جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه علوم قرآنی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • 1611
  • تعداد رکورد ها : 18143
جستاری در واژگان شرعی قران
نویسنده:
نکونام جعفر, حسینی لیلا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
پرسشی که در این مقاله پی گرفته می شود، این است که آیا واژگان شرعی چون نماز، طهارت، زکات، روزه، حج و جز آنها که در آیات قرآن به کار رفته، پیش از اسلام به همین معانی شرعی معهود کاربرد داشته یا این معانی را پس از اسلام یافته اند. میان علمای اسلامی اختلاف نظر است. برخی بر این نظرند که این واژگان قبل از اسلام معنای شرعی نداشته اند، بلکه به معنای لغوی نظیر دعا، پاکی و قصد به کار می رفتند و پس از اسلام، این معانی شرعی را یافتند.در مقابل نیز دیدگاه برخی از علمای اسلام آن است که واژگان شرعی، قبل از شکل گیری شریعت اسلام، به همین معانی شرعی معهود بودند و با ظهور اسلام، تنها شروطی به حقایق مربوط به هر یک اضافه شد و یا جزئیاتی از آنها تغییر یافت.بررسی پیشینه مقولات شرعی در آیات، روایات، عهدین و تاریخ قبل از اسلام، موید آن است که واژگان شرعی، قبل از اسلام نیز پیشینه دارند و در نتیجه این نظریه که بعد از ظهور اسلام حقیقت شرعی شدند، مردود به نظر می رسد.
صفحات :
از صفحه 35 تا 54
مشخصات اثر
مفهوم شناسی تعبیر «صالح المومنین» در قران و تحلیل اراء مفسران و مترجمان پیرامون ان
نویسنده:
حاجی اسماعیلی محمدرضا, آذربایجانی نفیسه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
واژه «صالح المومنین» در چهارمین آیه از سوره تحریم ﴿... فان الله هو مولاه و جبریل و صالح المومنین و الملائکه بعد ذلک ظهیر﴾ حاکی از منزلت و جایگاه ویژه ای است که خداوند آن را برای بهترین و شایسته ترین شخصیت بعد از پیامبر قرار داده است. روایات شیعی و نیز بسیاری از روایات عامه، مصداق این شخصیت را تنها، حضرت علی (ع) دانسته اند.البته برخی از مفسران عامه به بهانه قرائت یکسان این واژه در دو حالت مفرد و جمع به شکل «صالح المومنین» و «صالحوا المومنین» بر این اعتقادند که این واژه در اصل، جمع بوده و حرف «واو» پایانی آن در رسم المصحف، حذف گردیده است و به دنبال این دیدگاه، بسیاری از مفسران شیعه و همچنین مترجمان قرآن، این واژه را به شکل جمع تفسیر و ترجمه کرده اند.این مقاله به اثبات این نکته پرداخته که ترکیب اضافی واژه «صالح المومنین» در این آیه قطعا مفرد و تنها دارای یک مصداق متعین است.
صفحات :
از صفحه 105 تا 133
مشخصات اثر
ازدواج به مثابه پیمان بزرگ معناشناسی تطبیقی «میثاق غلیظ» در قران
نویسنده:
خوش منش ابوالفضل
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
چکیده :
خانواده، هسته طبیعی و سنگ بنای اجتماع بشری است. قرآن و کتب آسمانی به این واحد پر اهمیت، عنایت خاص داشته و شیوه های تحکیم آن را به طرق مختلف متذکر شده اند. یکی از تعابیر قرآن در این باب، تعبیر «میثاق غلیظ» است که ترکیبی مقدس و متعالی با بار معنایی ویژه است.این مقاله از مفهوم «میثاق غلیظ»، و برای تبیین اهمیت آن، از نحوه و سیاق های استعمال آن در قرآن و نیز از واژه های مرادف و مرتبط با آن می گوید. همچنین، مفهوم آن را در کتاب مقدس به صورتی گذرا، دنبال می کند، و از آنجا که «میثاق غلیظ» در مثلثی میان خدا، زن و مرد (از پیامبران الهی تا انسان های عادی) واقع می شود، نقش زن در تاریخ شرایع و ادیان و کانون خانواده و حیات انسان را در این بین نیز مورد توجه قرار می دهد.
صفحات :
از صفحه 75 تا 105
مشخصات اثر
مفهوم شناسی واژه صبر با تاکید بر شبکه معنایی این واژه در قران
نویسنده:
یوسفی آملی حسین, اکبری زهرا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در اسلام، یکی از کلیدهای اصلی ایمان، «صبر» معرفی شده است، ولی دامنه معنایی این واژه در عرف عام، به قدری محدود شده که تنها در معانی «مکث، تحمل سختی ها و قانع شدن در برابر وضع موجود» ظهور یافته است. بر این اساس، مقاله حاضر بر آن است که در یک فرآیند تدریجی، با لحاظ معنای وضعی، مفهوم اخلاقی و معنای عرفی متداول در عصر نزول قرآن و پس از آن با نگرشی فراگیر به کل متن قرآن، به تحلیل و بازیابی معنای صبر بپردازد. بررسی معنای صبر در دستگاه خاص قرآنی، مورد تاکید این پژوهش است، زیرا معناشناسی واژگان قرآن در دستگاه خاص معناشناختی آن، از جمله مباحثی است که در نوع آثار لغوی و تفسیری، کمتر بدان توجه شده است. در خصوص بافت قرآن کریم، باید گفت که این واژه با حفظ معنای لغوی و اصطلاحی با بسیاری از مفاهیم اخلاقی و دینی ارتباط معنایی پیدا می کند، بر این اساس، تبیین ارتباط صبر با مفاهیم جدید نظیر ایمان، تقوا، اسلام، یقین، بر و ... از دیگر مباحثی است که در این مقاله مورد توجه قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 51 تا 74
مشخصات اثر
بررسی معناشناختی اصطفاء و پیوند ان با مقام امامت ابراهیم
نویسنده:
مطیع مهدی, حاجی اسماعیلی محمدرضا, کریمی زهرا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
خداوند متعال در مقام ذات، در حجاب ذات پوشیده بود و حقیقت او هیچ تجلی و ظهوری نداشت و از آنجا که دوست داشت عین خود را در عالم مشاهده نماید، انسان کامل را بر صورت خویش خلق کرد تا از اسماء و صفات و ذات او خبر دهد. خداوند در قرآن کریم از انسان های کامل با نام مصطفین و اخیار یاد نمود. در این میان، ابراهیم (ع) نه تنها خود، که دین او هم اصطفاء شد و برگزیده الهی گردید. ابراهیم (ع) پس از آنکه دارای مقام نبوت، آنگاه، رسالت و در آخر، خلت شد، خداوند به او مقام امامت را نیز عطا نمود. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از دانش معناشناسی از پس دو نگاه جزء نگر و کل نگر، به بررسی روابط بینامتنی و مولفه های معنایی موثر در داستان ابراهیم (ع) پرداخته تا در عمق لایه های معنایی قرآن به مفهوم والای حب الهی نائل گردد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
مشخصات اثر
درجات معنای واژه ها در قرآن کریم با رویکرد به مفهوم واژه «وحی»
نویسنده:
پیروزفر سهیلا, نقی زاده حسن, خداشناس فیروزآبادی ندا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
قرآن کریم شامل مفاهیم عظیمی می باشد و فهم بشر از آنها دارای مراتب است؛ اما خود مفاهیم، نسبی نیستند. با این همه، گاه مفاهیم عظیم قرآنی به عمد یا غیر عمد تا حد ابتدایی خود، خفیف شمرده شده و سطحی ترجمه می شوند؛ درحالی که بی توجهی به درجات معنای واژه در قرآن کریم، برخی مباحث اعتقادی مستخرج از آیات قرآن را دست خوش خطر جدی می سازد. از این رو، نیاز است تا برخی معانی در هم تنیده واژه های اعتقادی قرآن، بازنگری و در طبقات مختلف معنایی چیده شوند. این نوشتار برآنست نمونه ای از این آسیب ها را با تکیه بر واژه «وحی»، مورد بررسی قرار دهد و با طرح روش «درجات معنا»، پیامدهای مثبت آن را ارزیابی کند. «درجات معنا» نشان می دهد که وجوه معنای وحی ـ وحی و الهام ـ در حقیقت درجات آن به شمار می روند. این جستجوی جایگاه حقیقی و رتبه بندی معنای واژه از درون قرآن و روایات، می تواند از منظری نو به معنای واژه های قرآنی بنگرد.
صفحات :
از صفحه 95 تا 122
مشخصات اثر
بررسی بافت های تاثیرگذار در ارتباط میان فردی از دیدگاه قرآن
نویسنده:
لطفی سیدمهدی, علمایی نسیبه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
ارتباطات انسانی در قرآن بر مبنای دو بافت تاثیرگذار شخصی و موقعیتی شکل می گیرند. بافت موقعیتی با در نظر گرفتن جنسیت، نقش و پایگاه، فرهنگ، محیط و زمان- و بافت شخصی- با لحاظ شخصیت، انگیزه ها، ویژگی ها و نگرش های شخصی مخاطب- در کیفیت رابطه افراد، دارای تاثیر هستند. میزان تاثیر این دو بافت بسته به عناصر و اجزای ارتباط است. ازاین رو، در برخی از ارتباط ها، بافت شخصی و در برخی دیگر، بافت موقعیتی اهمیت بیشتری می یابند.بهره گیری از بافت های موقعیتی و شخصی در راستای شکل گیری ارتباط موفقی است که در آن، انتقال پیام از سوی فرستنده، به شکلی صحیح و کامل انجام می پذیرد و بیشترین اثر را در مخاطب برجای می گذارد.این مقاله با بهره گیری از آراء روان شناسان اجتماعی در زمینه ارتباط، به تبیین خصوصیات انسانی و عوامل موقعیتی - وضعیتی موثر در ارتباطات میان فردی از دیدگاه آموزه های قرآنی می پردازد.
صفحات :
از صفحه 61 تا 94
مشخصات اثر
الگوی راهبردی قرآن در ایجاد گرایش روحی به پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع)
نویسنده:
دیاری بیدگلی محمدتقی, غفوری نیا سجاد
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
تمام گزاره های قرآن کریم دارای مفهومی هدف دار هستند. این گزاره ها در موضوع های مختلف، دارای نظم هستند و با یک دیگر ارتباط دارند؛ به گونه ای که می توانند علاوه بر رسیدن به اهداف خود، طرحی جامع را برای گرایش روحی به اهل بیت (ع) با هم پوشانی، پی ریزی کنند. آشکار و بدیهی بودن آینده برای خداوند ارائه طرحی جامع در قرآن کریم با هدف گرایش به اهل بیت (ع) را تقویت می کند. الگوی راهبردی طراحی شده برخی آیات، منظومه وار اما به صورت تلویحی و غیر صریح، به چینش اعداد و ارقام اسم ها و چینش مفهومی و لفظی گزارش ها و مقایسه کردن آنها می پردازد. در قسمتی از این الگوی راهبردی هماهنگ و ضمنی آیات، هرمی را در چهار طبقه از صفات پیامبران و اسماء حسنای الهی می بینیم. پیامبر اکرم (ص) و به تبع آن اهل بیت (ع) با اختصاص برخی صفات و اسمای حسنای الهی از جمله «رحمت» و «رحیمیت»، نسبت به سایر پیامبران الهی در جایگاهی ویژه در راس این هرم قرار می گیرند. با توجه به این نکات، این پژوهش در مقام پاسخ به این سوال است که: قرآن کریم به وسیله الگوی منظم ساختاری خود، چگونه راهبردی را برای ایجاد گرایش به پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) به کار می گیرد؟
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
مشخصات اثر
ارتباط جهان بینی انسان با تعاملات مالی او از دیدگاه قرآن کریم
نویسنده:
نیل ساز نصرت, غروی نایینی نهله, میرزائی قلم خانی راضیه
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
مشخصات اثر
استنباط احکام فقهی از قصص قرآن از منظر اهل تسنن
نویسنده:
علی خواجه پساوه ئی جمال الدین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
قرآن کریم به عنوان نخستین و مهم ترین منبع احکام شرعی، پاسخگوی تمام نیازهای بشر در تمام زمینه هاست؛ از این رو، اکثر احکام فقهی این معجزه الهی بدون تفصیل است و همواره در قالب امر و نهی نیست؛ بلکه گاهی در لابه لای دیگر معارف قرآن، مانند مباحث اعتقادی، اخلاقی و امثال و قصص قرار می گیرند. قصص، یکی از موارد و مضامین سراسری، تکرارشونده و تاثیرگذار قرآن کریم محسوب می شوند و افزون بر اینکه دربردارنده نکته ها و عبرت های فراوانی هستند؛ در بسیاری از موارد در نقل و لابه لای آنها احکامی بیان شده است و شاید میدان استنباط و تفقه باشند.به کارگیری قصص قرآن در راستای استنباط احکام، دستاوردهای فراوانی در مسائل مختلف از جمله در زمینه معاملات و امور اجرایی و قضایی دارد؛ چنانکه این امر در آثار علمای مذاهب مشهود است و آنان احکام زیادی از آیات قصص استخراج کرده اند؛ از جمله: مشروعیت قرعه و جعاله و ضمانت و وکالت و اجاره، اطلاق اسم فرزند بر دخترزاده و حرمت غنا و موسیقی.
صفحات :
از صفحه 245 تا 275
مشخصات اثر
  • 1611
  • تعداد رکورد ها : 18143