جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

از جمله مسائل مهمی که در عرفان به آن پرداخته می‌شود مسئله تفکر به عنوان وسیله‌ای برای وصول به معرفت است. از آنجا که دو تن از شخصیت‌های برجست? عرفان، شبستری و امام خمینی، با نگاهی دقیق به این مسئله پرداخته‌اند، لذا پژوهش حاضر با هدف تبیین شباهت‌ها و تفاوت‌های آراء این دو اندیشمند در باب تفکر و جایگاه آن در سیر و سلوک عرفانی تدوین گردیده است.به این منظور ابتدا این موضوع در آیات و روایات بررسی شده و آراء مختلف منطقی و فلسفی و عرفانی در این باب مطرح شده و سپس در فصولی جداگانه به بررسی آراء شبستری و امام خمینی در زیر فصل‌هایی پرداخته شده و در نهایت در فصلی جداگانه نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه دو اندیشمند در همان زیر فصل‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد گرچه تعریفی که هر دو اندیشمند از تفکر عرفانی ارائه می‌دهند مبتنی بر کشف است و آن را گذر از کثرت به وحدت و از ظاهر به باطن می‌دانند و هر دو معرفت حاصل از کشف و شهود عرفانی را بر نتایج حاصل از براهین عقلی ترجیح می‌دهند ولی از نظر شبستری تفکر منطقی یا همان استدلال کاملا در درک و دریافت حقیقت ناتوان است در حالیکه در اندیشه امام عقل جایگاه والایی داشته و بکارگیری آن مقدمه وارد شدن در طور ورای عقل است. تفکر منطقی (استدلال) نزد شبستری در نقطه مقابل تفکر عرفانی (کشف) قرار دارد در حالیکه در اندیشه امام این دو گونه تفکر در راستای هم قرار دارند و یکی مقدمه دیگری است.

شریعت،طریقت و حقیقت در حرکت انسان به سوی کمال از آغاز مورد توجّه سالکان و پویندگان طریق الی الله بوده است.اهل الله به تفصیل در مباحث نظری عرفان به این مهم پرداخته اند؛ که روایت شریف «الشریعه اقوالی و الطریقه افعالی والحقیقه احوالی» سنگ بنای این ساختمان رفیع است. در این میان سیدحیدر آملی(ره) و امام خمینی(س) در این باره دارای نظرات منحصر به فردی می باشند. شریعت، طریقت و حقیقت را می توان از جمله ارکان اندیشه سیدحیدرآملی(ره) دانست. وی در تبیین رابطه شریعت، طریقت و حقیقت از برهان و استدلال بهره می گیرد و در تأیید یافته های عرفانی خویش در این باره به آیات و روایات استناد می کند. اعتقاد به جمع شریعت، طریقت و حقیقت از شاخصه های اندیشه عرفانی امام خمینی(س) است. ایشان توجه به روح و باطن شریعت را آغاز وادی طریقت می دانند. و با طرح مسأله ولایت، حقیقت را رسیدن به این مقام برمی شمارند. از دیدگاه امام خمینی(س) و سیدحیدرآملی(ره)مراتب شریعت، طریقت و حقیقت در وجود انسان او را به مقام انسان کامل نائل می کند و این مقام که با فناء حاصل می گردد همان مقام ولایت است. واژگان کلیدی: شریعت، طریقت، حقیقت، سالک، انسان کامل، ولایت

چکیده ندارد.

چکیده: دلایل عقلی و نقلی بسیاری دال بر امکان آگاهی از غیب وجود دارد که امام علیه‌السلام به شکل کامل از آن برخودار می‌باشد. امام در بهره‌مندی از این علم، از منابعی الهی بهره‌مند می‌باشد که حجیت آن بر مبنای عصمت امام که احتمال کذب در حق او ممتنع می‌باشد مسلم است. بر همین مبنا علامه طباطبایی معتقد است که امام علاوه بر علم عادی سایر انسان‌ها دارای علمی غیر عادی می‌باشد که بر اساس آن به تمام وقایع عالم و حوادث حال، گذشته و آینده آگاه می‌باشد که این علم به تعلیم الهی است و علم به غیب ذاتی که مخصوص خداوند است نمی‌باشد. به نظر ایشان علم امام به دلیل اینکه علم به لوح محفوظ می‌باشد غیر قابل تغییر است و متعلق تکلیف واقع نمی‌شود و تنها متعلق رضا به قضای الهی قرار می‌گیرد. امام برای آگاهی از علوم غیبی نیاز به توجه به مقام نورانیت خویش دارد و بی‌توجهی به همین مطب عامل بروز برخی شبهات می‌باشد. امام خمینی (ره) نیز مانند علامه طباطبایی قائل به نظریه تعمیم علم امام می‌باشد و امام علیه‌السلام را حامل علم الهی می‌دانند. بنابر نظر ایشان، امام انسان کاملی است که تجلی تمام شئونات الهی از جمله علم الهی می‌باشد. ایشان بهره‌مندی از اسماء الهی را نشان دهنده وسعت علم امام می‌دانند و بیان می‌دارند که بهره‌مندی از علوم غیبی تنها به شکل حضوری و با برطرف شدن شواغل و عدم وابستگی به طبیعت حاصل می‌شود. بنابراین، این دو متفکر بزرگ امام علیه‌السلام را عالم به تمام وقایع هستی می‌دانند و آیات و روایات را موید افکار خویش قرار می‌دهند. دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی مکمل یکدیگر می‌باشند به این صورت که علامه طباطبایی بیشتر به جنبه‌های فلسفی و کلامی بحث توجه دارد ولی امام خمینی به جنبه‌های عرفانی.کلمات کلیدی: علم امام (ع)، علم غیب، علامه طباطبایی، امام خمینی (ره)

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

مساله علم پیشین حق به مخلوقات به عنوان یک معضل در معارف توحیدی مطرح بوده است. مشکل متفکران از یک سو در علم خداوند به جزییات ، وحدت اطلاقی و بساطت ذاتی حق و از سوی دیگر در کثرت موجود میان عالم و معلومات بود که مستلزم اتصاف حق به صفات امکانی از قبیل : حدوث ، انفعال ، ترکیب ، محدودیت و .... و اجتماع صفات وجوبی و امکانی می شد. عرفا با طرح نظریه اعیان ثابته کوشش نموده اند ، تا این مشکل را حل نمایند. ان ها معتقد بودند که اعیان ثابته در عالمی به نام عالم ثبوت تحقق دارند. این عالم در ازل و قبل از پیدایش اشیاء با فیض اقدس در مرتبه واحدیت و حضرت علمی تقرر یافته است. خصوصیت این عالم این است که نه موجود است و نه معدوم ، بلکه اضافی و نسبی است. در این صورت ذاتا اثر خارجی و عینی ندارد تا به سبب ان ذات حق متکثر و منفعل شود. به این ترتیب علم ازلی و پیشین حق به اشیاء تبیین می گردد. این پایان نامه به بررسی مقایسه ای نظریه اعیان ثابته و مسائل پیرامون ان از دیدگاه ابن عربی و امام خمینی پرداخته است.

چکیده ندارد.