مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

نوشتاری که پیش رو دارید حاوی مباحثی در باب خودشناسی و تعلیم و تربیت عرفانی است .این کتاب در قالب 5فصل تنظیم شده با عناوینی همچون : تاریخچه معنای رشد ـ ارکان وجودی هویت ـ سیر تکوین هویت ـ تناقض تربیت و وراثت ـ انسان کامل

بخش نخست کتاب شامل مطالبی است درباره خداشناسی، خلقت انسان و روح که با تکیه بر آیات قرآنی و ذکر چند مثال، نگاشته شده است .بخش دوم نیز مشتمل بر اشعار متفرقه‌ای از نگارنده است ;برای نمونه : ز هجر روی مادر دل پریشم/ همی خواهم که او آید به پیشم/ ز دستم بر نیاید خدمت او/ خدا داند خجل از کار خویشم .

در کتاب حاضر، تلاش بر آن است تا مباحثی دربارة خداشناسی مطرح و بررسی شود. در این بررسی آثار اعتقاد به خدا در مواردی چون: لذت عبادت و بندگی؛ پویایی و حرکت؛ وحدت و اتحاد؛ آرامش و قرار و...، معرفی شده و سپس معنای فطرت و جلوه‌های آن بیان شده است. در ادامه، تفاوت راه انبیا در خداشناسی بازگو و راه‌های یادآوری خدای فطری را در خودشناسی و تعقل و تفکر، اطاعت و بندگی بیان نموده ویژگی‌های خداشناسی فطری را مطرح و از این طریق به اثبات وجود خدا می‌پردازد.

كتاب حاضر دارای هشت فصل است؛ فصل اول در دوازده اصل به بررسی اركان شناخت صحيح آفريدگار و آفريدگان و فصل دوم «آفرينش و خلقت، نه تطور و صدور» به مطالبی مانند؛ تباين ملاك خلقت، فلسفه و عرفان جدايی و تباين خالق و خلق را انكار می‌كند و ... می‌پردازد. فصل سوم «شناخت توحيد براساس وحی و برهان، نه فلسفه و عرفان» به بررسی وحدت موهوم، اشتباه معرفت بشری در شناخت معنای توحيد، اوهام پيرامون معنای وحدت خداوند و نقد برهان فلسفی اثبات واجب‌الوجود پرداخته است. «ادعای نابجای ادراك كنه ذات خداوند» عنوان فصل چهارم است كه شامل مباحث؛ شناخت مخلوقات تنها راه شناخت خداوند، فراترين درجه معرفت خداوند و فلسفه و عرفان خداوند را شبيه خلق بلكه عين وجود آن می‌داند می‌شود. فصل پنجم «افسانه وجود مجردات» به انگيزه اهل فلسفه در اعتقاد به وجود عالم مجردات، كلمات اهل فلسفه پيرامون عالم مجردات، نادرستی اعتقاد به تولد عقول مجرده از ذات متعالی خداوند و ... می‌پردازد. فصل ششم «فراتر از زمان و مكان» به خدای فلسفه و عرفان در گستره زمان و مكان، فصل هفتم«ديدن خداوند! هرگز!» به دين خداوند در پندار فيلسوفان و عارفان و فصل هشتم «انديشه‌های زمينی، يا درس‌های آسمانی» به امام(ع) امام است، نه فيلسوف پرداخته است. در مقدمه كتاب آمده است؛ شناخت به سزای مسائل مبدأ و معاد براساس وحی و برهان، والاترين هدف جويندگان سعادت ابدی و ابديت سعادت است؛ در اين كتاب با توضيحی پيرامون پايه‌های شناخت صحيح خداوند، به نمونه‌هايی از تعاليم مدرسه وحی و برهان در مقابل پرداخته‌های انديشه كاوان مسلك‌های معرفت بشری پرداخته شده است. نويسنده در اين كتاب به بررسی تطبيقی آموزه‌های مكتب وحی، با ساير آرا و نظريات معرفتی پرداخته است كه ادعای يكسان بودن رجوع به معلم عرشی و فرشی در اقامه برهان عقلی خلاف تجربه روشن و آشكار است، و با نصوص قطعی نيز سرسازش ندارد. نويسنده در اين كتاب سعی كرده است استدلالات عقلی كامل و تمام باشد و استشهاد به نصوص مكتب وحی هرگز جنبه تعبدی ندارد.

مجموعه مباحثی در زمینه دلایل و راه‌های خداشناسی و مروری بر مباحث مهم کلامی در این زمینه است. در این اثر ابتدا به بحث در مورد اهمیت، آثار و ضرورت بحث خداشناسی و پژوهش در زمینه ابعاد مختلف توحید و اسماء، صفات و افعال الهی پرداخته شده و پس از آن با رویکردی علمی و کلامی (اعتقادی) به بیان مهمترین راه‌های خداشناسی پرداخته شده است. نویسنده به ارتباط بین خودشناسی و خداشناسی اشاره کرده نقش پیامبر اسلام و دیدگاه‌های ایشان در مورد خداشناسی را بررسی نموده است. وی در ادامه بر لزوم توجه در آثار خلقت خدا تأکید ورزیده و معتقد است دقت کردن در عجایب خلقت جهان و خلقت بدن انسان راه را برای خداشناسی و پی بردن به زوایای مختلف این مسأله هموار می‌نماید.