جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «أئمتنا، سيرة الائمة الإثني عشر (ع)» نوشته علی محمدعلی دخيل، که در جلد اول این کتاب به موضوع زندگانی، عبادات، سیره، احسان و کرم، خطبه ها، وصیت ها، حکمت ها و دعاها... امام اول حضرت علی (ع)، امام حسن (ع)، امام حسین (ع)، امام سجاد (ع)، امام محمد باقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) می پردازد.

کتاب «مناقب آل أبي طالب عليهم السلام» نوشته محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی است. مولف در این کتاب از مناقب و فضایل پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و صحابه سخن گفته است. جلد یازدهم این کتاب به امامت امام سجاد (ع)، امام باقر (ع) و امام محمد صادق (ع) و همچنین به معجزات، فضایل، علم، تاریخ و سیره زندگی هر یک پرداخته شده است.

کتاب «مناقب آل أبي طالب عليهم السلام» نوشته محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی است. مولف در این کتاب از مناقب و فضایل پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و صحابه سخن گفته است. جلد دوازدهم این کتاب به امامت امام کاظم (ع)، امام رضا (ع)، امام محمد تقی (ع)، امام علی نقی (ع) و امام حسن عسکری (ع) و همچنین به خصوصیات اخلاقی، علمی و معنوی و اجتماعی هر یک پرداخته شده است.

كتاب «المواقف السياسية للأئمة الإثني عشر عليهم السلام» نوشته نغم حسن كنعاني، درباره سيره سياسي ائمه مي باشد.

«الإمامة و التبصرة من الحيرة» اثرى از ابو الحسن على بن الحسين بن بابويه القمى معروف به صدوق اول، كه به موضوع امامت به نحو عام و به موضوع غيبت امام مهدى عليه الصلاة و السلام به طور ويژه پرداخته است. البته مباحثى كه درباره امامت به نحو عام در اين اثر آمده مباحثى است كه با امر غيبت و شؤون آن مرتبط است نه مباحث اصل امامت. با پيچيدگى‏هاى خاصى كه داراست. از اين‏رو، روى سخن در اين اثر با كسانى است كه به« امامت» به‏عنوان اصلى از اصول مذهب باور دارند و ليكن در شخص هر امامى پس از امام ديگر با هم اختلاف نظر پيدا نموده‏اند. اين معنا از عناوين ابواب كتاب به خوبى پيداست. خط سيرى كه در اين ابواب دنبال مى‏شود اتصال سلسله امامت از زمان حضرت آدم عليه السلام و خالى نبودن زمين از امام و حجت خدا( چه حاضر و چه غائب) و نيز انحصار امامت در خاندان محمد مصطفى صلى اللّه عليه و آله و سلّم حسب نصوص وارده مى‏باشد. مؤلف در ابواب ۶ تا ۱۷ كتاب حاضر به نقد ديدگاه‏هاى كسانى مى‏پردازد كه از امامت ائمه اثناعشر روى گردانده و به امامت كسانى ديگر از اين خاندان معتقد شده و يا اينكه در يكى از ايشان متوقف گشته‏اند. در برخى ديگر از ابواب كتاب با اعتقاد فرقه‏هايى از شيعه كه به انكار امامت برخى امامان دوازده‏گانه و يا شك در امامت ايشان گرديده و يا كسى را با امام در امر امامت شريك ساخته‏اند به معارضه و مبارزه پرداخته است. اما در خصوص موضوع« غيبت» مؤلف كتاب دست به ابداع و نوآورى زده است‏چرا كه ميان روش اهل حديث كه تنها بر نصوص اعتماد مى‏ورزند و بين اسلوب اهل كلام كه به بحث آزاد رهاى از قيد و بند نصوص ملتزمند گرد آورده است. از اين‏رو وى در مقدمه كتاب تمام فروض و تشكيكات را به روش متكلمان مورد بررسى قرار داده سپس نتايج به دست آمده را براى رسيدن به محتواى نصوص به كار مى‏گيرد. از سويى چونان محدثى محض به بررسى حديث از جوانب مختلف پرداخته تا سرانجام به نتايج مورد نظر براساس تعبّد و انقياد به سنت شريف معصومان عليهم السلام دست يابد. مع الأسف اثر حاضر دچار نقص و كاستى شده و بخشى كه مرتبط با موضوع بحث يعنى امام مهدى عليه السلام و غيبت ايشان است در دسترس نيست اما خوشبختانه آن مقدار كه از آن باقى مانده خط سير بحث را به نحو كلى براى ما ترسيم مى‏نمايد و هدف اصلى مؤلف را از نگارش آن بيان مى‏دارد. اين نقص و كاستى توسط محقق اثر، با توجه به همان سير بحث كه مؤلف ترسيم نموده است، جبران گرديده و ايشان در رابطه با موضوع اصلى كتاب مطالبى نگاشته‏اند. ابن بابویه در تألیف کتاب الامامة و التبصرة از وجود علمایی مانند: سعد بن عبدالله بن خلف اشعری، محمد بن یحیی عطار، احمد بن ادریس، عبدالله بن جعفر حمیدی، حمزة بن قاسم، حسن بن احمد مالکی، علی بن ابراهیم و علی بن موسی بن جعفر الکمیذانی استفاده کرده است. این کتاب ارزشمند، دارای یک مقدمه و بیست و سه باب میباشد. در آخر کتاب هم استدراکاتی وجود دارد که مربوط به این کتاب و مؤلف آن نیست، بلکه به محقق کتاب- که روایات صدوق از پدرش را در رابطه با امامت امام زمان (ع)، نقل کرده است- مربوط میشود. مقدمة این کتاب، تقریباً مفصل بوده و بحثی دارد درباره این که امامت، از اصول و احکام؛ از فروع است و پس از آن نیز بحثهایی درباره غیبت، سرّ غیبت، بداء، نسخ و تفسیر دارد.

جایگاه نیروى انسانى در میان عوامل تولید و نقش آن در بهره ورى، سبب شده است اقتصاددانان عوامل مؤثر بر کیفیت کار و بهره ورى نیروى کار را مورد بررسى قرار دهند. رعایت وجدان کارى توسط کارمندان، ازجمله عواملى است که بر بهبود بهره ورى آنان تأثیر مى گذارد. ازاین رو، باید به دنبال نهادینه کردن وجدان کارى در افراد جامعه بود. این مقاله با روش تحلیلى، درصدد شناخت عوامل تأثیرگذار بر وجدان کارى مى باشد. این تحقیق نشان مى دهد مهم ترین راهکار براى نهادینه سازى وجدان کارى، تقویت ایمان و اعتقادات مذهبى در فضاى حاکم بر جامعه مى باشد. ایجاد احساس نیاز همگانى نسبت به تقویت وجدان کارى، آموزش تخصصى و عقیدتى کارمندان، جدیت و اهل عمل بودن مسئولان، تأمین معیشت نیروى کار و اهتمام به ایجاد محیط مناسب کارى از سوى مدیران، ازجمله عوامل تقویت کننده وجدان کارى به شمار مى روند.

بى شک، ارزش هاى دینى زمینه ساز تعالى و سعادت دنیوى و اخروى انسان ها مى باشند. انتقال و آموزش این ارزش ها به نسل هاى امروز و آینده از دغدغه هاى مهم جوامع دینى است. نهاد آموزش و پرورش از مهم ترین نهادهایى است که در انتقال ارزش ها نقش مهم و اساسى را بر عهده دارد. نتایج پژوهش، که بر پایه مطالعات اسنادى و به روش توصیفى تحلیلى است، نشان داد: با توجه به ویژگى هاى روحى و روانى کودکان، باید به پرورش جنبه هاى شناختى، رفتارى و عاطفى کودکان پرداخت و بر این اساس نیز انگیزه متربیان را به یادگیرى آموزه هاى دینى و انجام آن برانگیخت. استفاده از زبان داستان، قصه، تمثیل و بهره گیرى از روش پرسش و پاسخ، تمرین و تکرار، تشویق و غیره از کارآمدترین روش ها در انتقال و توسعه ارزش ها مى باشد.

انديشه تساهل و تسامح كه در قرون اخير ابتدا در مغرب زمين مطرح شد، و سپس توسط برخى روشن فكران و نويسندگان در جامعه ما مطرح گرديد، رويكردى تازه نيست، صفحات تاريخ صدر اسلام نشان مى دهد برخى از چهره هاى سرشناس سياسى پس از رحلت رسول اكرم (صلى الله عليه و آله) در برخورد با مخالفان و منافقان و به طور كلى، عناصر غيرخودى شيوه اى متساهلانه در پيش گرفته، در اجراى حدود و نحوه تقسيم بيت المال روش آسان گيرى را برگزيدند. در مقابل، حضرت على (عليه السلام) و اصحاب ايشان با اين سياست مخالف بوده و با هرگونه گذشت در اجراى حدود و تقسيم غيرعادلانه و بخشش هاى نارواى بيت المال و سازش با منافقان و عناصر غيرخودى مبارزه كرده اند. در اين نوشتار، به برخى از نزاع هاى امام على (عليه السلام) با خواص سماحت جو اشاره گرديده و جزئيات برخى از حوادث توضيح داده شده است.

از جمله وجوهى كه مى توانيم در مبحث عقل و دين آن را مطرح ساخته و مورد تأمل و بررسى قرار دهيم و از آن منظر در بحث عقل و دين نظر افكنيم، نسبت عقل و تجربه دينى است. در اين منظر مراد از عقل معارف انتزاعى، تحليلى و استدلالى و يا به تعبيرى شهود و تجربه عقلانى است و مقصود از تجربه دينى تجربياتى است كه در قالب سه دسته از رويدادها رخ مى دهد: 1. وحى، تجربه اى است متعالى و برين كه صرفا در ارتباط انبياى الهى (عليهم السلام) با خداوند رخ مى دهد. اين رخداد تجربى تنها مربوط به انبياى الهى است 2. احساسات و حالات درونى كه از وضعيتى معنوى برخوردارند؛ حالات معنوى و دينى كه در نتيجه ارتباط با خداوند يا امور دينى براى انسان حاصل مى شود؛ از قبيل خشوع، خشيت، خوف از خداوند، احساس محبت، شوق و... به خداوند 3. تجارب عرفانى، كشف و شهودهايى كه علاوه بر انبيا و اوليا، انسان هاى سالك و اهل عرفان و معنا نيز از آن ها برخوردارند. در اين مقال در پى بررسى نسبت تجربه دينى، به معناى تجربه عرفانى، با عقل هستيم.