مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

اگرچه پيروان مذهب شيعه در آسياي مرکزي از نظر جمعيتي و مذهبي در اقليت قرار دارند، اما در عين حال داراي ويژگي‌هاي جالب توجهي نيز هستند که آن‌ها را از شعيان در ساير نقاط جهان جدا مي‌کند. کتاب حاضر ضمن مرور سير تاريخي پيدايش و گسترش تشيع در آسياي مرکزي، به بررسي وضعيت شيعيان اين منطقه در دوران پس از فروپاشي شوروي پرداخته است. همچنين ويژگي‌هاي ژئوپليتيکي شيعيان آسياي مرکزي و جايگاه شعيان اين منطقه در ژئوپليتيک تشيع نيز مورد بحث قرار گرفته است.

این مجموعه که به زبان عربی نوشته شده، هفت رساله از هفت تن از علمای شیعه‌ی زیدیه درباره‌ی امامت امیرالمومنین و فرزندانش است که عبارت‌اند از: تثبیت الاماقه، انسان العیون، تثبیت الوصیه، رساله فی الرد علی ابن تیمیه، الکواکب الدریه فی النصوص علی امامه خیر البریه، و فصل فی مدیح النبی (ص) رساله‌ی اخیر شامل ابیاتی در وصف پیامبر (ص) از شاعران مختلف است).

این کتاب تحلیلی در 9 فصل به بررسی دوره شکل‏گیری تشیع دوازده امامی و مسائل حدیثی در سه قرن نخست هجری می‏پردازد. محور اصلی کتاب تحلیل سه اثر حدیثی الکافی، بصائر الدرجات و المحاسن می‏باشد که جزو نخستین متون حدیثی شیعه در عصر غیبت صغری هستند. نویسنده ضمن ارائه گزارشی از وضعیت بغداد و قم به مثابه دو مرکز فرهنگی شیعه در آن زمان به احادیث کلامی و اعتقادی این سه کتاب بخصوص درباره خداشناسی، امامت و شئون و مقامات امامان می‏پردازد. محوری‏ترین بخش کتاب مربوط به کلینی است، به دلیل آنکه حجم روایات کلینی در مقایسه با صفار و برقی بیشتر است. فرضیه نویسنده درباره کلینی این است که وی مدت 20 سال در بغداد زندگی کرده و روایات زیادی از محدثان این حوزه حدیثی نقل کرده است. در مقدمه قاسم جوادی نقدی بر نظریات و نتیجه‏گیری‏های نویسنده نوشته است.

پژوهشی در مورد میزان پراکندگی شیعه در نقاط مختلف دنیا و وضعیت شیعیان در نقاط مختلف جهان است. در ابتدی این نوشتار کلیاتی از ژئوپلتیک شیعه در جهان و منطقه خاورمیانه ارایه شده و پس از آن جمعیت شیعیان در آسیا، اروپا، اوراسیا، آفریقا و آمریکا و نیز وضعیت آنان در این مناطق مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده به تفکیک کشورهای مختلف در قاره‌های نامبرده شده، به بیان وضعیت شیعیان در این کشورها و جمعیت آن‌ها پرداخته و ابعادی از فعالیت مذهبی، آزادی‌های مدنی، رعایت حقوق اجتماعی و میزان آزادی در فعالیت‌های علمی و فرهنگی شیعیان در این کشورها گزارش شده و فراز و نشیب‌های زندگی آنان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

مطالب کتاب به اجمال، درباره مراحل شکل‌گیری مذهب شیعه، و نیز برخی اعتقادات مربوط به تشیع است که به زبان عربی به چاپ رسیده است .علاوه بر آن دیدگاه‌های برخی علمای عرب شیعه و سنی درباره تشیع آورده شده است .