جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«تاویل»، در لغت از ماده «اول» و به معنای «بازگشت» است. درباره معنای اصطلاحی تاویل، چهار دیدگاه مهم وجود دارد: ١. مترادف با تفسیر؛ ٢. اعیان خارجی محسوس و قابل مشاهده؛ ٣. بطن قرآن؛ ۴. حقیقت و واقعیت‌هایی که بیانات قرآن، حاکی از آن‌ها است. یکی از نگاه‌های نادرست در تاویل، دیدگاه نصر حامد ابوزید است. وی به گمان خود، با هدف اصلاح‌گری دینی ـ‌در حالی که تبیین و تاکید بر تاویل، جان‌مایه بسیاری از نوشته‌ها و گفتارهای اوست‌ـ از اینکه تاویل در تحول‌های فکری و سیاسی، آرام‌آرام بار معنایی منفی به خود گرفته و نمادی برای انحراف از مقاصد و کژروی‌های دل‌های باطل شده است، ابراز تاسف می‌کند. ابوزید، تاویل را در هر دو بازه زمانی قدیم و جدید، یک «مسئله» نام‌گذاری می‌کند. تاویل از منظر ابوزید، مسئله‌ای است که جان‌مایه تلاش همگی مفسران قرآن بوده است و همه‌ در پی باز کردن پیچیدگی و دشواری‌های این بعد از فهم متن بوده‌اند؛ هر چند برخی به آن تصریح نکرده باشند. وی اجتهاد فقهی در آیات را نوعی تاویل می‌داند. او به ستایش از معتزله در تاویل می‌پردازد؛ زیرا ایشان با عقل خود، فارغ از شرع، به تاویل پرداخته‌اند. نصر حامد بر این باور است که سیره ایشان در زمان حاضر هم امکان‌پذیر است و متون، تفسیر و قرائتی متناسب با زمان خود دارند. وی باور دارد که تاویل در تمام آیات امکان‌پذیر است؛ اما ملاک خاصی برای آن وجود ندارد.

کتابی مفید و مختصر درباره منطق و ذکر کلیات مباحث آن توسط مولف محترم عبدالهادی فضلی که یک کلیات مختصر و مفیدی از منطق را با قلمی روان به رشته تالیف درآورده است.

کتاب حاضر جلد سوم از شرح حاشیه ملاعبدالله که توسط محمدعلی الرحیمی به رشته تحریر درآمده است و درباره منطق می باشد. حاشیه ملاعبدالله یکی از بهترین حاشیه های منطق می باشد. برای آسان تر شدن فهم حواشی ملاعبدالله این مجموعه سه جلدی تالیف شده است تا کلمات و مطالب حواشی ملاعبدالله به شرح گذاشته شود تا هر چه بهتر منطق فهمیده شود.

حقایقی که پیامبران با وحی الهی دریافت کرده‌اند بهترین راه شناخت حقیقت هستی است و سعادت انسان در گرو درک صحیح‌تر و کامل‌تر آن است. هدف: بررسی مبانی نظریۀ تفسیری ابوزید در خصوص فهم قرآن. روش: پژوهش حاضر رویکردی توصیفی تحلیلی و انتقادی دارد. یافته‌ها: مبانی نظریۀ تفسیری این اندیشمند، برگرفته از گرایشهای مختلف هرمنوتیک، به ویژه هرمنوتیک فلسفی و مکاتب مختلف، حتی مارکسیسم است که باعث شده دیدگاههای او از انسجام کافی برخوردار نباشد. او با استفاده از روشهای تجربی برای ایجاد سازگاری بین سنّت و مدرنیته، مفهوم وحی و روش فهم را اصلاح و در برخی موارد کلام خدا را سوگیرانه می‌فهمد. همچنین پذیرش آرای هرمنوتیکی غربی بدون نقّادی باعث شده ناتوانی عقل انسان در شناخت بسیاری از امور را نادیده گرفته و به فهمی محدود و ناکافی از مراد کلام الهی برسد. نتیجه‌گیری: وظیفۀ خطیر همۀ عالمان اسلامی و اندیشمندان مسلمان آن است که وحی الهی را صحیح‌تر و کامل‌تر بفهمند. هرگز نباید تصور کرد فهم کلام حق تعالی پایان یافته و همۀ آنچه برای سعادت بشر نازل شده، فهم و دریافت شده است. به همین سبب، تلاش آنان را با همۀ امکانات مادی و معنوی برای فهم کلام الهی به گونه‌ای که حقیقت آن آشکار شود، می‌طلبد.