جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
ابن سینا, حسین بن عبدالله (Ibn Sina؛ Avicenna؛ شیخ الرئیس، فیلسوف مشهور مشائی، شیعه و ایرانی), ۳۷۰ق/359ش./981م. (افشنه بخارا) ۴۲۸ق/416ش./1038م. (همدان)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3103
عون اخوان الصفاء علی فهم کتاب الشفاء: فی المنطق (جلد 1)
نویسنده:
بهاءالدین‌محمدبن‌حسن اصفهانی؛ تحقیق: علی اوجبی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , شرح اثر , خلاصه اثر , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - ایران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
جلد اول کتاب عون اخوان الصفاء، به نام «فی المنطق» که تألیف بهاءالدین محمدبن حسن الاصفهانی، مشهور به «بها»، «فاضل هندی» و «کاشف اللثام» است، به کوشش و تحقیق علی اوجبی راهی بازار نشر و فروش شد. «شفا» که بی‌بدیل‌­ترین اثر فلسفی ابن سینا است و به طور قطع در وهله اول چنین به ذهن متبادر می‌شود که اثری در پزشکی باشد و به شناخت و درمان بیماری­ها بپردازد، اما دایره­المعارفی فلسفی است. همانند کتاب دیگر او «قانون» که بر خلاف پندار اولیه، اثری در پزشکی است، نه فلسفه. از این رو، از دیرباز شماری در جستجوی وجه تسمیه این اثر به تکاپو افتاده‌­اند. مسائلی که ابن سینا در الهیات شفا درباره ذات و صفات واجب‌الوجود و کیفیت صدور عالم از او و رابطه خالق با مخلوق و همچنین نحوه توفیق میان عقل و نقل بیان داشته، از مهمترین موضوعاتی بوده است که استادان دانشکده الهیات در سراسر جهان را مدت‌ها به خود مشغول داشته است. فاضل هندی، شارح شفا، کتاب فوق را یکی از ابداعات ابن سینا می‌شمارد. او «شفا» را به دریای عمیقی تشبیه می کند که صاحبان حکمت هماره به غواصی در آن سرگرم می‌شوند. وی در«عون اخوان الصفاء»، علی رغم اینکه سعی دارد به متن وفادار باشد، در موارد اندکی به نقد آن نیز می پردازد. مرحوم استاد سید جلال الدین آشتیانی درباره اهمیت این اثر می‌نویسد: «اثر نفیس او در حکمت، تلخیص کتاب شفا است که در ضمن حذف مکررات عبارات شفا و بیان مطالب با عباراتی روان که خاصیت قلم توانای اوست، مشکلات کتاب را نیز حل نموده است». اساس بازخوانی اثر حاضر، نسخه شماره 1920 کتابخانه مجلس است که از درست ­ترین و معتبرترین نسخه‌­های موجود است و استاد حائری در بخشی از معرفی این نسخه می ­نویسد: «این نسخه به خط نسخ و در زندگی مؤلف نوشته شده و شامل هر سه جمله است. مؤلف خود آن را دیده و با نسخه اصل به خط خود مقابله کرده و در 27 ربیع­ الثانی 1084 (سال تألیف) مقابله آن را به پایان رسانده». این اثر به تحقیق علی اوجبی و نود صفحه مقدمه بسیار جامع ایشان آراسته گردیده است. مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران انتشار این کتاب را در 661 صفحه به عهده گرفته است.
مشخصات اثر
عون اخوان الصفاء علی فهم کتاب الشفاء: فی الطبیعیات (جلد 2)
نویسنده:
بهاءالدین‌محمدبن‌حسن اصفهانی؛ تحقیق: علی اوجبی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , شرح اثر , خلاصه اثر , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - ایران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
مشخصات اثر
تحلیل و بررسی نفس در آرای نجم‌الدین رازی و ابن سینا
نویسنده:
یعقوب یسنا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
متن
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نفس از موضوع و مساله‌های قابلِ بحث در فلسفه، عرفان، ادیان و علم است. بنابراین در فلسفه، عرفان و کلام اسلامی نیز از موضوع و مساله‌های مهم و قابلِ توجه بوده که از آغازِ شکل‌گیری فلسفه، عرفان و کلامِ اسلامی، فیلسوفان، عارفان و متکلمان به بحثِ نفس پرداخته‌اند. هدف این مقاله نیز پرداختن به جایگاه نفس در عرفان و فلسفه است که به‌صورت مشخص این جایگاه را در آرای نجم‌الدین رازی به نماینده‌گی از عرفان و در آرای ابن سینا به نماینده‌گی از فلسفه نسبتا موردِ مطالعه تطبیقی قرار داده است تا به‌صورت کلی به تفاوتِ دیدگاه عرفان و فلسفه درباره نفس اشاره شود و به صورت جزئی‌تر حدودِ آرای رازی و ابن سینا درباره نفس مشخص شود. برای تشخیصِ حدود و تفاوتِ آرای رازی و ابن سینا درباره نفس از روش کیفی-تحلیلی استفاده شده است. تلاش صورت گرفته که به‌صورتِ مستقیم به آرا و نظر رازی و ابن سینا در کتابِ مرصاد و شفا استناد شود. در ضمن برای هرچه گشوده‌تر شدنِ بحثِ نفس چه در آرای رازی و ابن سینا و چه در عرفان و فلسفه به دیدگاه فیلسوفان و عارفان نیز ارجاع داده شده تا خواننده بتواند پس از خواندن مقاله به دریافتی نسبتا کلی از بحث نفس در عرفان و فلسفه دست یابد. در عرفان نفس بیشتر تجلی یا جلوه‌ای از ذاتِ خداوند دانسته شده که در آرای عرفانی فقط خداوند حقیقت دارد، دیگر چیزها به‌نوعی همه تجلی‌های از ذاتِ خداوند است؛ بنابراین نفس نیز حقیقت نه بلکه جلوه‌ای از ذاتِ خداوند است. این برداشت از نفس در آرای رازی نیز بازتاب یافته است. عرفان معمولا از نقل و روایت‌های مذهبی با تاویل و برداشتِ منحصر به آرای عرفانی بهره می‌برد که رازی نیز در بحثِ نفس از همین رویکرد استفاده کرده است. ابن سینا جدی‌ترین فیلسوف، منطق‌دان و دانشمند در جهان اسلام است، با وصفی‌که در باره بسا موضوع و مسایل تحقیق کرده اما درباره بحثِ نفس، جایگاهی ویژه دارد و از نفس‌شناسانِ کلاسیک در جهان است که تدوینی تازه، جدید و مهمی از علم‌النفس ارایه کرده است. ابن سینا نفس را حقیقت می‌داند؛ حقیقتِ نفس را با بحث‌های فلسفی و منطقی اثبات می‌کند که در نتیجه از نظر معرفتی، آرای منسجم و یک‌دست از علم‌النفس ارایه می‌کند.
مشخصات اثر
تقریری بر نظریه‌ی صدور ابن سینا در التعلیقات
نویسنده:
عتیق اروند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
مشخصات اثر
بررسی تقسیم رزق و روزی انسانها «براساس حکمت سینوی و با محوریت رسالة فی الأرزاق»
نویسنده:
فاطمه سلیمانی دره باغی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
خداوند متعال که خالق و ربّ انسان‌هاست، تأمین نیازهای اولیه و اساسی آن‌ها را عهده‌دار گردیده و در قرآن کریم، تضمین روزی‌ها را وعده داده است. این وعده الهی سبب شده تا برخی آن را حقّ واجبی از جانب خود به عهده خداوند دانسته و توقّع اعطاء آن را به نحو احسن و کامل داشته باشند. از این رو با مشاهده تفاوت رزق‌ها، عدل الهی را زیر سؤال می برند؛ همچنین تأکید قرآن بر انتساب بسط و تقدیر رزق انسان‌ها به خداوند را با لزوم تلاش انسان‌ها برای کسب روزی، غیر قابل جمع می‌دانند. مسأله‏ای که در این مقاله مطرح می‏شود آن است که چرا خداوند روزی انسان‏ها را متفاوت قرار داده ؟ در خصوص این موضوع مقالات متعددی در حوزه علوم قرآنی نوشته شده است؛ اما نوآوری نوشتار حاضر بررسی فلسفی این موضوع با روش توصیفی تحلیلی در حکمت سینوی آن هم با محوریت «رساله الارزاق» ابن سینا است. ابن‌سینا در این رساله درصدد آن است که با تکیه بر حکمت و عنایت الهی این تصوّرات غلط را اصلاح نماید. او با بیان تناقضات پیش آمده در شقوق مختلف مسأله، نشان می‌دهد تصوّر تساوی روزی‌ها منجر به وقوع امر محال و یا نابودی انسان‌ها می‌شود.
مشخصات اثر
چگونگی تکوین و حیات جنینی انسان ازدیدگاه ابن‌سینا، صدرالمتالهین وسدلر
نویسنده:
سپیده رضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکى از مهم­ترین مسائل انسان­شناسى، چگونگی ارتباط ساحت­هاى وجود انسان، یعنى نفس و بدن اوست. فیلسوفان بسیاری از حکمای یونان باستان تا فلاسفه­ی عصر حاضر به این مساله پرداخته­اند. محور اصلی این پژوهش، چگونگی تکوین انسان از بدو حضور در عالم ماده است. این مساله از دیدگاه فلسفی ابن سینا و صدرالمتالهین و مقایسه آن با نظریات جنین شناسی تی. وی. سدلر، به عنوان یکی از مهم­ترین نظریه­پردازان این رشته، مورد واکاوی قرارگرفته­است. تشکیل و ترتیب شکل­گیری اعضای بدن، میزان تأثیرپذیرفتن و ارتباط جنین با والدین، زمان برخوردار شدن از نفس و مساله­ی حافظ و جامع مواردی است که برای ارزیابی بهتر مساله در این پژوهش مورد بررسی قرارگرفته­است. یکی از مهم­ترین دستاوردهای این تطبیق آن است که جنین با وجود آن­که ماده­ی اولی وجود بدن خود را از پدر و مادر دریافت می­کند، با تبدیل قوای موجود در خود، به سمت ایجاد نفسی هرچند حیوانی پیش می­رود؛ بررسی­های جدید علم جنین­شناسی نیز مؤید این مساله است. این پژوهش بر آن است تا علاوه بر دست­یابی به نتایج جدید، از طریق ایجاد دیالوگ­های علمی و دقیق، گامی در جهت برطرف شدن گسل ایجاد شده میان فلسفه­ی اسلامی و علوم طبیعی بردارد و دریچه­های جدیدی به روی مطالعات این حوزه بگشاید.
مشخصات اثر
بررسی و نقد دلایل ابن سینا بر نفی قدم نفس
نویسنده:
فریال اسکندری، محمد سعیدی مهر، امیر عباس علی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن سینا معتقد است که نفوس انسانی قبل از بدن موجود نیستند و سپس در بدنها به وجود می آیند یعنی پس از این که اجسام به وجود آمدند، نفوس به آنها ملحق می گردند. چون اگر نفوس قبل از اجسام موجود باشند همه دارای وجودی منفرد خواهند بود و در این صورت تکثردر آنها جایز نیست .علت این سخن ابن سینا آن است که وی بر این عقیده است که تکثر، تنها مربوط به بدنهایی است که نفوس به آنها ملحق می گردند و نمی تواند از جانب نفوس باشد؛ چون نفوس مجرد هستندو در مجردات تکثر وجود ندارد. اما حقیقت آن است که همان گونه که جواهر مادی متکثرند، جواهر مجرد هم باید متکثر و متمایز باشند و خلاف این امر، منجر به محال خواهد شد. دلیل دیگر ابن سینا بر حدوث نفس، اعتقاد به نفی تعطیل است اما علاوه بر این که اصل نفی تعطیل قابل قبول نیست این اصل اساساً شامل مجردات نمی گردد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 18
مشخصات اثر
بررسی اثرپذیری اخلاق فلسفی حکمای مسلمان از حکمای یونان در تبیین مفهوم سعادت
نویسنده:
جعفر گل محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
هدف ما در این تحقیق آن است که با ارائه تعاریف سعادت از دیدگاه سه حکیم یونانی و برخی از حکمای مسلمان که رویکرد اخلاقی آنها فلسفی است، نشان دهیم که جوهره و خمیر مایه اصلی تعاریف اندیشمندان مسلمان، برگرفته از نظریات حکمای قدیم یونان است، آنگاه به این پرسش بپردازیم که آیا این اقتباس با جوهره و مبانی و اهداف اخلاق اسلامی سازگار است یا خیر؟ مهم ترین یافته این پژوهش آن است که گرچه بسیاری از اصول اخذ شده مباینتی با اخلاق اسلامی ندارد، اما اخلاق یونانی به دلیل تهی بودن از خدامحوری و اعتقاد به معاد فاقد توانمندی لازم برای انگیزش و تغییر اخلاقی است.
صفحات :
از صفحه 19 تا 40
مشخصات اثر
مقایسه‌ی جوهر از دیدگاه ابن‌سینا و بارکلی
نویسنده:
مجتبی جعفری، سهیلا قلی پور، الهه سجاددوست
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
موجود , حکمت سینوی , عرض , جوهر
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده از مسائل و مباحث مهم فلسفی که قدمتی بیش از دوهزار سال دارد و از آغاز پیدایش حکمت در یونان باستان مورد بحث بوده است مسأله‌ی جوهر است، اما سرنوشت جوهر در حکمت سینوی به برکت تمایز وجود و ماهیت دگرگون شده و یک‌باره راه خود را از وجود جدا کرده است. ابن‌سینا مقسم جوهر و عرض را ماهیت اشیاء دانسته و مقولات ارسطویی را بر ماهیت اشیای موجود تطبیق داده است. نوشتار حاضر باتوجه به جایگاه و اهمیت بحث جوهر در تفکر ابن‌سینا و بارکلی با رویکردی مسأله‌محور، به بررسی ابعاد و زوایای مختلف این مقوله در حکمت سینوی و بار کلی می‌پردازد.بدین‌ترتیب کاوش از چیستی و تطوّر معرفتی جوهر، مقسم جوهر و اعراض، چگونگی حصر تقسیمات جوهر و موضع ابن‌سینا و بار کلی در باب جوهریت واجب تعالی، مهمترین مسائلی است که در این نوشتار مورد پژوهش قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 115 تا 136
مشخصات اثر
اتّحاد عاقل و معقول از دیدگاه ملاصدرا و ابن سینا
نویسنده:
محمد سالاری، جهانگیر مسعودی، ابوالفضل حسینی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
اتحاد عاقل و معقول تلاشی است در راستای تبیین نحوه رابطه علم با عالِم و کیفیت ادراک که به واسطه آن اشکالات معروف وجود ذهنی دفع می‌شوند. با قبول این نظریه اشکال جوهر و عرض بودن شئ واحد و صدق دو مقوله بر یک شئ که به قول حکیم سبزواری عقل‌ها را سرگردان کرده، مطرح نخواهد شد؛ مدعای ملاصدرا در نظریه اتّحاد این است که هر وجود معقولی، عاقل نیز هست، بلکه هر صورتی که در نفس ناطقه آدمی حاصل گردد، خواه معقول و خواه محسوس، با مدرک خود یکی است. اتحادی که ابن سینا بر ابطال آن برهان اقامه نموده است مربوط به دو موجودی است که قبل از اتحاد در عرض هم بالفعل موجود و متحصل باشند (و تغایر آن دو، حقیقی باشد نه تحلیلی عقلی). صدرا نیز چنین اتحادی را به همان دلیلی که ابن سینا بیان نموده است پذیرفتنی نمی‌داند. در اتحاد عاقل و معقول، در بحث از علمِ نفس به غیر، فلاسفه اختلاف دارند، در عین حال که همگی اتفاق دارند که هر موجودِ مجردِ قائم بذات، نسبت به خود، عقل و عاقل و معقول است. هیچ یک از حکمای اسلامی در علم مجرد به ذات خود، منکر اتحاد نیست، زیرا در این مورد، صورت ذهنی وجود ندارد تا صورت ذهنی، عارض بر نفس و نه عین آن باشد. آنچه مورد تردید بحث است مربوط به ادراک به غیر است. در حقیقت اینجا یک جوهر است که به‌اعتباری عاقل، به‌اعتباری عقل و به ‌اعتباری دیگر معقول است. در واقع، اینجا وحدت است نه اتحاد.
صفحات :
از صفحه 53 تا 72
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 3103