آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1009
فواید دین از دیدگاه فخرالدین رازی و نصیرالدین طوسی
نویسنده:
محمد مظفری، حیات ‌الله موسوی حسینی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تلقی همگانی متدینان از ادیان توحیدی از بعثت پیامبران الهی این است که کار اصلى آن بزرگواران، راهنمایى انسان است و خداوند متعال انبیا را برای هدایت او فرستاده است، اما بلافاصله پرسش اساسی دیگری مطرح می‌شود که انسان چه کاستی‌هایى داشته است که با بعثت پیامبران و وحى الهى برطرف مى شود؟ اصولاً چرا انسان عاقل نیاز به راهنمای خارجى دارد و چرا خرد و قوای ادراکى او برای یافتن راه صحیح، کفایت نمى‌کند؟ دانشمندان و متکلمان بنام اسلامی، این پرسش‌ها را از زوایای مختلفى مورد کاوش قرار داده و کوشیده‌اند به آن‌ها پاسخى مناسب دهند. محور اصلی این تحقیق پاسخ‌های دو متکلم پر آوازه جهان اسلام، فخر رازی و نصیرالدین طوسی است به این پرسش است که از نگاه آنان دین چه فواید و حسناتی دارد؟ تبیین آن‌ها از فواید دین بر چه مبانی استوار است. این تحقیق فواید و حسنات دین را از نگاه فخر رازی و نصیرالدین طوسی و مبانی آن‌ها را در این مسئله، تبیین نموده و به این نتیجه رسیده است که وضع قوانین الهی برای اداره اجتماع، فراهم نمودن بستر هدایت انسان به سعادت ابدی و کمال مطلوب، استکمال عقل در درک احکام غیر مستقل عقلی، تأیید احکام مستقل عقلی و استکمال عقل عملی، از مهم‌ترین فواید دین به شمار می‌رود که این فواید را هیچ چیزی جز دین نمی‌تواند برای بشر به ارمغان اورد.
صفحات :
از صفحه 39 تا 58
تلخيص المحصل [نسخه خطی]
نویسنده:
خواجه نصيرالدين محمد بن حسن طوسي
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تلخيص المحصل، تلخيص و تحليل انتقادى كتاب «محصل أفكار المتقدمين و المتأخرين» امام فخر رازى مى‌باشد. كتاب المحصل مورد اهتمام علمايى؛ همچون قطب‌الدين مصرى (شاگرد فخر رازى)، نجم‌الدين دبيران كاتبى قزوينى، ابن كمونه، ابن خلدون، عصام السفراينى، ابى حامد شبلى و خواجه نصير طوسى بوده است، چنانكه بر اين كتاب شرح و حاشيه نوشته‌اند. خواجه نصيرالدين طوسى در مقدمۀ كتاب علت تأليف كتاب را اين‌گونه بيان مى‌كند: «در اين زمان از كتب اصولى كه بين مردم متداول است، جز كتاب محصل كتابى در دست نيست و آن نيز برخلاف نامش؛ مشتمل بر غث و سمين بسيار مى‌باشد. خواستم كه آن را از زوائد خالى و مهذب نمايم و آنچه بحث در آن واجب است، ذكر كنم. اگرچه عده‌اى از افاضل بر اين كتاب شروحى نوشته‌اند و براى توضيح و تبيين مطالب آن جهد و كوشش فراوانى كرده‌اند، ليكن هيچ يك چنانكه بايد موفق نگشته و از عهدۀ آن چنانكه قاعدۀ انصاف است، برنيامده‌اند». در نام اين كتاب اختلاف است، چنانكه ابن شاكر در كتاب فوات الوفيات از آن به تلخيص في علم الكلام نام مى‌برد و قاضى نورالله در مجالس المومنين شرح المحصل ناميده و صاحب كشف الحجب و الاستار تلخيص المحصل خوانده است. و در نزد اكثر علماء به نقد المحصل مشهور است. خواجه از تأليف اين كتاب در سال 669ق فارغ گشته و آن را به علاءالدين عطاملك جوينى اهداء مى‌كند. كتاب به طور كلى به چهار ركن و هر ركن گاه به اقسام و مسائلى تقسيم مى‌شود كه در ذيل مى‌آيد: الركن الاول في المقدمات: مؤلف در اين ركن 3 مقدمه بيان مى‌كند. مقدمۀ اول در بيان علوم بديهيه و مباحث مربوط به آن مى‌باشد. مقدمۀ دوم در موردنظر و احكام آن مى‌باشد. در مقدمۀ سوم مؤلف به دليل و اقسام آن مى‌پردازد. او دليل را به ادلۀ نقليه و عقليه و مركب از اين دو تقسيم مى‌كند و استدلال را تقسيم مى‌كند به قياس، استقراء و تمثيل. سپس در توضيح هر يك از آنها و اين كه كدام يك از آنها افادۀ علم مى‌كند، سخن مى‌گويد. الركن الثانى في تقسيم المعلومات: مؤلف حول موجودات، معدوم و حال بحث مى‌كند. او موجودات را در تقسيمى به واجب و ممكن تقسيم كرده و خواص واجب لذاته و ممكن لذاته را طى مسائلى بيان مى‌كند. او در تقسيمى ديگر موجودات را به قديم و محدث تقسيم كرده و محدث را به عرض و جوهر تقسيم مى‌كند. او اعراض را به دو قسمت اصلى تقسيم مى‌كند: الاعراض في غير الحى و الاعراض التى لا يتصف بها غير الحى و هر كدام از اين دو را هم به اقسامى ديگر تقسيم كرده و احكام هر يك از آنها و احكام كلى اعراض را بيان مى‌كند. او اجسام را به جواهر فلكيه و عنصريه و مركبات تقسيم مى‌كند و ملائكه و جن را از جواهر مجرده مى‌داند. و در خاتمۀ اين ركن بحث مى‌كند، از احكام موجودات كه عبارت است از مباحث وحدت و كثرت و علت و معلول. الركن الثالث في الالهيات: مؤلف مباحث الهيات را به چهار قسم تقسيم مى‌كند. قسم اول در بيان ذات خداوند و اثبات وجود بارى تعالى مى‌باشد. در قسم دوم ابتداء بحث مى‌كند، از صفات سلبيه خداوند عز و جل، سپس در مورد صفات ثبوتيه او سخن مى‌گويد. در قسم ثالث مؤلف بحث مى‌كند، از افعال خداوند و از قضاء و قدر و اثبات مى‌كند، حسن و قبح عقلى را و اين كه خداوند عادل است. در قسم رابع از اسماء بارى تعالى بحث مى‌كند. الركن الرابع في السمعيات: مؤلف بعضى از مباحث اعتقادى را از سمعيات شمرده و در چهار قسم آنها را بيان كرده است(البته بايد توجه داشت كه تقسيم‌بندى ابواب كتاب از فخر رازى است). القسم الاول في النبوات: مؤلف در اين مبحث از معجزات و فوائد بعثت، ضرورت نبوت، عصمت انبياء(ع) و افضليت انبياء از ملائكة بحث مى‌كند. القسم الثانى في المعاد: در اين مبحث از معاد، نفس، تناسخ، وعد و وعيد بحث مى‌شود. القسم الثالث في الاسماء و الاحكام: مؤلف در اين مبحث از ايمان و كفر و مسائل مربوط به اين دو بحث مى‌كند. القسم الرابع في الامامة: مؤلف در اين مبحث ابتداء اقوال فرق مختلف را حول وجوب امامت بيان كرده، سپس فرق مختلف شيعه را به اماميه، كيسانيه، زيديه و غلاة تقسيم كرده و عقائد آنها را بيان مى‌كند. او فرق مختلف كيسانيه و زيديه را شمرده و عقائد هر يك از آنها را بيان مى‌كند و در پايان مبحثى را اختصاص مى‌دهد به مذهب اماميه و شرح عقائد و اثبات حقانيت آن.
روش انتاج قیاس شرطی اقترانی مشترک در جزء غیرتام از نگاه کشی، ابهری و خواجه نصیر
نویسنده:
داود حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
منطق‌دانان مسلمان از قیاس شرطی که جزء مشترک در آن غیرتام است، به دو روش متفاوت نتیجه‌گیری کرده‌اند. در این مقاله روشی که زین الدین کشی مبتکر آن است بررسی شده است. این روش از سوی منطق دانان بعدی شرح و بسط داده شده است. با بررسی اختلاف آراء در باره اقسام، شرایط انتاج، ضروب منتج و دلیل انتاج این نوع قیاس بدست می‌آید که اولاً اعتبار این قیاس مبتنی بر قیاسی است که جزء مقدمات آن در جزء تام مشترک اند و ثانیاً عدم تفکیل دستگاه استنتاجی منطق حملی و منطق شرطی و نیز دخالت دادن مضامین منطق حملی در تبیین ساختار قیاس شرطی انسجام دستگاه استنتاجی قیاسهای شرطی را از بین برده و فهم آن را دشوار کرده است. در پایان سعی شده است با شناسایی دو قیاس اصلی و پایه و نیز قواعد بکار رفته در اثبات قیاسهای غیرپایه، دستگاه استنتاجی نهفته در این روش آشکار شود.
صفحات :
از صفحه 151 تا 180
نقش بارز خواجه نصیر پاسخ به شبهات فخررازی است/ جایگاه عقل در آثار خواجه برجسته است
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
یارعلی کردفیروزجایی:خواجه نصیر در فلسفی کردن کلام شیعی گام مهمی برداشته است
نویسنده:
یارعلی کردفیروزجایی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیر و اخلاق جنگ
نویسنده:
محمدجعفر امیرمحلاتی، محمد غفوری
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ایمان از نظر سه شخصیت معتزلی، اشعری و شیعی (قاضی عبدالجبار همدانی، امام فخر رازی و خواجه نصیر طوسی)
نویسنده:
عبدالله علیزاده
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: راه دکتری,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
روش‌شناسی خواجه‏ نصیرطوسی در تدبیرمنزل و تأثیر آن در سبک زندگی
نویسنده:
صغری صالحی, طوبی کرمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مبانی معرفتی و زمینه‌های غیرمعرفتی، شیوة شکل‌گیری و روش‌شناسی بنیادین نظریه‌ها و انـدیشه‌های انـدیشمندان را تعیین مـی‌کنند. خـواجه‏نصیـرالدین طـوسی، پس از ابن‏سینا مفصل‌ترین مباحث را دربارة تدبیر منزل بیان کرده است؛ اگرچه در آثارش به‎طور مستقیم به مبانی معرفتی و روشی تدبیرمنزل نپرداخته است. هدف این نوشتار، تبیین روش‌شناسی معرفتی خواجه‏نصیر در تدبیرمنزل است و به این پرسش پاسخ می‌دهد که حکمت منزلی خواجه‏نصیر برمبنای چه روش‌شناسی معرفتی استوار است؟ تدبیرمنزل خواجه با تکیه بر مبانی و روش‎های متنوع مانند دین‎مداری، مدنیت‌گرایی، عقل‎گرایی، اخلاق‎گرایی، سنت‎گرایی و غایت‌نگری روش‎شناسی بنیادینی را مطرح می‎کند که در آن مجموعه‎ای از احکام، بایدها و نبایدها و تکالیف برای ساماندهی زندگی سعادتمند و ایده‏آل ترسیم می‎شود. روش‌شناسی معرفتی او، یاریگری مدبِّر برای هدایت منزل و دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی است و بر سبک زندگی اسلامی و سنتی تأکید می‎کند. این نوشتار، به ‌روش تحلیلی- ‌توصیفی، روش‌شناسی معرفتی خواجه‏نصیر در تدبیرمنزل را بررسی و به تأثیر آن در سبک زندگی می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 104
جایگاه وقف در توسعه تشیع در عصر ایلخانان
نویسنده:
حسین ایزدی، صدرالله اسماعیل زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وقف در لغت به معنای ایستادن و درنگ کردن بیشتر استفاده شده و در اصطلاح شرعی، تحبیس اصل و تسلیم منفعت تعریف شده است. وقف به عنوان یک سنت در تاریخ اسلام، پیش از اسلام و حتی در سایر ادیان وجود داشته است و کاربردهای زیادی برای آن بیان شده است. وقف و موقوفات در تاریخ اسلام و شکوفایی تمدن اسلامی به ویژه گسترش فرهنگ شیعی و توسعه علمی ـ تمدنی شیعیان نقش به سزایی داشته است. از قرن چهارم هجری و به ویژه با روی کار آمدن حکومت آل بویه، شاهد رونق موقوفات شیعی و حمایت آل بویه از مراکز مذهبی، آموزشی و رفاهی شیعیان هستیم. این جریان تا دوره حمله مغول اهمیت و تأثیرگذاری خود را حفظ کرد. در دوران پرتلاطم هجوم مغول تا تأسیس دولت ایلخانی، وقف و موقوفات مانند سایر نهادها و مظاهر تمدنی به شدت آسیب دید. سئوال اصلی این مقاله این است که نقش وقف در گسترش تشیع در دوره ایلخانان به چه میزان بوده است؟ و فرضیه ارائه شده این است که وقف در گسترش تشیع در ادوار تاریخی به خصوص عصر ایلخانان، نقش اصلی داشته است. به عنوان مدخل بحث درباره معنا و مفهوم وقف سخن گفته شده و در ادامه به روند بازسازی موقوفات شیعی به دست خواجه نصیرالدین طوسی و تأثیر آن در نوسازی و توسعه فرهنگ و مذهب تشیع و عمومیت یافتن آن در عصر ایلخانان پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 151 تا 181
بررسی و نقد کمال نهایی انسان در نظام فلسفی و عرفانی خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
عسگر دیرباز،محمد صادق تقی زاده طبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کمال اول انسان، نفس ناطق اوست که مقوّم نوعیت انسان است و کمال دوم انسان، مانند علم و قدرت برای اوست. البته ادراکات حسی، خیالی، عقلی تا دیگر افعال و انفعالات و نیز همه اموری که پس از تحقق انسانیت بر انسان مترتب می‌شوند، کمالات ثانوی نوع انسانی به شمار می‌آیند. در مقاله پیش رو، کمال نهایی انسان که از سنخ کمالات ثانوی است، مستکمل مرتبه‌ای است که کمالی فراتر از آن برای وی متصور نباشد. دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی در باب کمال نهایی انسان با دو رویکرد به‌ظاهر متفاوت در نظام فلسفی و منظومه عرفانی ایشان قابل معناست. در نگرش فلسفی خواجه، کمال نهایی انسان از سنخ تکامل عقلانی و در شکوفایی عقل نظری است. انسانی که عقل نظری خود را به اوج رسانده باشد، به برترین مرتبه سعادت (وصول به عقل مستفاد) دست می‌یابد؛ اما از دیدگاه عرفانی که در امتداد همان نگرش عقلانی است، محقق طوسی کمال نهایی انسان را در مشاهده حضوری خداوند می‌داند. نفس انسانی با قدم گذاشتن در مسیر سیر و سلوک، پا را از کمالات عقلانی فراتر نهاده، فانی از خود می‌شود و جز خدا نمی‌بیند و به وحدت شهود می‌رسد. در پایان نوشتار، به ملاحظاتی درباره این دو نگرش فلسفی و عرفانی و رابطه آنها خواهیم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 27 تا 48
  • تعداد رکورد ها : 1009