مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
اعتکاف تاریخ تصوف خانقاه ها خرقه شطحیات صوفیان (صوفیه) مکتب های تصوف
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
انسان کامل از نظر ابن سینا، ابن عربی و سهروردی
نویسنده:
علی موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان کامل از مباحث کلیدی و اساسی و در عین حال جذاب و شیرین در فلسفه و عرفان به‌ویژهفلسفه و عرفان اسلامی است . فلسفه و عرفان اسلامی نگاه و توجه ویژه ای به انسان و چگونگیزیستن و به تکامل رسیدن وی دارد . عرفا با توجه به اهمیت سیر و سلوک وتکامل بیشتر به این موضوع پرداخته اند. این رساله با روشنقلی با فیش برداری از آثار ابن سینا و ابن عربی و شیخ اشراق و کتب و مقالات مرتبط با آنها تهیه شده است . ابن سینا که نماینده فلسفه مشاء است در بخش عرفان و تصوف از کتاب اشارات و تنبیهات خود به مباحث عرفانی پرداخته است ؛ او از انسان کامل نام نبرده است اما از ویژگی‌هایی که برای عارف نام برده است می توان چنین برداشت کرد که عارف از نظر او همان انسان کامل است . عارف از نظر او باید مراحل اراده ،ریاضت ، اوقات ، و سکینه را طی کند و در هر مرحله حالات خاصی برای او بوجود خواهد آمد . از ویژگیهای ظاهری نیز می توان گشاده رویی ، کینه نداشتن و با گذشت بودن ، تواضع و فروتنی ، تجسس نکردن ، وانجام عبادات و فرایض را ذکر کرد . ابن سینا به ضرورت پرورش قوه تفکر و تعقل برای رسیدن به کمالبسیار تأکید می کند و انسان کامل راکسی می داند که به منتها درجه عقلی رسیده باشد. سهروردی که پایه گذار حکمت اشراق خوانده می شود نیز بدون اینکه از انسان کامل نام ببرد در کتابهای حکمه الاشراق و پرتو نامه و صفیر سیمرغ ویژگی‌هایی برای حکیم متأله مانندانجام عبادات ، خلوت ،ریاضت ،توانایی خلع اختیاری بدن از روح و غیره ذکر کرده است . سهروردی بیشتر به جنبه های عرفانی و صوفیانه انسان کامل پرداخته است .اما ابن عربی که پدر عرفان نظری نام گرفته است نخستین کسی است که واضح و مشخص از انسان کامل نام برده است و به بیان ویژگیها و خصوصیات و راه رسم کامل شدن می پردازد . انسان کامل ، جهان اکبر است که هرچه در هستی است در او وجوددارد بلکه چیزی بیشتر دارکه همان امانت الهی است .انسان میوه درخت آفرینش . انسان کامل زبده وحاصل این میوه است ، او مقصود آفرینش و آیینه تمام نمای الهی است که تمامی اسماء و صفات الهی را در خود منعکس می کند . ویژگی مشابه این سه عارف و فیلسوف بزرگ مسلمان توجه جدی و بارز آنها به اهمیت تکامل انسانی است که با دیگر موجودات تفاوتی اساسی دارد و آن روح و نفس آنهاست که توانایی عروج به بالاترین حد هستی را دارد .
چگونگی و عوامل تغییر رویکرد صفویه از تصوف و تشیع
نویسنده:
علی آقانوری،محسن فتاحی اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
صفحات :
از صفحه 109 تا 133
ختم الاولیاء: نبوت و ولایت از دیدگاه ابن عربی [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
میشل خودکیوویچ (Michel Chodkiewicz )
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
ختم الاولیاء: نبوت و ولایت از دیدگاه ابن عربی
سخنران:
نوع منبع :
سخنرانی , کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: الهام,
چکیده :
این کتاب در زمرۀ معدود کتاب‌هایی است که تبیین و توضیح مفهوم ولایت و گشودن بسیاری از رازهای این مفهوم کانونی در نوشته‌های ابن عربی را طی تحلیل علمی کاملاً دقیقی بر عهده گرفته است. نویسنده با حضور منحصربه‌فرد و خاصش در قلمرو میراث شیخ اکبر توانسته است صفحات فراوانی را روشن سازد که در نظر بسیاری از دانشمندان و پژوهندگان تاریک و مجهول می‌نموده است. در واقع این کتاب اثر محققانۀ دست‌اولی است در بررسی تاریخی و تشریحی یکی از مهم‌ترین مفاهیم در قلمرو عرفان و تصوف، یعنی مفهوم «ولایت» و ابعاد مختلف آن به‌ویژه موضوع «ختم ولایت» و ارتباط آن با «نبوت» از دیدگاه ابن عربی به قلم استاد میشل (علی) شوتکیویچ، یکی از بزرگ‌ترین متخصصان عرفان ابن عربی در سطح جهانی در عصر کنونی. اصل کتاب به زبان فرانسوی است و اهمیت و شهرتش موجب شده به چند زبان از جمله انگلیسی و ایتالیایی و عربی و ترکی ترجمه شود. در درآمد کتاب، نویسنده سیری دارد بر پیشینۀ آشنایی غربیان، کسانی مانند فلوگل، نیکلسون، پالاسیوس، ماسینیون، کربن، ایزوتسو و چیتیک با تصوف ابن عربی و پژوهش‌هایی که دربارۀ آثار و اندیشه‌های ابن عربی انجام داده‌اند و رویکردها و محاسن و معایب کارهایشان. سپس به ذکر مقاطع برجستۀ زندگانی ابن عربی می‌پردازد. در ادامه نویسنده پس از بیان موضع فکری و عقیدتی مسلمانان دربارۀ اولیا و اشاره به جلوه‌های تکریم و تعظیم آنان به‌ویژه از سوی عموم مردم، یادآور می‌شود ولایت و تصوف/عرفان از هم جدا نیستند و در حقیقت تصوف و عرفان مولود وجود ولایت و اولیاست و از آن تغذیه می‌کند و آسمانی است که ستارۀ هدایت اولیا در آن طالع می‌شود. به دنبال این نویسنده به بررسی پدیده‌ای به‌شدت وابسته به مفهوم ولایت، یعنی پدیدۀ «زیارت» مقابر بزرگان دین و اولیا و ریشه‌های تاریخی آن در صدر اسلام می‌پردازد و طعن و رد تند ابن تیمیه بر این پدیده و نیز نقدهای صوفیه و شیعه را بر دیدگاه او یادآور می‌شود. نویسنده فصل اول را با یکی از رؤیاهای ابن عربی آغاز می‌کند که طی آن وی انبیا را یکایک به همراه اتباعشان مشاهده کرده است. از این رؤیا هم جایگاه روحانی وی معلوم می‌شود و هم آشکار می‌شود که او از همان آغاز اعتقاد به این داشته است که اولیا منفصل از انبیا نیستند و ولایت به هیچ‌وجه از نبوت مستقل نیست، بلکه تابع و دنبالۀ آن است و ولی بر قدم نبی است و در علم و عمل و حال از او تبعیت می‌کند. نویسنده در ادامه به‌تفصیل وارد مباحث لغوی واژۀ «ولی» و «ولایت» شده و ریشه و معانی آن را بررسی می‌کند. در فصل دوم، نویسنده به پی‌جویی نخستین کاربردهای لفظ و مفهوم ولایت در آثار صوفیه می‌پردازد و این اندیشه را نزد دانشمندان مسلمان دنبال می‌کند تا به نوشته‌های ابن عربی می‌رسد. در این پی‌جویی به این نتیجه می‌رسد که برخی از دانشمندان مسلمان واژه‌های ولی و ولایت را منحصراً هم‌معنی مؤمن و ایمان گرفته‌اند و آن را دارای معنی تولیت نشمرده‌اند، هرچند مخالف کرامات و خوارق عادات و علوم الهامی نبوده‌اند. سپس نویسنده متعرض نظر کسان دیگری چون ابن تیمیه، شریف جرجانی و ابن عجیبه در این زمینه می‌شود. در فصل سوم، نویسنده به تعریف مفهوم ولایت و اشکال و صور و کارکردهای آن از دیدگاه ابن عربی می‌پردازد. نویسنده این مفهوم را اولاً بر اساس متن‌های متضمن مفهوم ولی و ولایت صورت‌بندی می‌کند و سپس با استفاده از متن‌های دیگری که این مفهوم را در قالب واژه‌های دیگری آورده‌اند به تکمیل این صورت‌بندی می‌پردازد. مهم‌ترین متن در این زمینه «فصوص الحکم» است. فصل چهارم کتاب اختصاص به تبیین مفهوم «حقیقت محمدیه» دارد. نویسنده فصل را با این سخن ابن عربی آغاز می‌کند که همۀ انبیای مقدم بر حضرت رسول (ص) نایبان او در عالم خلق بوده‌اند و حضرتش به صورت روح مجرد وجود و حضور داشته تا نوبت به ظهور جسمانی‌اش در این عالم رسیده است که دیگر حکمی برای نایبان باقی نمی‌ماند. فصل پنجم با ذکر این عقیدۀ ابن عربی آغاز شده که حضرت رسول (ص) جامع همۀ اشکال و صور نبوت است و از همین‌رو شخص او همۀ مزایای اختصاصی هریک از آنان را در وجود خود جمع دارد. به این ترتیب ولی‌ای هم که وارث روحانی یکی از انبیاست، از حقیقت محمدیه وجه مخصوص به نبی مورث را ارث برد. سوتکبویچ پس از بررسی ماهیت ولایت و هویت ولی و گونه‌ها و سرمشق‌های مختلف اولیا، در فصل ششم وارد بحث جغرافیای ولایت می‌شود؛ به این دلیل که هر ولی‌ای به حسب مرتبۀ ولایتش مرکز و منطقه‌ای از جغرافیای زمین را به خود اختصاص می‌دهد و از آنجا به انجام دادن مأموریت و ایفای نقشی که بر عهده دارد می‌پردازد. نویسنده در این فصل با تقریر و توضیح قسمتی از «فتوحات» به تشریح جغرافیای حضور اولیا می‌پردازد. فصل هفتم را نویسنده با توضیح منازل و مراتب رجال الهی از دیدگاه ابن عربی آغاز می‌کند. به این منظور سراغ باب هفتادوسوم «فتوحات» می‌رود که ابن عربی طی آن حدود هشتاد طبقه از طبقات رجال روحانی را می‌شناساند. در این فصل نویسنده به پیروی از ابن عربی، ابدال هفت‌گانه را مورد بررسی قرار می‌دهد، کسانی که به امر الهی نگهبانان هفت اقلیم‌اند. شوتکیویچ پس از ترسیم جغرافیای کرۀ ولایت و ذکر طول و عرض آن در هفت فصل گذشته، در فصل هشتم به موضوع مهم و اساسی ختم/ خاتم ولایت یا ختم/ خاتم‌های ولایت می‌پردازد. نویسنده با ذکر نقل‌قول‌های مفصل از آثار ابن عربی، سه خاتم را نوشته‌های او شناسایی می‌کند: خاتم ولایت عامه، خاتم ولایت محمدیه، و خاتم الاولاد و به تشریح آنها می‌پردازد. فصل نهم به موضوع شناسایی شخص خاتم ولایت فارغ از کارکرد و مأموریتش می‌پردازد. خاتم ولایت عامه چنان‌که از نوشته‌های ابن عربی برمی‌آید، شخص حضرت عیسی است؛ اما دربارۀ شخص خاتم ولایت محمدیه باید گفت با وجود اشارات متعدد به وی، در هر مورد گویی این شخص مورد اشاره با مورد دیگر فرق دارد، به گونه‌ای که خواننده متحیر می‌شود. گاه ابن عربی می‌گوید در فاس با شخصی دیدار کرده است که خاتم ولایت محمدیه بوده، گاهی هم خود را خاتم ولایت محمدیه دانسته است. در فصل پایانی کتاب اصول و مقدماتی که در فصول گذشته مجال بیان یافته، از رهگذر نقل و تفسیر فقراتی از «رسالة الانوار» و شرح مجهول‌المؤلف آن به نتیجه می‌رسد. نویسنده بحثش را با این نکته آغاز می‌کند که دیدگاه ابن عربی دربارۀ ولایت بر سه مفهوم اصلی وراثت و نیابت و قربت مبتنی است. قربت در حقیقت حاقّ مفهوم و معنای ولایت است که در این فصل روشن می‌شود. فهرست مطالب کتاب: مقدمۀ مؤلف بر ترجمۀ عربی مقدمۀ مترجم عربی مقدمۀ مترجم فارسی درآمد فصل اول: اسم مشترک فصل دوم: هرکس تو را دید، گویی مرا دیده است فصل سوم: سپهر ولایت فصل چهارم: حقیقت محمدیه فصل پنجم: وارثان انبیا فصل ششم: اوتاد اربعه فصل هفتم: اعلی‌مرتبۀ ولایت فصل هشتم: سه خاتم فصل نهم: ختم ولایت محمدیه فصل دهم: نردبان دوسویه نمایه
عرفان خراسان و ابن‌عربی، تفاوت‌های نظری
نویسنده:
محمد رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هرچند نمی‌توان بررسی تاریخی دقیقی درباره خاستگاه تصوف خراسانی و تشخص آن در قرون اولیه دربرابر طریقت‌ها و مکاتب عرفانی عراق و شام صورت داد ولی می‌توان استقلال این مکتب را چه قبل و چه بعد از ابن‌عربی به رسمیت شناخت، تأثیر و تأثرات آن را در مواجهه با مکتب ابن‌عربی و شارحانش بررسی نمود، عرفان نظری آن را بیشتر شناخت و با عرفان نظری محیی‌ الدینی مقایسه کرد. اوج مخالفت‌های صوفیه را با وحدت وجود، می‌توان در عرفای خراسانی یافت؛ تا آنجا که دربرابر آن، نظریه «وحدت شهود» را مطرح کردند. به‌رغم این مخالفت‌ها، گرایش تدریجی عرفای خراسانی به ابن‌عربی نیز موضوع بسیار مهمی است. با در کنار هم گذاشتن حقایقی از این دست، می‌توان نظام فکری کاملاً متفاوتی برای صوفیانِ رسمیِ دارای سلسله در نظام‌های سنتیِ خانقاهی ترسیم کرد، دربرابر عرفان نظری ابن‌عربی و شارحانش. پیدایش نظریه «وحدت شهود» دربرابر وحدت وجود، تنها با بررسی این‌گونه از تفاوت‌ها قابل توجیه خواهد بود. انگیزه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و مواردی از این دست، در برابر تفاوت‌های چشمگیر نظری رنگ می‌بازند و درنتیجه، بر عمق مخالفت‌های ابتدایی عرفای مکتب خراسان در این باب افزوده می‌شود.
صفحات :
از صفحه 51 تا 71
الحکمه‌ الاشراقیه: مجموعه مصنفات شهاب‌الدین‌یحیی السهروردی
نویسنده:
یحیی‌بن‌حبش سهروردی، تصحیح و تحقیق محمد ملکی (جلال الدین)
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه ادیان و مذاهب,
چکیده :
این کتاب، مشتمل بر متن کتاب «حکمة الاشراق» اثر «شیخ شهاب‌الدین یحیی سهروردی» به زبان عربی است. اثر حاضر که مجلّدی از مجموعة «الحکمة الإشراقیه» است، با هدف آشنایی بیش‌تر مخاطب با اندیشه‌ها و افکار فلسفی «سهروردی» و نظریات بدیع وی در حکمت شیعی به چاپ رسیده است. کتاب، مشتمل بر دو پیشگفتار دربارة «سهروردی» و اندیشه‌ها و آثار وی، بخش «از پیله تا پرواز» در شرح زندگی «سهروردی»، معرّفی آثار وی و متن کتاب «حکمه الاشراق» است که «حکمه الاشراق» خود از سه مقاله با عنوان‌های فی المعارف و التعریف، و فیها ضوابط سبعه؛ فی الحجج و مبادئها؛ و هی تثقل علی ضوابط و فی المغالطات و بعض الحکومات بین احرف اشراقیه و بین بعض احرف المشادئین تشکیل شده است.
تصوف در مصر
عنوان :
نویسنده:
مهدی فرمانیان
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه ادیان و مذاهب,
التصوف وتـأثيره الفكري والثقافي في أفريقيا: النیجر و المالی انموذجاً
نویسنده:
نجاح علی سویسی الباحوطی؛ محمد عبد السلام زغوان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
درآمدی بر تاریخ تصوف [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
.Arberry, Arthur J
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :