جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

شاهدبازی در ادبیات عرفانی از منظر روان شناسی

نویسنده:

جمشید باقرزاده ,بهروز مهری ,سیدمحمد آرتا

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی نمودهای منفی آنیما در ادبیات و اسطوره ها

نویسنده:

عسگر صلاحی ,جعفر عشقی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

کلیدواژه‌های اصلی :

آنیما , آنیمای منفی , قاتل عشاق , تخیلات شهوانی , زودرنجی مردان , آنیموس , آرکی تایپ (کهن الگو) , مکتب روان شناختی یونگ , کهن الگو در ادبیات فارسی , نقد اسطوره ای (کهن الگویی) , ضمیر ناخودآگاه جمعی و فردی , روانشناسی(مسایل جدید کلامی) , ادبیات

کلیدواژه‌های فرعی :

یهودیت , بانوگشسب نامه , هرزه نگاری , اسطوره و ادبیات , دلیله محتاله , بانوی حصاری , الفیه و شلفیه , گل به صنوبر چه کرد ,

چکیده :

طبق نظریه کارل گوستاو یونگ، هر مردی در ناخودآگاه جمعی خود، تصویری ابدی از زن دارد که ته نشست همه تجارب از زن در میراث روانی یک مرد در طول اعصار به شمار می آید. یونگ این تصویر را آنیما می نامد. تنها صورت درک کهن الگو گونه نمادین آن است. کهن الگوی آنیما نیز به گونه ای نمادین، در خودآگاه انسان متجلی می شود؛ این نماد جهان شمول، همانند سایر کهن الگوها، در هر آنچه با کاهش سطح خودآگاه ذهن همراه است، از جمله رؤیاها، خیال پردازی ها، اسطوره ها، ادبیات و... وارد خودآگاه می شود و نمود می یابد. آثار ادبی سرشار از تصویرهای کهن الگویی و از جمله تصویر آنیما هستند. «قاتل عشاق»، «تخیلات شهوانی» و «زودرنجی مردان»، که سه نمود از نمودهای منفی کهن الگوی آنیما در نظریه یونگ به شمار می روند، در ادبیات، اسطوره ها و فرهنگ ایران به صورت های گوناگون تجلی یافته اند و ما در این مقاله، این نمودها را با نمونه هایی، تحلیل و ارزیابی می کنیم. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

صفحات :

از صفحه 263 تا 289

مشخصات اثر

عنوان :

سنجش تانیث خلاق محی الدین عربی با شاعران و نویسندگان معاصر

نویسنده:

مهدی ممتحن ,مهدی رضا کمالی بانیانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,

کلیدواژه‌های اصلی :

آنیما , محی الدین عربی , شاعران و نویسندگان معاصر , عناصر زنانه (تانیث)

کلیدواژه‌های فرعی :

ضمیر ناخودآگاه , آرکی تایپ (کهن الگو) , عارفان (مسلمان) , شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,

چکیده :

در روانشناسی یونگ اصطلاحات مهمی چون ناخود آگاهی، درونگرایی، برونگرایی، صور اساطیری (آرکی تایپی ) مطرح می باشد که همه در مباحث جدید نقد ادبی مخصوصا نقد روانشناسانه و نقد اسطوره گرا مطمح نظرند. نگرش و شخصیت بیرونی آن چیزی است که یونگ آنرا پرسونا یا نقاب می نامد، اما او معتقد بود که همه آدمها نگرش و شخصیت درونی هم دارند که در صحبت دنیای ناخود آگاه است. در این مقاله لایه ای از این نگاره ها که شکل ژرف تر آن به عنوان خلاقیت فعال در سیر و سلوک محیی الدین ابن عربی اندلسی وجود داشته، در آثار شاعران معاصر چون سهراب، شاملو، بوف کور هدایت و نیز احمد عزیزی به طور ویژه بررسی شده است.

صفحات :

از صفحه 69 تا 87

مشخصات اثر

عنوان :

پرتو کنایات قرآنی در دیوان جامی

نویسنده:

محمد آرتا، وحید سبزیان پور

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

استعاره , قرآن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , کنایه در قرآن , ادبیات , دیوان جامی , تاثیرپذیری شاعران از قرآن و حدیث , شیوه اثرپذیری از قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

جامی , نور علی نور , یار غار , آثار جامی , پژوهش قرآنی , تاثیر قرآن بر ادبیات فارسی , کنایه در ادبیات , شعر جامی , عیسی نفس , عزلت سرای عیسی , صم بکم , انگشت خاییدن , شتر در سوراخ سوزن رفتن , در یک چشم به هم زدن , راه زدن , پاک جامه ,

چکیده :

کنایه ها، به سبب کوتاه بودن، در میان عامۀ مردم کاربرد بسیار دارند و از آنجا که دارای معنای مجازی هستند، اغلب شعرا و نویسندگان برای جلوگیری از بیان صریح و مستقیم از کنایه استفاده می کنند. کنایه، چون تصویر ساز است و ذهن شنونده را در تعلیق می گذارد، زیبایی هنری می آفریند؛ به همین دلیل کنایه در ادبیات، جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است و شاعران از آن بهره های فراوانی برده اند. عبدالرحمان جامی نیز از جمله سخنوران و نویسندگانی است که در آثار خویش با رویکردی ویژه، بدین مهم پرداخته است و کنایه به عنوان ابزاری کارآمد در علم بیان، مورد توجه او قرار گرفته تا آنجا که بسیاری از سخنان خود را در قالب این شیوۀ بیانی مطرح ساخته است. در این پژوهش، کارکردهای کنایات قرآنی در دیوان اشعار جامی، بررسی شده و نگارنده در صدد است تا رابطۀ کنایات به کار رفته در دیوان جامی و کنایات و تعابیر کنایی موجود در قرآن کریم را مشخص کند و میزان شباهت و اشتراک این مقولۀ ادبی را در قرآن کریم و دیوان جامی بازنماید. برآیند این تحقیق نشان میدهد که جامی در به کارگیری کنایه در اشعارش، به سه شیوه از قرآن اثرپذیرفته است: الف) همان تعبیر کنایی قرآن را عیناً در شعرش بکار گرفته است؛ ب) به تعبیر یا لفظ قرآنی، که در قرآن معنای کنایی نداشته، معنایی کنایی داده و از لفظ قرآنی کنایۀ جدیدی خلق کرده است؛ ج) همان کنایۀ قرآنی را با بار معنایی جدیدی به کار برده و معنی کنایی جدیدی برآن افزوده است.

صفحات :

از صفحه 63 تا 92

مشخصات اثر

عنوان :

احیا و انگیزش تلمیحات قرآنی در غزل امروز بر پایه نظریه انگیزش فرمالیسم

نویسنده:

سمیه اسدی، احمد گلی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

کلیدواژه‌های اصلی :

استعاره , غزل , فرمالیسم , اصطلاحنامه علوم قرآنی , ادبیات , تلمیح های قرآنی

کلیدواژه‌های فرعی :

آدم و حواء , داستان یوسف (ع) , پژوهش ادبی , تاثیر قرآن بر ادبیات فارسی , قصص قرآن کریم , داستان ابراهیم (ع) , قرآن و ادبیات , غزل بعد از انقلاب , مولفه های غزل ,

چکیده :

داستان‌ها و آیات قرآن همواره مورد عنایت شاعران و نویسندگان قرار گرفته و می‌گیرند. شاعر به تبع اطلاع از روایات قرآنی و به فراخور مضمون و محتوای اثرش از این داستان‌ها و آیات در جهت تفهیم و تایید سخن خود بهره می‌گیرد. بنابراین تلمیح به عنوان یکی از صنایع ادبی، نمایان‌گر میزان آگاهی شاعر از مضامین و رویدادهای مختلف دینی، تاریخی و ... است. در نگاه نخست و از آنجایی که این صنعت ادبی ارائه دهندۀ اطلاعاتی قدیمی و مسبوق به سابقه است به سختی می‌توان نوآوری و انگیزش را در آن پذیرفت؛ این در حالی است که به استناد نظریۀ انگیزش در مکتب فرمالیسم، توانایی، ذوق و قدرت تصویرگری و بیان شاعر می‌تواند از کهنه‌ترین مضامین و مایه‌های معنایی و زبانی، تصاویری بدیع و نو بسازد. به گونه‌ای که خواننده خود را با فضایی تازه مواجه ببیند. این مقاله سعی دارد به بررسی مقولۀ انگیزش مضامین و داستان‌های مشهور قرآنی در غزل شاعران دو دهۀ اخیر بپردازد و با بیان نمونه‌هایی چند بر این فرضیه صحّه بگذارد که اگر چه تلمیحات قرآنی ریشه در داستان‌ها و آیاتی دارند که تحریف‌ناپذیرند، اما همواره می‌توان با شیوه‌هایی مبتکرانه در بیان و زبان، تصاویری بدیع و جدید از آنها ارائه کرد.

صفحات :

از صفحه 32 تا 52

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل مقایسه ای دریافت و پاسداشت لحظه در تفکر خیامی و نگره بودایی

نویسنده:

مصطفی گرجی ,فاطمه کوپا ,زهره تمیم داری

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

کلیدواژه‌های اصلی :

زمان , گذر زمان , خیام نیشابوری , اندیشه خیام , آموزه‌ی بودا (آموزه‌ها‌ی بودایی) , بودا , دین بودا (ادیان هند)(دامنه ادیان آریایی) , ادبیات عرفانی , غنیمت شمردن دم , شعر خیام

کلیدواژه‌های فرعی :

ناپایداری جهان , ادبیات عرفانی فارسی , خیام شناسی , زمان در عرفان , زیستن در لحظه , مضامین شعری خیام , شعر فارسی در دوره سامانیان و غزنویان ,

چکیده :

در میان متفکرانی که درباره مساله «گذر زمان» تامل جدی کرده اند و بر تمرکز بر لحظه تاکید ویژه ای داشته اند، بودا و خیام از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردارند. در این پژوهش ابتدا مبنای اندیشگی این دو متفکر را درباره زمان و جهان بررسی کرده ایم و سپس با توجه به عناصری مانند مرگ، بیماری، زوال، حیات پس از مرگ، رنج و لذت و ... به تبیین دیدگاه بودا و خیام از لحظه پرداخته ایم. در تبیین عوامل رویکرد خیام و بودا به لحظه یا دم و دلایل پاسداشت آن و تفاوت های نگره ای این دو به مساله زمان، باید گفت که خیام به گریز از آگاهی در بستر لحظه باور دارد تا از فکر فرجام لحظه و عاقبت کار آدمی بگریزد، لذا دیدگاه وی با لذت گرایی پیوند می یابد، اما تبیین بودا از لحظه ژرفا و عمق بیشتری دارد و با دیدگاه وی نسبت به آگاهی، شناخت و کلیت هستی پیوند می خورد. همچنین حاصل پژوهش حاضر نشان می دهد که اگرچه هر دو به تقلیل مرارت و کاستن رنج معتقدند، تفاوت نگاه آنها به رنجی که از گذر زمان و ناپایداری آنات ناشی می شود، باعث شده که آنان نسبت به شیوه کاهش این ر نج مواضع متفاوتی اتخاذ کنند.

صفحات :

از صفحه 233 تا 262

مشخصات اثر

عنوان :

بازتاب تمثیلی نفس اماره در مثنوی مولوی

نویسنده:

طهماسبی فرهاد, ایامی بدرلو شهین

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,

کلیدواژه‌های اصلی :

مثنوی , نفس اماره , حکایت های مثنوی , تمثیل در مثنوی , خود شناسی , درجات نفس , آیات درجات نفس , تعریف نفس , مقام نفس اماره , تمثیل(معرفت شناسی) , استدلال مبتنی بر تمثیل(اصطلاح وابسته) , نفس اماره در مثنوی , تمثیل نفس اماره

کلیدواژه‌های فرعی :

نفس در قرآن , نفس لوامه , نفس مطمئنه , اژدها , آیه 176 اعراف , آیه 7 شمس , آیه 8 شمس , نفس ملهمه , آیه 53 یوسف , نفس لوامه در قران , نفس مطمئنه در قران , نفس و دوزخ , تمثیل نفس به سگ ,

چکیده :

مولوی در مثنوی بر اهمیت شناخت نفس تأکید کرده است. وی برای به تصویر کشیدن نفس که مفهومی مجرد، انتزاعی و دور از ادراک انسان است، از میان مواد سازنده صور خیال، از تمثیل بهره گرفته تا بین نفس انسان و عناصر طبیعت ارتباط برقرار کند. از مراتب و درجات نفس نیز به نفس امّاره بیشتر توجه داشته و کوشیده است زشتی ‏های آن را از طریق تمثیل‏ های حیوانی و استفاده از عناصر اربعه و جمادات در حکایت‏ ها بازگو کند و بدین وسیله، نکات تعلیمی و اخلاقی در باب تحذیر از نفس امّاره را با شیوه ‏ای غیر مستقیم و تأثیرگذار بر ذهن و روان مخاطب جاری سازد. هدف این پژوهش، بررسی مفهوم تمثیلی نفس امّاره در سه دفتر اول مثنوی معنوی است. بدین‏ منظور تمثیل ‏های نفس امّاره از سه دفتر اول استخراج و به دو گروه تمثیل‏ های حیوانی و موجودات خیالی و تمثیل‏ های عناصر اربعه و جمادات تقسیم شده‏ اند. بسامد و میزان استفاده از این تمثیل‏ها نیز از طریق نمودارها نشان داده شده است تا نتیجه تحقیق عینی‏ تر و ملموس‏ تر گردد. در تمثیل‏ های دسته اول، موجودات خیالی بیشترین بسامد را نسبت به حیوانات دارند و در تمثیل‏ های عناصر اربعه و جمادات، آتش بیشتر از عناصر دیگر در مفهوم نفس امّاره ظاهر گشته است.

صفحات :

از صفحه 183 تا 207

مشخصات اثر

عنوان :

نکته ای تازه در فرزندکشی گشتاسب

نویسنده:

علی حیدری ,قاسم صحرایی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

اسطوره فریدون، نمادها، بن مایه ها و تحولات آن

نویسنده:

شهناز ولی پورهفشجانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید