جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫چکيده : پژوهش حاضر بر اساس آيه وضو و روايات تفسيري مربوط، به تشريح ديدگاه‌هاي فقهي شيعه اماميه و اهل سنت در باره کيفيت وضو گرفتن مي‌پردازد و اختلاف نظر و اشتراک نظرآن‌ها در مسح سر و پاها و شستن صورت و دست‌ها در وضو را منعکس مي‌سازد. نويسنده در فصل اول از نوشتار خود به تبيين معناي وضو و تاريخچه اختلاف نظر فقهي در اين زمينه پرداخته است. وي با توجه به آيه وضو و اختلاف‌هاي شيعه و اهل سنت در باره قرائت و تفسير اين آيه، به تاريخ نزول و سبب نزول آيه وضو اشاره کرده و به شرح معاني مفردات اين آيه، سيره و ديدگاه پيامبر اسلام در مورد وضو، کيفيت ساختن وضو در زمان خلفاي سه گانه و امام علي( و عهد امويان و عباسيان مي‌پردازد. نگارنده در فصل دوم از پژوهش خويش آراي مذاهب مختلف فقهي در کيفيت وضو، نيت در وضو، ترتيب و موالات درآن، نواقض وضو، واجبات وضو، نحوه شستن دست‌ها و صورت و مسح پاها و سر در وضو، کيفيت مسح و حکم مسح کردن روي جوراب و کفش‌ها را کرده است. فصل سوم به مقايسه ديدگاه و ادله مذاهب شيعه و اهل سنت در مورد وضو و کيفيت آن اختصاص يافته و ديدگاه‌هاي مشترک و اختلاف نظرآنان در اين باره منعکس مي‌گردد. نويسنده با اشاره به بطلان سيره صحابه و حجيت سنت پيامبر اسلام و اهل بيت(، فقره‌هاي مختلف آيه وضو را به صورت مبسوط از لحاظ فقهي تجزيه و تحليل مي‌کند. وي ضمن تأکيد بر حجيت قرآن در کشف ملاک‌هاي احکام و کيفيت آن‌ها، بطلان اعتماد بر ظن در تفسير را بررسي کرده است.

‫چکيده : تحقيق حاضر، با رويکردي قرآني به تحليل صفات منافقين و آثار نفاق و پيامدهاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي و ديني آن مي‌پردازد. نگارنده ضمن مطالعه و تفسير اجمالي آيات نازل شده درباره منافقين و عملکردهاي منفي آنان، پژوهش خود را در پنج فصل سامان داده است. وي نخست به بررسي معناي لغوي، اصطلاحي و قرآني نفاق پرداخته و موضع قرآن کريم در مورد نفاق و منافقين و نيز موضع احاديث، علم اخلاق و تاريخ در اين مسأله را مشخص مي‌کند. در فصل دوم به تفصيل درباره آياتي که به صورت صريح از منافقين نام برده و اعمال منفورشان را بيان کرده، پرداخته و برخي آيات سوره‌هاي آل عمران، نسا، انفال، توبه، عنکبوت، احزاب، فتح، حديد، حشر، تحريم و منافقون در همين موضوع را بررسي کرده است. آن‌گاه آياتي از قرآن کريم را که به صورت تلويحي از منافقان اسم برده و بعضي رفتار و صفات آنان را بازگفته، همراه يا ديدگاه مفسران شيعه و اهل سنت درباره اين آيات را منعکس مي‌سازد. در فصل سوم مهم‌ترين صفات منافقان همچون: بيمار بودن قلب آنان، دروغ بستن بر خدا و رسولش، معصيت، افساد روي زمين، عناد و لجاجت، داشتن ولايت کفار، تزلزل در عقايد، نيرنگ با پيامبر اکرم( و مؤمنان، فتنه‌انگيزي، کسل بودن در عبادت، آزار رسول خدا( و مؤمنان، ايجاد جنگ، درگيري و اختلاف ميان صفوف مسلمانان، فسق، بخل و... همچنين اهداف مهم آنان از اعمال منافقانه‌شان وصف شده است. نگارنده در فصل چهارم به شيوه‌هاي منافقين در تحريف حقايق از منظر قرآن پرداخته و روش‌هايي مانند شايعه پراکني، انتشار افکار انحرافي، ايجاد تشکيک، اختلاف و دودستگي و مشکل براي حکومت پيامبر اکرم( و تشويق ديگران به همکاري با آنان را بررسيده و راه‌هاي مواجهه با منافقان را از منظر قرآن بيان مي‌کند. در فصل پنجم آثار مهم نفاق همچون: عقوبت دنيوي و عذاب اخروي آنان از ديدگاه آيات قرآن بررسي شده است.

---

‫چکيده : اين پژوهش به بررسي عوامل تخريب محيط زيست، راهکارهاي حفاظت از آن و ضرورت اين کار از منظر آموزه‌هاي قرآني و روايي مي پردازد. نگارنده در چهار فصل ضمن معرفي عوامل تشکيل دهنده طبيعت و محيط زيست، به جايگاه و اهميت محيط زيست از نظر آموزه‌هاي اسلامي اشاره کرده و با طرح مسايل زيست محيطي و ارکان تشکيل دهنده طبيعت اموري که باعث تخريب و زيان رساني به طبيعت مي‌شود و همچنين راه‌هاي جلوگيري از تخريب روز افزون آن را از منظري قرآني و روايي پي‌گيري کرده است. وي در فصل اول از نوشتار خود به کلياتي از واژگان تحقيق، مانند مفهوم محيط زيست، طبيعت، عدالت، ظلم، فساد و صلح، از نظر لغت و اصطلاح مي پردازد. فصل دوم به جايگاه و اهميت محيط زيست در قرآن کريم و احاديث معصومين( اختصاص دارد و واژه‌هاي مرتبط با طبيعت، پديده‌هاي طبيعي، موارد سوگند به طبيعت، دعوت قرآن به تفکر و تدبر در پديده‌هاي طبيعي، تسبيح‌گويي طبيعت، آيه بودن طبيعت، ضرورت شناخت طبيعت و محيط زيست، هدف قرآن از طرح مسايل طبيعي و نقش دين در سلامت طبيعت به عنوان مسايل مربوط به اهميت طبيعت و جايگاه آن در قرآن بحث و بررسي شده است. در بخش ديگري از پژوهش حاضر، جايگاه انسان و رابطه او با طبيعت و محيط زيست از منظر قرآن کريم و احاديث و نيز کرامت و ارزش انسان و بايسته‌هاي برخورد انسان با طبيعت و بهره‌گيري صحيح از آن از ديدگاه کتاب خدا و روايات تبيين مي شود. در فصل سوم عناصر تشکيل دهنده طبيعت و محيط زيست در قرآن همچون: چرخه طبيعي آب دريا، باد و اهميت آن در اين چرخه طبيعي، ابر، رعد و برق، باران، آب چشمه‌ها و قنات‌ها، درياها و اقيانوس‌ها، کوه‌ها، خاک، درخت، جنگل، گياهان و مرتع، حيوانات و منافع هر يک از آن ها براي انسان و زنده ماندن طبيعت بررسي و نيز آيات قرآن در اين زمينه تشريح شده است. در فصل چهارم عوامل تخريب محيط زيست، مانند اسراف، فساد اجتماعي بشر، غفلت انسان‌ها در استفاده از طبيعت، جنگ‌ها، آلودگي‌هوا و... سرانجام: راه‌حل پيشگيري و درمان اين بحران‌هاي طبيعي ذکر مي شود.