مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

پرداختن به موضوع دفاع از اعتقادات دینی با توجه به تهاجم گسترده‌ای که به اسلام و بالاخص تشیع در عصر حاضر صورت پذیرفته، امری ضروری به‌نظر می‌رسد. فرهنگ‌سازی‌هایی که ظهورشان با بروز پدیده‌هایی نظیر وهابیت، القاعده، داعش و عرفان‌های کاذب آغاز گردیده و هدفمند قلب تشیع را نشانه گرفته است حکایت از ضرورت توجه به این امر دارد. به‌نظر می‌رسد باید در مقابله با این تهاجم راهکاری روشمند به منظور برهم زدن محاسبات بنیانگذاران این پدیده‌ها و رسیدن به هدف که همان تعلیم و تربیت براساس کتاب و سنت و دفاع از این نوع تعلیم و تربیت است، اتخاذ نمود.این پژوهش با بررسی کتب تعلیمات دینی در مقطع متوسطه از آغاز آموزش رسمی در ایران، در پی ردپایی از تعلیم دفاع از اعتقادات بوده است که متأسفانه در هیچ برهه و مقطعی، بدست نیامده است. سیستم برنامه‌ریزی آموزش تعلیمات دینی کشور تاکنون تنها به ارائه مفاهیم دینی و اعتقادی پرداخته و برنامه‌ریزی خاصی به منظور آموزش دفاع از آموخته‌ها نداشته است. نگارنده، با تفحص در کتب تعلیمات دینی مقطع متوسطه و نیاز سنجی این مقطع به‌خصوص، به این نتیجه رسیده است که می‌توان علاوه بر تدوین و آموزش اعتقادات شیعی، با تغییرات جزئی در متون کتب مقطع متوسطه و اضافه کردن بخش هایی بدان، بنیان یک دفاع علمی را پی ریخت به صورتی که دانش‌آموز علاوه بر احاطه علمی به اعتقادات شیعی، قادر به دفاع عقلانی، علمی و عملی از آن نیز باشد. با لحاظ این تغییرات به‌نظر می‌رسد نظام آموزشی تعلیمات دینی تنها کشور شیعی دنیا، قادر خواهد بود توانایی در دانش آموز ایجاد کند که دانش آموز محفوظات را به خدمت عمل گیرد و از کیان مکتب تشیع محافظت نماید.

چکیده ندارد.

چکیدهتاریخ ایران در سراسر دوران اسلامی تا قبل از روی کارآمدن سلسله‌ی پادشاهی صفوی و برای برهه‌ای کوتاه در زمان آل بویه، هیچ گاه شاهد حاکمیت دولتی شیعی مذهب نبوده است. در حقیقت می‌توان گفت پس از نه قرن از زمان ورود اسلام به ایران و با روی کار آمدن صفویان می‌توانیم شاهد احیای هویت ملی و ارزش‌های باستانیو همچنین حاکمیت مذهب تشیع و پیوند با تصوف و سیاست در ایران باشیم. در این پژوهش تأثیر تشیع بر گونه‌های مختلف هنر بررسی خواهد شد. به منظورجمع‌آوری اطلاعات، از روش توصیفی-تحلیلیاستفاده شده و ضمن مطالعه تحقیقات گذشته و بررسی آثار هنری عصر صفویه از جمله مجموعه فرهنگی شیخ صفی الدین اردبیلی و سلطان علی در اردهال میزان و چگونگی تاثیر اندیشه‌ی تشیع در این آثار را مورد مطالعه و شناسایی قرار داده و بدین ترتیب تاثیرات متقابل هنر و اندیشه شیعی را در عصر صفویه بررسی نموده است

چکیده: 1 - به پیروان علی (علیه السلام) که معتقد به امامت بلافصل او از طریق نصب و نصب پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستند شیعه گفته می شود. این اصطلاح در زمان پیامبر هم مطرح بوده و تعبیر شیعة علی به کار رفته است. 2 - نخستین دوره حیات شیعه، زمان حیات پیامبر (صلی الله علیه و آله) است. روایات متعددی در نزد شیعه و سنی هست مبنی بر اینکه عبارت شیعة علی توسط پیامبر (صلی الله علیه و آله) رواج یافته است. کما اینکه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در طول عمر خویش بارها علی (علیه السلام) را به عنوان جانشین خویش معرفی فرمودند که اولین دفعه پس از نزول آیه و انذر عشیرتک الاقرین بود. در پایان عمر ایشان هم که واقعه غدیر خم اتفاق افتاد این معرفی تکرار شد. 3 - مرحله دوم حیات شیعه مربوط به پس از وفات پیامبر (صلی الله علیه و آله) است. در حالی که عده ای در سقیفه مشغول تعیین خلیفه بودند شیعیان علی (علیه السلام) با اعتقاد به جانشینی او گرد او جمع آمدند که در رأس آنها مقداد، سلمان، ابوذر و عمار قرار داشتند لکن به جهت حفظ اسلام سکوت اختیار نمودند و با حاکمان وقت همراهی کردند. 4 - دوره سوم پس از قتل عثمان و به خلاف رسیدن علی (علیه السلام) شروع می شود. در این دوره امامت علی (علیه السلام) فعلیت بیشتری یافت و شیعه در حاکمیت سیاسی هم نقش پیدا کرد. پس از شهادت علی (علیه السلام) و صلح امام حسن (علیه السلام) دوره حیات شیعه در عصر اموی آغاز می شود که سخت ترین دوره حیات شیعه است. شیعیان در این دوره متحمل آزار و شکنجه و قتل و غارت می شوند و در همین زمان است که قیام کربلا اتفاق می افتد. 5. اولین اختلاف در شیعه زمانی اتفاق افتاد که مختار که به خونخواهی امام حسین (علیه السلام) قیام کرده بود محمد حنفیه را به عنوان امام مهدی (عج) معرفی کرد و در اینجا اولین انشعاب در شیعه پیدا شد. به پیروان مختار و این اعتقاد کیسانیه می گویند. 6 - جریان دیگری که به پیدایش فرقه ای دیگر انجامید قیام زید فرزند امام سجاد (علیه السلام) بر ضد بنی امیه بود. پس از آنکه او به شهادت رسید پیروان او که امامت او را قبول داشتند به زیدیهمعروف شدند. 7 - سومین انشعاب در زمان امام صادق (علیه السلام) رخ داد، زیرا عده ای اسماعیل فرزند ارشد او را به عنوان امام هفتم پذیرفتند و اسماعیلیه نامیده شدند. 8 - از اوایل قرن چهارم تا اواخر قرن پنجم که خاندان بویه شیعی مذهب در دستگاه حکومت عباسی نفوذ کرد شیعه آزادی عمل بیشتری در بیان عقاید خود پیدا کرد و بسیاری از متکلمان و فقهای شیعه مانند شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی در این زمان پدید آمدند. گسترش شیعه با حکومت حمدانیان و فاطمیین ادامه یافت ولی در دوره ایوبیان مجدداً سخت گیری بر شیعیان آغاز شد. 9 - در حکومت مغول در قرن هفتم در برخی نقاط مذهب شیعه رواج یافت. بزرگانی چون محقق حلی، علامه حلی و خواجه نصیرالدین طوسی در همین زمان می زیسته اند. با حاکمیت شاه اسماعیل صفوی بر ایران مذهب شیعه به عنوان مذهب رسمی اعلام شد و تلاشهای زیادی در ترویج آن صورت گرفت. علمایی چون شیخ بهایی، میرداماد، ملاصدرا، فیض کاشانی و علامه مجلسی در همین زمان می زیسته اند. اما در همین وقت با حاکمیت دولت عثمانی در برخی مناطق دیگر، شیعیان مورد آزار و اذیت قرار گرفتند و مذهب شیعه که زمانی در سوریه و مصر و ترکیه رواج داشت از آن مناطق رخت بربست. 10 - در کتب فرق و مذاهب، فرقه های متعددی برای شیعه ذکر شده که اکثراً جعلی است، و تنها فرقه های مهم موجود شیعه سه فرق امامیه، زیدیه و اسماعیلیه هستند که از این میان اکثریت شیعه را امامیه یا شیعیان اثنی عشری که قائل به امامت علی (علیه السلام) امام حسن (علیه السلام) امام حسین (علیه السلام) و نه فرزند معصوم آن حضرت هستند، تشکیل می دهند.