جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حرکت تاريخي امام خميني ره تحول شگرف و عميقي در دنياي کنوني به وجود آورد و توانست توجه بسياري انسان‌ها را به خود معطوف نمايد. براي درک عميق اين رويداد تاريخي، لازم است تا فلسفة موجود در وراي اين حرکت تاريخي واكاوي شود، و براي اينکه بتوان در عصر کنوني از آن بهره برد، لازم است به ظرفيت‌هاي آن توجه شود. مسئلة اصلي اين مقاله آن است که چه ظرفيت‌هايي در اين فلسفه نهفته است؟ هدف اين است که با روش استنادي و تبييني، ظرفيت‌هاي اين فلسفه سياسي را بيان نماييم. گرچه در خصوص انديشة سياسي امام خميني ره کتاب‌ها و مقالات زيادي نگارش يافته، اما به فلسفة سياسي ايشان کمتر توجه شده و به‌ويژه دربارة ظرفيت آن هيچ مقاله يا کتابي تاکنون نگاشته نشده است. اين مقاله نشان داده که اين فلسفه سياسي از چه ظرفيت‌هايي در ابعاد نظري و عملي برخوردار است.

حفظ ذات و دست­یابی به امنیت، و آرامش از میل­های اساسی در انسان است. نظریه­های امنیت بر اساس نوع جهان­بینی شکل می­گیرد. نظریه­های امنیت در غرب بر پایه نوع جهان­بینی برخاسته از رنسانس بنا شده که نگاهی مادی است. در این بینش، انسان حیوانی تکامل­یافته از نسل میمون است با خواسته­های حیوانی و در جهانی زندگی می­کند که در آن تنازع بقا حاکم است و انسان گرگ انسان است. بنابراین، ناامنی و تهدید در آن دائمی است و باید حداکثر قدرت را داشته باشد تا بتواند تهدیدهای انسانی را از خود دور کند. اما امنیت از نگاه امام خمینی بر اساس آموزه­های اسلامی شکل می­گیرد. انسان موجودی ابدی است و دارای فطرتی پاک و عدالت­طلب، نوع­دوست و خداجو که به­دنبال کمال مطلق است. امنیت دنیا و آخرت هم­زمان دیده می­شود و ریشه دست­یابی به آن، ایمان به خدا و اتکال به او است. افراد جامعه در پی خودالهی­کردن­اند، و اداره جامعه به دست رهبران الهیِ مسئول در مقابل مردم و دین صورت می­گیرد و ترویج فرهنگ ایثار و حضور مردم در صحنه بر این مبنا است. این مقاله به روش کتاب­خانه­ای و با تحلیل محتوا و تطبیق دو نظریه، ضمن بیان موضوع، نظریه مختار را می­پروراند.

در پایان نامه حاضر مبانی قرآنی افکار اصلاح گرایانه امام خمینی و سید جمال الدین اسدآبادی به طور تطبیقی بررسی شده و شامل این موضوعات است: شرح زندگی امام خمینی و سید جمال، رابطه دین و اصلاح، مقاصد دعوت در قرآن، دین و قرائت های دینی از دیدگاه امام خمینی و سید جمال، مبانی قرآنی اندیشه امام خمینی و اندیشه های اصلاح گرایانه سید جمال.

امروزه در ادبیات علوم اجتماعی، واژه توسعه دارای بار معنایی ویژه ای است که در تلازم با پاره ای از پیش فرضهای فلسفی و فرهنگی بوده و حاکی از نگاه خاصی به حیات فردی و اجتماعی انسان می باشد.معمار نظام جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی (ره) منادی پیمودن مسیر دیگری غیر از نسخه های شناخته شده شرقی و غربی جهان معاصر، در عرصه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و بنای کار ایشان بر پاسخ گویی همه جانبه دین اسلام به تمام نیاز های فرد و جامعه استوار است و لذا توسعه مطلوب از دیدگاه ایشان دارای ویژگی هایی خواهد بود که با تعریف توسعه در نگرش های دیگر متفاوت است.فرضیه ما این است که با توجه به نقش تعیین کننده مبانی فلسفی بر نظریه پردازی های سیاسی،اقتصادی و اجتماعی، تعریف مفهوم عدالت نزد امام خمینی (ره)، تعیین کننده ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه ایشان می‌باشد.در واقع درصدد پاسخ گویی به این سوال هستیم که تعریف مفهوم عدالت چه تاثیری بر تعیین ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه امام خمینی (ره) داشته است؟روش این پژوهش مبتنی بر رهیافت تفسیرگرایی و روش تحلیل کیفی است.داده ها به صورت کتابخانه ای گردآوری شده اند و با تکنیک دور هرمنوتیکی (ضمن پیش فرضی متفاوت) مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های این تحقیق که با مراجعه به کلام و نوشته های امام خمینی (ره) گردآوری شده است نشان می‌دهد که توسعه مطلوب از منظر امام خمینی (ره) دارای ویژگی های خاصی خواهد بود که در ذیل دیدگاه اسلامی ایشان از هستی، انسان و سعادت او شکل گرفته است. پنج ویژگی اصلی: جهت گیری کلی به سمت سعادت نهایی، استقلال و خودکفایی، توانمندی، قانونگرایی و تحقق عدالت اجتماعی در نگاه امام خمینی (ره) لازمه یک توسعه مطلوب می‌باشد. عنصر کلیدی در تعیین ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه امام (ره) مفهوم عدالت است که هم ناظر به قرار گرفتن انسان در مسیر تعالی روحانی است و هم تضمین کننده عدالت اجتماعی.

چکیده ندارد.

نسبت دین و سیاست در اندیشه سیاسی امام خمینی و تحول گفتمانی آن در سه دوره زیستی متفاوت بررسی شده است و تضاد های ساختاری آن ذیل سه گفتار(گفتمان)مشروطه خواهی انقلابی گری و نصلحت جویی برجسته شده است

توبه در اسلام، به لحاظ مفهومی یک سیر تکاملی را پیموده است. بدین معنا که مفهوم توبه در قرآن بیشتر جنبه شعائری و مناسکی دارد ولی در روایات، از این جنبه از مفهوم توبه کاسته می‌شود و جنبه اخلاقی آن تفوق می‌یابد و در متون صوفیه، مفهوم توبه بیش از هر چیز جنبه عرفانی و شهودی به خود می‌گیرد. اما تمایز اصلی موجود در عرفان اسلامی در زمینه توبه، نگاه فرادینی آن به توبه است. این رهیافت فرادینی، منجر به نوعی شمول‌گرایی در مفهوم توبه و نوعی نسبی‌گرایی در تعیین متعلّق توبه گردیده است. بررسی نقش توبه در بهبود زندگی فردی و اجتماعی خواه‌ناخواه ایجاب می‌کند که نگاه به توبه، نگاهی انسانی باشد نه دینیِ صرف؛ هرچند خود این نگاه انسانی هم لزوماً‌ غیردینی نیست. چرا که عرفان اسلامی، تمهیدات و به عبارت دقیق‌تر، مجوز بازخوانی توبه از دیدگاهی انسانی را در اختیار قرار می‌دهد. بازخوانی توبه از منظری انسانی یا فرادینی، منوط به تعریفی عام و کلی از متعلق توبه است و این متعلق، چیزی جز «امر دردزا» نمی‌تواند تعریف شود. سه دانش «فلسفه اخلاق»، «روانشناسی» و «عرفان» نیز هر یک به نوبه خود، موافقت خود را با این تعریف از متعلق توبه اعلام کرده‌اند، هرچند بین تقریرهای هر یک از قاعده «توبه از درد»، تفاوت‌ها و گاه تعارضاتی به چشم می‌خورد. به طور خلاصه، در جمع این سه تقریر می‌توان گفت که مبارزه با امر دردزا مشروط به شروطی، به بهبود زندگی فردی و اجتماعی انسان منجر می‌شود. این شروط عبارتند از: (۱) در جنب مبارزه با دردهای مادی، باید از دردهای معنوی استقبال کرد. (۲) مبارزه با دردهای مادی نباید تبدیل به دغدغه ذهنی انسان شود،‌ ‌به نحوی که باعث سلب آرامش از زندگی فردی یا اجتماعی گردد. (۳) هرجا که دردهای مادی اجتناب‌ناپذیرند، باید با رویی خوش به استقبال آنها رفت.

چکیده ندارد.

چکیده:انسان ها همواره برای پاسخ‌گویی به غریزه‌ی کنجکاوی خود در راستای شناخت خدا، راه‌های مختلفی طی کرده‌اند. به عبارتی، از دغدغه‌های مهم بشر همواره دنبال نمودن راه‌های معرفت و شناخت پروردگار خویش بوده است. یکی از رویکردهای الهیاتی حایز اهمیت در الهیات جدید «الهیات سلبی» است که با دقت و موشکافانه به دنبال راهی برای این منظور می گردد.موضوع پژوهش حاضر بررسی الهیات سلبی از دیدگاه امام خمینی (ره) است و در طی آن کوشش می شود امکان دسترسی، شناخت و تعریف خداوند در عین تعالی وی، و هم‌چنین چگونگی ارتباط نفس با این وجود متعالی در آراء و اندیشه های امام خمینی (ره) پیگیری شود. امام خمینی (ره) با تفکیک ساحت ذات از سایر مراتب، تعالی خداوند را مربوط به این مرتبه دانسته و اکتناه ذات مقدس یا امکان احاطه بر آن ذات محیط در علم حضوری و مشاهده‌ی عینی روحانی را غیر ممکن می‌داند. اما از نظر ایشان این امتناع اکتناه ذات به معنای مسدود شدن باب معرفت الهی نیست، بلکه طبق نظر ایشان تفکر درباره‌ی وجود حقیقت حق و صفات وی در سایر مراتب (به استثنای مرتبه‌ی ذات) بهترین پرستش است.واژگان کلیدی: الهیات سلبی، امام خمینی، ذات، تعالی، تنزیه، سلب و ایجاب.

چکیده ندارد.