی ناب، نظام اخلاقی کامل و قوانین جامع اجتماعی است، معرفی می‌کند. در بخش پایانی، نویسنده به مسئله‌ی تشیع پرداخته و بر مبنای منابع معتبر اسلامی، ضرورت پیروی از مکتب اهل‌بیت (ع) را توضیح می‌دهد. او با استناد به آیات قرآن و روایات پیامبر اسلام (ص)، نشان می‌دهد که ولایت و امامت در اسلام، نقش اساسی در هدایت بشر دارد. همچنین، در این بخش به تفاوت‌های میان شیعه و سایر مذاهب اسلامی پرداخته شده و برتری‌های تشیع از منظر معرفتی، تاریخی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. این کتاب، اثری مفید برای افرادی است که در جستجوی پاسخ‌های روشن و مستدل درباره‌ی مسائل بنیادین دین، اسلام و تشیع هستند. نویسنده با نثری روان و استدلال‌های قوی، تلاش کرده است تا باورهای دینی را با عقلانیت پیوند دهد و تصویری روشن از جایگاه دین در زندگی انسان ارائه کند