جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قرآن کریم در فضای فرهنگی نازل شده است که فهم صحیح آن در گروه دستیابی به مفاد واژگان قرآنی متناسب با همان معانی عصر نزول است. شناخت این معانی با استفاده از فرهنگ عامه عصر نزول، روایات پیامبرو امامان، سخنان صحابیان، کتب معنا شناسی و لغوی و نیز تفاسیر نگاشته شده امکان پذیر است. از این رو پژوهش حاضر به «بررسی و تحلیل واژه عجله از دیدگاه قرآن کریم و نقش آن در زندگی انسان» پرداخته است. تمام تلاش افراد عجول بر این است که در عصر خود نتایج کار خود را مشاهده بکنند که همین موجب بی انگیزگی در افراد و خسارات جبران ناپذیر و فراوانو بی کیفیتی می شود. عجله به معنای «نوعی شتاب بخشیدن به کارها و تلاش ها، برای دست یابی به نتایج بیشتر در زمان کمتر است.» به آغاز خلقت انسان و بلکه به دوران قبل از آن برمی گردد؛که قضاوت عجولانه فرشتگان درباره خلقت بشر به آن اشاره دارد.عجله گاهی از صفات نکوهیده و گاهی از صفات پسندیده به شمار می آید. عجله نکوهیده به عنوان یک اخلاق ناپسند در رفتار انسان به صورت‌های گوناگون آشکار می شود که نتیجه آن چیزی جز شکست، نا امیدی و پشیمانی نخواهد بود و نمونه هایی از عمده ترین آن ها عجله در پذیرش خبر بدون تحقیق، عجله در استجابت دعا،...است و نمونه هایی از عمده ترین عجله های پسندیده در قرآن کریم عجله در خیرات، عجله در انفاق و بخشش، شتاب برای نماز جمعه، عجله در مناجات و ملاقات خداوند متعال و ... است. عوامل و زمینه های متعددی سبب بروز عجله می شوندکه از جملهعوامل و زمینه های آن عبارت است از: محدودیت علمی، حسد، وابستگی به دنیا، سرشت و طبیعت انسان، ... و جلب رضایت خداوند و حب رسیدن به پاداش. این عوامل، تأثیرات منفی و مثبت بسیاری در زندگی انسان ها به دنبال دارد. از جمله پیامدهای زیانبار عجله مذموم عبارتند از: محرومیت از برکت علم، ندامت و پشیمانى، فزونى خطاها و لغزش ها و...که در قرآن کریم و روایات معصومان راههایی مانند: صبر، مشورت، توکل به خدا، تفکر قبل از سخن و عمل، ...برای درمان آن گفته شده است. ثمراتعجله پسندیده نیز در زندگی انسان عبارت است از: نجات بی گناهان، عدم انحراف فرزندان، کسب مغفرت و بهشت در آخرت و... .

سپاس وستایش مخصوص خداوندی است که زبان از به جا آوردن شکرنعمت هایش قاصر و ناتوان است . این پروژه تحقیقاتی با عنوان «اهمیت و اهداف ازدواج از دیدگاه قرآن کریم و روایات به دنبال این است که به اهمیت و اهداف ازدواج از دیدگاه های مختلف و به خصوص از دیدگاه قرآن کریم و روایات بپردازد . هدف کلی این پروژه بررسی اهمیت و اهداف ازدواج و تشکیل خانواده از دیدگاه قران کریم و روایات می باشد . عمده ترین سوالات این پروژه عبارتند از 1-اهمیت واهداف ازدواج از دیدگاه قرآن کریم و روایات چیست ؟ 2-اهمیت و اهداف ازدواج از دیدگاه سایر مکاتب و ادیان چیست ؟ لازم به ذکر است که روش انجام این پروژه ، توصیفی و گردآوری اطلاعات در آن بیشتر از طریق منابع کتابخانه ای است . تحلیل نتایج این پروژه نشان می دهد که هر کدام از فرهنگها و مکاتب مختلف مسأله ازدواج را مورد توجه قرار داده اند ، و راه کارهایی هم برای این امر مهم ارائه داده اند ، اما غیر از دین مبین اسلام ، سایر ادیان و مکاتب به صورت مختصر و سطحی به این امر پرداخته اند و تنها یک یا چند جنبه آن را مورد توجه قرار داده اند ولی قرآن کریم و دین مبین اسلام به طور کاملتر و دقیق تری به مسأله ازدواج و اهمیت و جایگاه آن پرداخته و تمام جنبه های این مسأله را در نظر گرفته است و راه کارهای مناسب تری در این زمینه ارائه داده است .

ستایش برای خداست به هر زبانی که نزدیک ترین فرشتگانش و گرامی ترین آفریدگانش و پسندیده ترین ستایشگرانش او را بدان می ستایند این پروژه تحقیقاتی با عنوان (روابط متقابل فرد و جامعه از دیدگاه قرآن) بر آن بود که روابط متقابل فرد و جامعه را از دیدگاههای مختلف بخصوص از دیدگاه قرآن و دیگر منابع معتبر دینی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد و از بین دیدگاههای مختلف کاملترین و برترین دیدگاه را برگزیند . عمده ترین سوالات این پروژه عبارتند از : 1 اهمیت فرد و جامعه از دیدگاه قرآن چیست ؟ 2 دیدگاه قرآن در مقایسه با مکاتب دیگر از چه مزیتهایی برخوردار است؟ از مهمترین منابع مورد استفاده در این پروژه علاوه بر قرآن مجید می توان از تفسیر المیزان نوشته علامه محمد حسین طباطبایی و کتاب برداشتی از جامعه و سنن اجتماعی در قرآن نوشته محمد جعفر نجفی علمی اشاره کرد . لازم به ذکر است روش انجام این پروژه تحقیقاتی توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از منابع کتابخانه ای اطلاعات لازم در این پروژه گردآوری شده است. تحلیل نتایج این پروژه تحقیقاتی نشان داد که هر کدام از مکاتب بشری مسأله روابط متقابل فردو جامعه را مورد توجه قرار داده اند و ولی این تحقیقات بسیار ناچیزند و تنها یک یا چند جنبه را مورد توجه قرار داده اند ولی قرآن مجید به عنوان کاملترین کتاب آسمانی که در همه جوانب و تمامی سطوح سخن رانده و همگان را جواب گفته است قرنها پیش به این موضوع به گونه ای کامل و دقیق پرداخته است و تمامی جنبه ها و موارد آنرا بیان نموده است.

درک و شناسایی معناداری وقایع زندگی، یکی از اساسی­ترین موضوعات در کیفیت و تحول مثبت زندگی انسان است و همواره در سلامت روانی و رضایت­مندی او از زندگی نقش مهمی داشته است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی معناداری وقایع زندگی در قرآن و روان­شناسی وحدت­مدار، به ساختاری مفهومی برسد تا بر اساس آن، تمرین­ها و برنامه­های هنری مؤثر برای استفاده در مداخلات روان­شناختی طراحی شود؛ بنابراین، با بررسی مسئلۀ معناداری وقایع زندگی در قرآن و روان‌شناسی وحدت­مدار، مفهوم نگرش وحدانی در تجربه‌ها و رخدادهای زندگی استنباط شد که به‌منظور عینی­سازی، ملموس‌کردن و انطباق بهتر با رویدادهای زندگی، به‌ترتیب، سه شاخص شناخت و پذیرش وحدت­مدار وقایع زندگی، پیوستگی کثرت‌های متضاد و معنابخشیدن به کثرت­های زندگی از آن استخراج شد و هریک مبنای طراحی تمرین­هایی هنری قرار گرفت تا با استفاده از هنر وحدت­مدار، وقایع زندگی معنادار شوند و با از بین بردن بار منفی برخی وقایع، نقش مثبت آنها در رشد و تعادل زندگی جستجو شوند؛ به­طوری­که فرد باروایت وحدانی زندگی خویش و با انجام تمرین­های هنری وحدت­مدار، منطبق با مفاهیم استخراج‌شده، به همراه تفسیر آن با دیدگاه قرآنی و روان­شناسی وحدت­مدار، به­خوبی هر آنچه از وقایع زندگی برداشت کرده است­، شرح و با مثال­های زندگی خود انطباق دهد.

چکیده مقاله: «چله‌نشینی» لفظی مرکب است که بخش نخست آن(چله) بیانگر عدد چهل است. این عدد در بیشتر فرهنگها، از قداست و ارزش والایی برخوردار است و می‌توان گفت که دارای اسرار و رموز خاصی است. چله‌‌‌‌‌‌‌‌‌نشینی عملی است که سالک صوفی در مدت چهل روز، عبادات و ریاضت‌های خاصی را تحمل می‌کند تا خود را از رذایلی که در برخورد با جامعه و مردم به او رسیده، پاک کند. این عمل دارای آدابی چون کم‌خوابی، کم‌خوری و مانند آن است. این رسم در طول تاریخ خود موافقان و مخالفانی داشته است. مستندات باورمندان به چله‌نشینی، چهل شب‌ میقات حضرت موسی}، خلوت‌گزینی حضرت محمد, و حدیثی از ایشان در باب اخلاص چهل روز است که در این جستار به واکاوی این مستندات پرداخته شده و بیان شده است نه تنها هیچ یک از این مستندات نمی‌تواند حجیتی بر این عمل صوفیان باشد، بلکه آیات، روایات و سیره معصومان] بر نهی از اعمال و رفتار صوفیان دلالت دارد.

متن چکیده:تفکر و اندیشیدن با واژه (فکر) و واژه‌های نزدیک به آن و مشتقات آن‌ها در قرآن کریم مطرح‌شده است. تفکر از دیدگاه قرآن به معنی آیه دیدن همه جهان هستی و دیدن خدا و صفات او در این آیات باهدف شناخت، هدایت، ایمان، عبرت و مانند آن می‌باشد که با دیدگاه‌های دیگر متفاوت است. قرآن افزون بر دعوت به تفکر، یک نظام فکری را در مجموعه مرتبط به هم مانند معرفی موضوعات شایسته تفکر، معرفی موانع و لغزشگاه‌های آن، برشمردن آثار مثبت تفکر و پیامد‌‌ منفی بی‌توجهی به آن ارائه می کند.

از کلمات کلیدی قرآن کریم و از مفاهیم اساسی دین، رحمت الهی می‌باشد که مفسران قرآن از دیدگاه‌های متفاوتی به بررسی آن پرداخته‌اند. هدف این پژوهش بررسی مظاهر رحمت الهی در قرآن و احادیث می‌باشد. رحمت الهی از جمله صفات خداوند متعال است، که ممکن است در معرض فراموشی قرار گیرد، به همین خاطر تذکر این حقیقت امری لازم و ضروری به نظر می‌رسد. خداوند از انسان‌ها می‌خواهد علاوه بر سعی و تلاش در دنیا، رحمت‌ را از خداوند درخواست کنند. شفاعت هم از جمله جلوه‌های مظاهر رحمت الهی است، همچنین غفران و پذیرش توبه و احسان، لطفی است که خداوند به انسان‌ها ارزانی می‌دارد. حسن ظن به خدا و باور صحیح داشتن به خداوند که موجب خوف و رجای واقعی به خداوند می‌شود، پیامبر، امامان، مومنان، تبدیل شدن آتش به گلستان برای ابراهیم، ابتلا و آزمایش، عزت، نعمت‌های گوناگون و... از جمله مصادیق رحمت الهی است. رحمت الهی در دنیا و قیامت بسیار گسترده است. خداوند رحمان است و رحیم است و ابواب رحمت خویش را به طرق گوناگون بر بندگانش می‌گشاید، از جمله این عوامل عفو، ذکر و دعا، جهاد، توفیق، خشوع و خضوع در برابر پیامبر، تقوا، صبر، خوف‌ و رجا‌، اصلاح بین برادران، رعایت تقوا، صداقت، قانون‌مداری، عدالت ورزی، شهادت، استغفار و غیره… می‌باشد. در باب آثار رحمت الهی در زندگی فردی و اجتماعی، خدای رحمان و رحیم، انسان را برای فهم و درک مهر ورزیدن و محبت کردن به دیگران، مستعد کرده است. همچنین سختی‌های جامعه از رحمت خداوند است تا مردم از دام شیطان رهایی پیدا کنند و راه سعادت را در پیش بگیرند. بنابراین از نظر قرآن، همه هستی و آفرینش آن از جلوه‌های رحمت الهی میباشد. اگر انسان با بینش وسیع خود بنگرد ومظاهر رحمت الهی را با دیده ی حقیقت بین خود ببیند، مسلماً ایمان خود را به خداوند تحکیم میکند و خود را در همه حال مشمول رحمت الهی می بیند واز رحمت خداوند که همیشه در حال زایش است به او افاضه می گردد. چنین انسانی میتواند با سپاسگزاری از خداوند بر تداوم این لطف ورحمت نسبت به خود بیافزاید. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش به روش کتابخانه‌ای انجام گرفته، سپس به مطالعه و تجزیه و تحلیل آنها پرداخته و در نهایت به تفکیک و گزینش مهمترین و بارزترین مطالب پرداخته‌ایم.کلمات کلیدی: رحمت، مظاهر رحمت، قرآن، احادیث.

2.

چکیده : پژوهشی در زمینه علت‌های غیبت امام زمان، بر اساس آموزه‌های قرآن و سنّت است، که نویسنده ضمن بررسی و اثبات ضرورت وجود امام در هر زمان می کوشد ادلّه مختلف غیبت را از یک سو که مربوط به حکمت الهی و از سوی دیگر مربوط به مردم و مسلمانان می شود واکاوی کند. این نوشتار در دو باب ارائه شده است. در باب اوّل وقوع غیبت و مخفی بودن سبب اصلی آن وارسی گردیده و خالی نبودن زمین از حجّت خدا، آثار تکوینی خالی بودن زمین از حجّت خدا، ادلّه طولانی بودن غیبت امام زمان و وجوه متفاوت غیبت آن حضرت، که برگرفته از آیات و روایات است، تبیین شده است. در باب دوم دلیل های علنی غیبت امام زمان( بیان شده، که برخی مربوط به خود امام زمان( است همچون: ترس از قتل، نبودن بیعت کسی بر گردن ایشان و جریان داشتن سنّت غیبت در انبیای گذشته؛ و بعضی نیز مربوط به مردم است، مانندّ امتحان شدن، غربال شدن مردم در زمان غیبت، جمع نبودن شیعیان بر وفای عهد خویش بر سر مسأله ولایت اهل بیت(، خارج نشدن مومن از صُلب کافر، کامل نشدن یارانش به عدد یاران جنگ بَدر و ضایع کردن اسرار و احادیث اهل بیت توسّط شیعیان و سرانجام: پاره ای ادلّه مربوط به همه مردم جهان است؛ زیرا آمادگی لازم را برای تحمّل ظهور امام زمان ندارند. در پایان، ضرورت تلاش برای فراهم ساختن مقدمّات ظهور بیان شده است.

واژه های بشیر و نذیر یکی از مهم ترین واژه‌هایی است که در قرآن و روایات مورد توجه فراوان قرار گرفته است از آنجا که بشارت و انذار به تمامی انسان‌ها مربوط است از این رو بسیار در خور توجه و اهمیت بوده است که مورد بحث و بررسی قرار گیرد . لذا با بررسی در آیات قرآن و روایات معصومین به این امر نایل آمدیم که آگاه کردن انسان‌ها از نتایج و آثارایمان و عمل صالح و اتصاف به صفات حمیده که موجب رستگارى و سعادت و نیل به بهشت می‌شودو نیز شرک و کفر و ضلالت و معاصى و صفات خبیثه که باعث بدبختى و شقاوت و عقوبات و عذاب‌هاى دنیوى و اخروى می‌گرددرا می‌توان یکی از بارزترین و زیباترین جلوه‌های رسالت و امامتو نشانه‌ای از بشارت و انذار به بشریت و آحاد جامعه انسانی دانست که پیامبر اکرم و دیگر پیامبراناز آن برخوردار بوده و به صراحت کلام الهی هم بشیر و هم نذیر هستند و نیز چنانچه در قرآن آمده است بشیر و نذیر از اوصافی است که به قرآن نسبت داده شده است. یعنی قرآن مجید خود بشیر و نذیر است لذابه دلیل اهمیت این موضوع در این پایان‌نامه، واژه‌های مزبور و مشتقات آن‌ها در قرآن شناسایی و مورد بحث و بررسی قرارگرفته و به صورت منظم، مرتب وتدوین گردیده است. واژگان کلیدی: بشیر، نذیر، انذار، بشارت، آیات، روایات