آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

تحقیق حاضر، با هدف جمع آوری روایات تفسیری قتاده و بررسی مبانی تفسیری او به انجام رسیده و در یک مقدمه و سه فصل، تنظیم و تدوین شده است. در فصل اول، زندگی و عصر قتاده در فصل دوم، تفسیر قتاده، سپس روش تفسیری قتاده و در نهایت، مباحث علوم قرآنی، از دیدگاه قتاده، بررسی شده است. و در فصل پایانی با عنوان تفسیرقتاده، مجموعه روایات قتاده، جمع آوری شده است/

موضوع این تحقیق کاوشی در (تحلیل قراآت صحابه) است که پس از جستجو و بررسی در موضوع قراآت صحابه، و تحلیل نظرات علمای اسلام، به نظر می رسد که صحابه پیامبر اسلام (ص ) در زمان حیات آن حضرت، دارای یک قرائت در مورد قرآن بوده اند. از این روی قراآت دیگر به آنها منتسب می باشد و عوامل گوناگونی در انتساب قراآت مزبور به آنها دخیل بوده اند که از مهمترین شان تصرف و دخالت راویان آنان در قرائت آنها است. در این پژوهش سعی شده قرائت واحد با دلایل مختلف عقلی، نقلی و شواهد تاریخی، اثبات گردد و بر اتفاق نظر قاطبه علمای شیعه در این خصوص اشاره شده است/

هدف پایان نامه بررسی زندگی و شخصیت محمد بن السائب کلبی است که در یک مقدمه و پنج فصل تنظیم و تدوین شده است ک مهمترین موضوعات مورد بحث ، آن بدین قرار می باشد - شرح حال محمد بن السائب کلبی شامل شخصیت علمی ، آثار، راویان ، مشایخ و اتهام او به کذب .. - دیدگاههای علوم قرآنی او در مباحث : ترتیب نزول ، شان نزول ، حروف مقطعه ، قراآات ، مکی و مدنی ، نسخ و..، - روش تفسیری کلبی : تفسیر اثری ، لغوی ، قرآن به قرآن ..، - مجموعه قراآات و روایات تفسیری محمد بن السائب کلبی ، که از دوازده منبع تفسیری گردآوری شده است و تعداد آنها به ۷۷۳ روایت می رسد روش تحقیق کتابخانه ای است

در قرآن کریم در آیات بسیاری پیرامون برخی گزاره های علمی سخن رفته که ذیل آنها آرای مختلفی بیان شده است. در این راستا، پژوهش حاضر در تلاش است به بررسی و واکاوی دیدگاه های دو نظریه پرداز مطرح در میان فارسی زبانان یعنی دیدگاه های جعفر نکونام و محمدعلی رضایی اصفهانی بپردازد تا در نهایت اثبات کند علت اختلاف دیدگا ها تفاوت پیش فرض های هریک در تحلیل گزاره های علمی قرآن کریم است. برای نیل بدین هدف، پس از بسط و تبیین مسأله، مهمترین پیش فرض ها در تحلیل این گونه آیات بیان و آرای صاحب نظران ذکر شده ذیل آنها شرح داده می شود. یافته های پژوهش حاکی از آن است که پیش فرض ها نقش بسیار مؤثری در تحلیل گزاره های علمی قرآن دارند و نگاه ظاهری یا نگاه علمی به این گونه آیات مبتنی بر دخالت پیش فرض هایی چون زبان قرآن، جامعیت قرآن و تفاوت مخاطب آیات الهی است.

ترتیب روایی نزول قرآن، موضوع این پژوهش را تشکیل می دهد. این روایات که به چهارده تن از صحابیان و تابعیان می رسد، محور بحث و نقد و نظر در باب ترتیب نزول است. نگارنده، ضمن بررسی این نظریات، ترتیب نزول سوره ها را به طور کلّی معتبر دانسته و منعکس کننده این ترتیب سوره ها را «مصحف امام علی علیه السلام» می داند که با فرمان و وصیّت پیامبر اسلام، گردآوری و مرتّب شد و برخلاف ترتیب سوره های مصحف عثمانی است که با اجتهاد صحابه فراهم آمده و به فرمان و وصیّتی از پیامبر خدا مسبوق نبوده است. وی این نظریه را که با اتّکا به روایات اسباب نزول - که قصّه هایی انطباق یافته بر مضامین سوره هایند و یا با نظر به مضامین برخی سوره های مدنی که با مضامین سوره های مکّی مشابهت دارند - نیز رد نموده است. این پایان نامه در پنج فصل، بدین ترتیب فراهم شده است. در فصل نخست، تحت عنوان «کلّیات»، مقدّمات تحقیق، یعنی مباحثی نظیر «رئوس ثمانیه» در اصطلاح قدما، اهمّیت موضوع، پیشینه موضوع، فرضیات و ادّعاها در این زمینه بیان شده و تعریف برخی مصطلحات (مانند: قرآن، مصحف، مصحف عثمانی، نزول قرآن، نزول دفعی و تدریجی، حضرت جبرئیل، واحد نزول، تقویم نزول، حجّیت و حجّیت خبر واحد و روش تحقیق) آمده است. طرح و نقد دیدگاه های مختلف در زمینه توقیفی یا اجتهادی بودن ترتیب سوره های قرآن، نظریه توقیفی بودن به ضمیمه تعریف و تبیین حدود هر یک و ادلّه استناد شده در این ترتیب، همچنین تصریح پیامبرصلی الله علیه وآله به گروه های چهارگانه سوره ها، تحزیب سوره ها در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله، قرائت سوره ها توسط پیامبرصلی الله علیه وآله به ترتیب موجود، اجماع صحابه بر مصحف عثمانی، عدم تتابع همه سوره های متشابه الصدر، تناسب سوره ها، و در پایان، ادلّه اجتهادی بودن ترتیب سوره ها از مطالب مورد بحث فصل بعدی است. از مباحث مهم مطرح شده در فصل دیگر، دانش قرآنی حضرت امیرعلیه السلام ، به ضمیمه تعریف و تبیین حدود هر یک و ادلّه استناد شده در مصحف ایشان و سرگذشت گردآوری آن در دوران ائمه، ترتیب سوره ها در مصحف حضرت و سرنوشت آن است. نگارنده، فصل چهارم را به بررسی ترتیب نزول قرآن به استناد روایات و ملاک های نقدِ ترتیب روایات و اعتبار این ترتیب ها اختصاص داده است. وی در این فصل، روایات ترتیب نزول قرآن را بر اساس چهارده طریق، مورد کندو کاو قرار داده است. در پیوست ها نیز مباحثی همچون:ترتیب سُوَر مصحف ابن مسعود، مصحف اُبیّ بن کعب و دانش قرآنی او و وجود سوره های اضافی در این مصحف، مراحل شکل گیری ترتیب سُوَر مصحف عثمانی و وجود لحن در این مصحف، شیوه های تقویم نزول قرآن و اعتبار آنها، انواع تقویم نزول قرآن و مشکلات آن، اسانید روایات ترتیب نزول و اختلاف آنها و نقد و تأویل این اختلاف ها و رجال روایات ترتیب نزول، ارائه شده است

این پایان نامه در چهار فصل و هشت پیوست به شرح زیر تنظیم و تحقیق شده است: فصل اول، مقدمات تحقیق، تعریف مصطلحات و روش تحقیق و میزان اعتبار نتایج آن؛ فصل دوم، توقیف و اجتهاد در ترتیب سور و آیات مصحف عثمانی؛ فصل سوم، دانش قرآنی حضرت علی علیه السلام و سرگذشت و ترتیب سور مصحف آن حضرت؛ و فصل چهارم، ترتیبهای روایی اجتهادی و اعتبار آنها. پیوست اول، دانش قرآنی و ترتیب سورمصحف ابن مسعود؛ پیوست دوم، دانش قرآنی و ترتیب سور مصحف ابی بن کعب؛ پیوست سوم، مراحل شکل گیری و ترتیب سور و لحنهای مصحف عثمانی وتأیید آن مصحف از سوی حضرت علی علیه السلام؛ پیوست چهارم، شیوه های تقویم نزول قرآن؛ پیوست پنجم، انواع آن؛ و پیوست ششم، مشکلات آن؛ پیوست هفتم، اسانیدروایات ترتیب نزول؛ پیوست هشتم، شرح حال رجال معروف آن روایات.

موضوع رساله حاضر سیره حکومتی پیامبر اسلام? درمواجهه با اهل کتاب وبه طور عمده یهودیان ونصرانیان است. پس از بیان مسأله، ضرورت وپیشینه تحقیق؛به تعریف لغوی واصطلاحی واژگان مرتبط شده است .دربرخورد با کفار غیر حربی?اهل ذمّه? رفتار وتعاملی بر اساس آیات «انک لعلی خلق عظیم» و«رحمه للعالمین» به کار رفته وآیات وروایات مرتبط بررسی شده است. از سوی دیگر دربرخورد با کفار حربی که با مسلمین سر جنگ دارند، برای اجرای عدالت بر اساس «اشداء علی الکفار»رفتار شده وبرای شناخت بیشتر جرمهای آنان، آیات وروایات مرتبط بررسی شده است.درگام بعد به پراکندگی اهل کتاب درجهان پیش از اسلام پرداخته وسپس پیشینه جغرافیایی وتاریخی آنان به ویژه علل مهاجرت اهل کتاب به حجاز، اتحاد واختلافات آنان با یکدیگر را، مورد بررسی قرار داده است. سپس به بیان وبررسی معاهدات وپیمانهای رسول خدا ? با اهل کتاب می‌پردازد. ودربرخی موارد به پیمان شکنی آنان پرداخته وکیفیت برخورد آن حضرت?ص? با آنان را بیانمی‌کند. درپی این بحث اهداف، آثار ونتایج این قراردادها، مورد بررسی قرار می‌گیرد.آنگاه سیره قضایی رسول خدا ?، جایگاه قضایی وحقوق شهر وندی اهل کتاب درجامعه مسلمین، قضاوت پیامبر? بر مبنای عدل وداد دراختلافات آنان، واگذاری قضاوت به دیگران ویا خود آنان را تبیین نموده است. علاوه بر این، موضوعاتی همچون : چگونگی روابط اقتصادی رسول الله? با اهل کتاب؛دادن هدیه وقرض، معامله وتجارت آزاد اهل کتاب ذمّی با مسلمین، کیفیت وکمیت دریافت جزیه وخراج از آنان؛چگونگی تعامل آن حضرت? با اهل کتاب حربی، زنان، فرزندان، منازل، مزارع واموال آنان؛توجّه خاص به سیره نظامی رسول خدا?، اصول سیاست خارجی آن حضرت? با اهل کتاب؛از اهم مطالب این رساله است.

چکیده ندارد.

پایان نامه حاضر در چهار فصل به بررسی روایات تفسیری امام صادق(ع) ذیل جزء دو قرآن کریم پرداخته است: در فصل اول کلیاتی درباره تعریف موضوع، تعریف مصطلحات (سندی، رجالی، دلالی) آمده است. فصل دوم به روایات تفسیری مروی از امام صادق(ع) اختصاص دارد. این روایات از کتب تفسیر روایی شیعه یعنی تفاسیر برهان، صافی، عیاشی، قمی و نورالثقلین جمع آوری، سندیابی، استخراج و استدراک مأخذ شده و نیز لغات مشکل ترجمه و آدرس آیات موجود در متن حدیث یاد شده است. در فصل سوم شرح حال رجال و در فصل چهارم تحلیل متن احادیث از نظر سند و محتوا آمده است.

سیری در تفاسیر قرآن نشان می‌دهد درک مفسران پیشین در برخی از آیات با فهم‌های دوره‌های پسین متفاوت است. همین تفاوت‌هاست که این پرسش را پیش می‌کشد اساساً چرا چنین اختلاف‌نظر و تحول آرائی در فهم و تفسیر برخی آیات قرآن بوجود می‌آید؟ و چگونه می‌توان تبیین و توضیح علمی برای چنین رخدادی ارائه کرد؟ د‌ر پاسخ به این پرسش، محققان قرآنی غالباً از عوامل معرفتی سخن گفته و کمتر به عوامل غیرمعرفتی پرداخته‌اند. از جمله عوامل غیر‌معرفتی تأثیرگذار در تحول آراء مفسران، مفهوم ایدئولوژی مطرح در علوم اجتماعی است. در این پژوهش، تحول صورت‌گرفته در تفسیر آیاتی از قرآن در دوره معاصر، نسبت به دور‌ه‌های پیشین با استفاده از مفهوم ایدئولوژی بررسی شده است. نتایج از این قرار است که شکل‌گیری ایدئولوژی‌های جدید، از جنبه‌های مختلف به تحول در فهم مفسران معاصر انجامیده است.