آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این مقاله به بررسی جایگاه هستی­شناسی در پدیدارشناسی رئالیستی رومن اینگاردن به ویژه در حوزة زیبایی­شناسی می­پردازد. رومن اینگاردن، پدیدارشناس لهستانی، از شاگردان معروف هوسرل بود که با رویکرد فلسفی استادش در دوره دوم فکری او یعنی ایده­آلیسم استعلایی­اش مخالفت کرد و معتقد بود که هوسرل در پژوهشهای منطقی رویکرد رئالیستی اتخاذ کرده است حال آنکه در ایده­ها به سمت ایده­آلیسم استعلایی گرایش می­یابد. محتوای کتاب در باب انگیزه هایی که هوسرل را به ایده آلیسم استعلایی سوق دادند دقیقاً همین مسأله است. اینگاردن پدیدارشناسی رئالیستی خود را در مقابل پدیدارشناسی ایده­آلیستی هوسرل مطرح کرد. مسأله رئالیسم/ ایده­آلیسم و توجه او به هستی­شناسی دغدغة مهم اینگاردن در تمامی نوشته­هایش است. به نظر او هستی­شناسی(در قالب هستی­شناسی صوری، مادی و وجودی یا اگزیستانسیال) با متافیزیک یکی نیست و تلقی او از وجود آثار هنری مثل اثر موسیقایی متفاوت است. اینگاردن وجود آثار هنری را از سنخ وجود قصدی(Intentional being) می­داند. به عبارت دیگر، بر این باور است که هستی و وجود این آثار نه عینی­اند نه کاملاً ذهنی بلکه وجود یا هستی کاملاً قصدی دارند و لذا از عینیت­های قصدی(Intentional Objectivities) برخوردارند. برای مثال، اثر موسیقیایی اثری است که وجود قصدی دارد نه وجود واقعی. آنچه را که در این مقاله به مثابة نتیجه محصل به آن دست یافتیم این است که هستی شناسی اینگاردن از سنخ هستی­شناسی سنتی نیست که از افلاطون تا هوسرل تداوم یافته و جان کلام وجود یا هستی مدنظر اینگاردن را باید در وجود قصدی یافت که مصادیق چنین وجودی را در آثار هنری تحلیل و بررسی کرده است.

پایان‌نامه‌ی حاضر کوششی برای ارائه تصویری روشن از جایگاه روش پدیدارشناسی ادموند هوسرل، به عنوان یکی از مهمترین جریان‌های فکری معاصر، در هرمنیوتیک فلسفی هانس گئورگ گادامر است. ابتدا آراء هر کدام از این دو فیلسوف را در دو فصل جداگانه توصیف و تحلیل و سپس در فصل چهارم با هم مقایسه کرده‌ایم. با مقایسه‌ی هرمنیوتیک فلسفی گادامر با پدیدارشناسی هوسرل، فهمیدیم که گادامر خودش را به جنبش پدیدارشناسی متعلق می‌داند، جنبشی که با پژوهش‌های منطقی هوسرل آغاز شده در آثار شلر و اثر اخیر هوسرل در باب زیست‌جهان قوام و بسط یافته و با پدیدارشناسی‌ هایدگر تکمیل یافته است. هرمنیوتیک فلسفی گادامر همانند آثار اولیه هایدگر بعضی از مفاهیم کلیدی همچون حیث التفاتی، زیست‌جهان و افق را از پدیدارشناسی هوسرل می‌پذیرد. بنابراین این اندیشه‌های تأثیرگذار هوسرل بود که گادامر را برای نظریاتش آماده کرد. با وجود این، ما نمی‌توانیم دیدگاه انتقادی گادامر را در مورد بعضی از مفاهیم کلیدی پدیدارشناسی هوسرل، مثل ذهنیت ‌استعلایی، ادراک صرف و غیره نادیده بگیریم. علاوه بر این، بین پدیدارشناسی هوسرل و هرمنیوتیک فلسفی گادامر شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد که بدان در متن اشاره شده است. به طور خلاصه، از جمله نتایج این پایان‌نامه این است که اگرچه گادامر از اندیشه‌‌ی فلسفی هوسرل تأثیر پذیرفته است، امّا اندیشه‌ی فلسفی او همان اندیشه‌ی فلسفی هوسرل نیست. گادامر بیشتر از اندیشه‌ی هایدگر تأثیر پذیرفته است. در این پایان‌نامه از روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی استفاده شده است.

در این مقاله به کنکاش در میان اندیشه های مختلف رورتی پرداخته ایم و نتیجه تحقیق حکایت از آن دارد که وی چندین ویژگی و خصلت مهم را به سنت فلسفی مغرب زمین، که از زمان افلاطون تا زمان حاضر تداوم یافته است، نسبت می دهد و آنها را نقد می کند. در این تحقیق تنها به شش ویژگی مهم این سنت که در لابه لای نوشته هایش بیش از سایر ویژگی ها به چشم می خورد، اشاره می کنیم. این شش ویژگی عبارت اند از: 1. فرار از تاریخ 2. مبتنی بودن بر معرفت شناسی 3. پایه فرهنگ بودن 4. رستگاری بخش بودن 5. جستجوی حقیقت و واقعیت غیر بشری 6. تلقی ذهن بمثابه آینه

ترجمه ماشینی: در این مصاحبه که در ژوئیه 2020 انجام شد، محمد اصغری، دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تبریز، یازده سوال (از طریق ایمیل) از پروفسور سوزان هاک، استاد برجسته فلسفه در دانشگاه میامی پرسید. . این فیلسوف آمریکایی مشتاقانه و با حوصله پاسخ سوالات را برای من ایمیل کرد. سؤالات این مصاحبه عمدتاً در مورد فلسفه تحلیلی و فلسفه پراگماتیست است. این مصاحبه از طریق ایمیل شخصی بین من و پروفسور سوزان هاک در ژوئیه 2020 انجام شد. این مصاحبه که پروفسور هاک مشتاقانه آن را پذیرفت، شامل یازده سوال در مورد بیوگرافی وی و نقش فیلسوفان مختلف در اندیشه او و در نهایت در مورد تأثیر فلسفه پراگماتیسم است. روی فکرش البته ناگفته نماند که کتاب فلسفه منطق در ایران هاک به فارسی ترجمه شده است و دو مقاله در فصلنامه پژوهش های فلسفی (دانشگاه تبریز) منتشر کرده است و یکی از مقالات او را نیز به فارسی ترجمه کرده ام. . آنچه برای من بسیار جالب بود تأثیر پراگماتیسم بر اندیشه هاک بود که چارلز سندرز پیرس، در میان پراگماتیست های کلاسیک آمریکایی، به همان اندازه که جان دیویی در اندیشه رورتی داشت، بر اندیشه این فیلسوف تأثیر داشت. در اینجا از پروفسور سوزان هاک تشکر می کنم که با حوصله و مشتاقانه به سوالات من پاسخ داد.

طی دهه­های گذشته، توسعۀ تکنولوژی پزشکی و دغدغه­های اقتصادی، همچنین گسترش تخصص­گرایی در حوزۀ سلامت باعث زدودن چهرۀ انسانی این حوزۀ شده است. این مسئله باعث شده به هنگام معالجۀ بیمار، تأثیر جنبه­های روانی و محیطی بر وی نادیده گرفته شود و کادر سلامت توجه خود را فقط به بدن بیولوژیکی بیمار معطوف دارند که این امر نیز به دلیل رفتار نادرست آنها با بیمار، شکایات بیماران را در پی داشته است. دست­اندرکاران حوزۀ سلامت برای برطرف کردن مشکلات خود به مکاتب مختلف فلسفی، چون پدیدارشناسی متوسل شده­اند. پدیدارشناسی با آموزه­های مختلف خود، چون در پرانتز نهادن پیش­فرض­ها و تعصبات، این امکان را در اختیار ما قرار می­دهد که بتوانیم واقعیت را آن‌گونه که بر ما پدیدار می­شود، توصیف کنیم. بی­تردید یکی از واقعیاتی که در زندگی روزمره خود با آن مواجه هستیم، مسئله سلامتی و بیماری است. در حالی که در حوزۀ پزشکی مدرن، بیماری به منزله عدم کارکرد درست اندام­ها و سیستم­های بدن و سلامتی به منزله نبود این اختلالات تعریف می­شود، پدیدارشناسی با تأکید بر تجربۀ زیستۀ افراد بر توجه به جنبه­های روانی و محیطی بیماری و سلامتی تأکید دارد. توجه به این جنبه­های بیماری و سلامتی باعث تغییر در معنای بیماری و سلامتی می­شود. بر اساس این معانی پدیدارشناسانه، بیماری دیگر فقط به بدن بیولوژیکی بیمار محدود نمی­شود، بلکه بدن زیستۀ او را دچار اختلال می­کند، بدنی با ابعاد مختلف وجودی که هر کدام از این ابعاد می­توانند تأثیر بسزایی در بیماری وی داشته باشند. توجه به این سطح از بدن و معانی پدیدارشناسانه سلامتی و بیماری سبب می­شود که افق­های دید بیمار و کادر حوزۀ درمان به هم نزدیک شده و آنها ارتباط بهتری با یکدیگر برقرار کنند.