آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

مسئله کنترل جمعیت دارای ابعاد بسیار گسترده و گوناگونی است، و ما در این پایان‌نامه سعی نموده ایم ابتدا کلیات نظر اندیشمندان مختلف را بیان نموده، و در پایان هر بخش به نقد و بررسی آرای ایشان در آن مبحث بپردازیم. لازم به ذکر است که برخلاف آراء مخالفان افزایش جمعیت، آراء موافقان بسط و گسترش چندانی در جامعه نداشته است، در حالی که ما در تحقیقاتی که داشتیم به صحت نظریه لزوم افزایش جمعیت رسیدیم. بنابرین ما در قسم نظریات مخالفین با حذف موارد تکراری کلیات نظریات ایشان را مطرح نمودیم، به نحوی که تقریباً تمام مسائل کسانی که در این وادی نظری داده اند در این پایان نامه گنجانده شده است،و در مقابل در تأیید نظریه لزوم افزایش جمعیت به نحو تقریباً مبسوطی سعی نمودیم شبهات مخالفان را پاسخ دهیم تا این پایان نامه کاری جدید و جزو معدود تحقیقات جامع در تأیید نظریه دینی لزوم تکاثر و تناسل باشد.به بیانی دقیق تر از آنجا که نظریه دین در مورد لزوم افزایش جمعیت امری بدیهی و غیر قابل انکار است و امکان تغییر در احکام الهی دین وجود ندارد، مخالفین به جهت یافتن مفر و عدم مقابله صریح با دین به دنبال تغییر موضوعات رفتند تا از این طریق حکم را تغییر دهند، به عنوان مثال افزایش جمعیت را مساوق و هم معنا با گسترش فقر، افزایش جرم و جنایت، افزایش بیکاری و غیره قرار دادند، و آنگاه حکم موارد مذکور را بر آن بار کردند. این تحقیق ارتباط بین موارد فوق الذکر و مانند آنها را با مسئله افزایش جمعیت، اولاً از طریق علم تجربی و ثانیاً از طریق علم دینی در منابع قرآن و سنت رد نموده و لذا تبدل موضوع را انکار می نماید. در بخشی دیگر اصل نظریه دین را در منابع دینی بررسی می نماید. و بخشی نیز به روش های ضد بارداری و احکام شرعی آنها اختصاص یافته است.

پایان نامه حاضر عهده دار بحث درباره مضاربه اسلامی است و در ضمن آن کوشیده شده کیفیت تشکیل بانک ها بر اساس فقه اسلامی ترسیم شود. سعی من بیشتر بر این بوده که نشان دهم اسلام دارای نظامی اقتصادی است و مضاربه بخشی از آن نظام است و بر اهل فن پوشیده نیست که مضاربه در سنت پیامبر معمول بوده است و فقها و راویان حدیث آن را در کتابهای فقهی و استدلالی تدوین نموده اند ولی همانطوری که ممکن است در طول تاریخ بعضی از اصتلاحات و کلمات مفهوم اصلی خویش را از دست بدهند. مضاربه نیز به چنین سرنوشتی مبتلا شده است.نمونه آن را میتوان در سالهای اخیر مشاهده کرد که چگونه شرکت های سرمایه دار در پوشش مضاربه به غارت اموال مردم می پرداختند در صورتیکه اگه بطور صحیح به آن عمل شود میتواند بعضی از مسائل اقتصادی مردم را سامان بخشد و برای طرفین معامله پر سود باشد و از رکود سرمایه نقدی جلوگیری کنند از آنجا که بحث مضاربه به عللی چند و از جمله مطرح شدن بانک اسلامی بدون ربا در جامعه امروزی ما مطرح شده است مطالعه در این خصوص و تبیین ماهیت و ابعاد آن را لازم دانستم.

تعدد زوجات یکی از مسائل بحث‌انگیز حقوق اسلام است که در طول تاریخ سوالات بسیاری از سوی موافقان و مخالفان در مورد آن مطرح شده است. از جمله این‌که فلسفه‌ی تعدد زوجات چیست؟ چرا اسلام که پیام‌آور عدل است آن را پذیرفته است؟ اسلام چه تمهیداتی برای جلوگیری از ظلم به زنان در این نهاد اجتماعی اندیشیده است؟ و... این‌گونه پرسش‌ها ما را برآن داشت که در این پایان‌نامه که مشتمل بر هفت فصل است به بررسی این موضوع از منظر فقه و حقوق اسلامی بپردازیم. طی پژوهش‌های انجام شده معلوم شد که اسلام مبتکر تعدد زوجات نبوده است، بلکه در ملل و ادیان گذشته، تعدد زوجات به شکل بی‌حد و حصر وجود داشته است و اگر اسلام تعدد زوجات را نمی‌پذیرفت در واقع صورت مسأله را پاک کرده بود. لذا اسلام برای ضابطه‌مند ساختن این پدیده، در گام اول آن را پذیرفت و محدود به چهار زن کرد و در گام بعدی جواز آن را مقید به عدم ترس از بی‌عدالتی نمود. هم‌چنین در این پژوهش معلوم شد که جواز تعدد زوجات از منابع چهارگانه‌ی فقه شیعه یعنی کتاب، سنت، اجماع و عقل، قابل استنباط است. ضمن این‌که اسلام تنها به جواز این نهاد اجتماعی اکتفا ننموده، بلکه در فقه اسلامی جزئی‌ترین روابط مرد با زنانش و چگونگی اجرای عدالت میان آن‌ها نیز بیان شده است. در نهایت پس از بررسی سیر تحول تعدد زوجات در حقوق ایران، روشن شد که قوانین موجود نه‌تنها ضامن حفظ حقوق زنان نیستند، بلکه از ضمانت اجرای کافی نیز برخوردار نمی‌باشند، که این امر باب سوءاستفاده از این قانون عالی اسلامی را برای سودجویان باز گذاشته است. لذا از قانون‌گذار اسلامی انتظار می‌رود این نقص در قوانین را به بهترین شکل اصلاح نماید.

یکی از مسائل فقهی بحث برانگیز در احکام متفاوت بین زن و مرد که گاه موجب ایجاد شبهه و اشکال می‌شود، موضوع شهادت است. زیرا در قرآن کریم در این مورد آمده است: دو نفر از مردان خود را به گواهی بگیرید و اگر دو مرد نبودند یک مرد و دو زن از میان کسانی گواه بگیرید که مورد رضایت و اطمینان شما هستند تا اگر یکی از آن دو فراموش و یا اشتباه کند دیگری به یادش بیاورد. با استناد بر آیه 282 سوره بقره گواهی زنان از نظر فقهای اسلامی اجمالاً نصف گواهی مردان به حساب می‌آید و علت آن در خود آیه شریفه ذکر شده است. این مسأله از ناحیه‌ی کسانی به عنوان تبعیض بر اساس جنسیت و حتی محرومیت زنان از حق مسلم خود مطرح شده است؛ امّا استدلال فقها و حقوقدانان اسلامی این است که شهادت یک تکلیف است نه یک حق. بنابراین عدم پذیرش شهادت زنان در بعضی موارد محرومیت از حق و تبعیض جنسی نیست، بلکه معافیت از تکلیف است.این پژوهش ضمن پرداختن به مبنای فقهی موارد پذیرش و عدم پذیرش شهادت زنان به بحث تحلیلی فلسفه‌ی تفاوت حکم شهادت زن و مرد می‌پردازد و دیدگاه فقیهان و صاحب‌نظران را در این باره مورد شرح و بررسی قرار می‌دهد و در نهایت به این نتیجه می‌رسد که شهادت ارتباطی به عقل ندارد، عقل یک توان و حالت فکری است، در حالی که شهادت یک احساس طبیعی است و به وثوق در نقل ارتباط دارد مثل اینکه شخصی بگوید فلان جریان را دیدم یا فلان جریان را شنیدم وقتی این شخص در گفتارش صادق باشد، شرایط شهادت محقق می‌شود. بهترین دیدگاهی که ‌می‌توان به عنوان حکمت و فلسفه‌ی این حکم ذکر کرد ادعای تکلیف بودن شهادت زنان است. با این حکمت می‌توان بسیاری از اشکالات مربوط به عدم پذیرش شهادت زنان را پاسخگو بود چرا که در بعضی موارد شارع مقدس به هدف صیانت و حمایت از زنان تکالیفی را که موجب بروز مشکلاتی برای آنان می‌شود، مرتفع نموده است و آنجایی که شهادت زن پذیرفته نیست او معاف از تکلیف بوده و حقی از وی ضایع نشده است.

یکی از حکمت‌های ازدواج در نصوص، بقای نسل است و از مهمترین مسایل ازدواج کفویت اعتقادی میان زوجین و حرمت ازدواج با بیگانگان است. امروزه با شکل‌گیری وسایل ارتباطی، انسان‌ها از سراسر دنیا با ادیان متفاوت و فرهنگ‌های گوناگون با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و چه‌بسا که این ارتباط به ازدواج منجر شود، بنابراین آشنایی با احکام نکاح در ادیان و مذاهب مختلف یک نیاز ضروری است. برای رفع این نیاز و به دلیل جایگاه خاصی که این بحث در اسلام داراست، در این رساله سعی کرده‌ایم مبانی و مستندات حرمت ازدواج زن یا مرد مسلمان با بیگانگان بر پایه‌ی آیات و روایات فقهی تبیین شود.