مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
تکبر مذموم تکبر ممدوح
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
استبداد و خودکامگى در تحلیل قرآن
نویسنده:
ابراهیم سجادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
استبداد به عنوان یک آسیب اجتماعى از دیدگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده در آغاز به تعریف آسیب اجتماعى و جامعه آسیب زده پرداخته، سپس استبداد و خودکامگى را به عنوان مصداق بارز آسیب اجتماعى معرفى مى‌کند، آن گاه به پیشینه تاریخى استبداد ستیزى اشاره کرده وبر این باور تأکید مى‌کند که به رغم فلسفه سیاسى عدالت گراى اسلام، تاریخ مسلمانان، بیشتر آمیخته با استبداد بوده است. در ادامه به تعریف استبداد در فرهنگ سیاسى مى‌پردازد و واژه‌هاى قرآنى معادل آن را - «جبار»، «مستکبر» و «طاغوت» - با استناد به آیات قرآن مورد بحث و بررسى قرار مى‌دهد. عوامل و زمینه‌هاى پیدایش خودکامگى از دیدگاه افلاطون، ارسطو، راسل، مارکس، هابز، فروید و اریک فروم مورد بحث قرار گرفته و در تبیین دیدگاه قرآن بر این باور تأکید شده است که عامل پیدایش خودکامگى، اسارت معنوى انسان در چنگال غرایز و کشش‌هاى طبیعى است. در ادامه، از شیوه‌ها و ابزارهاى تداوم استبداد همچون تفرقه افکنى، مددگیرى از همدستان، خشونت با مخالفان و هویت سازى براى موافقان یاد کرده و جامعه استبداد زده از دیدگاه قرآن را توصیف کرده است. در پایان نیز از پایه‌هاى اصولى استبداد ستیزى چون بازپرورى شخصیت توحیدى، پرهیز از تندروى، کناره‌گیرى از نظام استبدادى، کنترل اجتماعى، نظارت نهادینه بر حکومت به عنوان مهم‌ترین راهکارهاى مبارزه علیه خودکامگى از دیدگاه قرآن سخن به میان آمده است.
صفحات :
از صفحه 96 تا 145
آفرینش انسان در قرآن
نویسنده:
محب‌علی وحیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان‌شناسی حیاتی‌ترین موضوعی است که از دیرباز در کانون توجه دانش‌پژوهان و محققان بوده است، اما با همه تلاشها، هنوز هم سایه تاریکی ناشی مادی‌گرایی و منافع استعماری حاکم بر روابط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع بشری، موانع زیادی در مسیر شناخت و معرفت درست انسان ایجاد نموده است. از سوی دیگر وجود زوایای مبهمو تاریک در مبانی علمی و نظری مطرح شده در حلقه‌های فکری و دانش بشری سبب گردیده، دست‌یابی به حقایق ذات و ماهیت انسان را با مشکلاتی عدیده‌ای مواجه سازد. از این‌رو هرگاه به تاریخ علوم انسانی در فرهنگ‌های مختلف ملت‌ها مراجعه شود، متوجه خواهیم شد که نگرشی به انسان از دید و زاویه خاص، نه تنها به کشف حقایق ذات انسان نینجامیده، بلکه پیامدها و عواقب ناگوار و آموزه‌های منفی را برای ملتها درپی داشته است که منجر به فجایع و مصائب زیادی شده است. با پذیرش این واقعیتهای تلخ، جنانچه در راستای تعریف جامع از انسان، تبیین چگونگی پیدایش او و دست‌یابی به ابعاد و زوایای وجودی‌اش، توفیق حاصل نمایم، ما را بیش از پیش به حقایق نهفته در ذات انسان نزدیکتر و به وظایف و مسئولیت‌هایمان آشناتر خواهد کرد. طبعا وظایف و مسئولیت‌های انسان در چهارچوب حقیقت تعریف شده از ماهیت انسانی تحت معیار و ضوابط مشخص و هدفمند، تبیین خواهد شد و سعادت و کمال آدمی، نیز در تمامی مراحل زندگی و شئون اجتماعی تحت چنین معیار ارزشی و هدفمند، تحقق می‌یابد. بدون شک تحقق این هدف و دسترسی به حقایق وجودی انسان در نگاه قرآن و جهان‌بینی توحیدی اسلام میسر خواهد شد و بس. گامی که ما در این مسیر برخواهیم داشت، باتوجه و عنایت به واقعیت‌ها و حقایق نهفته در ذات انسان و بررسی چگونگی خلقت و پیدایش او از منظر آیات قرآن کریم است.که موضوع تدوین رساله حاضر قرار داده شده که ابتدا، تحقیق با یک مقدمه که دربردارنده هدف و انگیزه تحقیق است، آغاز می‌شود، انگاه موضوع تحقیق در ضمن سه فصل که هر فصل چند بند را شامل می‌شود، ادامه می‌یابد که در فصل اول به کلیات امرتحقیق می‌پردازد و در آن معانی و مفاهیم موضوع تحقیق از نظر کتب لغت و تفسیر، بررسی شده که مراد پیدایش انسان از مبدنیست که اصل و ریشه آن را خاک تشکیل می‌دهد. سپس اهمیت و ضرورت موضوع مطرح گردیده که سه غرض اساسی و مهم در رابطه با موضوع تحقیق، نیاز به تحقیق پیرامون آن را ضرورت و اهمیت بیشتری بخشیده است.آنگاه موضوع بلحاظ پیشینه تاریخی در نظر گرفته شده که چنانکه به تاریخ زندگی گذشتگان مراجعه نماییم درخواهیم یافت، انسان‌شناسی و جهان‌شناسی همواره مورد توجه و علاقه جوامع بشری، در طول تاریخ بوده است. در همین ارتباط، سابقه تحقیق را مدنظر قرار دادیم و اینکه موضوع آفرینش انسان به قدمت و سابقه‌ پیدایش انسان مورد توجه همگان بوده است.از این‌رو، دانش‌پژوهان تحقیقات وسیع و گسترده‌ای را در این زمینه انجام داده‌اند به طوریکه پیرامون شناخت انسان عموما و چگونگی پیدایش او خصوصا، ده‌ها و صدها اثر و تحقیق از خودبرجای گذارده‌اند.اصولا هر تحقیقی براساس فرضیه‌هایی، در مسیر دسترسی به هدف نهایی خود، به پیش می‌رود، و لذا با ملاحظه‌ای فرضیه‌های موجودی که در متن در نظر گرفته شده، مطالب آن جمع‌آوری و سپس دسته‌بندی نهایی صورت گرفته است. در فصل دوم:کیفیت و چگونگی پیدایش انسان نخستین و نسل او را از نظر آیات و روایات مدنظر قرار داده‌ایم، آنگاه آراء و نظرات علماء و بزرگان را متذکر شده‌ایم و این نتیجه را بدست داده است که آفرینش نخستین انسان از گل در طی 3 مرحله و پیدایش نسل او در طی 6 مرحله تحقق یافته است.در این رابطه، نظریه تکامل انواع و طرح خلقت مستقل را مطرح نموده، دلایل طرفداران دو نظریه ارائه شده را یادآور شده‌ایم که در مجموع، از نظر آیات و روایات نظریه خلقت مستقل بشر به واقعیت نزدیک است تا نظریه تکامل انواع در پایان این فصل به حقیقت روح و پدیده های آن و اقوال مطرح در این رابطه، کاربرد و موارد استعمال آن، مراتب و ابعاد آن از نظر آیات و روایات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته که از نظر قرآن و روایات ائمه معصومین روح موجود است مجرد، شفاف، نوری و از مخلوقات خداوند که به عنایت او به جسم انسان تعلق گرفته است. در فصل سوم: به غایت آفرینش انسان از دیدگاه آیات و روایات توجه شده است و نتیجه اینکه انسان در مقام عبودیت و بندگی و تقرب به خدا در پرتو عمل صالح، مقام خلیفه‌اللهی انسان و سجده فرشتگان برای آدم، علم و آگاهی انسان از اسماء و مخازن عالم غیب نشان دهنده این امر است که موجودی با چنین جایگاه و عظیمتی، تحقیقا از خلقت و آفرینش او هدف و غایتی مراد است. سپس به تفاوتهای ذاتی بین انسان و فرشتگان و انسان و شیطان پرداخت شده و علل امتناع شیطان از سجده بر آدم یادآوری گردیده که به 3 مورد اشاره شده: 1-تکبر و فخر شیطان.2-کفر باطنی شیطان3-عدم شناخت صحیح از انسان.
اخلاق کاربردی؛ تجزیه و تحلیل بنیادی هوش معنوی و اخلاق حرفه ای مدیران و کارکنان
نویسنده:
سمیه حاجی پور ,سلیم کریمی تکلو
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم- شعبه اصفهان,
چکیده :
معنویت و اخلاق از جمله موضوعاتی که امروزه به‌طور گسترده در سازمان‌ها به آن توجه می‌شود. هوش معنوی، توانایی به‌کارگیری و بروز منابع، ارزش‌ها و کیفیت‌های معنوی است؛ به‌گونه‌ای که بتواند کارکرد روزانه و آسایش (سلامت جسمی و روحی) را ارتقاء دهد که این موضوع برای کارکنان یک سازمان نیز صادق است. از سوی دیگر، اخلاق نیز از جمله مسایلی است که در سازمان‌ها بسیار به آن توجه می‌شود؛ زیرا بر جو و فرهنگ سازمان تأثیر می‌گذارد و اساس مدیریت در دانش مدیریت، مبتنی بر توجه و عنایت به ارزش‌های اخلاقی است که هم مدیران و هم کارکنان سازمان‌ها در قبال رفتارهای اخلاقی خود مسؤلیّت اخلاقی دارند. ازاین‌رو، این پژوهش با هدف توصیفی-همبستگی، ابتدا مفهوم هوش معنوی و اخلاق حرفه‌ای را تبیین و سپس با استفاده از روش تحلیل کانونی به تحلیل و بررسی ارتباط هوش معنوی و اخلاق حرفه‌ای می‌پردازد. جامعهٔ آماری پژوهش، کارمندان دستگاه‌های اجرایی شهر بهرمان است که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان به تعداد 85 نفر و حجم جامعه110 نفر برآورد شد. این پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به تعیین نمونه پرداخته است. روش گردآوری داده‌ها، پرسشنامۀ حضوری بوده است. نتایج حاکی از یافته‌ها بیانگر ارتباط مثبت و معنادار به‌میزان 53% بین هوش معنوی و اخلاق حرفه‌ای است.
صفحات :
از صفحه 185 تا 222
«غلو در قرآن» از نگاهی دیگر
نویسنده:
حمیدرضا فهیمی تبار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
این مقاله به منظور بررسی موضوع «غلو» در قرآن نگاشته شده است. نگارنده در آغاز به بیان مفهوم لغوی «غلو» می پردازد. آن گاه بر اساس مفهوم «غلو» مصادیق ونمونه های آن را در قرآن بررسی می کند. غلو شیطان، غلو فرعون، غلو یهود ونصاری، غلو بت پرستان، غلو نسبت به رهبران دینی و آسمانی موضوعات مورد توجه این مقاله است.
صفحات :
از صفحه 378 تا 399
مدیریت فکر و شناخت در حوزه اخلاق براساس آیات و روایات
نویسنده:
سمانه مطلق مجد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با تأمل در نظام تربیتی اسلام درمی‌یابیم که هدف نهایی این مکتب تربیت انسان‌های کامل و سعادتمند است که رکن اساسی آن اخلاق می‌باشد. آموزه‌های دینی نشان می‌دهند که تفکر و شناخت از مهم‌ترین راه‌کارها برای نیل به اخلاق پسندیده و دوری از رذائل است. لذا در کلام خداوند و به تبع آن معصومان (علیهم السلام) بر شناخت فرد از یک سلسله معرفت‌های بنیادی در مقام اصلاح و مدیریت اخلاق تأکید جدی شده است.بررسی گزاره‌های قرآنی و روایی مرتبط با این موضوع حکایت از آن دارد که شش دسته شناخت در اصلاح و مدیریت اخلاق مهمند. این شناخت‌ها عبارتند از: شناخت انسان از خود و ویژگی‌هایی که خداوند در اختیار او قرار داده است و نیز ویژگی‌هایی که به صورت اکتسابی به آن دست می‌یابد. شناخت کرامت انسان سبب دوری از گناهان و پیروی از امیال نامشروع، ناچیز دانستن دنیا و صبر در برابر مشکلات می‌شود. نیز خویشتن شناسی از جنب? پستی آغاز و انجام سبب می‌شود تا انسان از خود بزرگ بینی و تکبر دوری کند.شناخت دیگر، شناخت دنیا است. شناخت واقع بینانه نسبت به دنیا سبب می‌شود تا انسان با توجه به فنا پذیری دنیا از اندوه، حرص و طمع بپرهیزد و با توجه به سختی‌های دنیا از جزع دوری کند. توجه به زودگذر بودن دنیا نیز سبب زهدورزی می‌گردد. همچنین توجه به این که زندگی دنیا، زندگی در لحظه حال است، نه در گذشته و نه در آینده سبب می‌شود تا انسان فقط رنج و نگرانی لحظه‌ای را که در آن قرار دارد تحمل کند و صبور باشد. همچنین شناخت ناپایداری و عدم بقای دنیا سبب دوری از آرزوی طولانی، تکبر و تفاخر می‌گردد.شناخت مرگ به عنوان واقعیتی دیگر از هستی، سبب دوری از آرزوی طولانی، اندوه دنیا و کاهش ترس و اضطراب به گاه مرگ می‌شود. شناخت آخرت نیز به عنوان سرایی پایدار سبب زهدورزی در دنیا، پرهیز از حرص، عجب و دوری از گناهان می‌شود. همچنین شناخت خدا از جنبه‌های گوناگون موجب برخی تأثیرات اخلاقی دیگر می‌شود. شناخت رازقیت خداوند سبب دوری از ترس از فقر، غم و اندوه، گناه، حرص، طمع و بخل می‌گردد. همچنین شناخت و یقین به قدرت و توانایی او بر انجام هر کاری سبب دوری از خشم و حزن می‌شود. شناخت عظمت و بزرگی خداوند نیز سبب دوری از تکبر و ایجاد خشیت می‌گردد توجه به علم خداوند سبب رهایی انسان از ترس و اضطراب، دوری از زشتی‌ها و حیاورزی می‌شود. نیز یقین به لطف و رحمت او سبب دوری از غم، اندوه و یأس و نا امیدی می-شود.شناخت دیگری که در متون دینی به کرات به آن اشاره شده است، شناخت پیامد برخی خلق‌ها و اعمال است. این شناخت خود به دو دسته شناخت پیامد نیک اعمال و پیامد منفی اعمال تقسیم می‌شوند. در ذیل شناخت پیامد نیک اعمال مواردی چون آسایش و راحتی دل، برتری و بلندی رتبه، عنایت ویژه خداوند در روز قیامت، ایجاد محبت، برطرف شدن کینه، پاداش و اجر الهی، پیروزی و موفقیت قرار دارد و در ذیل شناخت پیامد منفی اعمال مواردی چون از بین رفتن ایمان، ایجاد ناراحتی و غم، عذاب اخروی و دنیوی، پستی و ذلت، ندامت، کینه و احباط عمل قرار دارد.
تواضع و تکبر در قرآن و حدیث
نویسنده:
عباس جعفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش موضوع تواضع و تکبر در قرآن و حدیث مورد بررسی قرار گرفته که دارای پنج فصل می‌باشد. فصل اول مربوط به کلیات تحقیق است که در آن به تبیین تحقیق، پیشینه تحقیق،‌ اهمیت و ضرورت تحقیق،‌روش تحقیق،‌سوالهای تحقیق،‌مفهوم شناسی تواضع و تکبر و واژه های آنها و جایگاه تواضع و تکبر در نظام اخلاقی اسلامی ذکر کرده‌ایم. در فصل دوم به اقسام و مصادیق تواضع و تکبر پرداخته شده‌است که من جمله تواضع و تکبر در برابر خداوند و مصادیق آنها و تواضع و تکبر پرداخته شده‌است که من جمله تواضع و تکبر در برابر خداوند و مصادیق آنها و تواضع پیامبر اسلام در برابر مردم و مصادیق آنها را ذکر کردیم.اما در فصل سوم عوامل پیدایش تواضع و تکبر را بیان کردیم که از آنها و نیز توضیح مختصری می‌دهیم عوامل تواضع، ‌شناخت فلسفه آفرینش، عبودیت‌ و شکر به شاهد نعمت را بر اساس آیات و روایات مورد تحقیق قرار دادیم. اما در فصل چهارم: آثار تواضع و تکبر در زندگی اجتماعی و فردی از دیدگاه قرآن و حدیث مورد بررسی قرار گرفته که از آن جمله ارتباط به خدا و رفعت و بلندی در دانش به عنوان تواضع و جلب محبت مردم و ادب احترام به دیگران را و همچنین تکبر فردی و اجتماعی منوط از مقام ولایش و محرومیت از علم و حکمت غیر ذلک در آیات و روایات بررسی کردیم. اما در فصل پنجم به روش ایجاد تواضع و از بین بردن تکبر که مشتمل بر این مطلب که روش علمی معرفت نفس و روش عملی آن را با تمسک به آیات و رویات بررسی کردیم نیز جمع بندی، نتیجه گیری،‌ توصیه و پیشنهادات را در فصل فوق بیان نمودیم.
تأثیر گناه در معرفت از منظر آیات و روایات
نویسنده:
مصطفی جعفرطیاری دهاقانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معرفت در حیات معنوی و مادی انسان، جایگاهی بی بدیل دارد. تنها وسیله ارتباطی وی با جهان خارج از ذهن شناخت اوست. دوام زندگی آدمی بدون شناخت امکان‌پذیر نیست. نوع نگرش انسان نسبت به جهان آفرینش و هدف خلقت وابسته به نحوه شناخت اوست. بر اساس آموزه‌های اسلامی و براهین نقلی و عقلی، سعادت و رستگاری انسان فقط از طریق ایمان و عمل صالح محقق می‌شود. درفرآیند حصول ایمان و عمل صالح به ویژه دستیابی به مراحل عالی، معرفت از نقشی ممتاز و بی جایگزین برخوردار است. نیل به معرفت صحیح و درست و صیانت از آن بدون پرهیز از موانع و آفات ممکن نیست. پدیده علم و معرفت همواره در معرض تهدیدها و آسیب‌هایی است که از پیامدهای آن، زوال، نقصان و وراونگی است. فقدان معرفت صحیح و درست، موجب انحراف شدید در بینش و گرایش فرد از مسیر حق می‌گردد، او را از شناخت کمال و راه رسیدن به آن، ایمان و اعتقاد ورزی به عقائد حق، عبادت و پرستش و در نهایت نیل به سعادت و کمال نهایی باز می‌دارد و سرانجامی جز شقاوت برای وی به دنبال نخواهد داشت.بر اساس آیات و روایات دراصل ارتباط و تأثیر اجمالی گناه در معرفت نمی‌توان شک و تردید کرد؛ ولیکن در نوع آثار، کمیت و کیفیت تأثیرات، آفت و تهدید بودن گناه نسبت به معرفت، نقاط ابهام و پرسش‌های متعددی مطرح است. مسأله تأثیر گناه درمعرفت دارای ابعاد گوناگون است. تاکنون در این باره اثر مستقل و منسجمی ارائه نشده است که به بررسی موضوع از منظر آیات و روایات پرداخته باشد. بدین سان یافتن پاسخ پرسش‌ها و برطرف نمودن ابهام‌های یادشده، جستجوی دقیق و بررسی گسترده آیات و روایات را به دنبال داشت. استنطاق، استنباط و استنتاج از ادلّه، مستلزم آگاهی از ثمرات تحقیقات دانشمندان اسلامی در علوم مختلف به ویژه تفسیر، حدیث، کلام و اخلاق بود. همچنین لازم شد که از یافته‌های متخصصان دانش‌های مرتبط با موضوع، نظیر معرفت شناسی و روانشناسی اطلاع حاصل شود. در قرآن و حدیث برای گناهان پیامدهای بسیار زیادی بیان شده که از جمله آنها آثار سوء معرفتی آن است. گناه موجب مهر شدن قلب، قساوت، غفلت و دگرگونی آن می‌شود و تیرگی دل را در پی دارد. زنگار گناه سبب بسته شدن چشم و گوش دل نسبت به حقایق و معارف می‌گردد. در مورد چرائی و چگونگی تأثیر گناه در معرفت، تبیین‌های مختلفی وجود دارد. براساس تبیین کلامی – اخلاقی، حقیقت علم نور است و شرط بهره‌مندی از آن، پذیرش ولایت خاص الهی است و شرط برخورداری از ولایت، ایمان و تقوا می‌باشد که مستلزم پرهیز از گناه است. اثرپذیری از وسوسه‌های شیطان و انجام گناه نه تنها باعث خروج از ولایت الهی می‌شود، بلکه زمینه ساز ولایت شیطان و باعث بیرون شدن از نور علم و ورود به تاریکی جهل می‌گردد. شیطان با تلقین‌های مکرر و ترفندهای متنوع در ساحت عواطف و احساسات نفوذ کرده، سپس در ساحت اندیشه و دل تصرف می‌کند و ابزارهای ادراکی را در اختیار می‌گیرد و به مدیریت آن‌ها می‌پردازد. تبیین روانشناختی بیانگر آن است که براساس قرآن و حدیث، گناه یک نوع بیماری روحی و روانی است و آثاری همچون رنج و عذاب، غم واندوه، شک و اضطراب به دنبال دارد که عوامل موثر در یادگیری را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با تبعات منفی در انگیزه، آرامش خاطر، تمرکز و دقت و غیر آن، در فرایند یادگیری اخلال ایجاد می‌کند.از آیات و روایات استفاده می‌شود که گناه در معرفت سه نوع تأثیر دارد: الف) از پیدایش معرفت ممانعت می‌کند؛ ب) باعث زوال و از بین رفتن معرفت می‌شود؛ ج) سبب دگرگونی و وارونگی معرفت می‌گردد. گرچه قدر متیقن این تأثیرات در علم ملازم با ایمان و هدایت است؛ امّا تأثیر فی الجمله گناه در علم به معنای مطلق ادراک و آگاهی نیز قابل انکار نیست.
ملأ در قرآن: آشنایی با گروه ""الملأ"" در قرآن کریم
نویسنده:
ابوالحسن مبین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : موسسه نمایشگاه های فرهنگی ایران ,
چکیده :
در قرآن کریم خصوصیات و ویژگی های گروه های انسانی مختلفی که دارای عقیده و روش خاصی هستند بیان گردیده است که با کمی دقت و جست و جو می توان این گروه ها و دسته ها را بر اساس خصایص و ویژگی های آنان شناسایی و دسته بندی نمود و نحوه تفکر و عملکرد آنان را در طی قرون گذشته مورد بررسی قرار داد و از لحاظ تاریخی و اجتماعی در مورد آنان شناخت لازم را به دست آورد. یکی از این گروه ها که در طول تاریخ و در میان ملل مختلف با اندکی تفاوت در برابر اصول الهی و یکتاپرستی و اعتقاد به معاد ایستادگی کرده اند که در قرآن از آنان با نام ملأ یاد شده است. این مقاله به بررسی ویژگی های این گروه آنچنان که در قرآن بیان شده است می پردازد.
صفحات :
از صفحه 40 تا 43
ساخت و اعتباریابی مقیاس اسلامی تکبر- تواضع
نویسنده:
عباسعلی هراتیان,مژگان آگاه هریس,الهام موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی مقیاس تکبر- تواضع براساس قرآن کریم و روایات پیامبر و اهل بیت(ع)، به منظور سنجش رذیله اخلاقی تکبر و فضیلت اخلاقی تواضع بود. بدین منظور، ابتدا آیات و روایات مرتبط مورد مطالعه، دسته بندی و مفهوم شناسی شد و پس از طی مراحل ساخت و اعتبارسنجی، پرسش نامه ای 31 گویه ای بین 475 دانشجو و طلبه، که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. برای بررسی روایی مقیاس، از روش های روایی محتوا (نظر کارشناسان) و تحلیل عاملی (اکتشافی و تأییدی) استفاده شد. میزان 38/ 94 درصدی موافقت کارشناسان و معناداری ضریب تطابق کندال، گویای قوت روایی محتوای مقیاس بود. تحلیل یافته ها، بیانگر این است که مقیاس اسلامی تکبر- تواضع دارای چهار عامل (عدم پذیرش/ پذیرش دیگران، هیجان و معرفت دینی، احساس حقارت/ عزت نفس و نیاز به تأیید اجتماعی/ خودبسندگی) بوده است. برای بررسی اعتبار مقیاس، از روش های ضریب بازآزمایی، اعتبار درونی به وسیله آلفای کرونباخ و دونیمه کردن استفاده شد. ضریب بازآزمایی 857/ 0، آلفای کرونباخ 837/ 0 و ضریب دونیمه سازی 781/ 0 نشانگر اعتبار قوی این مقیاس است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت: این پرسش نامه دارای اعتبار و روایی بالا بوده و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، ویژگی های اخلاقی تکبر و تواضع افراد را مورد مطالعه قرار داد و در پژوهش های آتی از آن استفاده کرد.