آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

. دراین رساله که با عنوان بررسی روایات تفسیری امام صادق(ع) در جزء نهم قرآن در سه فصل تنظیم گردیده است، احادیث تفسیری امام صادق(ع) در ذیل جزء نهم از تفاسیر روائی شیعه جمع آوری و از منابع اصلی مصدریابی و استدراک شده است.تمام احادیث نقل شده، مورد بررسی سندی و دلالی قرار گرفته و در پایان شرح حال رجال در فصلی جداگانه آمده است./

نظریه‌پردازی در خصوص آغاز دوره روش‌های تفسیری از مهم‌ترین مباحث تاریخ تفسیر است. از دیدگاه استاد محمدهادی معرفت، شروع دوره عقل‌گرایی یا اجتهاد در تفسیر، هم‌زمان با عصر تابعین بوده و پیش از آن، روش مرسوم میان صحابه مبتنی بر نقل و روایت گزارش شده است. این نظر با دیگر مباحث ایشان در خصوص ویژگی‌های تفسیر صحابه – که در کتاب تفسیر و مفسران آمده – مغایرت دارد. به‌علاوه انطباق این دیدگاه با مستندات تاریخی، روش مفسران شیعه و سنی و نصوص قرآنی محل بحث است. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی برمبنای منابع کتابخانه‌ای به تحلیل و نقد نظر آیت‌الله محمدهادی معرفت پرداخته است. نتایج نقد و تحلیل مسأله نشان می‌دهد که تأکیدات قرآن‌کریم، توصیه‌های نبی‌مکرم(ص) و اهتمام برخی از بزرگان صحابه بر تعقل، استنباط و اجتهاد در کشف مراد آیات موجب شد تا روش عقل‌گرایی و اجتهاد از همان سال‌های ابتدای بعثت و هم‌زمان با حیات پیامبر(ص) مرسوم شود. این شیوه تفسیری به دوره تابعان اختصاص ندارد؛ جز اینکه از گسترش و پردازش بیشتری برخوردار گردید.

چکیدهیکی از دغدغه‌های بشر از گذشته تا امروز، مسأله نجات و رستگاری او در این دنیا و عالم پس از مرگ است که در تمام ادیان الهی مطرح بوده است.اما انحراف از مسیر حقیقت باعث به وجود آمدن کج فهمی‌هایی در بشر شده است.در آیین مسیحیت همچون سایر ادیان الهی تفکرات انحرافی وارد شد که هیچ سابقه ای در اصل این دین نداشته است.آموزه فدا از جمله این تفکرات است که صرف ایمان به این آموزه را موجب نجات و رستگاری پیروان این دین می دانند.در تفکر اسلامی شیعی در خصوص فدیه شدن امام حسین(ع)به عنوان کفاره گناهان مطرح می شود لکن برداشت ناصواب از این مسأله باعث شد گروهی تصور کنندصرف محبت به امام حسین(ع) نجات بخش آنان خواهد بود. پژوهش حاصل با هدف ایجاد همگرایی بین ادیان، بررسی مسأله فدا در دین اسلام و مسیحیت به روش توصیفی تحلیلی می پردازد.و به این نتیجه می رسد که گرچه مسئله فدا در روایات اسلامی مطرح شده است؛ صرف ایمان به این آموزه نجات بخش نیست بلکه ایمان به خدا و انجام عمل صالح و تلاش در جهت رفع آلودگیهای ظاهری و باطنی می تواند بستر ساز بهره مندی از شفاعت امام حسین را فراهم کند. .واژه‌های کلیدی: فدا، اسلام، مسیحیت، حضرت عیسی (ع)، امام حسین (ع)، کفاره، نجات .

پژوهش حاضر «بررسی زندگی حضرت موسی(ع) و پیامبر اکرم(ص)» در ابعاد مختلف است که در نتیجة بررسی بین زندگی این دو پیامبر اولوالعزم مقایسه ای تطبیقی صورت گرفته و این نتایج حاصل شده است که این دو پیامبر(ص) در این موارد تشابهاتی دارند، نبوت هر دو از قبل پیش بینی شده بود، هر دو قبل از نبوت مدتی را به چوپانی پرداختند، هر دو از سوی همسر مورد پشتیبانی قرار گرفتند، هر دو در جوار کوه به پیامبری رسیدند، اولین فریضه ای که به عنوان حکم الهی بر هر دو واجب شد نماز بود، هر دو مأمور بودند حاکمان عصر خود را به دین خود دعوت نمایند، به هر دو نسبت سحر و جنون دادند، هر دو ناگزیر شدند از موطن خود هجرت کنند و به هر دو کتاب آسمانی داده شد و کتاب آسمانی هر دو نیز مورد تحریف قرار گرفت، با این تفاوت که کتاب حضرت موسی(ع) به طور کامل (لفظی و معنوی) مورد تحریف واقع شد ولی قرآن طبق وعدة الهی از تحریف لفظی در امان ماند، گرچه به تحریف معنوی دچار گشت/

با توجه به اهمیت قرآن به عنوان بزرگترین ارمغان وحی و نقش سازنده و تأثیر گذار آن در فرهنگ، تمدن و سرنوشت بشریت و لزوم تبیین و تفسیر این کتاب جهت بهره بردن از معارف عظیم و بی کرانش که استوارترین شیوه جهت پیمودن طریق واقعی سعادت است، نیز با توجه به ارتباط تنگاتنگی که میان قرآن و سنت وجود دارد، تا جایی که این دو عدل یکدیگرند و ثقلین نامیده شده اند. اعتبار و کارآمدی روایات تفسیری معصومان علیهم السلام به عنوان بخشی از سنت که در تفسیر و تبیین قرآن کریم از نقشی والا برخوردارند در این رساله مورد تحقیق قرار گرفته است. شیوه کار چنین بوده که در هر بخش پس از طرح موضوع و تبیین آن به ذکر ادله و مستندات پرداخته شده و در نهایت نظرخود محقق ارائه شده و طبق آن به استدلال پرداخته است. مباحث عمده رساله پس از مقدمه در سه فصل و یک خاتمه سامان یافته به اختصار عبارتند از: ‎1- اعتبار و حجیت روایت تفسیری، ‎2- کاربرد روایات در اثبات چینش توقیفی آیات،‎3- کاربرد روایات در استفاده مفاهیم گسترده از آیات و اثبات جاودانگی آنها ‎4- کاربرد روایات در تبیین مبهمات قرآنی ‎5- کاربرد روایات در استخراج روش های تفسیری ائمه علیهم السلام ‎6- کاربرد روایات در توضیح مفردات و واژه های قرآن ‎7- کاربرد روایات در آیات الاحکام و ابواب مختلف دانش فقه . در آخرین قسمت، تحت عنوان خاتمه نتایجی را که به دست آمده است جمع بندی نموده و با ارائه چند موضع تحقیقی در این زمینه و پیشنهاد آنها برای پژوهش دیگر دانشجویان گرامی،بحث را با سرانجام رسانده ایم.

پیوست در منابع دیجیتالی

تاکنون ترجمه های زیادی از قرآن کریم به زبان فارسی نگاشته شده است که هیچ یک بی اشکال نبوده اند. یکی از این ترجمه ها از آن دانشمندی معروف در شبه قاره هند به نام شاه ولی الله محدث دهلوی است که از حدود دو قرن و نیم قبل برجای مانده است. این ترجمه با همه زیبایی هایش دارای اشکالاتی اساسی بویژه از جنبه ادبی نیز می باشد. برخی از مهمترین این اشکالات که در این مقاله بعنوان لغزش از آنها یاد شده است عبارتند از: ناهمسانی در ترجمه واژه ها، ترجمه غلط و ناصواب برخی کلمات و آیات، مخالفت برخی ترجمه ها با قواعد صرفی و نحوی، دخالت دادن دیدگاه های خاص کلامی در ترجمه، عدم رعایت حدود ترجمه و خلط میان ترجمه و تفسیر و تاویل، استفاده از اسرائیلیات و افزودن برخی حواشی غیرضروری و ناصواب ، و در نهایت عدم رعایت قواعد املایی و چینش دستوری زبان فارسی. این لغزش ها در دو دسته ادبی و غیر ادبی جای گرفته اند و اگرچه برخی از آنها ناخواسته رخ نموده اند ، ولی قطعاً برخی دیگر لغزش هایی است که به عمد در این ترجمه راه یافته اند.

قرآن، کتاب هدایت است و آدمی با مراجعه به آن می‌تواند به اهداف هدایتی قرآن دست یابد؛ ولی از آنجا که قرآن به کلیات پرداخته است و جزئیات را به عهده پیامبر (ص) گذاشته است، ضروری است که برای فهم عمیق قرآن به احادیث آن حضرت مراجعه شود. اما به جهت عمق نامحدود قرآن، پیامبر (ص) نمی‌توانستند همه‌ی آیات را با همه‌ی بطون آن تبیین کنند؛ لذا بر خود لازم دانستند که در کنار قرآن برای آیندگان منبعی دیگر در اختیار قرار دهند تا مورد استفاده‌ی هدایتی مردم قرار گیرد. بر این اساس مطابق حدیث ثقلین، اهل بیت (ع) را به عنوان بیان کننده‌ی قرآن معرفی فرمودند. علی (ع) در میان اهل بیت (ع) از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و پیامبر (ص) ایشان را اعلم صحابه در امور دینی و به همراه قرآن معرفی کرده است، و بزرگان صحابه نیز به این مطلب اذعان دارند. پس با مراجعه به متون روایی و تفسیری می‌توان تعالیم قرآنی و تفسیری ایشان را فرا گرفت و بدین طریق با وقوف به جایگاه تفسیری آن حضرت، خود را از تعالیم ایشان بهره‌مند ساخت.

یکی از کهن‌ترین روش‌های تفسیر قرآن روش تفسیر به لغت و صرف و نحو و بلاغت (تفسیر ادبی) است. در روایات تفسیری بجای مانده از معصومان (ع)، موارد فراوانی وجود دارد که آن بزرگواران ضمن بازگو کردن معنای لغوی یا نکات ادبی موجود در آیات و با تکیه بر قواعد صرف، نحو، معانی، بیان و یا ارجاع به کاربردهای عرفی و ذکر واژه‌های مترادف به تفسیر و تبیین آیات پرداخته اند. در این مقاله موارد و نمونه هایی قابل اعتنا از این گونه تفسیر در آثار به جای مانده از معصومان (ع) ارائه شده تا علاوه بر اثبات ریشه‌داری و قدمت این روش در تفسیر قرآن، مشروعیت، صحت و نیز اهمیت این شیوه در تفسیر به عنوان یکی از روش‌هایی که معصومان در تبیین آیات قرآن به کار برده‌اند نیز به اثبات رسد.

انسان شناسی علم به انسان و احوالات انسانی در بعد امور کلی و جزیی، فردی و اجتماعی، تئوریک و عملی است. بر این اساس علم انسان شناسی حوزه های بسیار گسترده ای از علوم را در برمی گیرد. لذا باید ریشه های علم انسان شناسی را در علوم انسانی، هنر، علوم تجربی و علوم اجتماعی جستجو کرد. با ظهور اسلام و تعالیم وحیانی، قرآن به عنوان مهم ترین منبع، افق های جدیدی را دربارة ماهیت انسان گشود. جالب ترین نکته هم در مورد مباحث قرآن پیرامون انسان، جامعیت موضوعات و گاه انحصاری بودن مطالب آن است که در کنار هم قرار گرفته اند. در میراث اسلامی سخن بسیاری از سوی عالمان دینی دربارة انسان با صبغه روایی، کلامی، فلسفی و عرفانی بیان شده است.در این میان امام خمینی نیز به مباحث انسان شناسی های بشری و انسان شناسی قرآنی و تفاوت های این روش ها پرداخته اند و علم انسان شناسی وحیانی، صحیح و جامع را برای زندگی فردی و جمعی ضروری می دانستند.