آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 193
تحلیل گرایش های عرفانی حکیم سبزواری پیرامون چگونگی پیدایش کثیر از واحد
نویسنده:
عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این پژوهش درصدد بررسی دیدگاه عرفانی حکیم پیرامون چگونگی پیدایش مظاهر کثیر از واحد است. مراد عرفا از فیض اقدس، ظهور علمی اشیا بدون کثرت در علم الهی و از فیض مقدس، فیضی است که اعیان ثابته را که در علم الهی موجود هستند، در عین محقق می­سازد. پرسش اساسی این مقاله عبارت است از: حکیم سبزواری پیرامون چگونگی پیدایش کثیر از واحد چه تحلیل عرفانی ارائه می­دهد؟ دستاوردهای این جستار هم عبارتند از: حکیم بر این باور است که ذات، اسما و صفات بدون توجه به کثرات در مقام احدیت ظهور دارند، اما در مقام واحدیت این کثرات از یکدیگر متمایزند. او اسم را ذات به علاوه صفت معرفی می­کند و عرفا بر این باورند که اسمای الهی از طریق تعاون، تناکح و تقابل در پیدایش کثرت مؤثرند، علاوه بر این، ما می­توانیم از طریق ائمة اسما و فروع آن­ها، اصول اسما و افرادآن­ها و برحسب شهود سالک چگونگی پیدایش کثرت را براساس اسمای الهی تبیین کنیم. حکیم برای وجود منبسط ویژگی­های متعدد مثل نفسیت، وحدت حقه ظلیه، ظهور ذات غیب الغیوب... ذکر می­کند
صفحات :
از صفحه 101 تا 119
اقبال و ادبار فیلسوفان غربی نسبت به نظریه غایت‌انگاری
نویسنده:
عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از سقراط و حتی در نزد افلاطون به صورت یک مسأله جدی و واضح فلسفی مطرح نبوده است، گرچه می‌توان در آثار آ‌ن‌ها، برای این نظریه مؤیداتی یافت. ارسطو به صورت واضح و جدی نظریه غایت انگاری را مطرح کرده و نظریه او تقریباً بلامنازع تا پایان قرون وسطی به حیات خویش ادامه داده و از سوی فیلسوفان مدرسی به ویژه سنت توماس آکوئینی مورد حمایت جدی قرار گرفت. بعد از رنسانس فرانسیس بیکن به عنوان پایه‌گذار علم جدید و دکارت به عنوان مؤسس فلسفه مدرن، گرچه اصل علت غایی را انکار نکردند، اما به صورت بی‌رحمانه‌ای به نظریه غایت انگاری هجمه آوردند و آن را از ورود به عرصه فیزیک و علوم تجربی منع و به حوزه متافیزیک سوق دادند و حتی کندوکاو متافیزیکی درباره‌ای این نظریه را بی‌ثمر دانستند.
صفحات :
از صفحه 83 تا 107
ارزيابی بنيان های معرفت شناختی نسبيت فرهنگی با تكيه بر نظريه فطرت
نویسنده:
عين الله خادمی، علی حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نسبيت فرهنگي يكي از رايج ترين لوازم نسبيت گروي در معرفت شناسي شمرده مي شود. بر اساس نسبيت فرهنگي، ارزش يك عنصر فرهنگي تنها در زمينه فرهنگي خاص قابل درك است. سه تقرير عمده از نسبيت وجود دارد: نسبيت مفهومي، نسبيت اعتقادي و نسبيت ارزشي- هنجاري. با تكيه بر معرفت شناسي و انسان شناسي فطري مي توان به ارزيابي تقريرات نسبيت پرداخت. تقريرات نسبيت از مباني نادرست معرفت‏ شناختي در باب صدق نظير شكاكيت يا انسجام و... تغذيه مي شوند و به خطاي روش‏ شناختي مبني بر خَلط نگاه توصيفي جامعه شناختي با نگاه تحليلي فلسفي دچارند. با تكيه بر فطرت هم مي توان از نوعي مبناگروي معرفتي مبتني بر بديهيات در حوزه معرفت دفاع كرد كه تئوري مطابقت را ملاك صدق مي داند و از نوعي واقع‏ گرايي حمايت مي‏كند و هم مي توان از نوعي مبناگروي اخلاقي مبتني بر بديهيات در حوزه اخلاق دفاع نمود كه به شيوه معقولي مشتركات معرفتي- اخلاقي جوامع و فرهنگ‏ هاي گوناگون را توجيه و تبيين مي كند. تداوم تاريخي و گسترش جغرافيايي عناصر جهان‏ شمول فرهنگي چون حقيقت، معنويت، عدالت و آزادي فارغ از اشكال گوناگونش با محوريت فطرت انساني، زمينه وفاق و همبستگي جوامع بشري را ميسر ساخته، نسبيت فرهنگي را به چالش مي‏كشد.
صفحات :
از صفحه 51 تا 77
بررسی منحنی تحول معنای رویت خدا از منظر (سه دوره) اشاعره
نویسنده:
علیرضا موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از اصول فرقه اشاعره «رؤیت خدای تعالی توسط مؤمنین با چشم بصری در سرای آخرت است».این موضوع از زمان شکل‌گیری این فرقه در اوایل سدۀ چهارم هجری قمری از سوی ابوالحسن اشعری تاکنون ادامه دارد. اشاعره در تقابل با فرقه معتزله، تقریرات و تبیینات متفاوتی از رؤیت خدا داشته‌اند. معتزله در بارۀ رؤیت خدای تعالی به مانند شیعه به تنزّه و عدم جسمیت خدای تعالی معتقدند. این نوشتار به بررسی تحولات و تطورات نقلی و عقلی آراء بزرگان اشاعره یعنی اشعری، غزالی و فخر رازی در بارۀ رؤیت خدای تعالی پرداخته است. نگارنده به شیوه تحلیلی – توصیفی و با استفاده از مهمترین منابع موجود از سه شخصیت مذکور، تلاش کرده است تا در سه فصل جداگانه به دلایل نقلی و عقلی رؤیت خدای تعالی و تقریرات و تبینات هر یک از سه شخصیت اشاعره پرداخته و در فصلی جداگانه به بررسی نقاط اشتراک و افتراق آنان اقدام نماید. ابوالحسن اشعری در دو کتاب خود « الابانه» و « اللمع» فصل‌های مجزایی به معنای رؤیت خدای تعالی اختصاص داده و با استناد به حدیث رؤیت ماه منسوب به پیامبر اسلام (ص) و آیات قرآنی دلایل نقلی خود را مبنی بر رؤیت خداوند به وسیله مؤمنین در آخرت تبیین می‌نماید، و نیز با تبیین «دلیل وجود»، «دلیل رؤیت»، «دلیل پاداش و انعام مؤمنین» و «دلیل حدوث » دلایل عقلی خود را تبیین می‌کند. ابوحامد غزالی در کتاب «الاقتصاد فی الاعتقاد» دیدگاه کلامی و در دو کتاب «الاربعین» و «روضۀالطالبین» دیدگاه عرفانی خود را در بارۀ معنای رؤیت خدا آورده است. او با استناد به همان آیات قرآنی اشعری به معنای رؤیت خدای تعالی پرداخته، و با عرضۀ دلایل کلامی و عرفانی همانند: «دلیل جهت وحکم مقابل»، «دلیل علم و آگاهی»، «دلیل ادراک و کشف تام» و «دلیل لذت» از دیدگاه خود در مسأله رؤیت خدای تعالی دفاع می‌کند. فخر رازی در کتاب «تفسیر مفاتیح‌الغیب» بحث‌های نقلی و کلامی از رؤیت خداوند ارائه کرده‌است، دلایلی همچون «دلیل ادراک»، «دلیل نفی عموم»، «دلیل تحول»، «دلیل حس ششم»، «دلیل آیات خاص»، «دلیل مدح» و«دلیل وجود و نیازمندی به علت» از جملۀ آنهاست او در کتاب «المحصل» ضمن استناد به همان آیات مطرح شده اشعری مجدداً «دلیل مدح»، «دلیل وجود»، «دلیل حکم مقابل» و «دلیل ادراک» را تکرار می-کند. در فصل بررسی‌های تطبیقی با نگاهی شعاعی مشتمل بر روش، معناشناسی، ادله و گستره به بررسی تطبیقی مسأله رؤیت پرداخته شده است، و تفاوت آراء آنها در موارد چهارگانه مذکور مشهود است.
پیامدهای تربیتی نظریه حرکت جوهری
نویسنده:
طاهره آسیادار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یافته‏ها حاکی است که نظریه‏ی حرکت جوهری، از جمله ابتکارات اندیشه‏ی ملاصدرا است که برخلاف آراء ارسطو و ابن‏سینا که تغییر را تنها درچهار مقوله‏ی کم، کیف، أین(مکان) و وضع(موقعیت) ممکن می‏دانستند، بر تغییر در جوهر نیز اصرار می‏ورزد و به اثبات آن می‏پردازد. از مهم‏ترین مباحث مندرج در این پژوهش این است که بر اساس حرکت جوهری، نظام طبیعت، یکپارچه حرکت است و با شوق ذاتی به سمت غایت حرکت خویش، در تلاش و تکاپوست. انسان نیز به عنوان جزئی مهم در این نظام، در حرکتی به سمت کمال و غایت خویش ره می‏سپارد و موطن حرکت جوهری انسان، نفس اوست. نفس، از این منظر مورد توجه اکید ملاصدرا قرارگرفته است. تحقیق حاضر به این مسئله پرداخته است که با بررسی ویژگی‏های نظریه‏ی حرکت جوهری، دلالت‏های آن را در مباحث تربیتی بیابد.برای نیل به این منظور با استفاده از روش تحلیل و تفسیر مفهومی، نظریات متعدد صدرالمتألهین در زمینه‏ی هستی‏شناسی، معرفت‏شناسی و انسان‏شناسی مورد بررسی قرارگرفت و به سوالاتی در زمینه‏ی تعریف و وجود حرکت، تعریف و تبیین حرکت جوهری، بررسی دلالت‏ها و نتایج متافیزیکی حرکت در جوهر پرداخته شد و از دیگر مسائل مورد توجه این پژوهش، تبیین جایگاه انسان در نظام هستی و سرانجام بررسی دلالت‏های نظریه‏ی حرکت جوهری ملاصدرا برای نظام تربیتی بودند.نتایج حاصل از این پژوهش بر این مسئله تأکید دارد که سیر صعودی در تغییر و تحول موجودات عالم با توجه به نظریه حرکت جوهری، ضرورت وجود تربیت ویژه در سنین مختلف رشد و تغییر انسان را به دنبال خواهد داشت.همچنین اراده و آزادی انسان به عنوان ویژگی بارز او، تأثیر غیرقابل انکاری بر سعادت یا شقاوتش دارد. با توجه به اینکه طبق مفاهیم و اصول نظریه‏ی حرکت جوهری، انسان، قوه و استعداد پذیرش هر نوع تربیتی را دارد و هر صورتی را که برگزیند، ماهیت اصلی او را شکل می‏دهد، شناخت و معرفت صحیح، می‏تواند به این ویژگی خدادادی انسان، جهتی معنادار بخشد.
ابعاد مسخ در قرآن و روایات
نویسنده:
ابوذر انصاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهیکی از موضوعاتی که در چند آیه قرآن مطرح شده، مسخ عده‌ای از انسان‌های عصیانگر و متمرد به صورت بوزینه و خوک است. برخی روایات اهل بیت نیز به توضیح این مسئله پرداخته است. تبیین حقیقت این مسأله؛ می‌تواند نقش موثری در بازدارندگی انسان از ارتکاب گناه ایفا کند. در این تحقیق نویسنده با تکیه بر آیات و روایات و توصیف و تحلیل دو دیدگاه مسخ جسمی و روحی؛ نشان داده است که دلایل واضحی حکایت از مسخ جسمی دارد. و همین‌طور در این موضوع مورد تحلیل و تبیین قرار گرفته که مسخ مبتنی بر علت‌های مختلفی بوده و صید ماهی، علت پایانی و جزء اخیر آن به حساب می‌آمده است. همچنین روشن کرده‌ است که: 1. برخی عذاب‌های الهی، به ویژه مسأله مسخ، صرف یک رویداد تاریخی تمام شده نیست، بلکه سنت و قانون حاکم بر نظام آفرینش است و در صورت فراهم شدن همه علت‌ها، زمینه‌ها و شرایط تکرار آن موضوعیت می‌یابد. 2. آنان که در جریان روز شنبه مسخ ‌شدند، پس از مدت کوتاهی به هلاکت رسیدند و زاد و ولدی نداشتند تا تصور شود بوزینه‌‌ها و خوک‌هایی که اکنون وجود دارند، از نژاد آنان باشند. 3. از روایات استنباط می‌شود که عده‌ای از انسان‌ها در روز قیامت مسخ می‌شوند و در قالب حیوانات محشور می‌گردند. 4. مسخ با مسأله مبتنی بر عدم بازگشت موجود کمال یافته و از قوه به فعل رسیده، به عقب؛ که در فلسفه به اثبات رسیده؛ مغایرت و ناسازگاری ندارد، بلکه کاملا با آن همخوان و هماهنگ است. 5. مسخ را می‌توان حادثه‌ای خارق العاده(مانند دیگر معجزات الهی) تلقی کرد که نافی قانون علیت هم نیستند.
برهان نظم
عنوان :
نویسنده:
غلام عباس فیاضی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در فصل اول که مربوط به کلیات مباحث می باشد عناوینی چون : ضرورت موضوع، هدف و انگیزه، تعریف و اقسام نظم بیان و همچنین براهین دیگری که در مورد خداشناسی وجود دارد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فصل دوم که مربوط به گذا اجمالی به تاریخچه برهان نظم می باشد. فصفل سوم که عهده دار تقریر برهان نظم می باشد در این فصل به انواع تقریرات مورد ارزیابی قرار گرفته ، تفاوتها، نتایج و استدلالهای هر تقریر بیان گردیده است. فصل چهارم که اشکالات در آن مطرح گردیده به مهم ترین اشکالات که در مورد برهان نظم وجود دارد پرداخته شد. در فصل پنجم این رساله به عنوان شاهد موضوع، به نمونه های از نظم در عالم اشاره گردیده است. ششمین فصل این پایان نامه اختصاص دارد به نوع نگاه کتاب و سنت به این برهان و اینکه چگونه آیات و روایات از نظم حاکم بر جهان در ابعاد مختل به پدیدآورنده این نظم استدلال می کند.
تبیین دیدگاه هستی‌شناسانه ابن‌سینا پیرامون عشق
نویسنده:
عین الله خادمی , اکرم باغخانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
چکیده :
نوشتار حاضر با رویکردی فلسفی عرفانی به بررسی نگرگاه هستی­شناختی ابن سینا در مسألة عشق می­ پردازد. در این دیدگاه شیخ به نحو تشکیکی بالاترین و نفیس ­ترین مرتبۀ عشق را مربوط به پروردگار همۀ عوالم هستی می­ داند، که بیان ایشان عمدتاً در تفکر فلسفی ایشان ناظر به همین مرتبه است. اما آن­چه نظر عرفانی ایشان را معطوف به خود داشته است و سبب هستی شمولی عشق در دیدگاه پورسینا گشته، علاوه بر عشق ذاتی حق به خویش، مراتب خلقت از بالاترین تا پست­ ترین آن است؛ به این معنا که رتبۀ بعد مربوط به جواهر عقلی قدسی است که مبتهج به ذات حق و عاشق خیر مطلق­ اند. سومین مرتبۀ تشکیکی عشق از آن نفوس ناطق فلکی و سپس نفوس کامل انسانی است. چهارمین و پنجمین مرتبه مربوط به نفوس ناطق متوسط و ناقص است و مراتب بعد مشتمل بر سایر موجودات عالم هستی یعنی نفوس حیوانی، نباتی و جمادات است که شیخ این عشق غریزی و نهفته در ذات مخلوقات را عشق آن­ها به کمال خود می­ داند و این ­گونه با بیان سریان عشق در گسترۀ هستی به دیدگاه عرفا نزدیک می­ گردد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 84
تبیین مفهوم لذت و اقسام آن از منظر غزالی
نویسنده:
عین الله خادمی، حمیدرضا حاجی بابایی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
غزالی لذت را به ادراک ملایم تعریف کرده و برای آن اقسام مختلفی بیان می ­کند که عبارتند از: لذت حسی و قلبی، لذت حسی و غیر حسی، لذت ظاهری و باطنی، لذت حسی و عقلی، لذت عقلی و بدنی. او چگونگی تکوین و تکامل لذات در انسان را ضمن پنج مرحله تبیین می­ کند و پنج عاملِ تفاوت از ناحیه قوه مدرکه، تفاوت از ناحیه ادراکات، تفاوت در معانی مدرَکه، تخالف نوعی و تخالف از حیث قوت و ضعف را به­ عنوان ملاک­ های تمایز لذات بیان می­کند. ابو حامد در تعریف لذت متأثر از فارابی است و عدم توجه او به دو تعریف ارائه ­شده از سوی ابن ­سینا مبین نقص کار ایشان است. اقسام مختلف لذت از نگاه غزالی را می­ توان به یک تقسیم واحد برگرداند. عدم تمایز میان عقل و قلب از سوی او در بیان اقسام مختلف لذت، امری ناصواب است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
خلق افعال از دیدگاه متکلمان
نویسنده:
عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
  • تعداد رکورد ها : 193