آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

علوم انسانی اسلامی به عنوان شـاخه ای از علـم دينـی دارای دو دسـته مبـانی اسـت؛ مبـانی علم شناختی و مبانی دين شناختی. بحث از مبانی علـم شـناختی از سـنخ مسـائل فلسـفه علـم است و مباحث مربوط به مبانی دين شناختی، بيشتر در زمره مباحث فلسفه دين قابـل طـرح است. مبانی دين شناختی علم دينی به اصول و ويژگيهايی از دين گفته می شود كه دين با برخورداری از آن، امكان ورود به عرصه علوم را پيدا می كند. زبـان ديـن اسـلام در زمـره اين اصول است. اين زبان به واسطه ويژگی معناداری و حكايت گری از واقع، ايـن قابليـت را به دين اسلام می دهد تا در علوم انسانی ايفای نقش كند؛ اما در مباحث رايـج در فلسـفه دين، ديدگاه هايی وجود دارد كه با خدشه در وجود اين ويژگـی هـا در زبـان ديـن، راه را برای ورود دين به اين عرصه مسدود می كنند. پوزيتيويستها بـا طـرح چـالش معنـاداری، ويتگنشتاين با ايده بازيهای زبانی و كاركردگرايـان بـا پيـروی از نظريـه كـاربردی معنـا، طراحان اصلی ديدگاه های مخالف به شمار می روند. در ايـن نوشـتار پـس از تبيـين امكـان تحقق علوم انسانی اسلامی براساس ويژگي های زبانی ديـن اسـلام، بـه بيـان ديـدگاه هـای مخالف و طرح اشكالات هريك ازآنها خواهيم پرداخت.

در این مقاله، درباره تفسیر گروهی از فلاسفه، همچون هکر، بِیکر، مک‌داول و مک‌گین از استدلال و پاسخ شک‌گرایانة ویتگنشتاینِ کریپکی یا کریپکنشتاین بحث خواهیم کرد و نشان داده خواهد شد که بخشی از تفسیر این فلاسفه و بنابراین انتقاداتی که آنها بر اساس این تفسیر ارائه می‌کنند، نادرست است. بر اساس استدلال کریپکنشتاین، هیچ فکت یا امر واقع‌ای در مورد اینکه اظهارات یک شخص چه معنایی دارند وجود ندارد. کریپکی مدعی است که این نتیجة شک‌گرایانه به پارادوکس معروفی ختم می‌شود که ویتگنشتاین در بند 201 تحقیقات فلسفی خود به آن اشاره می‌کند. بر اساس خوانش کریپکی، ویتگنشتاین با شکاک در مورد نتیجة شک‌گرایانة استدلال شک‌گرا همراهی دارد. گروهی از فلاسفه این مدعا را در تعارض با دیدگاه ویتگنشتاین دانسته و مدعی‌اند کریپکی بحث اصلیِ ویتگنشتاین در این بند را متوجه نشده است. به نظر آنها، هدف ویتگنشتاین نشان دادن این است که پارادوکس مذکور برآمده از یک بدفهمی فلسفی است؛ پس برخلاف مدعای کریپکی، پارادوکس را نمی‌پذیرد. در این مقاله، با بهره‌گیری از خوانش جورج ویلسون از استدلال کریپکنشتاین، تمایزی میان دو نتیجة استدلال شک‌گرایانه پررنگ و بر اساس آن، درستی انتقادات فوق از کریپکنشتاین ارزیابی می‌شود. بیان خواهد شد که فلاسفة مذکور در این مدعا که کریپکنشتاین، پارادوکس را می‌پذیرد در اشتباه‌اند.

زبان چیست؟ در تاریخ فلسفه غرب پاسخ‌های متفاوتی به این پرسش داده شده است. اما از نگاه ویتگنشتاین و گادامر این پاسخ‌ها به نحو بنیادین به یکدیگر شبیه‌اند و این دو به این رویکرد بنیادین انتقاد می‌کنند. گادامر از تاریخ فلسفه غرب با عنوان تاریخ فراموشی زبان یاد می‌کند. گادامر، آگوستین را استثنایی در تاریخ فلسفه غرب می‌داند؛ زیرا به نظر گادامر، آگوستین با طرح ایده کلمه درونی جایگاه تعیین‌کننده زبان و نسبت محوری زبان با اندیشه را تایید کرده است. اما ویتگنشتاین، آگوستین را نماینده اصلی رویکرد بنیادین فلسفه غرب به زبان معرفی می­کند و انتقادات خود را به این رویکرد بنیادین، با اعتراض به دعاوی آگوستین مطرح می‌کند. در این مقاله این دو تفسیر متفاوت از آگوستین را مرور می­کنم و در باب امکان قرابت بین فلسفه زبانِ آگوستین به روایتِ گادامر، از یک‌سو، با زبان به روایتِ ویتگنشتاین، از سوی دیگر تأمل می­کنم.

معرفت‏شناسى، شاخه ‏اى از فلسفه است که به بحث از ماهیت معرفت و حوزه آن، مبانى و پیش‏فرض هاى حصول معرفت، و اعتبار اقسام گوناگون شناخت مى‏ پردازد. یکى از مباحث معرفت‏ شناسى بررسى ماهیت دو گونه معرفت، یعنى «معرفت پیشینى‏» و «معرفت پسینى‏»، و تمایز آن دو و همچنین نسبت این تقسیم با تقسیمات ذى ‏ربطى همچون تقسیم قضایابه «ترکیبى‏» و «تحلیلى‏» و تقسیم حقایق به «ضرورى‏» و «ممکن‏» است. مباحث ‏یاد شده، محور اصلى مقاله حاضر را تشکیل مى‏ دهد، به گونه‏ اى که انتظار مى ‏رود پس از مطالعه آن، طرحى کلى از پیش‏فرض ها، مبانى، مسائل و مشکلات این بحث فرا روى خواننده علاقه‏ مند به مقولات معرفت‏ شناختى قرار گیرد. آقاى پال ک. موزر (Paul K. Moser) گلچینى از مهم‏ترین مقالات جمعى از فیلسوفان مشهور مغرب زمین در این باب را جمع ‏آورى کرده و خود مدخلى به ابتداى آن افزوده که نوشتار حاضر بازگردان بخش نخست آن است. مجموعه مزبور، در سال‏1987 با این مشخصات منتشر گردیده است: Moser Paul K.,A Priori Knowledge,(Oxford UniversityPress,1987)

هدف اصلی این تحقیق، توضیح و بررسی جایگاه ایمان در فلسفه ویتگنشتاین است. بدین منظور پس از یک مقدمه کوتاه که در واقع ارائه تصویری از سیمای فیلسوف مورد بحث ماست. فصل اول با عنوان "مدخلی بر مطالعه ویتگنشتاین" آغاز می شود. در فصل دوم روایت های کلاسیک از ایمان مورد بحث قرار گرفته از فصل سوم بحث روی دوران اول تفکر ویتگنشتاین آغاز می گردد. فصل چهارم "تئوری تصویری" عنوان دارد که در آن نظریات معرفت شناختی واپستمولوژیک ویتگنشتاین اول مورد بحث قرار میگیرد. فصل پنجم به امر ناگفتنی اختصاص دارد که در رأس آن ایمان قرار می گیرد. فصل ششم سرآغاز بخش دوم است که به دوران دوم حیات فکری ویتگنشتاین اختصاص یافته است. فصل هفتم به "بازی های زبانی" اختصاص دارد که از مضمون های اصلی دوران متأخر است. در فصل هشتم بحث درباره "اشکال زندگی" است. فصل نهم "تلقی ویتگنشتاینی" از ایمان به دیدگاههای شخصی ویتگنشتاین راجع به ایمان می پردازد. فصل دهم به نقد و بررسی فشرده از نظریات ویتگنشتاین در دو دوره متفاوت حیات فکری او اختصاص دارد. این پژوهش با یک نتیجه گیری خلاصه در پنج بند به آخر می رسد.

سؤال نامناسبی كه درباره صدق مطرح می گردد، اين است كه «صدق چيست». لذا بهتر است كه با پرسش «صدق يك گزاره (عبارت، جمله، باور) چيست» كار آسانتر شود. هدف اين مقاله اين است كه پيرامون سؤال فوق به تبيين تعدادی تئوريهای صدق و به عبارتی دقيق تر، خانواده نظريات مربوط به صدق بپردازد: تئوريهای پيوستگی مشتمل بر نسبت های پيوستگی بين يك مجموعه از باورهاست. تئوريهای مطابقت رويكردی به صدق گزاره ها دارد نه از آن جهت كه با گزاره های ديگر چه نسبتی دارد، بلكه از اين باب كه نسبت آن گزاره با جهان خارج چگونه است، يعنی مطابقت آن با اعيان خارجی و واقع. در تئوريهای عملگرايی صدق يك باور از مطابقت آن با واقع برگرفته می شود، اما تأكيد می كند كه بقای باورها، توسط آزمون تجربه حاصل می شود يعنی مطابقت آن با باورهای ديگر. از نظر تارسكی، صدق بر حسب يك نسبت معنايی از صدق پذيری تعريف می شود. در تئوری صدق بيان زائد، «صادق» امری است زائد. زيرا گفتن اينكه «P صادق است» معادل است با گفتن P.

معنای زبان هدف اصلی در پژوهش‌های زبانی است. ویتگنشتاین دو دیدگاه نسبت به زبان داشت: اول، زبان را تصویری از عالم می‌دانست؛ یعنی واژگان ارجاع‌ناپذیر به محسوسات را بی‌معنا می‌پنداشت؛ دوم، معنای زبان را تابع کارکرد آن در بازی‌های زبانیِ مخصوص کاربران آن می‌دانست. فارابی نیز زبان را فقط مافی‌الضمیر در انسان می‌دانست و بر این باور بود که قصد گوینده، که برای معانی به کار می‌رود و در قالب لفظ گنجانده می‌شود، همان زبان است. از دیدِ او، معانی موجودند و الفاظ نزد ملت‌ها قراردادی‌اند. این پژوهش با رویکرد توصیفی ـ تطبیقی نظریات ویتگنشتاین و فارابی درباره زبان و معنی را تحلیل کرده و وجوه تفاوت و تشابه ‌آن‌ها را نشان داده است. فارابی دو نظریه درمورد الفاظ داشت که با دیدگاه اول و دوم ویتگنشتاین سازگار بود. همچنین هر دو اندیشمند، زبان را محور اصلی فلسفه می‌دانستند و بر این باور بودند که کار اصلی فلسفه ابهام‌زدایی از زبان است، اما ویتگنشتاین در آغاز برخی گزاره‌ها را بی‌معنا تلقی می‌کرد و فارابی معنا را موجود در جهان می‌دانست. ویتگنشتاین دستور زبان را به‌عنوان علمی عملی نمی‌پذیرد و آن را تابع معنا می‌داند، اما فارابی علم نحو را علمی مستقل و هم‌سو با منطق می‌شمارد؛ به نظر او هر منطقی برای بیان نظریات خود نیازمند دستور زبان است تا به معنای صحیح برسد.

ترجمه ماشینی : اگرچه ویتگنشتاین اغلب در قبال به اصطلاح مرگ انسان، همانطور که در قرن گذشته گفته شد، مسئول شناخته می‌شود، هیچ توضیح مفصلی از جایگزین او برای روایت سنتی یا دکارتی از انسان تاکنون در دسترس نیست. سوبژکتیویته پس از ویتگنشتاین با رجوع به چندین بخش از آثار بعدی ویتگنشتاین قصد دارد این شکاف را پر کند. با این حال، با بحث در مورد انتقاداتی که بازاندیشی سوبژکتیویته دریافت کرد، به بحث در مورد موضوع دکارتی و نابودی آن کمک می کند، زیرا استدلال شده است که چرخش ضد دکارتی در فلسفه قاره ای منجر به از دست دادن مرکزی برای هر دو شده است. اخلاق و سیاست این کتاب با بررسی بیشتر مفاهیم روایت ویتگنشتاینی از انسان، روشن می‌سازد که دیدگاه غیر دکارتی در مورد این موضوع لزوماً از نظر اخلاقی و سیاسی بی‌تفاوت نیست. علاوه بر این، استدلال می کند که بحث های اخلاقی و سیاسی نباید به طور خودکار در بحث در مورد ماهیت انسان اولویت داشته باشند. >

ترجمه ماشینی : این کار از سه سؤال مکمل و وابسته به هم شروع می‌شود: 1) چگونه باید راهبرد ضد شک ویتگنشتاین را که در «درباره یقین» ارائه شده است، و به ویژه مفهوم گریزان و در عین حال اصلی «لولا» تفسیر کنیم؟ 2) آیا استراتژی ویتگنشتاین، زمانی که به درستی درک و توسعه یابد، می تواند پاسخ رضایت بخشی به شک دکارتی ارائه دهد؟ 3) آیا معرفت شناسی ویتگنشتاینی به نسبیت گرایی معرفتی مجوز می دهد و اگر چنین است تا چه حد؟ در فصل 1، من شک‌گرایی به سبک دکارتی و مفاهیم معرفت‌شناختی آن را همراه با نظریه «جایگزین‌های مرتبط» درتسکه-نوزیک، بر اساس رد اصل بسته شدن دانش که زیربنای چالش شک‌گرایانه است، ارائه می‌کنم. پس از بحث مختصری در مورد نگرانی‌های اصلی مطرح شده علیه این پیشنهاد، من استدلال می‌کنم که این خط قابل دفاع نیست و یک پیشنهاد ضد شک و تردید موفق باید بسته شدن را حفظ کند. پس از نشان دادن کاستی‌های پیشنهاد درتسکه- نوزیک، سپس توجه خود را بر آثار ضد شک معروف G. E. Moore متمرکز کردم، یعنی «دفاع از عقل سلیم» (1925، از این پس DCS) و «اثبات یک جهان خارجی» (1939) ، از این پس PEW). در این مقالات اصلی، مور به طور معروف استدلال کرد که می توان چندین «حقوق آشکار عقل سلیم» مانند «اشیاء خارجی وجود دارد، من بدن دارم» و غیره را دانست و این دانش می تواند پاسخی مستقیم به نگرانی های شکاکانه ارائه دهد. ; پس هدف این استراتژی حفظ بسته شدن و اعتماد ما به ادعاهای دانش روزمره است. پس از ارائه مفصل DCS و PEW، با تکیه بر آثار مفسران برجسته ای مانند مالکوم، کلارک، استرود و رایت، مشکلات واکنش مستقیم مور در برابر شکاکان را مورد بحث قرار خواهم داد. تقریباً، من استدلال می‌کنم که استراتژی مور هم غیرضروری است و هم قانع‌کننده: قانع‌کننده نیست زیرا ادعاهای دانش مور نمی‌تواند استدلال‌های شک‌گرایانه دکارتی را رد کند. غیرضروری است، زیرا آنها فقط در چارچوب «غیر فلسفی» روزمره ما می توانند «کار کنند»، بنابراین زمانی که هیچ فرضیه شکاکانه ای نمی توان به طور معقولی مطرح کرد. حتی اگر تلاش‌های ضد شک مور به اتفاق آرا رضایت‌بخش تلقی شده باشد، به دلایل متعددی آثار او بسیار تأثیرگذار بوده‌اند، تا جایی که می‌توان تعداد کمی از طرح‌های ضد شک معاصر را «مورانه» توصیف کرد. در فصل 2، من مواضع غالب «الهام گرفته از مور» را ارائه و مورد بحث قرار می‌دهم، یعنی خوانش جزمی پرایور از PEW، تفسیر نتا از اثبات، روایت قابل اعتماد گرکو، «اثبات دوم» فارا، «زمینه‌گرایی موری» دروز و سوسا «نئو». مورانیسم. من به نوبه خود این گزارش‌ها را نقد می‌کنم تا نشان دهم که همه این استراتژی‌ها وارث مشکلات اصلی برخورد مور با بدبینی هستند و همچنین پیامدهای ناخوشایندی با توجه به به اصطلاح «مشکل ارزش برای دانش» دارند. پس از نقد گسترده معرفت‌شناسی مور و نئو مورین، در فصل سوم توجه خود را بر روی یقین ویتگنشتاین متمرکز می‌کنم. با توجه به ابهام و ابهام این اثر، در این فصل برخی از جنبه‌های کمتر بحث‌انگیز برخورد ویتگنشتاین با شک‌گرایی را ارائه می‌دهم و بر نقش «لولا» در استراتژی ضد شکاکیت او تأکید می‌کنم. این به من زمینه‌ای می‌دهد تا راهبردهای ضد شک متفاوت «الهام‌گرفته از ویتگنشتاین» را که در فصل 4 در نظر می‌گیرم، یعنی خوانش «درمان‌کننده» کونانت، روایت «حق عقلانی» رایت، «زمینه‌گرایی ویتگنشتاینی» ویلیامز، خوانش «چارچوب» مک گین را ارزیابی کنم. استراتژی "تعهد لولا" پریچارد. من استدلال می‌کنم که این پیشنهادها، هم به‌عنوان تفسیرهای قابل قبول از اندیشه ویتگنشتاین و هم مهم‌تر به‌عنوان راهبردهای ضد شک و تردید قابل اجرا، ناکارآمد هستند. علاوه بر این، من نشان می‌دهم که پیشنهادات مک‌گین و ویلیامز می‌تواند به شکلی از نسبی‌گرایی معرفتی منجر شود، که طبق آن اعمال معرفتی ما نتیجه تعهدات اجتماعی و پیش عقلانی است که به هیچ‌وجه مشمول ارزیابی عقلانی نیستند. نتیجه ای که دلپذیرتر از خود شک و تردید نیست. فصل 5 به ارائه قرائت «غیر معرفتی» مویال-شاروک از OC اختصاص دارد، که برای آن «لولا» مانند «اشیاء خارجی وجود دارد» یا «من بدن دارم» بیانگر یک یقین ماقبل نظری و حیوانی است. او اساساً متفاوت از دانش است. در حالی که من از تفسیر مویال-شاروک و قیاس او بین «لولا» و «قواعد دستور زبان» به عنوان معقول‌ترین تفسیر از اندیشه ویتگنشتاین دفاع می‌کنم، در این فصل از روایت «غیر معرفتی» او نیز انتقاد می‌کنم. تقریباً، من استدلال می‌کنم که به دنبال این استراتژی، ما مجبور خواهیم شد یا اصل بسته شدن را رد کنیم، در نتیجه مشکلات خط Dretske-Nozick را به ارث ببریم، یا در غیر این صورت شک و تردید را تأیید کنیم. علاوه بر این، من برخی از پیامدهای نسبی‌گرایانه روایت مویال-شاروک را نیز در نظر می‌گیرم، که پیشنهاد او را در برابر همان ایراداتی که من علیه چارچوب‌خوانی مک‌گین و زمینه‌گرایی ویتگنشتاینی ویلیامز مطرح کرده‌ام آسیب‌پذیر می‌سازد. در فصل 6، من پیشنهاد ضد شک خود را توسعه می دهم که توسط آنالو اطلاع رسانی می شود