مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب الغیبة، کتابی درباره غیبت امام دوازدهم شیعیان، اثر شیخ طوسی. این کتاب از منابع با اهمیت در زمینه شناخت امام زمان(ع) و مسئله غیبت است و در آن دیدگاه شیعه درباره حضرت مهدی(ع) ارائه شده و به شبهات و اشکالاتی که درباره غیبت آن حضرت مطرح بوده، با ادله قرآنی و روایی و عقلی جواب داده شده است. درباره نام کتاب، خود مؤلف نامی را اختیار نکرده، اما آقا بزرگ تهرانی آن را الغیبة نامیده است. وی کتاب غیبت شیخ طوسی را متضمن قوی‌ترین حجت‌ها و براهین عقلی و نقلی بر وجود امام زمان و علت غیبت آن حضرت و علائم ظهور در آخر الزمان معرفی می‌کند. کتاب الغیبة یکی از ده‌ها کتابی است که به این نام نوشته شده است. قدیمی‌ترین کتاب الغیبة مشخص نشده، اما کتب تراجم، مجموعه کتاب‌هایی را به این عنوان از قرن دوم به بعد ثبت نموده‌اند. از مهم‌ترین کتاب‌هایی که در این موضوع و به این عنوان قبل از کتاب شیخ طوسی نوشته شده، می‌توان به غیبت نعمانی متوفای حدودا ۳۶۰ق، غیبت شیخ مفید متوفای ۴۱۳ق و غیبت سید مرتضی متوفای ۴۳۶ق اشاره نمود. این کتاب در هشت فصل تنظیم شده است: - الکلام فی الغیبة: مولف در این فصل به طور عام، امامت امام غائبی را اثبات می‌کند که الزاما امام دوازدهم است. برای اثبات این امر، مؤلف مقدماتی مانند وجوب وجود امام در هر زمان، وجوب عصمت امام و حضور امام در بین مردم را اثبات می‌کند. در ادامه عقائد کیسانیه، ناووسیه، واقفیه، محمدیه، فطحیه و غیر اینها را در مورد امامت رد می‌کند. پس از آن به شبهاتی که با اعتقاد به غیبت پیش میآید، جواب داده و در پایان ادله غیبت صاحب الزمان و اینکه او امام دوازدهم و از ذریه امام حسین(ع) است را بیان و ادله منکرین را رد می‌کند. - ولادت حضرت حجة بن الحسن العسکری و اثبات ولادت آن حضرت با ادله و اخبار. - درباره کسانی است که امام زمان(عج)را دیده‌اند. - معجزات حضرت و بعضی از توقیعاتی که از جانب ایشان رسیده است. - موانع ظهور حضرت. - اخبار مربوط به سفراء و وکلای آن حضرت (اعم از وکلای ممدوح و مذموم)و ذکر اسامی و بیان ذم اشخاصی که به دروغ ادعای نیابت کرده‌اند. - مدت عمر حضرت و توجیه اخباری که دلالت بر فوت ایشان دارد؛ نامعلوم بودن وقت ظهور و توجیه اخباری که وقت خاص مشخص کرده‌اند؛ بیان علائم ظهور. - بیان بعضی از خصائص و صفات و سیره آن حضرت.

کتاب«اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات» تاليف شيخ حر عاملى، كتابى كلامى به زبان عربى، درباره اثبات امامت امامان دوازده گانه شيعيان عليهم‏ السلام است. كتاب مشتمل بر پنج جلد كه در بردارنده سى و پنج باب مى‏ باشد. كتاب درباره اثبات امامت امامان دوازده گانه شيعيان عليهم‏ السلام، از راه روايت ‏هاى صريح (نصوص) پيامبر اسلام (ص)، درباره ايشان و نص هر امام بر امام بعدى و از راه گزارش معجزات انجام يافته، توسط هر كدام از ايشان مى‏ باشد. وى كتاب را طبق ابوابى چند كه هر يك مشتمل بر فصول ‏مى‏ باشد، مرتب ساخته است و در هر فصل احاديثى چند با تهذيب، نيكو و پسنديده گرد آورده است. مندرجات جلد 1 و 2 عبارتند از: المعجزات للنبي الاكرم (ص) و اميرالمؤمنين و السبطين الحسن و الحسين عليهم السلام. مندرجات جلد 3: من الامام الرابع الي الامام الثاني عشر.

کتاب الامام المهدی علیه السلام بین التواتر وحساب الاحتمال نوشته محمد باقر ایروانی می باشد. انگیزه و هدف نویسنده‌ی این کتاب، بیان یک شبهه، و پاسخ به آن بوده است. شبهه‌ی تشکیک در تولد و زنده‌بودن امام عصر علیه‌‌السلام و احتمال تولد ایشان در زمان‌های آینده. نویسنده در پاسخ به این شبهه دو مسیر را طی می‌کند. ابتدا با توضیحی مختصر و مفید، احادیث متواتر و نوع صحیح برخورد و نتیجه‌گیری از آن‌ها را روشن کرده، سپس؛ با بیان این‌که روایات مربوط به تولد امام عصر علیه‌السلام از نظر تعدد و کثرت بیش از حد تواترند، مخاطب را قانع می‌سازد که با رجوع به روایات، یقین قطعی به ولادت آن‌حضرت علیه‌السلام برای شخص منصف حاصل می‌شود. در مرحله‌ی دوم، نویسنده با استفاده از قرائن تاریخی و شواهدی که از کتب مختلف بیان می‌کند، از نظر علم احتمال، متولدنشدن و در قید حیات‌نبودن امام زمان علیه‌ السلام را منتفی می‌داند و با طی این دو طریق، هدف خود یعنی رد شبهه‌ی عدم تولد ایشان را محقق می‌سازد.

المهدى(عج) به زبان عربى اثر سيد‌‎صدرالدين صدر (1299- 1373ق) مى‌باشد. اثر، مجموعه روايات و احاديث از منابع اهل سنّت در تبيين انديشه مهدويّت و اوصاف امام دوازدهم است. مؤلف در مقدّمه، سبب تألیف را اين گونه بيان مى‌كند: در جلسه‌اى كه بعضى از برادران فاضل و دانشمند شركت داشتند، گفتگو درباره انواع و اقسام حديث مطرح شد تا اين كه ذكر مهدى منتظر به ميان آمد. بعضى از حاضرين در جلسه در خصوص نظر اهل سنت در اين باره جويا شدند كه آيا از طريق ايشان احاديثى وارد شده كه با اخبار و احاديث شیعیان موافق باشد؟ و آيا علماء آنان كتابى در اين موضوع تألیف نموده‌اند؟ شركت كنندگان در جلسه تقاضا نمودند كه شمارساله‌اى در اين باره تهيه و تنظيم نمائيد و اثر حاضر را در اجابت از درخواست آن عزيزان به نگارش درآوردم. پايان نگارش اثر، 14 صفر 1358ق در آخر كتاب رقم خورده است. فطرت بشرى، از ستم و بيدادگرى بيزار و دوست دار عدالت، خواهان عدل و انتظار برقرارى آن را دارد. و چيزى را كه همه افراد بشر جوياى آن هستند، به طور يقين وجود پيدا خواهد كرد و روزى خواهد آمد كه بشر به اين خواسته فطرى خود برسد. حال اين سوال مطرح مى‌شود، شخصى كه مى‌خواهد بشر را به اين هدف عالى برساند و اين رهبر عدل جهانى بايستى داراى چه شرايط و ويژگى‌هايى باشد؟ و اين شخص چه كسى مى‌باشد؟ اين همان مهدى موعود در فرهنگ اسلامى مى‌باشد كه خداى بزرگ او را ذخيره نگه داشته تا روزى كه اراده‌اش تعلّق گيرد، حضور پيدا كند و خواسته فطرى بشر را جامه عمل بپوشاند. مؤلف در يك مقدّمه، هشت فصل و يك خاتمه و ساماندهى مناسبى كه بين اجزاء اثر به وجود آورده با بهره‌گيرى از آيات، مستندات تاريخى و بخشى از احاديث شريف و روايات از رسول اكرم اسلام، اهل‌بيت گرامى ايشان(ع)، ياران و پيروان آن حضرت كه از طريق اهل سنّت نقل شده، هم چنين آثار و نقل قول‌هايى از علماى ايشان درباره امام عصر(عج) كوشيده تا سيماى امام زمان(عج) را از هنگام ولادت تا زمان غيبت كبرا و تا زمان ظهور به تصوير بكشاند. مؤلف در ابتدا با نظر اجمالى به منابع غير شيعى، مسئله مهدى(ع) را از مسائلى مى‌داند كه احاديث متواتر درباره آن وجود دارد. وى با مرورى بر آيات ناظر بر موضوع، به نقل روايات مربوط به نسب، پدران و نياكان امام زمان(ع)، داستان ازدواج امام حسن عسکری(ع) با نرجس خاتون و تولد امام زمان(ع) مى‌پردازد. در ادامه از صفات ظاهرى و اخلاقى، مقام و منزلت و طول عمر، اخبار وارده در غيبت، فلسفه غيبت و چگونگى بهره‌گيرى از امام(ع) سخن گفته مى‌شود. مؤلف در علل غيبت امام(ع)، دلايلى را از جمله تاديب و مجازات مسلمانان، آزاد بودن در دعوت و استقلال در كار، كامل نمودن نفوس و اصلاح آن و امتحان و آزمايش مردم ذكر مى‌كند. در ادامه، غيبت‌هاى مشابه غيبت امام عصر(عج) را از انبياى پيشين آورده است.در پايان ضمن بررسى سندى احاديث و اخبار مربوط به نشانه‌هاى آسمانى آخرالزمان و عصر ظهور، مسائل و بحران‌هاى اجتماعى و قيام‌هاى قبل از ظهور امام(ع)، روايات صحيح را انتخاب و برخى علائم قيام امام عصر(عج) را ذكر نموده است. در فصول پايانى، ظهور حضرت مهدى(ع) با طرح مباحث مربوط به آن چون انتظار، محل و چگونگى ظهور، ياران، سيره، اعمال اصلاحى، فتوحات و مدّت حكومت آن حضرت ادامه مى‌يابد. در خاتمه، مؤلف ليستى از كتب و منابعى كه در تألیف از منابع اهل سنّت سودجسته، براى اطلاع خوانندگان ارائه مى‌دهد.