جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی : مسائل بحث برانگیزتر از رابطه ایمان با قدرت یا این که دین در مقایسه با سیاست غیرمنطقی است و به طور خاص مستعد خشونت است، وجود دارد. ادعای اول با یورگن هابرماس و دومی با ریچارد داوکینز مرتبط است. در این کتاب، دیوید مارتین، علیه هابرماس، استدلال می‌کند که دین و سیاست از یک مبنای اسطوره‌ای مشترک برخوردارند و مغایرت عقلانیت سیاست با غیرعقلانی بودن دین گمراه‌کننده است. برخلاف ریچارد داوکینز (و به طور کلی ملحدان جدید)، مارتین استدلال می‌کند که رویکرد اتخاذ شده به طرز وقیحانه‌ای غیرعلمی است و تمایل به خشونت یکی از ویژگی‌های مشترک دین، ملی‌گرایی و ایدئولوژی سیاسی است که به طور یکسان ریشه در خواست‌های قدرت و همبستگی اجتماعی دارد. این کتاب با توجه به تغییر بوم شناسی ایمان و قدرت در مرکز و پیرامون در بناها، مکان ها و فضاها به پایان می رسد.

پیشرفت­های ­علمی از طرفی چالش­های ­جدید و انتقادهای ­فراوانی به برهان­نظم وارد کرده­ است و از سوی دیگر به نقطه­ عطفی در ارائه خوانش­های­ جدید و تقریرهای­ نوین برهان­نظم تبدیل شده ­است. ریچارد داوکینز به این جزم رسید که یافته­ های­ علمی همواره راه را برای تبیین طبیعت­ گرایانه ­نظم گشوده است. از آن سو آنتونی­ فلو نیز به این باور رسید که پیشرفت­های­ جدید علمی موجب تقویت نتیجه برهان ­نظم شده­ است. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر اصل«طرحمندی­ طبیعت» استدلال فلو و داوکینز را با رویکرد کلامی مورد ارزیابی قرار داده­ است. مسأله اصلی پژوهش این است که بهترین تبیین، برای نظم ­وارگی هستی، «فرگشت» و «انتخاب­ طبیعی» است یا «طراح هوشمند»؟. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که تبیینِ منشاءِ­ نظم بر مدار فرگشت با چالش­ های علمی و الهیاتی فراوانی روبروست و استدلالِ تجمیعی فلو به یک استنتاج مبتنی بر احتمالات منجر خواهد شد به نحوی که عُقلایی و قابل اعتنا است، اگرچه یک برهان عقلی و قیاسی نیست. و نیز این پژوهش نشان­ می­دهد می­توان بدون­استفاده از اصول و مفاهیم ­غامضِ ­فلسفی، از علوم تجربی، رهیافتی به الهیات داشت.

داوکینز، زیست­ شناس معاصر و متخصص رفتارشناسی حیوانات، ضمن ایمان به نظریه فرگشتی داروین، طی چند دهه کوشیده است تا قرائتی الحادی و طبیعت‌گرایانه از آن ارائه کرده و بی­خدایی را بر تکامل­باوری استوار گرداند. مهم‌ترین تکیه‌گاه وی در این بحث، اصل انتخاب طبیعی است که آن را رازگشای چیستان هستی، هماوردناپذیر، نابینا و عاری از هر گونه جهت‌مندی، به­نحو انباشتی، آمیخته با قدری شانس و نامبتنی بر هوش و آگاهی می­داند. مقاله پیش‌رو بر آن است تا دیدگاه و دلایل او در این زمینه را بررسی کرده و به سنجش بگذارد. ماحصل این تحقیق، ظهور خطاهای متعدد داوکینز در اصل دعاوی، استدلال بر آنها و نیز در نتیایج حاصله و در نهایت ناکامی وی در تحمیل متافیزیک طبیعت‌گرایانه خود بر نظریه فرگشتی و تبیین علمی الحاد است. افزون بر آن، روشن خواهد شد که برخلاف پندار داوکینز، نه‌تنها نظریه تکامل با نگره توحیدی هم‌ساز است، بلکه تقدیر حکیمانه الهی بهترین تبیین و زیرساخت اعتبار معرفتی آن است.

داوکینز پیشتاز الحادگرایی نوین با اعتقاد به ناسازگاری نظریه تکامل و خداباوری و در ضدیت با آفرینش‌گرایی معتقد است که پیدایش، تحول و تنوع حیات را بر اساس اصول نظریه تکامل می‌توان تبیین کرد پس نیازی به فرض یک خدای برتر، قدرتمند و پیچیده برای تبیین تغییرات نیست. وی با رد براهین سنتی وجود خدا و ارائه استدلال‌هایی در نامحتملی وجود خدا نیاز به موجود ماوراء طبیعی با عنوان خداوند را انکار کرده است. در این مقاله اشکالات ادعاهای او بیان می‌گردد. از جمله اشکالات وی در تحلیل خداباوری می­توان به سستی دلایل، برداشت‌ ناقص و نامتجانس از خداوند، نادرستی پیشفرض غیرعقلی بودنِ باور به خدا و مغالطه­های مکرر در تحلیل خداباوری اشاره کرد. داوکینز که از نظریه تکامل، رد وجود خدا و غایتمندی عالم را به دست آورده‌ منطقاً راهی خطا رفته است.

ریچارد داوکینز از نئوداروینیست‌های معاصر است که با نگرش زیست شناختی به مباحث الاهیاتی از جمله منشأ دین و کیفیت پیدایش آن ورود کرده است. داوکینز شناخت درستی از حقیقت دین نداشته و به شدت نسبت به آن بدبین است، و نگاهی یکسان‌انگارانه به تمامی ادیان دارد. به همین خاطر ضمن انکار فرابشری بودنِ دین، سعی‌کرده است با تکیه به مبانی مادی‌گرایانه و تکامل‌گرایانه، مراحل پیدایش دین را تبیین کند. وی مراحل سه‌گانه‌ی «ژنتیکی»، «ممتیکی» و «سازماندهی» را برای پیدایش و تکوّن دین ترسیم کرده است. داوکینز اصل میل به دین در درون انسان را حاصل انحراف و کج‌روی در مراحل تکامل ژنتیکی بشر معرفی می‌کند که در ادامه از سوی انسان جهت‌دهی شده است. عدم شناخت داوکینز از دین و انسان، و همچنین مبانی نادرست معرفتی، و اتخاذ روش اشتباه در تحقیق و تبیین مسئله‌ی دین منجر به این دیدگاه شده است. پژوهه پیش رو ضمن استخراج اندیشه‌های ریچارد داوکینز در خصوص منشأ دین به روش کتابخانه‌ای، آن را به بوته نقد گذاشته است.

نقد و بررسی مبانی فکری ریچارد داوکینز رفتارشناس و زیست‏شناس مشهور انگلیسی، در کتاب معروف خود، «پندار خدا»، شالوده اصلی این پژوهش است. خردگرایی، علم‏گرایی، طبیعت‏گرایی، انسان‏گرایی و تکامل‏گرایی الحادی را می‏توان از مبانی فکری او نام برد. اثبات و معرفی خدا و تبیین آموزه‏های توحیدی دین اسلام، با توجه به آثار و کارکردهای خداباوری صحیح، نقد این مبانی با رویکرد قرآنی و روایی را ضروری می‏سازد. نقد مبانی الحاد، با هدف آشنایی با ریشه‏ها و چالشهای فکری داوکینز و ملحدان همفکر او و تقویت خداباوری و خداشناسى به عنوان زیربناى ارزشهاى اعتقادى، اخلاقى و عملى جامعه و... صورت می‏گیرد. با نظر به اینکه این کتابِ الحادی و مبانی فکریِ مؤلف آن، تا بحال بر اساس آموزه‏های قرآنی و روایی مورد بررسی و نقد قرار نگرفته است، تحلیل و نقد آن به عنوان پژوهشی نو و جدید در این عرصه به شمار می‏رود.

ترجمه ماشینی: این کتاب راهنمای رویکردهای اصلی فلسفی علم از زمان جنگ جهانی دوم را به خواننده ارائه می دهد. جان لوزی با در نظر گرفتن مبانی، استدلال‌ها و نتیجه‌گیری‌های چهار جنبش اصلی - بازسازی‌گرایی منطقی، توصیف‌گرایی، طبیعت‌گرایی هنجاری و بنیادگرایی - به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه فلسفه درک ما از علم را هم شکل داده و هم آن را گسترش داده است. این جلد شامل شخصیت‌های مهم علم قرن بیستم است و با کارهای فیلسوفان علم قبلی، از جمله نورمن کمپبل، رودولف کارنپ، ارنست ناگل، کارل پوپر، ریچارد داوکینز و جان ورال درگیر است. به طور خاص، عصر طلایی فلسفه علم، 1945 تا 2000 با هدف پاسخگویی به سؤالات زیر است: چگونه باید فلسفه های علم رقیب را ارزیابی کرد؟ آیا فلسفه علم باید یک رشته تجویزی باشد؟ آیا فلسفه علم می تواند بدون تعیین اصول ارزشیابی فرا تاریخی به جایگاه هنجاری دست یابد؟ و سرانجام، درک تاریخ علم چگونه می تواند به ما در تحلیل فلسفه علم کمک کند؟ در پاسخ به این پرسش‌ها، این کتاب به ما نشان می‌دهد که چرا علم را آنگونه که می‌فهمیم. عصر طلایی فلسفه علم 1945 تا 2000 خواندنی ضروری برای دانشجویان و محققانی است که در تاریخ و فلسفه علم کار می کنند.

ترجمه ماشینی: در دهه گذشته، «آتئیست‌های جدید» مانند سام هریس، ریچارد داوکینز و کریستوفر هیچنز موضوع بی‌خدایی را در خط مقدم بحث عمومی مطرح کرده‌اند. با این حال تعداد بسیار کمی از مناظرات و بحث های بعدی توانسته اند یک بررسی کامل و عینی از موضوع ارائه دهند. بیخدایی: آنچه که همه باید بدانند با در نظر گرفتن بیخدایی از لحاظ تاریخی، فلسفی، الهیاتی، جامعه شناختی و روانشناختی، نگاهی متعادل به موضوع ارائه می دهد. این کتاب که به سبکی آسان نوشته شده است، از قالب پرسش و پاسخ برای بررسی تاریخچه الحاد، استدلال های موافق و مخالف الحاد، رابطه دین و علم، و مسئله معنای زندگی و اینکه آیا می توان یا نه استفاده می کند. یک آتئیست شاد و راضی باشید بیش از همه، نویسنده تأکید می‌کند که بحث بی‌خدایی فقط یک موضوع واقعی نیست، بلکه یک نگرانی اخلاقی است، هم در مورد موضعی که باید در قبال مسائل اتخاذ کند و هم در مورد پیامدهای تعهد خود.

ترجمه ماشینی: کارن آرمسترانگ با حرکت از عصر پارینه سنگی به امروز، جزئیات زیادی را که بشر برای تجربه واقعیت مقدسی که آن را با نام‌های بسیاری مانند خدا، برهمن، نیروانا، الله یا دائو می‌خواند، طی کرده است، ارائه می‌کند. آرمسترانگ با تمرکز به ویژه بر مسیحیت، اما شامل یهودیت، اسلام، بودیسم، هندوئیسم و ​​معنویت های چینی، به بررسی کاهش انگیزه نسبت به دین در زمان ما می پردازد، زمانی که تعداد قابل توجهی از مردم یا نمی خواهند با خدا کاری نداشته باشند یا کارآمدی ایمان را زیر سوال می برند. چرا خدا باور نکردنی شده است؟ چرا آتئیست ها و خداباوران به طور یکسان در حال حاضر به گونه ای درباره خدا فکر می کنند و صحبت می کنند که عمیقاً از تفکر اجداد ما منحرف است؟ آرمسترانگ با همان عمق دانش و بینش عمیقی که تمام کتاب های تحسین شده او را مشخص کرده است به این سؤالات پاسخ می دهد. روشن است که چگونه تغییر چهره جهان لزوماً اهمیت دین را هم در سطح اجتماعی و هم در سطح فردی تغییر داده است. و او استدلالی قوی و قانع کننده برای استفاده از بینش های گذشته ارائه می کند تا ایمانی ایجاد کند که به نیازهای عصر قطبی شده خطرناک ما صحبت کند. با این حال، او به ما هشدار می دهد که دین هرگز قرار نبود پاسخ هایی را ارائه دهد که در صلاحیت عقل بشری باشد. او می گوید که این نقش لوگو است. وظیفه دین این است که "به ما کمک کند با واقعیت هایی که هیچ توضیح آسانی برای آنها وجود ندارد، خلاقانه، مسالمت آمیز و حتی شادمانه زندگی کنیم." او همچنین تأکید می کند که دین به طور خودکار کار نخواهد کرد. او می‌گوید این یک رشته عملی است: بینش‌های آن نه از حدس و گمان انتزاعی، بلکه از «تلاش فکری اختصاصی» و «سبک زندگی دلسوزانه‌ای که به ما امکان می‌دهد از منشور خودخواهی بیرون بیاییم» نشأت می‌گیرد.