آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آنچه در این رساله مورد تحلیل قرار گرفته است "ملاک صدق و کذب قضایا در فلسفه اسلامی است با این هدف که ملاک صدق انواع قضایا که در منطق مطرح شده معلوم گردد. با وجودی که حق اعم از صدق است، اما مراد از صادق بودن یک قضیه، مطابقت آن با حق و واقع است . تعریف قضیه به "کلام مرکب تامی که ذاتا قابل صدق و کذب باشد"، بیانگر زبان حکایت گری یک قضیه از محکیات خود است، پس هر قضیه، حاکی از امری در ورای خود می باشد. قضیه در تقسیم اولی به شرطی و حملی قابل تقسیم است . قضیه شرطی قضیه ای است که حکم به اتصال یا انفصال دو نسبت شده باشد. بنابراین یک قضیه شرطی متصله، هنگامی صادق است که حکم به اتصال، در نفس "نفس الامر" و واقع، به صورت علاقه لزومی بیان شده باشد، والا یا صدق آن اتفاقی است و یا کاذب . و صدق یک قضیه منفصله هنگامی است که حکم به انفصالی شده باشد که این انفصال، حکم به محال بودن اجتماع و ارتفاع طرف های قضیه در نفس الامر کند و یا اینکه به محال بودن اجتماع دو چیز یا به محال بودن ارتفاع دو چیز، در نفس الامر حکم کند. نوع دیگر قضیه، قضیه حملی است که خود تقسیمات گوناگونی را داراست اما از آنجا که قضیه صادق آن است که مطابق داشته باشد، قضیه را به لحاظ ظرف وجود موضوع به سه قضیه خارجیه، ذهنیه و حقیقیه تقسیم کرده اند و پس از آن به بررسی ملاک صدق و کذب هر یک از آنها پرداخته شده که البته در این صورت سایر قضایا نیز می توانند در ذیل هر یک از قضایای ثلاث قرار گیرند. ملاک صدق قضیه خارجیه، مطابقت آن با خارج است و ملاک صدق قضیه ذهنیه، مطابقت آن با "احکام ذهنی" یا "وجود ذهنی" است و ملاک صدق قضیه حقیقته نیز نفس الامر است . در بررسی مساله نفس الامر نیز نشان داده شده که "نفس الامر" همان ظرف ثبوت و تحقق محکیات قضایاست که با این وجود ملاک صدق هر یک از قضایا می تواند مطابقت با نفس الامر عنوان شود/

این پژوهش بر محور «تبیین آفرینش از منظر فلسفه و کلام اسلامی و بررسی تطبیقی آن با قرآن کریم» نگاشته شده است . مساله اصلی در این پژوهش آن است که آفرینش جهان را از منظر کلام اسلامی (نظریه خلق از عدم) و از منظر فلسفه اسلامی (نظریه فیض) تبیین نموده، ضمن تبیین دیدگاه قرآن در مساله آفرینش، در تحلیل نهایی به بررسی تطبیقی این دو دیدگاه با قرآن کریم بپردازد. تأکیددر تبیین دیدگاه متکلمین بر خواجه طوسی و در تبیین دیدگاه فلاسفه بر صدرالمتالهین و درتبیین دیدگاه قرآنی، بر المیزان است. این پژوهش، از حیث روش، تلفیقی از دو روش تکوین تدریجی مفاهیم و نظریات و مطالعه نظام‌های فلسفی و کلامی است . متکلمان با لحاظ دو مبنای «اهتمام حداکثری در ایمان به آموزه‌های دینی» و «اصالت تغییر در جهان» ابتدا «حدوث زمانی عالم» و پس از آن، نیازمندی جهان به محدث و پدید آورنده را به اثبات رسانده‌اند. فلاسفه، با لحاظ قواعد عقلی و با توجه به اشکالات دیدگاه متکلمان، نظیر انقطاع فیض ربوبی و امثال آن، پیدایش جهان را بر اساس الگوی فیض و صدور و مبتنی بر قاعده الواحد توضیح داده‌اند.قرآن کریم واجد دو دسته آیات در زمینه آفرینش تدریجی و دفعیجهان است. آیات دال بر آفرینش تدریجی آسمان‌ها و زمین ، گویای آفرینش و ساماندهی تدریجی آنهاست و آیات دال بر آفرینش دفعی، گویای آفرینش دفعی هر «شیء» بدون مسبوقیت به زمان ، ماده و آلات و ابزار است.حاصل پژوهش آن است که از آیات کلام الله مجید ، چه آیاتی که دلالت بر آفرینش تدریجی آسمان ها وزمین دارد و چه آیاتی که به صورت مطلق، دلالت بر آفرینش ابداعی حق تعالی نسبت به موجودات دارد، نمی‌توان به صورت قطعی، هیچ یک از نظریات «خلق از عدم» و «فیض» را بر دیگری ترجیح داد، جز اینکه با ملاحظه قواعد عقلی و شواهد قرآنی و التزام به انسجام مجموعه آموزه‌های اعتقادی، می‌توان احتمال ترجیح نظریه فیض بر نظریه خلق از عدم را تقویت نموده، نسبت به عالم ماده و متعلقات آن ودر تقابل با نظریه متلکمان در حدوث زمانی عالم، با پذیرش حرکت در جوهر اشیاء، دیدگاه صدرالمتالهین را در حدوث زمانی، بردیدگاه متکلمان، ترجیح دهیم .

جهانی شدن، پدیده ای ژرف با ابعادی گوناگون در عصر کنونی بر تمامی جنبه های زندگی بشر تأثیر گذاشته است. این امر از نظر برخی پروسه ای طبیعی و از نظر برخی دیگر پروژه ای امپریالیستی و از نظر گروه سوم پدیده ای حاوی فرصت ها و تهدیدها برای همگان است. جهانی شدن بر ابعاد اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و ارتباطاتی زندگی آدمیان مؤثر بوده و به نوعی در پی یکسان سازی نظامهای بشری است. دین به عنوان مؤلفه ای مهم در عقاید، باورها و عملکرد انسانها نیز از تأثیرات این پدیده در امان نمانده است. دنیای اخلاق نیز مانند دین، در راستای توسعه جهانی شدن با چالشهای زیادی در زمینه های گوناگون مواجه شده است. سازمان آغازگر ادیان متحد، برای ایجاد وحدت بین ادیان و خاتمه دادن به نزاعها و جنگهایی که ریشه در گوناگونی عقاید مذهبی دارد، اقدام به برگزاری جلسات و کنفرانسهای بین ادیان برای ارائه منشور ادیان متحد نموده است. این سازمان که به عنوان همتایی معنوی برای سازمان ملل متحد لحاظ می شود، از سوی مسیحیان انجیلی و برخی ازتودکسها با مخالفت جدی مواجه شده است. چنین جنبشها و تحرکاتی که در راستای پاسخگویی به نیازهای بشر و همچنین حل مشکلات بین ادیان صورت پذیرفته و به مقتضای فرآیند یکسان کننده ی جهانی شدن تسریع و تسهیل شده است، حامل فرصتها و تهدیداتی برای ادیان مختلف می باشد. دین اسلام به عنوان یکی از بزرگترین ادیان جهان در وضعیت فعلی از جنبه های گوناگون به چالش خوانده می شود و از آنجا که اینگونه فعالیتها بر پلورالیسم دینی استوار است موضعگیری اسلام در قبال حرکات اینچنینی همان موضعگیری در قبال پلورالیسم دینی و انواع آن است. از سوی دیگر مسائل سیاسی پشت پرده ی این سازمانهای جهانی و میزان تحقق شعارهای آنها برای ایجاد صلح و عدالت در جهان ناکارآمدی این قبیل حرکات را هر چه بیشتر به نمایش گذاشته است و این امر خود راه را برای ارائه ی دین اسلام به عنوان تنها راه رسیدن به صلح و عدالت هموار می کند. دین اسلام از طرفی ادعای عالمگیر بودن دارد و از طرف دیگر در پاسخگویی به مسائل و مشکلات آدمیان در جنبه ها عملی و نظری قابلیت های فراوانی را دارا می باشد. در این شرایط بر علمای اسلام و مسلمین است که در شرایط فراهم شده ی کنونی با وجود تهدیداتی چون ایدئولوژی زدایی و طرح نظریه های رقیب دینی که ادیان را به اخلاق یا معنویت تحویل می برد، از فرضتهای

این پایاننامه در سه بخش تدوین شده و در آنتوحید ربوبی از جنبه های مختلف از دیدگاه قرآن موردبررسی قرار گرفته است: در ابتدا، مفهوم وحدت وتوحید، و مراتب و درجات توحید و توحید ربوبی مطرحشده و سپس از توحید ربوبی در جهان آفرینش، وحدتتدبیر، نظام احسن از دیدگاه قرآن، و ربوبیت در حوزهانسانی بحث شده است. در پایان، رهنمودهای قرآن درزمینه توحید ربوبی بیان شده و عوامل غفلت از توحید وآثار و نتایج اعتقاد به توحید آورده شده است.