آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب محاضرات فی الاعتقادات کتابی است که در دو جلد به روشی مختص خود به بحث از مسئله امامت می پردازد. آنچنان که مولف در مقدمه خود متذکر می شود ، هدف از نوشتن این کتاب بحث از مساله امامت به شیوه ای است که بتوان آن را به واسطه روش شناسی خاص آن، بین شیعه و سنی به یکسان مطرح کرد تا این کتاب صرفا مختص به خوانندگان شیعه نباشد. مولف با رجوع به سه منبع ، یعنی کتاب الله، خرد سلیم و جوامع و احادیث موثق مورد قبول شیعه و سنی سعی دارد که رهیافتی میان¬مذهبی نسبت به این موضوع اتخاذ کند. بدین سان در جلد اول این کتاب سه موضوع ذیل مفصلا مورد بحث قرار می گیرد : 1 – بررسی شأن نزول آیات در مورد امامت مانند آیه تطهیر ، آیه مباهله... 2 – بررسی احادیث مشهور بین فرق اسلامی در باره موضوع امامت مانند حدیث ثقلین و حدیث منزله و .. 3 – طرح مسائلی مانند اثبات عقلی ولایت امام علی و رد بر امامت و خلافت ابوبکر. نکته قابل توجه در اینجا این است که مباحث عقلی مطرح شده در این کتاب نه از سنخ مطالب عقلی و فلسفی سنت فلسفه اسلامی درباره امامت بلکه عمدتا مبتنی بر قواعد کلامی – نقلی درون دینی است، مانند قبح تقدم مفضول بر فاضل و از این رو نباید از این کتاب انتظار مباحثی درباب ولایت و امامت به سبک عرفان نظری و یا فلسفه اسلامی داشت. همچنین این کتاب در آخر شامل روایاتی درباره فضائل اهل بیت و همچنین دلایلی در اثبات امام حضرت مهدی (ع) از منظر شیعه و سنی است.

یکی از احادیثی که در منابع مختلف سنی و شیعی نقل شده و برای اثبات امامت و ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام بدان استناد می شود، حدیث طیر است. ماجرای آن چنین است که روزی به رسول خدا صلی الله علیه و آله گوشت پرنده ای هدیه می آورند؛ و رسول خدا دعا می کند که خداوند محبوب ترین بنده اش را با وی هم سفره کند؛ و حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام هم سفره رسول خدا صلی الله علیه وآله می گردد. این روایت نشان گر مقام و موقعیت امیرالمؤمنین علیه السلام نزد خداوند متعال است و چنین شخصی شایستگی امامت و ولایت بر مسلمانان را داراست. برخی از منکرین در سند و دلالت این حدیث شبهه کرده اند که آیت الله سید علی حسینی میلانی در کتاب «حديث الطير» با بررسی سندی و دلالتی این حدیث به این شبهات پاسخ گفته اند.

يکى از احادیث معروفى که شیعه و سنى نقل کرده‌ اند «حدیث ثقلین» است. این حدیث در منابع بسیارى نقل شده است. ترمذى در کتابش به سند خود، از جابر بن عبداللّه انصارى این گونه نقل مى کند: رسول خدا صلى اللّه علیه و آله فرمود: «يا أيُّهَا النَّاسُ! إنّي تَرَكْتُ فِيكُمْ ما إنْ أَخَذْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا: كِتابَ اللّهِ وَ عِتْرَتِي أهْلَ بَيْتِي؛ اى مردم! من در میان شما چیزى گذاشتم که اگر بدان تمسک کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که خاندان من هستند». کتاب «حديث الثقلين»، نوشته آیت الله سید علی حسینی میلانی به معرفی این حدیث شریف می‌ پردازد. کتاب که در چهار بخش تنظیم شده، ابتدا به پژوهشی در واژگان حدیث ثقلین پرداخته و واژه «ثقل» را از نظر لغوى بررسی می‌ کند و ضمن بحث به الفاظ دیگر حدیث اشاره می‌ کند. در ادامه راویان حدیث ثقلین شناسانده می‌ شوند و به روایت پیشوایان مشهور اهل سنت در مورد این حدیث اشاره شده است. در بخش سوم، مؤلف محترم به دلالت حدیث ثقلین بر امامت و خلافت امیرالمؤمنین و اهل بیت علیهم السلام می‌ پردازند و دیدگاه بزرگان اهل سنت را در دلالت حدیث بر این امر واکاوی می‌ کنند. دیگر مطالبی که نویسنده از این حدیث استنباط و استخراج می‌ کند اعلمیت و عصمت اهل بیت علیهم السلام است. وی ضمن این حدیث مسلمانان را در پرتو تعلیمات حدیث ثقلین به اتحاد دعوت می‌ کند. در بخش چهارم، اشکال‌ ها و ایرادهایی را که برخی از غرض ورزان بر حدیث ثقلین وارد کرده‌ اند، برشمرده و دلایل واهی بودن سخن هر کدام را با استناد به سخنان علمای اهل سنت پاسخ گفته است.

یکی از حکایاتی که تلاش دارد رضایت امیرالمؤمنین علیه السلام را از خلیفه دوم بیان دارد؛ داستانی است که بیان می‌ کند خلیفه دوم با دختر خردسال امیرالمؤمنین علیه السلام (ام کلثوم) ازدواج کرده است. چرا که اگر امیرالمؤمنین از عمر راضی نبود و اختلافی با وی داشت حاضر نمی‌ شد دخترش را به عقد او درآورد. طبقات ابن سعد (محمد بن سعد بن منیع زهری متوفای 230 ق) قدیمی‌ ترین کتابی است که به نقل این ماجرا پرداخته و یازده روایت در این باره آورده است. کتاب «تزويج ام كلثوم من عمر»، نوشته آیت الله سید علی حسینی میلانی به بررسی و نقد روایات این حکایت پرداخته است.