آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب " دروس تمهیدیة في العقیدة الإسلامیة" مروری بر مهمترین مباحث کلامی و اعتقادی در زمینه عقاید شیعه امامیه و ادله و مبانی عقلی و نقلی مربوط به آن‌ها است. در این کتاب که به صورت درسنامه برای آموزش طلاب غیرایرانی مقیم حوزه علمیه قم تدوین شده است، نخست کلیاتی در مورد تعریف علم کلام و موضوع و مسایل آن ارایه شده و پس از آن به بیان مفهوم دین و ابعاد فقهی، اخلاقی و اعتقادی مربوط به آن پرداخته شده است. آنگاه نویسنده تاریخچه‌ای از مباحث کلامی در دنیای اسلام و غرب ارایه نموده و علت موضع مخالف اندیشمندان غربی در مورد علوم دینی و کلامی را برخورد خشونت‌آمیز ارباب کلیسا با اهل علم در قبل از رنسانس علمی عنوان نموده است. در بخش بعدی کتاب به بررسی مباحث مربوط به توحید و ادله اثبات وجود خداوند متعال و شناخت او پرداخته شده و معنای برخی از اسماء و صفات الهی بیان شده است. در ادامه مباحث مربوط به نبوت و امامت و ضرورت آن دو و نیز ویژگی‌های پیامبر و امام از جمله عصمت آنان مطرح شده و ثمرات بعثت انبیاء و حکمت ادامه نبوت به وسیله امامت تبیین شده است. بحث در مورد ضرورت معاد و ادله اثبات آن، اثبات وجود عالم برزخ، بیان اوصاف قیامت، کیفیت حساب و کتاب بندگان و مساله شفاعت از دیگر مباحث مهم مطرح شده در این نوشتار است.

موضوع سخن، چنان‌كه از عنوان فوق به دست می آيد، بررسي اعتبار و ارزش و موقعيت نوعی از معرفت و شناخت از ديدگاه كتاب و سنت است كه تحت عنوان "ادراك عرفانی" و يا "شهود عرفانی" و احيانا "كشف و شهود"، يا "مكاشفه و مشاهده" و يا "معرفت قلبی" معرفي می شود. در بحث حاضر پیرامون: معنای کشف و شهود عرفانی و همچنین نيازمندی كشف و شهود عرفانی به ميزان صدق، بحث می شود.

«علی شیروانی»، در سال ۱۳۴۳، در تهران متولد شد. در سال ۵۶ به فراگیری علوم حوزوی علاقه مند گشته، فراگیری علوم حوزوی را در مدرسه ملا محمد جعفر (معروف به مدرسه مجتهدی)، آغاز کرد و هم زمان با گذراندن دوره دبیرستان (در رشته ریاضی- فیزیک)، صرف ، نحو ، معانی ، بیان ، منطق ، اصول فقه و فقه را نزد اساتید برجسته حوزه تهران ( آیة الله ضیاءآبادی ، آیة الله رحمانی ، آیة الله رئوفی و دیگران)، فراگرفت. در سال ۶۱، پس از اخذ دیپلم، برای ادامه تحصیل به قم هجرت کرد. در سال تحصیلی ۶۴- ۶۵، بنا بر تقاضای امام جمعه وقت و مدیر مدرسه، برای تدریس به حوزه علمیه مسجد سلیمان عزیمت نمود. وی، در آن جا دروس مختلف، از جمله منطق، معالم الاصول و شرح لمعه را تدریس کرد. در سال ۶۵، با کسب امتیاز عالی و درجه ممتازی، دوره سطح حوزه را به پایان رساند و به طور فعال و جدی، دوره خارج فقه و اصول را آغاز کرد و از محضر آیات عظام وحید خراسانی و میرزا جواد آقا تبریزی بهره مند شد. به سبب علاقه فراوان به دیدگاه‌های اصولی شهید صدر ، به حوزه اصولی ایشان راه یافت و از محضر شاگردان برجسته آن شهید سعید، آیة الله حائری و آیة الله شاهرودی ، بهره برد. هم زمان با تحصیل فقه، اصول، فلسفه ، کلام و تفسیر را از محضر اساتید بزرگوار، آیات معظم، حسن زاده و جوادی آموخت. وی، از همان آغاز به تدریس علاقه داشت. در بدو ورود به قم (سال ۶۱)، معالم الاصول را تدریس کرد و پیش از آن، در تهران ، ادبیات و منطق می‌گفت. از سال ۶۱ تا کنون (سال ۸۱)، علاوه بر کتاب‌های رسمی حوزه (مانند اصول فقه ، معالم الاصول، شرح لمعه، حاشیه، رسائل و کفایة الاصول )، حلقات اصول شهید صدر، بدایة الحکمة ، نهایة الحکمة ، کشف المراد ، اشارات و تنبیهات و بسیاری از کتاب‌های دیگر را در حوزه و یا دانشگاه تدریس کرد. در دوران تحصیل، به چیزی جز کسب دانش نمی‌اندیشید و برای تبلیغ جز به جبهه نرفت. وی، هم زمان با حضور فعال در حوزه علمیه قم - که تا کنون ادامه دارد- در دانشگاه نیز به تحصیل و تدریس اشتغال داشت. در سال ۷۰، از میان تقریبا ۵۰۰ تن از فضلای شرکت کننده در آزمون ورودی کارشناسی ارشد الهیات و معارف، رتبه نخست را به دست آورد و در سال ۷۹ از رساله دکترای خود در دانشگاه تربیت مدرس، دفاع کرد و در رشته فلسفه و کلام فارغ التحصیل شد. آثار: ایشان، در عرصه تحقیق و نگارش حضوری فعال و جدی داشته و دارد. از میان نوشته هایش برخی رسما و برخی عملا به عنوان متن درسی در حوزه و یا دانشگاه مورد استفاده قرار گرفته است، از جمله: « کلیات فلسفه » و « تحریر منطق » (در حوزه‌های علمیه خواهران در سراسر کشور)؛ « درس نامه عقاید » (در مرکز جهانی علوم اسلامی برای عموم طلاب غیر ایرانی)؛ « منطق» و « شرح بدایة الحکمه » (از جمله کتب برگزیده سال ۷۳ در رشته‌های الهیات و فلسفه)؛ « ترجمه اللمعة الدمشقیة » (در رشته‌های حقوق و نیز در حوزه‌های علمیه)؛ « معارف اسلامی در آثار شهید مطهری » و « اخلاق اسلامی و مبانی نظری آن » (در دروس عمومی معارف و اخلاق ). کتاب‌های « سرشت انسان »، « منابع اندیشه مذهبی شیعه »، « فرااخلاق »، « اخلاق هنجاری »، « ترجمه الروضة البهیة » (تا کنون ۷ جلد آن منتشر شده)، « شرح نهایة الحکمة » و « شرح منازل السائرین » از دیگر آثار قلمی نامبرده است. از ایشان چندین مقاله در مجله‌های علمی معتبر (مانند خردنامه صدرا، قبسات، نامه مفید، ذهن و معرفت) منتشر شده است. « تصحیح شرح حکمة الاشراق » (در دست انتشارات حکمت)، « ترجمه کشف المراد » (در دست انتشارات سروش) و « سیمای جهاد و مجاهدان در قرآن » (در دست مرکز جهانی علوم اسلام)، از دیگر آثار ایشان است که هنوز منتشر نشده است. آخرین نوشته ایشان که پژوهش برگزیده کنگره دین پژوهان بوده است، به نام «مبانی نظری تجربه دینی»، توسط بوستان کتاب قم منتشر شده است. منبع: ویکی فقه

«عرفان» واژه‌يي آشنا و پربسامد در فرهنگ شفاهي و مكتوب و داراي طيف معنايي گسترده‌يي است و همين امر موجب ابهام در كاربردهاي گوناگون آن و بويژه كاربردهاي تازه پيداي آن از قبيل «عرفانهاي كاذب»، «عرفانهاي نوظهور» و نيز بحثهايي مانند «نسبت دين وعرفان»، «نسبت عقل و عرفان» و «نسبت فلسفه و عرفان» شده است. اين مقاله درصدد است با تبيين معنا و مفهوم عرفان و تمايز نهادن ميان عرفان عملي و عرفان نظري و نيز بيان تمايز ميان آن دو با علم عرفان عملي و علم عرفان نظري، مرز ميان عرفان (علم عرفان نظري) با فلسفه و نيز تفاوت ميان عرفان (علم عرفان عملي) با علم اخلاق را تا حدودي مشخص كند.

چکیده از آنجا که بحث تشکیک ابتدا در منطق و اول باز توسط ارسطو مطرح شده و سپس به فلسفه راه یافته است، در این مقاله با نگاهى گذرا به آنچه منطق دانان مسلمان در این باره گفته‏اند و سهمى که ارسطو در این باره دارد، به بحث تشکیک میان حکیمان مسلمان پرداخته شده، پس از بررسى اختلاف‏هاى عمده سه شرب فلسفى مشاء، اشراق و متعالیه در این باره، آخرین دست آوردهاى فیلسوفان معاصر در مساله تشکیک مورد ارزیابى قرار گرفته است.

«تعریف دین» امروزه از بحث های مهم و چالش خیز در حوزه های گوناگون دین پژوهی، به ویژه روان شناسی، جامعه شناسی و پدیدارشناسی دین می باشد و این موجب شده که این بحث از مسائل جدید کلامی بشمار آید؛ هرچند، تاکنون چندان توجهی بدان نمی شد. در این مقاله ضمن اشاره به مبانی خاص تعریف های گوناگون دین و بیان اهمیت جایگاه شناسی معرفتی این تعاریف، با تکیه بر تعریف های روان شناختی، جامعه شناختی و پدیدارشناختی دین، عوامل اصلی گوناگونی تعریف های دین مشخص خواهند شد که عبارت اند از: عدم تفکیک دین به عنوان حقیقتی مستقل و واقعیتی وابسته به انسان؛ عدم تفکیک دین متحقق و دین آرمانی؛ اضلاع متکثر دین؛ ظهور رشته های گوناگون دین پژوهی با اختلاف در پیش فرض ها و نظریه های پذیرفته شده از سوی دین پژوهان (نظریه مند بودن تعریف های دین).