جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پایان نامه بخش یاد شده ترجمه و با کمک کتب تفسیر و علوم قرآن شرح شده است. این بخش شامل این موضوعات است: شناخت تفسیر و تأویل و بیان شرافت آن و حاجت به آن، شناخت شروط و آداب مفسر، غرائب تفسیر، و طبقات مفسران.

این پایان نامه در بررسی ترک اولی و عصمت پیامبران(ع) با تکیه بر آیات قرآن و روایات و با استفاده از نظریات علمای برجسته شیعه و اهل سنت است. آن در هفت فصل با این مباحث تدوین و تنظیم یافته است: بررسی ترک اولی و عصمت از دیدگاه قرآن و روایات و با استفاده از کتب روایی و تاریخی و کلامی و تفسیری، معنای لغوی و اصطلاحی عصمت و ترک اولی، بررسی اقوال و آراء متکلمین درباره حدود و حقیقت عصمت و تحلیل نظریات علمای فرق مختلف شیعه و سنی در این زمینه، بررسی عصمت از دیدگاه قرآن، تحلیل و بررسی روایات و تأیید نظر امامیه در این مورد، بررسی عصمت انبیا در تورات، دیدگاه مفسران اهل سنت در مورد عصمت پیامبران الهی از قبیل آدم(ع)، موسی(ع)، داود(ع) و محمد(ص)، عصمت انبیا از دیدگاه مفسرین و علمای بزرگ شیعه از جمله صاحبان المیزان، مجمع البیان و تنزیه الانبیا

آنچه در این تحقیق به رشته تحریر در آمده است، ترجمانی از کتاب الدر النظیم فی لغات القرآن العظیم اثر محدث قمی، به همراه پژوهش و توضیحاتی است که گاه مطالب کتاب ایجاب کرده است، در این کتاب که خود برگرفته از آثاری چند در باب مفردات قرآن و تأویل آیات آن است به نحو ایجاز مطالب بسیار زیاد و کاملاً مفید گرد آمده است و من در این رساله کوشیده ام که به مقصود نگارنده پی ببرم و آن را به ترتیب و شیوه ای که مؤلف نگاشته است، به فارسی بر گردانم. علاوه برآن در پیشگفتار و مقدمه نکاتی را در باب شرح حال و آثار مولف، کتب مفردات و جز این دو تقدیم داشته ام. کوشش من در این رساله به صحت ترجمه و همانندی آن در اختصار معطوف بوده و تا حد امکان از کاستن یا افزودن مطلبی بر آنچه مؤلف آورده است، خو داری کرده ایم و آنچه در توضیح و یا تکمیل مطلب نیاز بوده است، در پای ورق و جدا از سخن مؤلف متذکر گردیده ام. برخی از این توضیحات برگرفته از منابع است که به مأخذ آن اشاره کرده ام و برخی دیگر به معلومات دانشجویی ام باز می گردد.

در این پایان نامه دو مقاله از دایرة المعارف قرآن لیدن ترجمه و نقد شده است. این دو مقاله عبارت اند از: تفسیر قرآن در دوره کلاسیک و ادوار میانه(دوره اول اسلام) نوشته کلود ژیلو، و تفسیر قرآن در دوره جدید و معاصر نوشته راترود ویلانت. آن مشتمل بر چهار فصل با این عناوین است: معرفی و نقد دایرة المعارف قرآن لیدن، ترجمه و نقد مقاله تفسیر قرآن در دوره کلاسیک و ادوار میانه، ترجمه و نقد مقاله تفسیر قرآن در دوره جدید و معاصر. موضوعات مقاله نخست عبارت اند از: ریشه یابی واژگان تفسیر و تأویل، مشروعیت تفسیر قرآن، سیر تطور تفسیر قرآن، ظهور علوم ادبی و زبان شناختی در عرصه تفسیر، تفاسیر روایی اهل سنت، گونه های تفسیری فقهی، کلامی و عرفانی، و تفاسیر خوارج و شیعه و مهم ترین ویژگی های آن، و موضوعات مقاله دوم به این قرار است: تفسیر ترتیبی قرآن مطابق با ترتیب مصحف و ترتیب نزول، گرایش های اصلی در روش های تفسیری در دوره معاصر مانند تفسیر عقلی، علمی، ادبی، تاریخی و موضوعی، و رهیافت های جدید و مستقیم قرآن و مشکلات کسب مقبولیت برای آن.موضوعاتی که در مقاله اول بررسی شده است، عبارت اند از: تفسیر هرمنوتیکی از قرآن و پیامدهای آن، روش تفسیر به رأی و دیدگاه های مفسران معاصر درباره آن، موضع امامان شیعه و دانشمندن شیعه در برابر اسرائیلیات، جایگاه کتاب التفسیر و المفسرون ذهبی و نقد آن، جایگاه علمای برجسته شیعه مانند سید مرتضی، شیخ طوسی و شیخ طبرسی. موضوعاتی که در مقاله دوم بررسی شده است، عبارت اند از: جایگاه تفسیر عصری و ویژگی های آن، رویکردهای جدید در تفسیر قرآن در دوره معاصر، تحولایت تفسیری کشورهای اسلامی مانند ایران، عراق و لبنان، روش تفسیر موضوعی، روش تفسیر عقلی و نقد دیدگاه های سر سید احمد خان و محمد عبده، روش تفسیر علمی قرآن، قرآن و فرهنگ زمانه، واقعی بودن قصه های قرآن و نقد دیدگاه های محمد احمد خلف الله، ماهیت وحی و نقد دیدگاه های دانشمندان غربی در باره آن به ویژه نظریه تجربه دینی پیامبر(ص)./

این پایان نامه در چهار بخش تنظیم شده است. بخش اول درباره مفهوم عدالت، قسط و اقسام آن، اهمیت عدالت، نمونه هایی از اعتدال در قرآن و احادیث،پایه های عدالت اجتماعی، سیستم حکومت، سیستم اقتصاد و بعضی از عوامل انحراف از عدالت است. بخش دوم در خصوص مستقیم و استقامت و بخش سوم درمورد قصد و اقتصاد (میانه روی) و سرانجام بخش چهارم در زمینه وسط و حد وسط در قرآن می باشد.

آنچه پیش رو دارید رساله ای است در زمینه تساهل و تسامح از دیدگاه قرآن و حدیث که در یک مقدمه و دو بخش و هشت فصل تنظیم و تدوین شده است. در مقدمه رساله به هفت مطلب پرداخته شده است که عبارتند از: معرفی موضوع، انگیزه انتخاب موضوع، اهداف تحقیق، فرضیات یا سؤالات تحقیق، روش تحقیق، ارکان پایان نامه و پیشینه تحقیق. بخش اول رساله مربوط است به کلیات پژوهش که به سه فصل تقسیم شده است که عبارتند از: توضیح واژگان و مفردات تحقیق، تساهل و تسامح در اصطلاح، خاستگاه تساهل و تسامح در اسلام و غرب، که در هر کدام از این فصول بحثهایی در ارتباط با موضوع تساهل و تسامح به طور مفصل مطرح شده است. بخش دوم این پژوهش مربوط است به جایگاه تساهل و تسامح در قرآن و حدیث که خود به پنج فصل تقسیم شده است. سعی نگارنده بر این بوده تا در این بخش علاوه بر ذکر مصادیق تساهل و تسامح در اسلام، نظر قرآن و حدیث را در پنج حوزة مهم دین نسبت به جایگاه تساهل و تسامح تبیین و تنقیح کند و درستی یا نادرستی نظرات متفکران را با میزان و ترازوی قرآن و حدیث در خصوص موضوع مذکور محک زند.

در این پایان نامه صفحات 324 365 از جلد اول کتاب آراء المستشرقین حول القرآن الکریم تألیف عمربن ابراهیم رضوان ترجمه و بررسی شده است. و در آن ازمنابعی چون قرآن، تورات و انجیل استفاده شده وبه شماری از شبهات خاورشناسان پیرامون قرآن پاسخ داده شده است .

کتاب اضواء علی متشابهات القرآن نوعی کتاب تفسیری است که به تفسیر بعضی از آیات متشابه و مشکل قرآن پرداخته است. نویسنده آیاتی را که از نظر نحوی، بلاغی، علمی و فلسفی مشکل بوده و برای ما از وضوح کافی برخوردار نبوده در قالب سؤال و جواب مطرح نموده است. شیوه کار بدین صورت می باشد که آیه یا آیاتی از قرآن را به ترتیب آورده است و بعد با توجه به آن سؤال یا سؤالاتی را مطرح کرده است و به آنها پاسخ داده است. ما نیز صمن ترجمه کتاب در تحلیل جواب ها شیوه خود کتاب را برگزیده ایم بدین صورت که با مراجعه به تفاسیر مختلف آنها را تأیید و تحکیم نموده و یا نقد کرده ایم. منبع اصلی ما در بررسی جواب ها تفاسیر شیعه بخصوص دو تفسیر ارزشمند المیزان و نمونه می باشد. و تقریبا در بیش تر سؤال ها نظر یکی از این دو تفسیر را درباره سؤال و آیه آورده ایم. سعی بر این بوده است که از تفسیر قرآن به قرآن استفاده شود و تفسیرهای پیامبر (ص) و ائمه علیه السلام را در ارتباط با آیه مورد سؤال بیاوریم. علاوه بر دونکته فوق اصول زیر را نیز در بررسی تعدادی از جواب ها مد نظر قرار گرفته است ‎1- اصل عدم ترادف در قرآن‎2 - اصل تضمین که در عین ایجاز مشکلات تفسیری فراوانی را حل می کند‎3- اصل عدم پذیرش رعایت فواصل در آیات به این معنا که خداوند تنها حفظ سجع و آهنگین بودن آیات را مد نظر نداشته است، بلکه معنا و مفهوم خاصی را القاء می کند‎4. اصل عدم پذیرش وجود حروف زائده در قرآن؛ زیرا هر حرفی در قرآن معنی خاصی را ارائه می کند، بنابراین یا باید معنای خاص آن حرف را شناسایی کرد و یا این که جمله دارای حرف زائده را باید از باب تضمین دانست. آیات قرآنی تماما با سوره و شماره در متن آورده شده است. برای ترجمه آیات از ترجمه آیت الله ناصر مکارم شیرازی استفاده شده است اشعار نیز به صورت روان ترجمه شده اند. به صورت سؤال و جواب بودن کتاب باعث تفهیم بهتر و سریع تر نمودن فهم آن می کند، که از این ویژگی خاص کتاب می باشد. وجود سؤال ها و جواب های تکراری در کتاب زیاد به چشم می خورد و کتاب از جامعیت و شمول کافی برخوردار نیست و نویسنده می توانست با طرح سؤال های بیش تر جامعیت بیشتری به آن ببخشد./

این پایان نامه به ترجمه و نقد بخشی از جزء دوم کتاب «اضواء علی متشابهات القرآن» اثر خلیل یاسین شامل سوره های فصلت تا پایان قرآن اختصاص دارد. در این کتاب آیات مشکل قرآن بررسی شده و به صورت سئوال و جواب آمده است. محقق پس از ترجمه با استفاده از تفاسیر المیزان و نمونه شرحی را بر آن افزوده است

در کتاب یاد شده، بحث اعجاز قرآن به ترتیب تاریخی بررسی شده است. در این پایان نامه بخش مربوط به قرن نهم و دهم از آن، ترجمه و تحقیق شده است. از قرن نهم نظریات ابن خلدون، فیروز آبادی ومراکشی و از قرن دهم دیدگاههای معین الدین، سیوطی،انصاری، ابن کمال پاشا، شیخ زاده قونوی، ابو مسعود،کازرونی، طاش کبری زاده و خطیب شربینی بیان وبررسی شده است .