آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

«جعل» و «کشف» دو پاسخ به چیستی «معنای زندگی» است. این بحث در چند قرن گذشته از مهم‌ترین مسائل مطرح در حوزه‌های علوم انسانی بوده است. آیا می‌توان در عین پذیرش معنای عینی برای زندگی به جعل معنا قائل بود؟ پژوهش حاضر سعی دارد این پرسش را با توجه به دیدگاه فیلسوف معاصر دیوید ویگنز پاسخ گوید. بر اساس نظریۀ ویگنز، معنای زندگی حاصل همراهی قوای ذهنی انسان و ارزش‌های عینی است. وی این دیدگاه را بر پایۀ نگاهی پدیدارشناسانه به اخلاق بنا می‌سازد که به‌موجب آن ارزش اخلاقی نه کاملاً مستقل از سوژه و علایق و حساسیت‌های آن است، نه بریده از واقعیت. حساسیت‌های انسانی در محدودۀ زبان اخلاق تأثیرگذار بوده، توافق بر آن‌ها معنای احکام اخلاقی را تثبیت می‌کند و صدق احکام اخلاقی مبتنی بر واقعیت است؛ لذا در مواردی که علایق و حساسیت‌های انسان با جهان سازگار شود و منظر انسانی پرده از ویژگی‌های عینی بردارد، می‌توان گفت معنا امری مکشوف–مجعول است و در غیر این صورت، حساسیت‌ها و علایق، تعیین‌کنندۀ ارزش و معنا می‌شوند؛ در این موارد به جعل و نه تعهدی معلق روی می‌آوریم.

چکیده ندارد.

حسن و قبح یکی از مسائل بسیار مهم است که توجه متکلمان را به خود جلب کرده است. عدلیه، بر ذاتی ـ عقلی بودن حسن و قبح افعال شخص عاقل اصرار دارند، در حالی که اشاعره، بر الهی ـ شرعی بودن چنین افعالی تاکید می ورزند. پرسش اصلی این است که هر کدام از این واژگان (حسن و قبح، ذاتی و الهی و عقلی و شرعی) چه معنایی دارد و مراد اندیشمندان مسلمان از کاربرد آنها کدام معنا و چه چیزی بوده است؟در پژوهش حاضر چهار معنا برای حسن و قبح در نظر گرفته شده و نشان داده شده که اختلاف نظر عالمان مسلمان اغلب به معنای چهارم (استحقاق مدح و ذم) مربوط است. بنابراین، با توجه به مقام ثبوت و اثبات چهار صورت برای مسئله حسن و قبح به معنای چهارم می توان در نظر گرفت.الف . حسن و قبح ها از حیث مقام ثبوت، الهی و از حیث مقام اثبات، شرعی باشند؛ب . حسن و قبح ها از حیث مقام ثبوت، ذاتی و از حیث مقام اثبات، شرعی باشند؛پ . حسن و قبح ها از حیث مقام ثبوت، الهی و از حیث مقام اثبات، عقلی باشند؛ت . حسن و قبح ها از حیث مقام ثبوت، ذاتی و از حیث مقام اثبات، عقلی باشند.منظور اشاعره از حسن و قبح به گزینه «الف» مربوط است، اگر چه ظاهر سخن آنان، نفی مقام ثبوت ـ خواه ذاتی یا الهی ـ است، ولی منظور عدلیه، به گزینه های «ب، پ و ت» مربوط است که توضیح آنها در خلال تحقیق خواهد آمد.

این رساله مشتمل بر یک مقدمه و چهار بخش تنظیم شده است: بخش اول به کلیات و مباحث مقدماتی می پردازد. فصل اول این بخش به معنای انتظار و تعریف دین می پردازد و تعاریف دینی را در گروههای مختلفی تقسیم کرده و به مشکل عمده تعریف دینی اشاره می کند، فصل دوم ثمرات و فوائد مترتب بر این بحث را می شمارد و رد فصل سوم این بخش به بررسی رویکردهای سنتی و جدید مساله پرداخته و متذکر می شود علیرغم اتخاذ نگرش حق جویانه-سنتی-در قبال نگرش مصلحت جویانه-جدید-می توان ازانتظارات انسان از دین سخن گفت همانگونه که معقول است از انتظارات دین از انسان بحث کرد. و نهایتا فصل اخیر این بخش به روش شناسی بحث مورد نظر، اختصاص یافته بدین شکل که بررسی این مقوله ، آیا یک بحث درون دینی است یا باید با یک بحث برون دینی از مساله بحث کرد؟ اشکالات و نقدهایی که در هر دو جانب صورت گرفته است را مورد بررسی قرار می دهد. بخش دوم این رساله از قلمرو تاثیر انتظارات ما بر فهم دینی سخن میگوید که انتظارات ماتا چه حدودی می تواند درتحدید قلمرو دین نقش داشته باشد؟ فصل اول این بخش برخی از مجاری مه به صورت افراط گونه درتاثیرات فهم دینی ادعا شده را مورد نقد و بررسی قرار می دهد و در فصل دوم به تاثیر مبادی کلامی ، معرفت شناختی و فلسفی بر معرفت دینی صحه گذاشته می شود . و در فصل اخیر این بخش با طرح مباحث هرمنوتیک به بررسی میزان ارتباطی که این مباحث درتاثیر گذاری انتظارات بشر بر فهم دینی می گذارد، و حدود آن را مورد بررسی قرار می دهد . بخش سوم رساله از دو مساله به عنوان مبادی انتظارات ما از دین بحث می کند. در فصل اول با اشاره مختصر به مساله صدف و گوه ردین بر این نکته تاکید شده بر فرض قبول تقسیم صدف و گوهر، انتظارات ما نخواهد توانست شناخت گوهر دین را تعیین کند و در فصل دوم مساله حداقلی و حداکثری بودن دین مطرح می شود، و حداقلی بودن دین مورد نقدهای جدی واقع می شود و بر عدم تعیین انتظارات ما در حداقلی بودن دین اشاره می کند. بخش 1پایانی رساله ، به بررسی نیازهای اساسی ما به دین می پردازد که از این میان از هفت نیاز عمده بحث می کند که دین در پاسخگویی به این خواسته های بی بدیل بشری است: 1-احساس تنهایی. 2-اندیشه تر از مرگ. 3-نیاز به معناداری زندگی. 4-نیاز به امیدی که بتوان با آن رنج زندگی را تحمل کرد. 5-عطش جاودانگی6-پشتوانه بودن دین برای اخلاق7-نیاز به اجرای عدالت

چکیده اخلاق فضیلت به عنوان یکی از رویکردهای اصیل و تاریخی به اخلاق با ویژگی‌هایی همچون توجه به ظرفیت‌های متنوع انسانی، فضیلت و شکوفائی آدمی و بالاخره غایت سعادت و کمال و اصل اعتدال که همسوئی زیادی با آموزهای دینی دارد، بر چگونه زیستن بیش از چگونه عمل کردن بنا نهاده شده است. از طرف دیگر پرسش از معنای زندگی هم در واقع پرسش از ارزش زیستن است. یاس و ناامیدی از مولفه‌های بی‌معنائی و پوچی زندگی است که امروزه به عنوان یکی از مهمترین چالش‌های حیات آدمی درآمده است.در این تحقیق دو مکتب رقیب وظیفه‌گروی و سودگروی و ظرفیت آنها برای فائق آمدن بر چالشبی‌معنائی و پوچی بررسی و در نهایت نقد می‌شود و همچنین طرحهای مختلفی که برای رهایی از اینبی‌معنائی ارائه شده است تبیین و نقد می‌شود. سپس نظریه اخلاق فضیلت (ارسطویی و نوارسطویی) و دینی، مورد تحلیل دقیق قرار گرفته، این نتیجه حاصل می‌شود که در پرتو نظریه اخلاق فضیلت دینیمی‌توان افزون بر استفاده پرورش همه قوای انسان (عقلانی و عاطفی) و همه غایات کمالی او (مانند معرفت، لذت و ... ) بدون اینکه محصور در یک جنبه از جوانب شخصیتی و یا یک غایت از غایات آدمی باشد با توجه به فضیلت‌های دینی مانند ایمان و تقوا به عنوان مولفه‌های سعادت، که البته در چارچوب تقرب الی الله اعمال می‌شود به معنای زندگی دست یافت. روشن است که تحصیل معنا برای زندگی آدمی در صورتی است که آدمی به سعادت دست یابد و البته چنین چیزی از رهگذر انتخاب و اراده خود انسان است و این خود فرد است که انتخاب می‌کند که در مسیر هدایت واقع شود یا ضلالت.کلید واژه ها: اخلاق فضیلت، معنای زندگی، سعادت، فضیلت و احساس پوچی

در این پژوهش با بررسی معناشناختی معنای گناه در قرآن و نیز رذیلت در اخلاق فلسفی اسلامی، سعی شده است، تفاوت های معنایی بین این دو مفهوم نشان داده شده و پیامد شکل گیری مفاهیم اخلاقی، در صورت عدم التفات به متن قرآن مشخص شود.بدین منظور از روش مطالعات معناشناختی با تکیه بر نظریه حوزه ای استفاده شده و با استقصای اکثر موارد کاربرد واژگان دالّ بر گناه در قرآن، حوزه معنایی این مفهوم در قرآن ترسیم شده است. از سوی دیگر با بررسی مفهوم رذیلت در سه اثر اصلی اخلاق فلسفی اسلامی (تهذیب الاخلاق، اخلاق ناصری، جامع السعادات) مولفه های معنایی تاثیرگذار بر حوزه معنایی رذیلت نیز مشخص گردیده است. در پایان، با مقایسه حوزه معنایی گناه و رذیلت، نقاط اشتراک و افتراق آنها به دست آمده و با استناد به همین موارد، تفاوت معناشناختی بین آنها آشکار می شود.