جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫موضوع اين اثر اعراب القرآن در مجموعه عكسى از يك نسخه خطى است كه تمام سورههاى قرآن را شامل مىشود، ولى در مواردى، به ساير موضوعات علوم قرآنى مثل: تفسير، لغت، غريبالقرآن، قرائت نكات بلاغى، اشتقاق و ساير موضوعات ديگر كه به نوعى در ارتباط با علوم قرآنى، مىپردازد. در اين اثر، مصنف سعى كرده است تمام نكات صرفى و ظرايف ادبى و تفسيرى و موارد ديگر را كه در علم اعراب القرآن مهم به نظر مىرسد، مطرح سازد كه اين امر در نوع خود كمنظير است. با توجه به قرائن به دست آمده از متن نسخه مشخص مىشود كه مصنف حداقل در قرن ششم هجرى يا فراتر از آن مىزيسته است. از آنجه كه متن نسخه از نظم و هماهنگى دستورى و نيز موضوعات برخوردار نبود، لازم بود كه دستهبندى و مرتب شود و شيوهاى جديد در كتابت آن اعمال گردد. اهداف اين پاياننامه عبارتند از: 1) ارائه اثرى جامع و در عين حال موجز و مختصر در زمينه اعراب القرآن. 2) تجزيه و تركيب عبارات قرآن از جنبههاى علمى و عملى و بيان نكات ظريف و لطايف در اسلوب بيانى قرآن.

‫چکيده : اين تحقيق به تشريح ادله عقلي و نقلي جواز و امکان تفسير قرآن کريم و شبهه هاي مبتني بر عدم جواز و امکان مي پردازد و پاسخ آن ها را نيز با دليل هاي عقلي و نقلي مي دهد. نويسنده در ضمن سه فصل ادله قائلان به عدم جواز تفسير را باز گفته و با توجه به سيره پيامبر اسلام(ص) و ائمه معصومين(، صحابه پيامبر اسلام، آيات قرآن و عقل، ادله آنان را باطل مي کند. وي در فصل اول به بحث درباره مفهوم واژگان کليدي تحقيق پرداخته و معناي تفسير در لغت، اصطلاح و ديدگاه مفسران، معناي لغوي و اصطلاحي تأويل و تفاوت آن با تفسير، معناي امکان و اقسام آن،‌معناي جواز، شرايط مفسر و علم و آشنايي وي با علوم مختلف بحث و بررسي شده است. فصل دوم به دليل هاي امکان و فهم‌پذيري تفسير اختصاص دارد و ادله عقلي آن، مانند برهان لطف و هدايت، برهان حکمت و نقض غرض، مقصود از نزول قرآن و ادله تلفيقي همچون: اعجاز قرآن، دعوت به تحدي و مرجعيت و معيار شناخت روايات به عنوان دليل هاي عقلي جواز و امکان تفسير قرآن بيان گرديده و سپس ادله نقلي جواز تفسير همچون: استناد به آيات متعددي از قرآن، استناد به چندين روايت و نيز استناد به سيره عملي پيامبر اسلام، ائمه معصومين( و صحابه پيامبر اکرم و روش و بناي عقلا، سيره مسلمانان و علماي اسلام، از ديگر ادله امکان و جواز تفسير قرآن ذکر مي گردد. در فصل سوم ادله مخالفان جواز تفسير و نقد آن ها ارائه گرديده، که در اين زمينه شبهه هاي عقلي مبني بر: مشکل بودن معناي قرآن و محدوديت علمي بشر، علم اجمالي مبتني بر وقوع تحريف در قرآن، دگرگوني معارف بشر و درک نادرست وي از قرآن، اختلاف هاي موجود در فهم ها و ادراکات، علم اجمالي نسبت به اراده خلاف بعضي ظواهر قرآن کريم، بلندي محتواي قرآن و ... مطرح و پاسخ آن ها داده شده است. آن گاه شبهه هاي و ادله نقلي مبني بر عدم جواز تفسير قرآن، مانند استناد به برخي آيات و روايات، که در آن ها ابهام عدم جواز تفسير وجود دارد، بحث و بررسي مي شود.