مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. آنچه در این جلد به آن پرداخت شده است: - تتمه باب فضل المساجد و أحکامها و آدابها - باب صلاه التحیه و الدعاء عند الخروج إلی الصلاه و عند دخول المسجد و عند الخروج منه - باب القبله و أحکامها (و فیه کتاب إزاحه العلّه) - باب وجوب الاستقرار فی الصلاه و الصلاه علی الراحله و المحمل و السفینه و الرفّ المعلّق و علی الحشیش و الطعام و أمثاله - باب آخر فی صلاه الموتحل و الغریق و من لا یجد الأرض للثلج - باب الأذان و الإقامه و فضلهما و تفسیرهما و أحکامهما و شرائطهما - باب حکایه الأذان و الدعاء بعده - باب وصف الصلاه من فاتحتها إلی خاتمتها و جمل أحکامها و واجباتها و سننها - باب آداب الصلاه - باب ما یجوز فعله فی الصلاه و ما لا یجوز - باب من لا تقبل صلاته و بیان بعض ما نهی عنه فی الصلاه - باب النهی عن التکفیر - باب ما یستحبّ قبل الصلاه من الآداب - باب القیام و الاستقلال فیه و غیره من أحکامه و آدابه و کیفیّه صلاه المریض - باب آداب القیام إلی الصلاه و الأدعیه عنده و النیه و التکبیرات الافتتاحیه و تکبیره الإحرام

مجلد اول از موسوعه را می توان دو بخش کرد در بخش اول مسائل توحیدی و عقیدتی و در بخش دوم شروع به طرح مسائل و قواعد فقهی که بحث زکات و مصارف آن به طور مفصل در این مجلد توضیح داده شده است.

مرآة الكمال لمن رام درك مصالح الأعمال تألیف شیخ .عبدالله مامقانى ) 1290 - 1350 ق(، به زبان عربى است اين اثر مشتمل بر بیان آداب در اعمال و مستحبات دينى است كه در سال 1335 ق تألیف گرديده است. مؤلف، انگیزه تألیف كتاب را اينگونه بیان مىكند: فقھاء اھتمام به بیان واجبات و محرمات دارند و كمتر به آداب اعمال و مستحبات و مكروھات پرداختهاند به نحوى كه بسیارى از آنھا فراموش شده است، پس براى سھولت كسانى كه دوستدار كمال و طالب درك مصالح اعمال ھستند كتاب را تألیف نمود جلد اول كتاب، با فصل اول آغاز مىگردد. فصل اول، در مورد آداب ولادت است. اين فصل در سه مقام بیان شده است، مؤلف، در اين باب به ذكر آداب و مستحبات از زمان تولد كودك تا بزرگ شدن او مى پردازد و امورى مانند گفتن اذان و اقامه در گوش راست و چپ، تسمیه، حلق، عقیقه، شیر دادن و تربیت كودك را توضیح مى دھد فصل دوم، در آداب لباس و پوشش در چھار مقام ذكر شده است. نوع پوشش، پوشیدن لباس نماز، پوشیدن انگشتر و عمامه مطالبى است كه در اين فصل بیان مى شود فصل سوم، در آداب و مستحبات مسكن است. وسعت مسكن از اولین مستحبات اين فصل است: »مستحب است مسكن وسیع اختیار شود، در روايات وارد شده است كه سعادت مرد وسعت منزل و مسكن است«. مؤلف، ھمچنین در اين فصل در آداب و مستحبات مسجد و فضايل مساجد گوناگون سخن مى گويد فصل چھارم، پیرامون آداب خوردن و آشامیدن و ملحقات آن است. در اين فصل در مورد انواع خوردنى ھا مانند: میوه ھا، حبوبات، گوشت ھا و برخى از خواص آنھا مطالبى ذكر مى شود. اين فصل در ھفت مقام آورده شده است فصل پنجم كتاب، در مورد آداب خواب و بیدارى است. مقام دومى كه مؤلف بیان مى كند بیان دعاھا و سوره ھايى است كه در ھنگام خواب مستحب است: حمد، توحید، معوذتین، قدر، ملك، يس و واقعه. در پايان پیرامون آداب بیدارى و رويا و خواب ديدن مطالبى ذكر مى شود فصل ششم، در آداب طھارت و پاکى و نماز است. اين فصل مشتمل بر ده مقام است و آخرين فصل از جلد اول كتاب مى باشد. مؤلف، در مقام اول، پیرامون آداب، مستحبات، و مكروھات تخلى مطالبى را ذكر مى كند. سپس به بیان و شرح آداب وضو و انواع نمازھاى مستحبى مى پردازد. در شرح نمازھا، برخى را بسیار مفصل شرح مى دھد و در مورد برخى به ذكر روايتى كوتاه بسنده مى كند. در پايان ھم مطالبى در مورد روزه ھاى مستحبى ذكر مى نمايد

سنن أبي‌داود، تأليف ابى‌داود سليمان بن اشعث بن اسحق سجستانى (متوفى 275ق)، يكى از جوامع اوليه حديث اهل سنت (صحاح سته) است. اين كتاب نزد محدثين از جهت صحت بعد از صحيحين در مرتبه سوم قرار دارد. ابو داود دارای آثار مختلف علمی ؛ از جمله کتاب المسائل است که در آن به پرسش های احمد بن حنبل پاسخ گفته است. ابو داود به دنبال آن بود تا احادیثی را گرد آورد که برای استدلال فقهاء به کار می آمد و احکام از آنها استنباط می شد، بر این اساس کتاب سنن خود را فراهم آورد. ابوبکر بن داسه یکی از راویان سنن از ابو داود این سخن را نقل کرده است: از روایات رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم پانصد هزار روایت نگاشتم و از میان آنها ۴۸۰۰ حدیث انتخاب کردم و روایات صحیح و نزدیک به صحیح را در آن آوردم. او کتاب خود را پس از نگارش به رؤیت احمد بن حنبل رسانده و او کتابش را مورد تأیید قرار داد

مجموعه چهارجلدی "یسالونک " را می توان کتاب احکام فقهی اسلام دانست که در آن مسائل فقهی مطرح و حول و حوش آن بحث می شود و حکم حلال و حرام و مباح ، مستبحب و مکروه آن مساله روشن می شود. محتوای این مجلد: نماز، روزه، حکم مسجد، مصلی ، طلاق ، ازدواج و...

جلددوم این کتاب برگزیده‌ای از کتاب روضه بحارالانوار مجلسی(ره) است که اندرزهای رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(علیهم‌السلام) را بازگو می‌کند.- به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، احادیث انتخابی در این اثر، مشتمل بر مواعظ و اندرزهای اخلاقی‌اند که می‌توانند برای هر قشری به اندازه سطح فهم و درک آن قشر مفید باشد. فهرست‌های موضوعی آخر کتاب نیز مسیر مطالعه خواننده را سهل‌تر و هموارتر کرده است. کتاب روضه بحارالانوار که به «مواعظ بحار» مشهور است، یکی از کتاب‌های نفیس و ارزشمند شیعه و یکی از ده‌ها اثر گران‌بهایی محسوب می‌شود که به دست توانای غواص بحار علوم اهل‌بیت(علیهم‌السلام) مرحوم علامه مجلسی(ره) تالیف و نگارش شده است. این اثر به خاطر جامعیت و تنوع و سایز ویژگی‌هایی که دارد، از زمان تالیف تاکنون پیوسته مورد استفاده شیفتگان روایات و سخنان خاندان عصمت و طهارت(علیهم‌السلام) بوده است. بر اساس مطالب کتاب، استاد رسولی محلاتی از سال‌های قبل برای گردآوری نوشته‌هایش و تنظیم سخنرانی و بحث در جلسه‌های مذهبی، بسیار به این کتاب مراجعه داشت و روایت‌های جالب و اندرزهای آموزنده زیادی از آن یادداشت می‌کرد و در نهایت، این روایت‌ها و اندرزها را در دفتری جداگانه جمع‌آوری کرد تا در سفر و حضر بتواند از آن بهره‌مند شود و سپس درصدد برآمد که آنها را ترجمه کند و برای استفاده دیگران نیز به چاپ برساند و در دست‌رس عموم قرار دهد. مترجم کتاب در بخش نخست این اثر، اندرزهای رسول اکرم(ص) به امیرالمومنین علی(ع) را گلچین کرده است. در یکی از این اندرزها، وصیت آن حضرت به علی(ع) است که شیخ صدوق در کتاب خصال به سندش از امام صادق(ع) روایت می‌کند. امام(ع) فرمود: «در آنچه رسول خدا(ص) به علی(ع) وصیت کرد این کلمات بود: یا علی! تو را از سه خصلت بزرگ نهی می‌کنم: حسد، حرص و دروغ. یا علی! آقا و سرور عمل‌ها سه چیز است: انصاف تو با مردم نسبت به خویش، مواسات تو با برادر دینی‌ات در راه خدا، ذکر و یاد خدای تبارک و تعالی در هر حال.