آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

زیبایی‌شناسی‌تکاملی از منظری طبیعت‌باورانه در پی تبیینی تکاملی از هنر و زیبایی است. استیون دیویس در زمره‌ی شاخص‌ترین فیلسوفانی است که در این عرصه فعالیت می‌کند. وی به ویژه در کتابِ گونه هنرور، در مقامِ یک فیلسوفِ نقاد، نظریه‌های متنوعی را که در برنامه‌ی پژوهشی زیبایی‌شناسی تکاملی ارائه شده است معرفی و نقد می‌کند. اما درنهایت هیچکدام از تبیین‌های تکاملی موجود از هنر را قانع کننده نمی‌یابد و در عین حال بر این رأی است که هنر و زیبایی محصول فرایند تکاملِ زیستی هستند. نتیجه‌آنکه وی باور دارد موضعی شک‌گرایانه دراین‌باره موضعی موجه است. در انتهای مقاله نشان داده خواهد شد که برخلاف نظر دیویس، اتخاذ موضع تکثرگرایانه، هم با نقدهای او همخوان است و هم ضرورت اتخاذ موضع شک‌گرایانه را برطرف می‌کند.

دنیس داتن (Denis Lourenc Dutton.1944- 2010) ، فیلسوفِ هنرِ امریکایی-نیوزیلندی، در بسیاری از آثارش و به‌ویژه آخرین اثرش با عنوان غریزه‌ی هنر: زیبایی، شعف و تکامل انسان (The art instinct: Beauty, pleasure, and human evolution) نظریه‌ی جدیدی در مورد هنر ارائه کرده و معتقد است که تمایل انسان به هنر و زیبایی، در واقع محصول تکامل او و یکی از سازگاری‌های متعددی است که از طریق انتخاب‌های طبیعی و جنسی در جریان تنازع برای بقاء کسب کرده است. داتن علاقمندی به هنر و زیبایی را نتیجه‌ی برنامه‌ریزی ژنتیکی می‌داند که از قدیمی‌ترین اجداد انسان امروز برای وی باقی مانده است. در دفاع از این ادعا، وی به مواردی مثل سلایق مشترک زیبا‌شناسی انسان‌ها در دوره‌های گوناگون تاریخی و در جوامع مختلف با فرهنگ‌های متفاوت و جهانشمولی زیبا‌شناسی اشاره می‌کند. از منظر داتن هنر و زیبا‌شناسی، برخاسته از غرایز انسانی‌اند و ریشه در سرشت انسان دارند. به عقیده‌ی او تکامل - و مهمتر از همه تکامل تخیل و عقل- است که آدمی را به فراتر رفتن از سرشت حیوانی‌اش قادر می‌سازد و باز همین انتخاب‌های طبیعی و جنسی‌اند که او را در موقعیت انسان خردمند قرار می‌دهند. این پژوهش در پی دستیابی به پاسخ این پرسش است که "چگونه می‌توان با بهره‌گیری از رویکرد داتن، تمایل انسان‌ها به هنر و زیبایی و دلیل لذت بردن همیشگی و همه‌جایی آن‌ها از آثار هنری را توجیه کرد؟"

جان دیویی در کتاب هنر به‌منزله‌ی تجربه نظریه‌ای بدیع درباره‌ی زیبایی و هنر ارائه می‌دهد که ریشه‌های آن را می‌توان در نگاه تکاملی و هگلی وی جست. کتاب ضمن معرفی نگاهی نو به هنر، به نحوی حاشیه‌ای به مقایسه‌ی علم و هنر می‌پردازد تا خواننده را در رسیدن به آراء نویسنده در فلسفه‌ی هنر راهنمایی کند. مقاله‌ی حاضر به بازنویسی دیدگاهدیویی درباره‌ی واقع‌گرایی علمیمی­پردازد.در این بازنویسی دعوی بر آن است که می‌توان با مقایسه‌هایی که دیویی میان هنر و علم در هنگام نگارش کتابهنر به‌منزله‌ی تجربه انجام داده است، به درک بهتری از دعوای کنونی فلسفه علم میان واقع‌گرایان علمی و ساخت‌گرایان اجتماعی رسیددرواقعدیویی تصویری از اندرکنش مداوم انسان و جهان پیرامون ارائه می‌دهد که نه با خوانش‌های متعارف واقع‌گرایی در فلسفه‌ی علم سازگار است و نه با برداشت‌های رایج ساخت‌گرایی اجتماعی می‌خواند.

در قالب پی دی اف

در قالب پی دی اف