مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این کتاب، خداشناسی و خداباوری از منظر اسلام است. کتاب حاضر که با توجه به عقاید اهل سنت و جماعت تدوین شده، تلاشی است در راستای تبیین شیوه‌های خداشناسی از دیدگاه اسلام و چگونگی استفاده از این باور در رویارویی با مکاتب مادی‌گرا. عناوین برخی از مباحث مندرج در کتاب، به شرح زیر است: خطر سهل‌انگاری انسان‌ها در انتخاب مسیر و هدف زندگی؛ بهترین وسیلة دفع خطر تقلید؛ معیارهای یک جهان‌بینی باارزش و متعالی؛ بررسی علل انکار وجود خدا؛ راه‌های بشر برای شناخت خدا؛ محور فعالیت تعلیمات و آموزه‌های دینی؛ اهمیت برهان نظم در عصر پیشرفت علوم؛ مهم‌ترین اصل ماتریالیسم دیالکتیک و برهان فلسفی.

در این نوشتار با تکیه بر درس های امام صادق (ع) به مفضل بن عمر ـ در باب ارتباط ساختمان خلقت انسان و حیوانات و پرندگان، خورشید، ماه و نباتات ـ ، مسائلی درباره خداشناسی و خودشناسی مطرح شده است.

کتاب حاوی سلسله سخنرانی‌های نگارنده در اماکن مختلف است که طی آن کلیاتی در باب خداشناسی در فلسفه مطرح شده است .نگارنده در این سخنرانی‌ها، نخست برخی نظریات فلاسفه را در باب خداشناسی مطرح نموده، سپس به شرح و تفسیر آن برآمده است .اسامی برخی از نظریه‌پردازان و فلاسفه به این قرار است :اگوست کنت، مارکس، استوارت میل، هگل، اسپنسر، داروین، راسل، سارتر، فارابی، ابن‌سینا، کندی، غزالی، ابوالعلاء‌مصری، فخر رازی، خواجه نصیر طوسی، ملاصدرا و علامه طباطبایی .

اثر حاضر، برگزيده‌اي از کتاب «پيام قرآن: روش تازه‌اي در تفسير موضوعي قرآن» تأليف آيت‌الله العظمي مکارم شيرازي در موضوع خداشناسي و رستاخيز است. مباحث اين اثر در يازده فصل تنظيم شده است. توحيد، نظم در جهان، شناخت خداوند، گواهي فطرت بر يکتايي خداوند، توحيد ذات و صفات، توحيد در عبادت، توحيد افعالي، اهميت بحث معاد از ديدگاه قرآن، نشانه‌هاي رستاخيز و ... از جمله مباحثي است که در اين تفسير موضوعي گنجانده شده است.

نویسنده در این کتاب به شناخت فلسفة دین و دو موضوع «خداشناسی» و «توحید» می‌پردازد. از این رو نخست معنای لغوی و اصطلاحی دین بیان و سپس فرض میان دین و شریعت و ملت مطرح می‌شود. آن‌گاه دین از نظرگاه علامه طباطبایی تبیین و ویژگی‌های دین جامع و جاوید بازگو می‌شود. بعد از آن ضرورت دین‌داری از دیدگاه روان‌شناسان و دانشمندان مختلف تشریح و به نقد و بررسی شبهات مطرح شده دربارة فطری بودن دین پرداخته می‌شود. در ادامه با تأملی در دو موضوع خداشناسی و توحید از دیدگاه روایات و احادیث در جهت اثبات واجب الوجود بودن توحید و مباحثی چون: انواع جهان‌بینی، اقسام علت، دلیل ابطال دور، مقایسة ایدئولوژی و جهان‌بینی و... مورد بررسی قرار می‌گیرد. در پایان پس از بازروایی اندیشة خیام و صادق هدایت دربارة حکمت و عدل الهی، نظریة اشاعره، متکلمین شیعه و معتزله و نیز نظریة فلاسفه و حکمای اسلامی در این باره تبیین و نظرگاه مخالفان و منکران عدل الهی به نقد کشیده می‌شود.

درکتاب حاضر که براي نوجوانان و جوانان تنظيم شده، به بررسي موضوع خداشناسي، همراه با بسياري از روايات و حکايات پرداخته است. اين کتاب در چهارده درس به اصلي‌ترين و مطرح‌ترين پرسش‌هاي جوانان و نوجوانان مانند:‌يک خدا‌يا چند خدا؛ خدا کجاست؛ آيا خدا مثل ما هم مي‌خوابد؛ هدف از آفرينش ما و آفرينش جهنم؛ وظيفه ما بندگان؛ و پرسش‌هاي ديگر پاسخ مي‌دهد.