آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 9
باختر؛در نگارشات بطلمیوس جغرافیه نویس یونانی
نویسنده:
اندره برتلو، احمدعلی خان کهزاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
شرح ثمره بطلميوس در احکام نجوم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامي طهور,
چگونگی مواجهه متکلمان امامیه با هیئت بطلمیوس و آثار آن
نویسنده:
نویسنده:رضا دارینی؛ استاد راهنما:رسول رضوی؛ استاد مشاور :محمد رنجبر حسینی,سیدعیسی مسترحمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
هیئت بطلمیوسی یکی از دیدگاه‌های مشهور در بحث اخترفیزیک و کیهان‌شناسی است که در قرن سوم ه.ق. و با ترجمه متون تمدن یونانی–هلنی، وارد جامعه مسلمانان شد و در مباحث جهان‌شناسیِ برخی آموزه های کلامی تأثیر گذاشته و ضمن آن که در تحلیل و توضیح برخی مباحث جهان‌شناسیِ علم کلام از هیئت بطلمیوسی، بهره برده شد، چالش‌های متعدّدی نیز برای جهان‌شناسی اسلامی ایجاد کرد؛ برای نمونه می‌توان به تلاش برای جای‌دادن عرش و کرسی که در بحث جهان‌شناسی اسلامی محیط بر هفت آسمان معرفی شده بودند در میان نُه فلک مورد ادعایِ هیئت بطلمیوسی اشاره کرد، همچنین در مباحث آفرینش ذیل بحث منشأ و مبدأ و وابستگی تعداد عقول به افلاک و چگونگی ارتباط قدیم به حادث، از تعالیم هیئت بطلمیوسی بهره برده شد. همچنین مفاد هیئت بطلمیوسی، معجزات کیهانی مانند معراج، ردالشمس و شقّ‌القمر را به چالش کشاند و اصل اعتقادی معاد، ذیل معاد جسمانی، بهشت و جهنم، و فرجام دنیا را در تضاد با تعالیم اسلامی قرار داد. بنابراین اولاً فهم صحیح از چیستی هیئت بطلمیوسی و جایگاه آن نزد متکلمان امامیه، ثانیاً چگونگی مواجهۀ متکلمان امامیه با هیئت بطلمیوسی و آثار کلامی حاصل از آن، مورد سؤال بود و با توجه به تبارشناسی و گونه‌شناسیِ مسئله که رویکردی میان‌رشته‌ای (کلام و هیئت) و روشی توصیفی-تحلیلی، داشت، مشخص ‌گردید: جایگاه هیئت بطلمیوسی نزد متکلمان امامیه در حقیقت ارائۀ یک نوع کیهان‌شناسی علمی – فلسفی است و مواجهۀ متکلمان امامیه با توجه به تعاملِ تعالیم هیئت بطلمیوسی با مباحث کلامی، در دو رویکرد کلّیِ فلسفی و غیر فلسفی، قابل توصیف است. فیلسوف –متکلمان یعنی متکلمانی که دارای رویکرد فلسفی بوده‌اند، درمباحثی مثل عرش و کرسی و مباحث آفرینش همراهی بیشتری با هیئت بطلمیوس در تطبیق آموزه‌های اسلامی با هیئت بطلمیوسی داشته‌اند؛ اما از طرف دیگر در بحث معجزات کیهانی به مخالفت با مفاد هیئت بطلمیوسی پرداختند و در مباحث عالم آخرت، در دو دسته ی متکلمان قبل از میرداماد و بعد از میرداماد قابل شناسایی هستند زیرا در حالی که متکلمانی مانند خواجه نصیر ،علامه حلی و فاضل مقداد ،چالش ایجاد شده توسط هیئت بطلمیوسی را شبهه‌ای بیش ندانسته و آن را نپذیرفتند. اما افرادی مانند میرداماد و صدرا ، آن را بحثی علمی و قابل تأمّل در نظر گرفته، که نمی توان به راحتی آن را نادیده گرفت بلکه تا جایی که ممکن است باید آن را به تأویل برد و تفسیری از آن ارائه داد که چالش ایجاد شده حل شود.متکلمان غیرفلسفی نیز در دو رویکرد نص‌گرا و عقل‌گرایِ غیرفلسفی، قابل تقسیم هستند، که از رویکرد واحدی در مخالفت یا موافقت با هیئت بطلمویسی برخوردار بودند با این تفاوت که متکلمان عقل‌گرا از دلایل عقلی نیز در مواجهه با هیئت بطلمیوسی بهره جستند. متکلمان غیرفلسفی در بحث عرش و کرسی مخالفتی با هیئت بطلمیوسی اظهارنکردند، اما همراهی و همدلی ملموسی با این هیئت از خود نشان ندادند و در بحث معجزات کیهانی و مبدأ و منشأ جهان به مخالفت با مفاد هیئت بطلمیوسی پرداختند.
نظریۀ استنتاج در منطق ابن سینا: آمیزه ای ارسطویی رواقی با خطایی بطلمیوسی
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رگه هایی از منطق گزاره ها را در آثار ارسطو می توان دید. با این حال، او شیفته آموزه قیاس حملی است و قیاس های شرطی را اگرچه تحویل ناپذیر، ولی نیازمند به آن ها می شمارد. پس از ارسطو، شاگردانش کوشیدند نظریه قیاس های شرطی را گسترش دهند با این حال کار چندانی از پیش نبردند. این رواقیان بودند که با نگاه ویژه به منطق گزاره های شرطی، نخستین دستگاه منطق گزاره ها را پایه گذاری کردند. جایگاه بنیادین منطق رواقی در آغاز قرن بیستم و در پرتو آموزه های منطق ریاضی کشف گردید. ابن سینا اگرچه می کوشد در نظریه استنتاج از دست آوردهای هر دو سنت ارسطویی و رواقی بهره گیرد؛ اما همچنان منطق رواقی را کم اهمیت می شمارد و بیشتر نیروی خود را صرف گسترش نظریه «قیاس های تماماً شرطی» تئوفراستوس می کند. کم اهمیت دانستن منطق رواقی به خودی خود یکی از خطاهای راهبردی ابن سینا است که خاستگاه آن نوشته های مشاییانی چون اسکندر افرودیسی است که منطق رواقی را با تحقیر گزارش کرده اند. افزون بر این، ابن سینا از نظر منطقی، قیاس حملی را در جایگاه نخست، قیاس اقترانی شرطی را در جایگاه دوم، و قیاس استثنایی را در جایگاه سوم می نشاند. این دومین خطای راهبردی اوست که از آناکاویک نخست ارسطو سرچشمه می گیرد و می توان آن را «خطای بطلمیوسی» نامید.
صفحات :
از صفحه 21 تا 48
دستاوردهای ابن ‌سینا در اخترشناسی ادوار میانه اسلامی
نویسنده:
سیدمحمد مظفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسی انتقادی نجوم ابن سینا در حوزه نظری و نیز کوشش های عملی و رصدی و لو اندک وی در حیطه اخترشناسی بر عهده این مقاله است؛ در جنبه نخست، الگوی حرکات اولیه و ثانوی افلاک قرار دارد که در دانشنامه علأیی و النّجاة مطرح شده است. وی در این الگو نحوه ارتباط بین محرک اول با فلک الاعلی و افلاک کوچکتر سیارات را به صورت هندسی و با تاکید بر آموزه ارسطویی پیکربندی حرکات افلاک سیارات (یعنی فقط کاربرد حرکات مستدیر یکنواخت) تببین می کند. در جنبه رصدی نجوم وی، به تنها کمیت رصدی او، یعنی مقداری که ابن سینا برای میل کلی یافته بود (30; 33; 23)، اشاره می شود که در کنار سایر مقادیری که پیشینیان یونانی و اسلامی وی یافته بودند، وی را به تغییر مقدار میل کلی معتقد کرده بود. جنبه دیگر کارش که ترکیب دو جنبه نخست است، در الگوی خورشیدی وی (در نجوم شفا) هویدا می شود، جایی که او تلاش دارد با ترکیب پنج فلک الگویی «نظری» (و ارسطویی) برای حرکت خورشید ارایه کند تا این الگو بتواند شواهد «رصدی» تغییر میل کلی را نیز «توجیه» نماید.
صفحات :
از صفحه 109 تا 130
نقد دیدگاه هوبرت دریفوس مبنی بر تقدم هایدگر بر کوهن در طرح علم هنجاری و انقلاب‌های علمی
نویسنده:
حمیدرضا سعادت نیاکی، محمدتقی چاوشی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
این مقاله در صدد اثبات این مطلب است که بر خلاف ادعای هوبرت دریفوس مبنی بر تقدم هایدگر بر کوهن در طرح ایده علم هنجاری و انقلاب­های علمی، هیچ رابطه­ای میان دیدگاه فلسفی هایدگر در باب علم مدرن و فلسفه علم کوهن وجود ندارد و بنابراین، نوبت به سخن گفتن از تقدم هایدگر بر کوهن در مباحثی که مطرح شد نمی­رسد. برای نیل به این مقصود، ابتدا دیدگاه هایدگر درباره ماهیت علم مدرن را مطرح می­کنیم. سپس به تبیین و نقد دیدگاه دریفوس درباره تقدم هایدگر بر کوهن در بحث از علم هنجاری می­پرداز­یم. بعد از آن، نظر دریفوس در باب تقدم هایدگر بر کوهن در طرح ایده­ی انقلاب علمی را نقد و بررسی می­کنیم و در پایان نتیجه­گیری حاصل از مطالب مطروحه را بیان می­نماییم.
صفحات :
از صفحه 125 تا 141
بازكاوى وامدارى غرب به اسلام در علم نجوم
نویسنده:
محمد فولادى، آذر انجم شعاع
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه غرب خود را پرچمدار علم و پژوهش مى داند. درحالى كه بجز چهار قرن اخير، كه شاهد موفقيت هاى علمى در غرب هستيم، پيش از اين، بالغ بر هزار سال قلمرو وسيع تمدن اسلامى، مركز تفكر و دانش و بسيارى از شهرها، قطب علمى و آموزشى جهان و ظهور نخبگان و انديشمندان مسلمان بوده است. اين پژوهش با رويكرد تحليلى و توصيفى ـ تبيينى بر آن است تا نقش مسلمانان را در كشف اسرار آفرينش در علم نجوم، و چگونگى انتقال آن به اروپاييان بررسى نمايد. يافته هاى پژوهش حاكى از آن است كه منجمان مسلمان با الهام از آموزه هاى دينى، اقدام به بناى رصدخانه هايى با تجهيزات كامل نجومى، طى قرون 3ـ10ق در بغداد، دمشق، مراغه، سمرقند و استانبول نمودند. منجمان مسلمان به نظريات نوينى، بر خلاف نجوم بطلميوسى دست يافتند و آنچه در قرون 16 و 17 توسط كوپرنيك، گاليله و كپلر مانند قانون اينرسى، بيضويت مدارها، جاذبه عمومى مطرح گرديد، قرن ها قبل توسط منجمان مسلمان ارائه شده بود كه به نوعى سرقت علمى از سوى غرب به شمار مى رود.
صفحات :
از صفحه 45 تا 62
بررسی انتقادی تاثیر ابن سینا بر جریان اخترشناسی در دوره اسلامی و نقد نظریه «انقلاب علمی در رصدخانه مراغه»
نویسنده:
سیدمحمد مظفری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله به سه تاثیر عمده بوعلی سینا بر نجوم دوره اسلامی پرداخته می شود: نخست، وی تمایزی روش شناختی بین نجوم به عنوان علمی محاسباتی و برهانی، و تنجیم، به عنوان علمی تخمینی نهاد و از این رو یک انفکاک اصولی بین نجوم و تنجیم، که در سراسر نجوم بابلی و یونانی و اسکندرانی به منزله یک کل پنداشته می شدند، رقم زد، دوم، دفاع وی از فلسفه ارسطویی در برابر تشکیکات ذهن تجربی ابوریحان بیرونی است که از نقش مثبت عوامل جامعه شناختی به نفع وی نیز سود برده بود، سوم، تاثیر آموزه های مشایی با قرائت سینوی در فعالیت های نجومی دوره نخست رصدخانه مراغه، حلقه علمی نصیرالدین طوسی، است. این تاثیرات در مقیاس دانش نجوم واجد جنبه های منفی و مثبت بوده است: تاثیر نخست گامی رو به جلو محسوب می شود، در حالی که دو تاثیر بعدی، یا به کاستن قدرت دانش نجوم و ناتوانی آن در تغییر باورهای رایج فلسفه طبیعی منجر شد یا در برخی جای ها و برهه ها منجر به فروکاستن آن تا حد یک دانش هندسی گردید.
صفحات :
از صفحه 47 تا 75
بحثی تطبیقی پیرامون بررسی ریشه ها، پیش زمینه ها، و خاستگاه های نظریه تکثرگرایی دینی در مسیحیت و اسلام
نویسنده:
حسن حسینی سروری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
هدف مقاله حاضر، بررسی ریشه‌ها و خاستگاه‌های ظهور و بروز نظریه تکثرگرایی دینی در حوزه معرفت شناختی کلام مسیحیت و مقایسه آن با نگرش اسلامی‌ در این خصوص است. در ابتدا به چند اصل در زمینه بروز و ظهور نظریات جدید در کلام جدید و فلسفه دین اشاره شده است و به دنبال آن، علل و عوال معرفتی و تاریخی ظهور نظریه تکثرگرایی دینی در حوزه معرفتی مسیحیت مورد بررسی قرار گرفته است. مقاله حاضر در صدد اثبات این فرض است که مسأله تکثرگرایی، اساسا‌ و ماهیتا‌، ریشه‌ای مسیحی دارد، بنابراین، هر گونه اسلامی‌کردن نظریه تکثرگرایی که بر اساس ریشه‌ها و خاستگاه‌های خاص خود بروز کرده است، مغالطه و اشتباهی بین است. به اعتقاد مؤلف, ‌تکثرگرایی در اسلام، مبنا و ماهیتی خاص دارد و اسلام همواره منادی نظریه "تکثرگرایی در دین" بوده است، منتها نه از آن جهت که واکنش و یا عکس العمل، و یا نتیجه قهری و یا طبیعی سلسله‌ای از حوادث باشد، بلکه بدین معنا که خود مبنایی مستقل و ماهیتی روشن و تعریف و تفسیر ویژه‌ای در تعالیم اسلامی‌ دارد.
صفحات :
از صفحه 21 تا 40
  • تعداد رکورد ها : 9