جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پژوهش حاضر، پیرامون نقش جمع¬گرایی در تکامل انسانی از منظر قرآن می¬باشد، تکامل انسانی امری است که رسیدن به آن در سایه¬ی ارتباط با دیگر همنوعان خود می¬باشد که اثبات این مسئله هدف اصلی از این تحقیق می¬باشد. این پایان¬نامه از یک مقدمه و دو فصل تشکیل شده است. در مقدمه: کلیات موضوع، اهمیت و ضرورت، تبیین موضوع، پیشینه تحقیق در موضوع و... بیان شده¬اند و فصل اول آن به مباحثی همچون: چرایی نیاز انسان به تکامل، منشأ حیات اجتماعی، تأثیر متقابل جامعه و فرد بر یکدیگر، حدود جمع¬گرایی، آسیب¬های جمع¬گرایی و... پرداخته شده. فصل دوم که عمده¬ی مطالب این تحقیق را در بر می¬گیرد در قالب چهار گفتار آمده که در آن به بیان مصادیق جمع¬گرایی در قرآن پرداخته شده. مصادیقی همچون: جهاد، انفاق، مشورت، حج و... که در ابعاد چهارگانه¬ی اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و عبادی تقسیم¬بندی شده¬اند. و در نهایت به یک نتیجه¬گیری از بحث پرداختیم و روشن شد که تکامل و رشد انسان در سایه¬ی ارتباط با دیگر همنوعانش تحقق می¬یابد، کناره¬گیری و فرار از اجتماع نه تنها به رشد فرد کمکی نخواهد کرد بلکه موجبات سقوط او را فراهم می¬آورد. و قرآن کریم مکرر به حضور در اجتماع امر فرموده البته با بیان حدود و ضوابط آن. کلید واژه¬ها: جمع¬گرایی، تکامل، انسان، قرآن.

---

---

‫هدف اين پاياننامه، يافتن آن دسته از آيات مباركهاى است كه عرفا توجه بيشترى به آنها كردهاند. آيات مربوط به آفرينش آدم و هبوط وى، كرامت انسان، عالم اَلَست، عباد الرحمن، انبياء بويژه خاتم پيامبران از جمله آيات مورد عنايت عرفا تلقى شدهاند. منابع اين پاياننامه عبارتند از: كشف الاسرار و عدة الابرار، مثنوى، آثار حكيم سنائى، آثار عين القضاة، منطقالطير، مرصادالعباد، كشفالمحجوب، كلياتشمس و ...

‫اين نوشتار، به "مقايسه شخصيت حضرت يعقوب( در قرآن و عهدين (تورات و انجيل )" پرداخته و تجليل از شخصيت آن حضرت در قرآن کريم و تحريف شخصيت ايشان در عهدين را ترسيم کرده است. نويسنده بر اين باور است که برخي از خرافات مطرح شده در مورد شخصيت حضرت يعقوب در تورات و انجيل، به ويژه در تلمود (تورات شفاهي)؛ باعث تقويت برخي از شبهه‌ها در مورد شخصيت حضرت يعقوب و عدم عصمت وي گرديده است. وي در پنج فصل، به معرفي شخصيت يعقوب( در قرآن و عهدين پرداخته و شبهه‌هاي مربوط به شخصيت ايشان را پاسخ گفته است. فصل اول نوشتار، به معرفي يعقوب( در عهدين پرداخته و در ادامه، زندگي‌نامه يعقوب، خاندان ايشان، زنان يعقوب، نوع زندگي وي و حوادث مهم دوران زندگي او از جمله فراق يوسف را از منظر عهدين شرح داده است. فصل دوم، به معرفي يعقوب در قرآن کريم اشاره کرده و اوصاف يعقوب و تطبيق شخصيت وي بر اسرائيل، گريه فراوان يعقوب( در فراق يوسف( را از منظري قرآني ترسيم نموده است. در فصل سوم، از منظر روايات معصومين( داستان فراق يوسف( و يعقوب( وصاياي يعقوب به فرزندانش بيان گرديده و در فصل چهارم، وجوه اشتراک و اختلاف ديدگاه‌هاي قرآن و تورات در زمينه شخصيت حضرت يعقوب( ذکر شده است. در فصل پنجم، شبهه‌هايي در زمينه شخصيت حضرت يعقوب( که بيش‌تر از جانب عهدين سرچشمه گرفته و در شبکه‌هاي اينترنتي به چشم مي‌خورد؛ مطرح شده و در ادامه، تحريف حقايق تاريخي در اين زمينه و در خصوص زندگاني يعقوب عنوان گرديده است. اين شبهه‌ها و تحريف‌ها در مورد شخصيت حضرت يعقوب؛ او را از منزلت و اندازه يک انسان عادي نيز پايين‌تر ‌آورده و عدم عصمت اين پيامبر بزرگ الهي را دامن زده است.

‫در اين نوشتار مباني فهم قرآن کريم و تفسير آن با استفاده از روش تفسيري آية‌الله شهيد سيد محمد باقر صدر استخراج شده و ديدگاه‌هاي ايشان در مورد امور اجتماعي مندرج در قرآن و تفسير موضوعي بيان گرديده‌است. نويسنده در قالب چهار فصل به تبيين ديدگاه‌هاي قرآني شهيد صدر پرداخته و نمونه‌هايي از انديشه‌هاي تفسيري ايشان را بيان نموده است. وي در فصل اول به بحث درباره مباني و اصول فهم قرآن کريم از منظر شهيد صدر پرداخته و سيره علمي و آثار قرآني ايشان را معرفي کرده است. در همين راستا نگارنده امکان فهم قرآن، حجيت ظواهر، نحوه تعامل با نص و فهم آن از منظر شهيد صدر را بررسي کرده و طبق نظريه هرمنوتيک فلسفي، روش خاص شهيد صدر در فهم عقلاني مسايل اجتماعي قرآن و مباحث علمي و تجربي مندرج درآن را تبيين نموده است. او در فصل دوم، آراي شهيد صدر در علوم قرآن، تاريخ قرآن و تاريخ تفسير و نيز ديدگاه‌هاي ايشان و اختلاف نظر وي با برخي ديگر از قرآن پژوهان را بيان کرده است. در فصل سوم، مباني تفسير و روش‌هاي تفسير قرآن از ديدگاه‌شهيد صدر را مورد بحث و بررسي قرار داده و مفهوم تفسير، امکان تفسير، محدوده تفسير و ابزار تفسير قرآن و شرايط آن را از منظر شهيد صدر بيان نموده و مراحل تفسير قرآن از زمان رسول خدا( تا عصر کنوني، اقسام تفسير و روش‌هاي گوناگون آن را ذکر کرده است. در فصل چهارم، نويسنده ديدگاه‌هاي شهيد صدر در مورد تفسير موضوعي قرآن کريم و نمونه‌هايي از تفسير موضوعي قرآن مانند تفسير توحيدي قرآن، تفسير اجتماعي قرآن، خلافت انسان و سنت‌هاي تاريخي قرآن را از منظر ايشان مورد تجزيه و تحليل قرار داده و ويژگي هاي اين گونه تفاسيراز نظر‌گاه شهيد صدر را بررسي کرده است.